فیزیولوژی ورزشی
الهه ملکیان فینی؛ محبوبه متفکر؛ سجاد احمدی زاد؛ مرتضی سلیمیان؛ فاطمه مختاری اندانی
دوره 30، شماره 2 ، خرداد و تیر 1402، ، صفحه 284-300
چکیده
زمینه و هدف: بیماری دیابت از مهمترین مشکلات سلامت در سراسر جهان میباشد. هدف از این پژوهش، بررسی پاسخ یک جلسه فعالیت مقاومتی با محدودیت جریان خون بر تغییرات همودینامیک و هماتولوژیک بیماران دیابتی نوع 2 بود.مواد و روشها: پانزده بیمار مبتلا به دیابت نوع 2، فعالیت مقاومتی بازکردن و خم کردن زانو با و بدون محدودیت جریان را در دو جلسه ...
بیشتر
زمینه و هدف: بیماری دیابت از مهمترین مشکلات سلامت در سراسر جهان میباشد. هدف از این پژوهش، بررسی پاسخ یک جلسه فعالیت مقاومتی با محدودیت جریان خون بر تغییرات همودینامیک و هماتولوژیک بیماران دیابتی نوع 2 بود.مواد و روشها: پانزده بیمار مبتلا به دیابت نوع 2، فعالیت مقاومتی بازکردن و خم کردن زانو با و بدون محدودیت جریان را در دو جلسه بهترتیب با شدت 20 و 80 درصد 1RM اجرا کردند. اندازه گیری تغییرات همودینامیکی و هماتولوژیکی قبل، بلافاصله و 30 دقیقه پس از فعالیت صورت گرفت. برای بررسی تأثیر مداخله بر فاکتورهای کمی از آنالیز واریانس مکرر استفاده شد.یافتهها: میانگین مقادیر فشار خون سیستول و دیاستول و مقادیر ضربان قلب در هر دو جلسه تمرینی تفاوت معناداری نداشت (0/05 <P). نتایج نشان داد که بین جلسات فعالیت مقاومتی با محدودیت و بدون محدودیت، جریان تفاوت معناداری در شاخصهای WBC، RBC، HCT، Hb، MCH، MCHC، MCV و PV مشاهده نشد (0/05 <P). با توجه به یافتهها، مقدار RBC و Hb بلافاصله پس از فعالیت مقاومتی با محدودیت جریان خون، افزایش معناداری یافت (0/05 >P) که بعد از 30 دقیقه ریکاوری، به سطوح استراحتی بازگشت.نتیجهگیری: اجرای فعالیت مقاومتی با شدت کم و با محدودیت جریان خون به دلیل نبود تغییر معنادار شاخصهای همودینامیکی، هماتولوژیکی و پلاکتی میتواند سازوکار مؤثر و کمهزینه در جلوگیری از بروز بیماریهای قلبی- عروقی در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 باشد و بهعنوان یک سیستم درمانی غیردارویی و جایگزین تمرین مقاومتی با شدت بالا از آتروفی عضلات بهویژه در جمعیتهای بالینی بهویژه بیماران دیابتی پیشگیری کند.
منیره رضایی؛ نسرین حیدرزاده؛ لیلا حیدرزاده
دوره 29، شماره 2 ، خرداد و تیر 1401، ، صفحه 291-302
چکیده
مقدمه:این مطالعه باهدف تعیین تاثیرآموزش همتا برتبعیت از رژیم غذایی ودارویی بیماران دیالیزی مراجعه کنندهمقدمه: این مطالعه با هدف تعیین تاثیر آموزش همتا بر میزان تبعیت از رژیم غذایی ودارویی بیماران دیالیزیروش کار: مطالعه حاضر از نوع کارآزمایی بالینی است که در سال 1398 با مشارکت 60 نفر از بیماران دیالیزی به روش نمونهگیری در دسترس ...
بیشتر
مقدمه:این مطالعه باهدف تعیین تاثیرآموزش همتا برتبعیت از رژیم غذایی ودارویی بیماران دیالیزی مراجعه کنندهمقدمه: این مطالعه با هدف تعیین تاثیر آموزش همتا بر میزان تبعیت از رژیم غذایی ودارویی بیماران دیالیزیروش کار: مطالعه حاضر از نوع کارآزمایی بالینی است که در سال 1398 با مشارکت 60 نفر از بیماران دیالیزی به روش نمونهگیری در دسترس و با تخصیص تصادفی نمونهها در دو گروه آزمون و کنترل (در هر گروه30 نفر) انجام شده است. قبل از انجام مداخله اطلاعات مربوط به نمونهها از طریق پرسشنامههای جمعیت شناسی و تبعیت از رژیم غذایی ودارویی بیماران دیالیزی جمعآوری شد.سپس مداخله آموزش همتا بر اساس نیازهای آموزشی بیماران در حیطههای مختلف جهت گروه مداخله طراحی و به صورت چهره به چهره و انفرادی در طول دو جلسه از دیالیز اجرا شد. یک ماه بعد از پایان جلسه دوم مجددا پرسشنامه تبعیت از رژیم غذایی ودارویی بیماران دیالیزی در اختیار هر دو گروه قرار گرفت و دادهها با استفاده از نرم افزارspss نسخه 19 تحلیل شدند.نتایج: در مرحله پیش آزمون، آزمون آماری تی مستقل، تفاوت معنیداری را در نمره تبعیت از رژیم غذایی ودارویی بین دو گروه کنترل و مداخله نشان نداد( 0.05 p>). در حالی که در مرحله پسآزمون، تفاوت معنیداری در نمره تبعیت از رژیم غذایی ودارویی دو گروه آزمون و کنترل وجود داشت(0.05 p<). همچنین آزمون تی زوجی، تفاوت معنیداری را بین مرحله قبل و بعد از مداخله، در گروه آزمون نشان داد(0.05 p<).بحث و نتیجه گیری: آموزش توسط همتا باعث ارتقاء تبعیت از رژیم غذایی ودارویی بیماران دیالیزی میشود، لذا استفاده از این روش آموزشی برای بیماران دیالیزی در کنار سایر روشهای آموزشی پیشنهاد میشود.کلیدواژه: آموزش، همتا، رژیم غذایی ودارویی، دیالیز
زنان و زایمان
فرزانه منتظری فر؛ مرضیه قاسمی؛ رسول تقویی فر؛ مهدیه کیخانژاد؛ منصور کرجی بانی؛ ابراهیم علیجانی
دوره 28، شماره 2 ، خرداد و تیر 1400، ، صفحه 294-301
چکیده
زمینه و هدف سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS)، یکی از شایعترین اختلالات هورمونی در زنان سنین ناباروری است. زنان مبتلا به این بیماری، در معرض خطر زودرس بیماریهای قلبی- عروقی قرار دارند. لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی وضعیت استرس اکسیداتیو، فاکتورهای التهابی و سایر عوامل خطر بیماریهای قلبی- عروقی در بیماران مبتلا به PCOS انجام شد. مواد ...
بیشتر
زمینه و هدف سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS)، یکی از شایعترین اختلالات هورمونی در زنان سنین ناباروری است. زنان مبتلا به این بیماری، در معرض خطر زودرس بیماریهای قلبی- عروقی قرار دارند. لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی وضعیت استرس اکسیداتیو، فاکتورهای التهابی و سایر عوامل خطر بیماریهای قلبی- عروقی در بیماران مبتلا به PCOS انجام شد. مواد و روشها در این مطالعه مورد شاهدی،50 زن مبتلا به PCOS و 50 زن سالم مراجعهکننده به کلینیک ناباروری زاهدان که از نظر سن و BMI همسان شده بودند، به روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند. در کلیه افراد، شاخصهای تنسنجی، بیوشیمیایی، کمپلمانهای 3 C، 4C، ظرفیت تام آنتیاکسیدانی (TAC) و سطح مالوندیآلدئید (MDA) اندازهگیری شد. اطلاعات بهدستآمده با استفاده از روشهای آماری آزمون تی مستقل و تحلیل واریانس، در سطح معناداری 0/05>p تجزیهوتحلیل شد. یافتهها نتایج نشان داد میانگین دور کمر (048/ 0=p)، فشار خون سیستولیک (0/01<p) و دیاستولیک (048/ 0=p)،LDL کلسترول (0/05=p) و MDA (p>0/0001) سرم در زنان PCOS بهطور معناداری بیشتر و میانگین سطح HDL کلسترول (0/03=p) و TAC (p=0/05) بهطور معنیداری، کمتر از گروه کنترل بود. میانگین سطح سرمی 3 C و 4 C در گروه PCOS بیشتر از گروه کنترل بود اما این اختلاف، فقط برای3 C معنادار بود (0/03=p). نتیجهگیری یافتهها نشان داد که اختلالات لیپید، مارکرهای استرس اکسیداتیو و فاکتورهای التهابی در زنان PCOS با چاقی شکمی، بیشتر بود. بنابراین غربالگری این فاکتورها و مدیریت وزن، بهویژه در زنان چاق مبتلا به سندرم تخمدان پلیکیستیک، در استراتژی درمانی پیشنهاد میشود.
روانشناسی و روانپزشکی
حسین علمداریان؛ محمداسماعیل ابراهیمی؛ آریا حدادی؛ امیرحسین قاسمی
دوره 30، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1402، ، صفحه 301-311
چکیده
زمینه و هدف: بیماری ام.اس. ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎری ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺼﺒﻲ ﻣﺮﻛﺰی اﺳﺖ که بیماران مبتلا به آن با مشکلات مختلفی مانند ناتوانی، کاهش امید به زندگی و مشکلات عاطفی و اقتصادی درگیر هستند. به همین منظور، مطالعه حاضر با هدف پیشبینی گرایش به خودکشی بر اساس خودشفقتورزی و انعطافپذیری روانشناختی در زنان متأهل مبتلا به اماس شهر همدان انجام ...
بیشتر
زمینه و هدف: بیماری ام.اس. ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎری ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺼﺒﻲ ﻣﺮﻛﺰی اﺳﺖ که بیماران مبتلا به آن با مشکلات مختلفی مانند ناتوانی، کاهش امید به زندگی و مشکلات عاطفی و اقتصادی درگیر هستند. به همین منظور، مطالعه حاضر با هدف پیشبینی گرایش به خودکشی بر اساس خودشفقتورزی و انعطافپذیری روانشناختی در زنان متأهل مبتلا به اماس شهر همدان انجام شد.مواد و روشها: مطالعه حاضر یک پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری آن زنان مبتلا به اماس شهر همدان با تعداد 153 نفر بودند که به روش نمونهگیری در دسترس و بر اساس جدول نمونهگیری کرجسی و مورگان تعداد 110نفر انتخاب و مطالعه شدند. میزان گرایش به خودکشی، خودشفقتورزی و انعطافپذیری روانشناختی آنان توسط پرسشنامههای گرایش به خودکشی بک (۱۹۷۹)، خودشفقتورزی نف (۲۰۰۳) و انعطافپذیری روانشناختی بوند و همکاران (2011) اندازهگیری شد و دادههای بهدستآمده با استفاده از آزمون ضریب همبستگی پیرسون با کمک نرمافزار spss ویراست 25 تجزیهوتحلیل شد.یافتهها: مقدار r بهدستآمده 0/385- در سطح اطمینان بیشتر از 0/95 بوده است و این بدان معناست که با افزایش خودشفقتورزی و انعطافپذیری روانشناختی زنان، میزان گرایش به خودکشی در آنان کاهش مییابد.نتیجهگیری: خودشفقتورزی و انعطافپذیری روانشناختی تأثیر منفی بر گرایش به خودکشی زنان مبتلا به اماس داشت از این رو تدوین برنامههای روانشناختی مناسب در راستای افزایش انعطافپذیری روانشناختی با محوریت خودشفقتورزی برای این بیماران میتواند مفید باشد.
ایمنی شناسی و بیوشیمی
عزت نوری زاده
دوره 28، شماره 2 ، خرداد و تیر 1400، ، صفحه 302-310
چکیده
زمینه و هدف بیماریهای حاصل از عفونت با انگل لیشمانیا از عوامل مهم ایجاد مشکلات بهداشتی در بسیاری از نقاط دنیا بهویژه در کشورهای درحالتوسعه بهشمار میروند. آنتیبادیهای مونوکلونال، بهعنوان ابزاری باارزش برای تشخیص، درمان و تعیین ویژگی شاخصهای آنتیژنی انگلها بهکار گرفته شدهاند. هدف از این مطالعه، بررسی تکنیکهای ...
بیشتر
زمینه و هدف بیماریهای حاصل از عفونت با انگل لیشمانیا از عوامل مهم ایجاد مشکلات بهداشتی در بسیاری از نقاط دنیا بهویژه در کشورهای درحالتوسعه بهشمار میروند. آنتیبادیهای مونوکلونال، بهعنوان ابزاری باارزش برای تشخیص، درمان و تعیین ویژگی شاخصهای آنتیژنی انگلها بهکار گرفته شدهاند. هدف از این مطالعه، بررسی تکنیکهای کاربردی تهیه آنتیبادیهای مونوکلونال علیه لیشمانیا اینفنتوم سویه ایرانی است. مواد و روشها سویههای استاندارد لیشمانیا اینفنتوم کشت داده شدند و از آنتیژن آنها استفاده شد. موشهای BALB/c دو بار توسط آنتیژن به همراه مواد یاور فروند، داخل صفاقی تزریق شدند. سه روز قبل از ادغام سلولی، آنتیژن از طریق وریدی به موشها تزریق شد. لنفوسیتهای طحال موشها با میلوما SP2/0 ادغام شدند و سپس با روش limiting dilutionجداسازی مونوکلونها انجام گرفت. یافتهها شانزده مونوکلونال آنتیبادی، علیه پروماستیگوت لیشمانیا اینفنتوم بهدست آمد که سه مورد از آنها OD بیش از یک نانومتر را نشان داد و 5D2FV، 4G5FVو 5D6FIVنامیده شدند و سپس آنتیبادیهای ضدانگل لیشمانیا اینفنتوم از هیبریدهای بهدستآمده، حاصل شد. این آنتیبادیها در فاز لگاریتمی انگل، مؤثرند. نتیجهگیری به نظر میآید که این آنتیبادیها میتوانند در برابر سویه ایرانی پروماستیگوت لیشمانیا اینفنتوم واکنش نشان دهند و در تشخیص بیماری کالاآزار استفاده شوند.
فهیمه احمدیان؛ ابوالفضل رحمانی ثانی؛ سپهر سلطانی؛ محمدحسن کوثری
دوره 29، شماره 2 ، خرداد و تیر 1401، ، صفحه 303-317
چکیده
زمینه و هدف: توسعه تاسیسات تصفیه فاضلاب، نگرانی در مورد مصرف انرژی و انتشار گازهای گلخانهای آنها را افزایش داده است. مصرف انرژی منبع اصلی انتشار کربن در تصفیهخانههای فاضلاب است. تاثیرات زیست محیطی مصرف انرژی در تصفیهخانههای فاضلاب را از طریق استراتژیهای مختلف از قبیل استفاده از منابع انرژی تجدید پذیر میتوان کاهش داد.مواد ...
بیشتر
زمینه و هدف: توسعه تاسیسات تصفیه فاضلاب، نگرانی در مورد مصرف انرژی و انتشار گازهای گلخانهای آنها را افزایش داده است. مصرف انرژی منبع اصلی انتشار کربن در تصفیهخانههای فاضلاب است. تاثیرات زیست محیطی مصرف انرژی در تصفیهخانههای فاضلاب را از طریق استراتژیهای مختلف از قبیل استفاده از منابع انرژی تجدید پذیر میتوان کاهش داد.مواد و روش ها: پایلوت تصفیه فاضلاب صافی چکنده که انرژی مورد نیاز آن توسط سیستم فتوولتائیک تامین میگردید، در دانشگاه علوم پزشکی سبزوار طراحی، راه اندازی و مورد مطالعه قرار گرفت. فاضلاب سیستم از پساب خروجی از استخر ماهی تأمین گردید. پایلوت با استفاده از نرم افزار RET Screen مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت.یافته ها: میانگین حذف BOD5، COD، TC و TSS بهترتیب 90، 69، 92 و 53 درصد بود. با افزایش میزان بارگذاری آلی، هیدرولیکی و درجه ابری بودن هوا راندمان حذف BOD5، COD و TSS کاهش یافت. فعالیت پایلوت موجب کاهش 1/0 تن انتشار سالانه CO2 میشود؛ ولی به دلیل کوچک بودن ابعاد آن، از نظر اقتصادی مقرونبهصرفه نبود.نتیجه گیری: سیستم صافی چکنده خورشیدی با مشکلاتی مانند درجه ابری بودن هوا، گردوغبار جمع شده روی صفحات، قطع ناگهانی موتور الکتریکی در اثر تخلیه باتری همراه هست ولی دارای راندمان مطلوب بود و انتظار میرود در کشور ایران با تعداد روزهای آفتابی بالا، در مقیاس صنعتی گسترش یابد.
روانشناسی و روانپزشکی
زینب بهرام بیگی؛ فرح لطفی کاشانی؛ شهرام وزیری
دوره 30، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1402، ، صفحه 312-324
چکیده
زمینه و هدف: بیماریهای قلبی یکی از شایعترین بیماریها در جهان است که هرساله عامل بسیاری از مرگومیر افراد است از این رو هدف از پژوهش حاضر، اثربخشی آموزش بیان هیجانی نوشتاری بر تبعیت از درمان در بیماران قلبی بود.مواد و روشها: پژوهش حاضر کاربردی و از نوع شبهآزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون و پیگیری دوماهه با گروه کنترل بود. ...
بیشتر
زمینه و هدف: بیماریهای قلبی یکی از شایعترین بیماریها در جهان است که هرساله عامل بسیاری از مرگومیر افراد است از این رو هدف از پژوهش حاضر، اثربخشی آموزش بیان هیجانی نوشتاری بر تبعیت از درمان در بیماران قلبی بود.مواد و روشها: پژوهش حاضر کاربردی و از نوع شبهآزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون و پیگیری دوماهه با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل بیماران دارای مشکلات قلبی غرب شهر تهران بود که تعداد 40 نفر از آنها به روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند و پرسشنامه تبعیت از درمان مدانلو (1392) را در سه مرحله پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری تکمیل کردند. در نهایت دادهها با استفاده از روش تحلیل واریانس اندازهگیری مکرر به کمک نرمافزار SPSSV19 تحلیل شدند.یافتهها: نتایج نشان داد پس از اجرای مداخله بیان هیجانی نوشتاری در متغیرهای اهتمام در درمان (7/694=F و 0/01>P)، تمایل به مشارکت (6/959=F و 0/01>P)، توانایی تطابق (14/113=F و 0/01>P)، تلفیق درمان با زندگی (9/953=F و 01/0>P)، چسبیدن به درمان (6/891=F و 0/01>P)، تعهد به درمان (6/892=F و 0/01>P)، تردید در اجرای درمان (19/877=F و 0/01>P) و تبعیت از درمان (43/134=F و 0/01>P) گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل نمرات بیشتری کسب کردند و این اثربخشی در آزمون پیگیری، ماندگاری داشته است.نتیجهگیری: در نهایت میتوان گفت استفاده از آموزش بیان هیجانی نوشتاری باعث ارتقای تبعیت از درمان و مؤلفههای آن در بیماران قلبی میشود و از این رو روانشناسان، مشاوران، پزشکان قلب و متخصصان بالینی و سلامت میتوانند از این آموزش در راستای ارتقای تبیعت از درمان بیماران قلبی بهره ببرند.
ژنتیک و بیماری های آن
هل ماه کارگر؛ مریم پیمانی
دوره 29، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1401، ، صفحه 318-329
چکیده
زمینه و هدف: تغییرات بیان ژن SET1B میتواند بهصورت مستقیم بر بروز و پیشرفت سرطان تأثیرگذار باشد. ژن کدکننده lncRNA LIMT بهصورت آنتیسنس و در جهت مخالف SET1B رونوشتبرداری میشود. هدف از این پژوهش بررسی بیان lncRNA LIMT و SETD1B در بافتهای توموری در مقایسه با بافتهای سالم مجاور در بیماران سرطان کلورکتال و ارتباط این دو ژن با ویژگیهای کلینیکی ...
بیشتر
زمینه و هدف: تغییرات بیان ژن SET1B میتواند بهصورت مستقیم بر بروز و پیشرفت سرطان تأثیرگذار باشد. ژن کدکننده lncRNA LIMT بهصورت آنتیسنس و در جهت مخالف SET1B رونوشتبرداری میشود. هدف از این پژوهش بررسی بیان lncRNA LIMT و SETD1B در بافتهای توموری در مقایسه با بافتهای سالم مجاور در بیماران سرطان کلورکتال و ارتباط این دو ژن با ویژگیهای کلینیکی بافتهای توموری میباشد.مواد و روشها: پس از جمعآوری 40 بافت توموری و نرمال مجاور، استخراج Total RNA و سنتز cDNA صورت گرفت و سپس سطح بیان ژنهای موردنظر در بافتهای توموری و نرمال مقایسه شد. در نهایت نتایج بهدستآمده بهوسیله نرمافزار Prism تحلیل آماری شد.یافتهها: سطح بیان SETD1B بهطور معنیداری در نمونههای توموری به میزان 1/8 برابر افزایش نشان داد (0/01103=p) در حالیکه سطح بیان LIMT lncRNA در بافت توموری در مقایسه با بافت نرمال، تغییر چشمگیری نداشت (0/5391=p). به علاوه سطح بیان SET1B و LIMT lncRNA در دو گروه سنی بالای 60 سال و پایینتر از 60 سال در بافتهای توموری تغیر معنیداری نداشت. همچنین تحلیل ROC نشان داد که SETD1B با مساحت زیر سطح نمودار AUC0/9336- و 0/9902-CI0/8771- میتواند جمعیت بیمار را از سالم جدا کند و میتواند به تشخیص بیماری سرطان کلورکتال کمک کند.نتیجهگیری: با توجه به نتایج حاصل از این مطالعه میتوان گفت SETD1B در بافت توموری افزایش مییابد و میتواند بهعنوان یک بیومارکر برای سرطان کلورکتال مورد استفاده قرار گیرد.
پرستاری
نرجس حشمتی فر؛ فاطمه برزویی؛ سارا احمدی؛ آرزو داوری نیا مطلق قوچان؛ زهره محمدزاده تبریزی؛ محمد حسین زاده حصاری
دوره 30، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1402، ، صفحه 325-335
چکیده
زمینه و هدف: کروناویروس بیماری واگیرداری است که امروزه جامعه بزرگ پرستاری بهویژه پرستاران شاغل در بخش مراقبت ویژه با آن روبهرو هستند. در کنار سایر عوامل استرسزای شغلی در حرفه پرستاری، ماهیت این بیماری، کیفیت زندگی کاری پرستاران را تحت تأثیر قرار داده است. از این رو مطالعه حاضر با هدف تأثیر آرامسازی بنسون بر کیفیت زندگی کاری ...
بیشتر
زمینه و هدف: کروناویروس بیماری واگیرداری است که امروزه جامعه بزرگ پرستاری بهویژه پرستاران شاغل در بخش مراقبت ویژه با آن روبهرو هستند. در کنار سایر عوامل استرسزای شغلی در حرفه پرستاری، ماهیت این بیماری، کیفیت زندگی کاری پرستاران را تحت تأثیر قرار داده است. از این رو مطالعه حاضر با هدف تأثیر آرامسازی بنسون بر کیفیت زندگی کاری پرستاران در مراقبتکننده از بیماران کووید 19 انجام گرفت.مواد و روشها: این مطالعه کارآزمایی بالینی دوگروهی بود. واحدهای پژوهش شامل 62 پرستار شاغل در بخشهای مراقبت ویژه بیمارستان واسعی سبزوار بودند که در سال 1399 به روش سرشماری و تخصیص تصادفی به دو گروه آرامسازی بنسون و کنترل تقسیم شدند. گروه مداخله دو بار در هفته به مدت یک ماه و هر بار20 دقیقه تمرینات آرامسازی را انجام دادند. جمعآوری دادهها از طریق پرسشنامه کیفیت زندگیکاری WRQoL-2انجام شد. دادهها توسط نرمافزار 16spss تجزیهوتحلیل شد.یافتهها: میانگین نمره کل کیفیت زندگی کاری تمام پرستاران پیش از مداخله در شرایط پاندمی کرونا 4/4±53 بود که در سطوح کیفیت زندگی پایین کاری قرار میگیرد. کیفیت زندگیکاری پرستاران مراقبت ویژه پس از انجام آرامسازی بنسون، در مقایسه با گروه کنترل افزایش یافت (p<0.05).نتیجهگیری: این مطالعه نشان داد که آرامسازی بنسون باعث افزایش کیفیت زندگی کاری در پرستاران در مواجهه با بیماران کووید 19 میشود از این رو پیشنهاد میشود مدیران پرستاری ضمن بهکارگیری روشهای آرامسازی، با ایجاد محیط کاری آرام و کماسترس زمینه مشارکت فعالانه پرستاران را فراهم کنند و به اهداف نظام سـلامت دست یابند.
آناتومی، بافت و جنین
الهام حویزی؛ کیاوش هوشمندی
دوره 29، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1401، ، صفحه 330-343
چکیده
زمینه و هدف: در سالهای اخیر، محققان به دلیل فعالیت بیولوژیکی بالاو سمیت کم، بر فعالیت ضدسرطانی کومارین تمرکز کرده اند که میتوانند عوارض جانبی ناشی از پرتودرمانی را خنثی کنند. هدف از مطالعه حاضر، بررسی تأثیرات سیتوتوکسیک کومارین بر سلولهای سرطانی ردههای HT-29 و A549 می باشد.
مواد و روشها: در این مطالعه تجربی، استوک ...
بیشتر
زمینه و هدف: در سالهای اخیر، محققان به دلیل فعالیت بیولوژیکی بالاو سمیت کم، بر فعالیت ضدسرطانی کومارین تمرکز کرده اند که میتوانند عوارض جانبی ناشی از پرتودرمانی را خنثی کنند. هدف از مطالعه حاضر، بررسی تأثیرات سیتوتوکسیک کومارین بر سلولهای سرطانی ردههای HT-29 و A549 می باشد.
مواد و روشها: در این مطالعه تجربی، استوک کومارین تهیه و سلولها با غلظتهای 5، 10، 15، 20 و 25 میکرومولار آن تیمار شدند و در روزهای 1، 3 و 5 روز پس از تیمار، بقا و مورفولوژی سلولها ارزیابی شد. غلظت IC50 کومارین با استفاده از روش MTT در دو رده سلولی محاسبه گردید. همچنین بیان ژنهای درگیر درآپوپتوز همچون Bax, Bad و Bcl-2 با روش qRT_PCR ارزیابی شد. یافته ها با استفاده از روش آماری واریانس یکطرفه تحلیل گردید.
یافتهها: نتایج نشان داد که کومارین بهصورت وابسته به دوزو زمان، میزان بقا و تکثیر سلولهای HT-29 و A549 را بهطور معنی-داری (P≤0.001)کاهش میدهد همچنین درصد بقای سلولی در سلولهای تیمارشده در روز پنجم نسبت به گروه کنترل، بهشدت کاهش یافت که نسبت به نمونه های روز اول و سوم هم کاهش معنی دار را نشان داد (P≤0.001). تغییرات موروفولوژی همچون کاهش تراکم سلولی، گردشدن و چروکیدکی سلولها نیز بهطور محسوسی در سلولهای تیمار شده مشاهده شد. همچنین، نتایج مولکولی نشان داد که کومارین توانست سبب افزایش معنی دار بیان ژنهای Bax, Bad و کاهش بیان ژن Bcl-2 گردد که این تغییرات ژنی در سلولهای A549 بهطور معنی داری بیشتر از HT-29 بود.
نتیجهگیری: کومارین قادر است فعالیت ضدتکثیری و القای آپوپتوزی مؤثری در برابر سلولهای سرطانی کولون و ریه داشته باشد.
طب سنتی
علی رضائی؛ مهدی یوسفی؛ جمشید جمالی؛ عبدالله سعیدی نیک؛ محمدرضا مهری؛ سید مجید غضنفری
دوره 30، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1402، ، صفحه 336-348
چکیده
زمینه و هدف: حجامت مرطوب یکی از روشهای خونگیری درمانی یا پیشگیری با سابقه طولانی است و در منابع طب ایرانی بر انجام آن در ایام خاصی توصیه شده اما در خصوص مقدار خروج خون، توصیهای بیان نشده است. این مطالعه با هدف بررسی تأثیر زمان و شرایط فردی متقاضیان انجام حجامت بر مقدار خون خارجشده انجام گردید.
مواد و روشها: این پژوهش یک مطالعه ...
بیشتر
زمینه و هدف: حجامت مرطوب یکی از روشهای خونگیری درمانی یا پیشگیری با سابقه طولانی است و در منابع طب ایرانی بر انجام آن در ایام خاصی توصیه شده اما در خصوص مقدار خروج خون، توصیهای بیان نشده است. این مطالعه با هدف بررسی تأثیر زمان و شرایط فردی متقاضیان انجام حجامت بر مقدار خون خارجشده انجام گردید.
مواد و روشها: این پژوهش یک مطالعه توصیفی- مقطعی (Cross-sectional) با روش نمونهگیری آسان است که با مشارکت مردان مراجعهکننده به یک مرکز ثابت برای انجام حجامت عام در شهر ساوه در سال 1401 انجام شده است. اطلاعات با استفاده از فرم گرداوری اطلاعات، جمعآوری و توسط نرمافزارSPSS-16 آنالیز شد.
یافتهها: در مجموع 739 مرد بررسی شدند. میانگین سنی آنها 34/91سال، قد 174/92سانتیمتر، وزن 80/32 کیلوگرم و نمایه توده بدنی (BMI) آنها 26/25بود. میانگین مقدار خون خارجشده طی حجامت 89/04گرم بود. مقدار خون خارجشده طی حجامت برحسب روز و ماه قمری و نیز سن، قد، وزن، BMI، سابقه حجامت قبلی و تعداد سوابق حجامت قبلی فرد، دارای همبستگی مثبت و اختلاف آن معنادار بود (0/001>P) اما بر اساس زمان انجام آن (روز هفته و ماه شمسی) معنادار نبود (0/05>P).
نتیجهگیری: مقدار خون خارجشده طی حجامت با سن، قد، وزن، BMI، سابقه حجامت قبلی و زمان انجام آن ارتباط آماری معناداری دارد.
روانشناسی و روانپزشکی
سمیرا ده آبادی؛ پیمان حسنی ابهریان؛ ادیس کراسکیان موجمباری؛ محمد رضا بلیاد؛ پریسا پیوندی
دوره 29، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1401، ، صفحه 349-356
چکیده
زمینه و هدف: سلامت زنان پایه سلامت خانواده و جامعه است. مطالعات نشان میدهد یکی از عواملی که به ارتقای سلامت عمومی زنان منجر میشود، سطح مهارتهای مختلف شناختی و هیجانی است، هدف پژوهش حاضر مقایسه درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و توانبخشی شناختی حافظه فعال و تلفیق آنها بر سلامت عمومی دختران افسرده بوده است.
مواد و روشها: پژوهش حاضر ...
بیشتر
زمینه و هدف: سلامت زنان پایه سلامت خانواده و جامعه است. مطالعات نشان میدهد یکی از عواملی که به ارتقای سلامت عمومی زنان منجر میشود، سطح مهارتهای مختلف شناختی و هیجانی است، هدف پژوهش حاضر مقایسه درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و توانبخشی شناختی حافظه فعال و تلفیق آنها بر سلامت عمومی دختران افسرده بوده است.
مواد و روشها: پژوهش حاضر نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون، پسآزمون، پیگیری و گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش تمام دختران مراجعهکننده به مراکز روانشناختی شهرستان سبزوار در سال 1398 بودند که از میان این مراجعان 60 نفر بهصورت در دسترس انتخاب و بهصورت تصادفی در 3 گروه آزمایش و 1 گروه گواه قرار گرفتند. شرکتکنندگان در این پژوهش در سه دوره زمانی پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری ارزیابی شدند. گروه مداخله اول تحت 8 جلسه درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، گروه مداخله دوم تحت 10 جلسه توانبخشی شناختی حافظه فعال و گروه مداخله سوم تحت 8 جلسه درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و 10 جلسه توانبخشی شناختی حافظه فعال قرار گرفتند.
یافتهها: نتایج بهدستآمده نشان داد بین اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، توانبخشی شناختی حافظه فعال و تلفیق این دو روش تفاوت معنادار ) 0/001=P وجود دارد..
نتیجهگیری: نتایج نشان داد تلفیق دو روش از اثربخشی بیشتری نسبت به درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و درمان توانبخشی شناختی بهتنهایی داشته است.
فیزیولوژی ورزشی
فاطمه اکبری ورگسران؛ آمنه پوررحیم قورقچی
دوره 30، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1402، ، صفحه 349-362
چکیده
زمینه و هدف: استئوکلسین و استئوپونتین با بیماریهای دیابت و پوکیاستخوان رابطه دارند. هدف، تعیین تأثیر هشت هفته تمرین استقامتی- مقاومتی و مصرف مکمل تورین بر پروتئینهای استئوکلسین و استئوپونتین در موش نر ویستار دیابتی است.مواد و روشها: در این مطالعه تجربی،40 رت نر ویستار بالغ با دامنه وزنی 300-250 گرم و سن 6 هفته، بهصورت ...
بیشتر
زمینه و هدف: استئوکلسین و استئوپونتین با بیماریهای دیابت و پوکیاستخوان رابطه دارند. هدف، تعیین تأثیر هشت هفته تمرین استقامتی- مقاومتی و مصرف مکمل تورین بر پروتئینهای استئوکلسین و استئوپونتین در موش نر ویستار دیابتی است.مواد و روشها: در این مطالعه تجربی،40 رت نر ویستار بالغ با دامنه وزنی 300-250 گرم و سن 6 هفته، بهصورت تصادفی در 3 گروه دیابتیشده (هر گروه 10 رت)، گروه تمرین، گروه مکمل و گروه کنترل و یک گروه غیردیابتی بهعنوان گروه کنترل سالم قرار گرفتند. برای دیابتیکردن رتها، 55 میلیگرم بر هر کیلوگرم از وزن بدن استرپتوزوسین تزریق شد. قند خون بالای250 میلیگرم بر دسیلیتر در خون بهعنوان دیابتی درنظر گرفته شد. تمرینات ترکیبی به مدت هشت هفته و 5 بار در هفته انجام شد. مکمل تورین بهصورت محلول 1 درصد در آب روزانه مصرف شد. برای مقایسه تغییرات بینگروهی و درونگروهی متغیرها، ANOVA یکراهه و تعقیبی بونفرونی استفاده شد.یافتهها: استئوکلسین در گروه تمریندیابتی در مقایسه با کنترلدیابتی افزایش معنیدار (0/018=P) و در گروه کنترلدیابتی در مقایسه با کنترل سالم، کاهش معنی دار داشت (0/0001=P). استئوپونتین در گروه کنترلدیابتی در مقایسه با کنترلسالم، افزایش معنی دار داشت (0/003=P) در حالیکه در گروههای دیگر تفاوت معنیداری نداشت (1/000=P). وزن بدن و BMI در گروه تمریندیابتی در مقایسه با مکملدیابتی، افزایش معنیدار داشت (0/0001=P). غذای مصرفی در گروه تمریندیابتی در مقایسه با مکملدیابتی کاهش معنیدار داشت (0/030=P).نتیجهگیری: هشت هفته تمرین استقامتی- مقاومتی و مصرف مکمل تورین منجر به افزایش استئوکلسین و تغییر نکردن استئوپونتین شد.
پرستاری
هادی ذوالفقارزاده؛ شیوا حیدری؛ اسفندیار بالجانی؛ پویا حسین زاده
دوره 29، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1401، ، صفحه 357-368
چکیده
زمینه و هدف: اعتقادات و نگرشهای متفاوت افراد، گاهی منجر به اشکال مختلفی از انگ و تبعیض در برابر یک گروه با اعتقادات متفاوت میشود. این مطالعه با هدف تعیین میزان انگ و تبعیض و اظهار عملکردهای تبعیضآمیز دانشجویان پرستاری دانشگاه آزاد اسلامی ارومیه در مواجهه با مبتلایان به HIV/AIDS انجام گرفته است.
مواد و روشها: در این مطالعه توصیفی- ...
بیشتر
زمینه و هدف: اعتقادات و نگرشهای متفاوت افراد، گاهی منجر به اشکال مختلفی از انگ و تبعیض در برابر یک گروه با اعتقادات متفاوت میشود. این مطالعه با هدف تعیین میزان انگ و تبعیض و اظهار عملکردهای تبعیضآمیز دانشجویان پرستاری دانشگاه آزاد اسلامی ارومیه در مواجهه با مبتلایان به HIV/AIDS انجام گرفته است.
مواد و روشها: در این مطالعه توصیفی- مقطعی، 90 دانشجوی پرستاری ترم 5 و 6 دانشگاه آزاد اسلامی ارومیه بهصورت سرشماری انتخاب و با استفاده از پرسشنامه رفتار و مراقبتهای حرفهای از بیماران مبتلا به ایدز بررسی شدند. بهمنظور تحلیل دادهها از نرمافزار SPSS 16 و آزمونهای آماری توصیفی استفاده گردید.
یافتهها: 76/7 درصد بر این باور بودند که میتوانند به دلیل حفظ سلامت خود و خانوادهشان از ارائه خدمت به بیماران مبتلا به ایدز امتناع کنند. 55/5 درصد دانشجویان ترس از مبتلا شدن را مهمترین نگرانی در درمان مراقبتی از بیماران مبتلا به ایدز میدانستند. 7/8 درصد دانشجویان اظهار کردند که از ارائه درمان مراقبتی به بیمار مبتلا به ایدز امتناع کردند..
نتیجهگیری: افزایش میزان انگ و تبعیض دانشجویان پرستاری نسبت به بیمار مبتلا به ایدز میتواند به علت ترس از مبتلا شدن و کمبود وسایل پیشگیرانه باشد، ارائه آموزشهای مناسب، تقویت انگیزههای مادی و معنوی و اتخاذ قوانین جدید در این زمینه پیشنهاد میشود.
آموزش بهداشت
پریسا مهردادیان؛ سلیمه گلابگیرنیک؛ راضیه خسروراد
دوره 30، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1402، ، صفحه 363-373
چکیده
زمینه و هدف: دیابت یک بیماری شایع است که عوارض جدی بهجای میگذارد آموزش به بیمار در مورد بیماری و روشهای خودمراقبتی میتواند از پیامدهای منفی جلوگیری کند اما بیماران کمی در آموزشهای خودمراقبتی شرکت میکنند. پژوهش حاضر، درک و باورهای زنان دیابتی درباره بازدارندههای شرکت در برنامههای توانمندسازی در خودمراقبتی را تبیین میکند.مواد ...
بیشتر
زمینه و هدف: دیابت یک بیماری شایع است که عوارض جدی بهجای میگذارد آموزش به بیمار در مورد بیماری و روشهای خودمراقبتی میتواند از پیامدهای منفی جلوگیری کند اما بیماران کمی در آموزشهای خودمراقبتی شرکت میکنند. پژوهش حاضر، درک و باورهای زنان دیابتی درباره بازدارندههای شرکت در برنامههای توانمندسازی در خودمراقبتی را تبیین میکند.مواد و روشها: پژوهش کیفی از نوع تحلیل محتوی در شهر سبزوار انجام گردید. نمونهگیری هدفمند تا اشباع دادهها ادامه یافت. دادهها با مصاحبه نیمهساختاریافته جمعآوری گردید. در مجموع 21 نفر زن دیابتی در مدت 6 ماه مورد مصاحبه قرارگرفتند. مصاحبهها با روش تحلیل محتوای گرنهایم و لاندمن آنالیز شدند. برای اطمینان از دقت و استحکام دادهها، معیار مقبولیت، قابلیت انتقال، قابلیت وابستگی و قابلیت اعتماد دادهها بررسی گردید.نتیجهگیری: طبق یافتههای پژوهش، طراحی مداخلات برای پزشکان در راستای برقراری تعامل بیشتر پزشکان با بیماران، با توجه به تأثیرگذاری توصیهها و رفتارهای آنها بر تصمیم بیماران برای مشارکت در خودمراقبتی و حضور در برنامههای آموزشی، توصیه میشود.
پرستاری
زهرا عابدینی؛ مریم سعیدی
دوره 29، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1401، ، صفحه 369-378
چکیده
زمینه و هدف: پاندمی کووید-19 مهمترین معضل سلامت در سالهای اخیر بوده است. از آنجا که درک علائم، اولین گام در تشخیص شدت بیماری است و شناسایی عوامل مؤثر بر تسکین علائم و تخفیف ناراحتی بیماران ضروری است. مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط سلامت معنوی و علائم بیماران کووید-19 در طول همهگیری انجام شد.
مواد و روشها: مطالعه حاضر از نوع مقطعی ...
بیشتر
زمینه و هدف: پاندمی کووید-19 مهمترین معضل سلامت در سالهای اخیر بوده است. از آنجا که درک علائم، اولین گام در تشخیص شدت بیماری است و شناسایی عوامل مؤثر بر تسکین علائم و تخفیف ناراحتی بیماران ضروری است. مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط سلامت معنوی و علائم بیماران کووید-19 در طول همهگیری انجام شد.
مواد و روشها: مطالعه حاضر از نوع مقطعی با مشارکت 235 بیمار کووید-19 بستری در بیمارستانهای شهر قم بود. نمونهگیری به روش آسان از اردیبهشت تا خرداد 1399 انجام شد. برای سنجش سلامت معنوی از پرسشنامه پولوتزین و الیسون و برای ارزیابی علائم بیماری از مقیاس علائم بیماری ادمونتون استفاده شد. آزمون آماری تی و آنالیز واریانس و ضریب همبستگی پیرسون برای تحلیل ارتباط متغیرهای جمعیتشناختی، سلامت معنوی و علائم بهکار گرفته شد.
یافتهها: یافتهها نشان داد که بیشتر شرکتکنندگان دارای سطح بالای سلامت معنوی (96/2) 70/14 و سطح متوسط علائم بودند. میانگین و نمره انحراف معیار کل علائم بیماری (21/07) 60/79 بود. سلامت معنوی با علائم کسالت (0/131- =r) و اضطراب (0/115- =r) همبستگی داشت (p <0/05). بین سلامت مذهبی و اضطراب با (0/109- =r)، خوابآلودگی (0/114- =r) و کسالت (0/115- =r) ارتباط معنیدار مشاهده شد (p <0/05).
نتیجهگیری: سلامت معنوی، برخی از علائم نظیر کسالت و اضطراب را کاهش میدهد. نظر به اینکه بیماران مجرد و مسن دارای سطوح بالاتری از علائم بیماری بودند، ارتقای سلامت معنوی آنان در اولویت است.
روانشناسی و روانپزشکی
سیما برون؛ محبوبه فولاد چنگ
دوره 30، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1402، ، صفحه 374-383
چکیده
زمینه و هدف: تصمیمگیری اخلاقی و رفتار اخلاقی از فعالیتهای مهم و تأثیرگذار بر زندگی نوجوانان میباشد. هدف تحقیق حاضر، بررسی تأثیر مداخله خودارزیابی مرکزی بر تصمیمگیری اخلاقی و رفتار اخلاقی نوجوانان میباشدمواد و روشها: پژوهش حاضر از نوع نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون – پسآزمون همراه با گروه کنترل است. جامعه این پژوهش ...
بیشتر
زمینه و هدف: تصمیمگیری اخلاقی و رفتار اخلاقی از فعالیتهای مهم و تأثیرگذار بر زندگی نوجوانان میباشد. هدف تحقیق حاضر، بررسی تأثیر مداخله خودارزیابی مرکزی بر تصمیمگیری اخلاقی و رفتار اخلاقی نوجوانان میباشدمواد و روشها: پژوهش حاضر از نوع نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون – پسآزمون همراه با گروه کنترل است. جامعه این پژوهش دانشآموزان دختر دوره متوسطه اول شهرستان تهران بودند که از بین آنها تعداد 32 نفر به روش تصادفی هدفمند انتخاب و به دو گروه 16 نفره بهصورت تصادفی تقسیم شدند. هر دو گروه توسط مقیاس تصمیمگیری اخلاقی و مقیاس رفتار اخلاقی ارزیابی شدند. شرکتکنندگان گروه تجربی به مدت 6 جلسه تحت مداخله رویکرد خودارزیابی مرکزی قرار گرفتند. دادهها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس (آنکووا) تجزیهوتحلیل شد.یافتهها: نتایج نشان داد که در میانگین نمرات تصمیمگیری اخلاقی و رفتار اخلاقی بین گروه خودارزیابی مرکزی و کنترل تفاوت معناداری وجود دارد (0/0001>P). با توجه به اختلاف میانگینها، گروه خودارزیابی مرکزی نسبت به گروه کنترل عملکرد بهتری داشت.نتیجهگیری: با توجه به تأیید تأثیر خودارزیابی مرکزی بر تصمیمگیری و رفتار اخلاقی میتوان بیان کرد که آموزش خودارزیابی مرکزی بهعنوان یک مداخله مستقیم روانشناختی میتواند بر کارکرد شناختی تصمیمگیری و رفتار اخلاقی نوجوانان دختر پایه نهم تأثیرگذار باشد و بر کیفیت تصمیمگیری و رفتار اخلاقی آنان بیفزاید.
علیرضا قربانی؛ جواد عظیمی وقار؛ مریم شهابیان فر؛ الهه کبیریان؛ محمدعلی یعقوبی فر؛ حسن یوسف زاده
دوره 29، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1401، ، صفحه 379-392
چکیده
زمینه و هدف: طی سالهای گذشته، هزینه خدمات بیمارستانی بهشدت افزایش یافته است؛از این رو توجه به مدیریت صحیح هزینهها در بیمارستانها و ضرورت استفاده بهینه از امکانات و منابع موجود ناگزیر از بهکارگیری تحلیلهای اقتصادی هستیم. هدف مطالعه حاضر بررسی انواع کارایی بیمارستانهای تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، قبل و بعد از استقرار ...
بیشتر
زمینه و هدف: طی سالهای گذشته، هزینه خدمات بیمارستانی بهشدت افزایش یافته است؛از این رو توجه به مدیریت صحیح هزینهها در بیمارستانها و ضرورت استفاده بهینه از امکانات و منابع موجود ناگزیر از بهکارگیری تحلیلهای اقتصادی هستیم. هدف مطالعه حاضر بررسی انواع کارایی بیمارستانهای تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، قبل و بعد از استقرار طرح تحول نظام سلامت بود.
مواد و روشها: این مطالعه توصیفی- تحلیلی برای سنجش کارایی فنی، مقیاس و مدیریتی بیمارستانهای تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی سبزوار با استفاده از مدل تحلیل فراگیر دادهها و همچنین مدل پابن لاسو طی سالهای 1392 و 1396 انجام گردید.
یافتهها: میانگین کارایی فنی و مقیاس بیمارستانها از 0/945 در سال 1392 به 0/924 در سال 1396 رسیده است. همچنین میانگین تغییرات بهرهوری کل معادل 0.978 بوده که نشانه بهبود وضعیت بهرهوری طی دوره مطالعه است.
نتیجهگیری: یکی از علل افزایش تعداد بیمارستانهای با کارایی فنی و مقیاس یک، شروع فعالیت بیمارستان حشمتیه و استفاده بهینه از منابع توسط بیمارستان نامبرده میباشد. در این پژوهش، نتایج شاخص مالم کوئیست و مدل پابن لاسو تا حدود زیادی یکدیگر را تأیید میکند و مبنی بر بهبود عملکرد بیمارستانها پس از استقرار طرح تحول سلامت میباشد ولی مقادیر انواع کارایی محاسبهشده از طریق روش تحلیل پوششی دادهها نشانگر کاهش جزئی عملکرد بیمارستانهای سبزوار پس از اجرای طرح تحول میباشد. از این رو توزیع صحیح منابع، کمک مؤثری به بهبود وضعیت عملکردی بیمارستانها میکند.
روانشناسی و روانپزشکی
علی رضایی شریف؛ سارا تقی زاده هیر؛ قاسم فتاح زاده اردلانی
دوره 30، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1402، ، صفحه 384-392
چکیده
زمینه و هدف: از آنجا که اضطراب از جمله عوامل مؤثر بر عملکرد ورزشکاران بهشمار میرود، پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی تحریک الکتریکی فراجمجمهای مغز در کاهش اضطراب ورزشکاران رزمیکار انجام شدمواد و روشها: این پژوهش از نوع نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون-پسآزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، دربرگیرنده کلیه ...
بیشتر
زمینه و هدف: از آنجا که اضطراب از جمله عوامل مؤثر بر عملکرد ورزشکاران بهشمار میرود، پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی تحریک الکتریکی فراجمجمهای مغز در کاهش اضطراب ورزشکاران رزمیکار انجام شدمواد و روشها: این پژوهش از نوع نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون-پسآزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، دربرگیرنده کلیه ورزشکاران رزمیکار شهر اردبیل در سال 1401 بود که با روش نمونهگیری در دسترس از ورزشکاران رزمیکار شهر اردبیل 30 نفر انتخاب شد. آزمودنیها بهصورت تصادفی ساده در دو گروه آزمایش و کنترل (15 نفر در هر گروه) جایگزین شدند. گروه آزمایش تحت 10 جلسه 20 دقیقهای تحریک الکتریکی فراجمجمهای مغز قرار گرفت. گروه کنترل مداخلهای را دریافت نکرد. از پرسشنامه اضطراب حالت- صفت (مارتیز، 1990) در دو مرحله پیشآزمون و پسآزمون بهمنظور جمعآوری اطلاعات استفاده شد. دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS و تحلیل کوواریانس چندمتغیره تجزیهوتحلیل شدند.یافته ها: نتایج نشان داد بین نمرات پسآزمون گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل، تفاوت معنیداری وجود داشت. به عبارت دیگر، تحریک الکتریکی فراجمجمهای مغز منجر به افزایش معنیدار نمرات اعتمادبهنفس و کاهش معنیدار نمرات اضطراب جسمانی و شناختی ورزشکاران شد (0/05>P).نتیجهگیری: براساس نتایج این پژوهش، درمان تحریک الکتریکی مستقیم مغز، مداخله مؤثری در کاهش اضطراب ورزشکاران رزمیکار است و راهی مناسب، کمهزینه و در دسترس است که ورزشکاران میتوانند از آن استفاده کنند.
علوم تغذیه
منصور کرجی بانی؛ فاطمه اسماعیلی رنجبر؛ هادی اصلاحی؛ فرزانه منتظری فر؛ علیرضا داشی پور
دوره 29، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1401، ، صفحه 393-405
چکیده
زمینه و هدف: پره اکلامپسی و اکلامپسی، سندرم اختصاصی بارداری است. ویتامین D بهعنوان یکی از عوامل آسیبشناسی این سندرم میباشد. مطالعه حاضر با هدف مقایسه سطح سرمی ویتامین D درخانمهای باردار مبتلا به پره اکلامپسی یا اکلامپسی با زنان باردار سالم انجام شد.
مواد و روشها: در یک مطالعه مقطعی، توصیفی و تحلیلی 50 خانم باردار مبتلا به پره ...
بیشتر
زمینه و هدف: پره اکلامپسی و اکلامپسی، سندرم اختصاصی بارداری است. ویتامین D بهعنوان یکی از عوامل آسیبشناسی این سندرم میباشد. مطالعه حاضر با هدف مقایسه سطح سرمی ویتامین D درخانمهای باردار مبتلا به پره اکلامپسی یا اکلامپسی با زنان باردار سالم انجام شد.
مواد و روشها: در یک مطالعه مقطعی، توصیفی و تحلیلی 50 خانم باردار مبتلا به پره اکلامپسی یا اکلمپسی و50 فرد سالم براساس معیارهای ورود و خروج مطالعه انتخاب و پس از اخذ خون مقدار ویتامین Dسرم با استفاده از کیت تجاری و به روش الایزا اندازهگیری شد. بهمنظور تجزیهوتحلیل آماری از نرمافزار20 :SPSS استفاده شد و 05 /0 >0P تفاوت معنیداری در نظر گرفته شد.
یافتهها: میانگین ویتامین D سرم درخانمهای باردار پره اکلامپسی یا اکلامپسی کمتر از گروه سالم بود (P=0/002). همچنین 38 درصد و 2 درصد زنان باردار مبتلا به پره اکلامپسی یا اکلامپسی و سالم دارای کمبود شدید مقدار ویتامین D بودند. کمبود ویتامین D در خانمهای باردار با سن بیشتر از 30 و BMI بیشتر از 25، تحصیلات کمتر از دیپلم، خانه دار و سن بارداری کمتر از 34 هفته بیشتر وجود داشت.
نتیجهگیری: نتایج حاکی از آن است بیشتر خانمهای باردار مبتلا به سندرم پره اکلامپسی و اکلامپسی کمبود ویتامین D داشته که در بروز پره اکلامپسی یا اکلامپسی تأثیرگذار میباشد. از این رو غربالگری و درمان بهموقع کمبود ویتامین D میتواند احتمالاً از بروز پره اکلامپسی یا اکلامپسی پیشگیری کند وکیفیت بارداری را افزایش دهد.
روانشناسی و روانپزشکی
سمیرا صفری دیزج؛ امیر علی پناه
دوره 30، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1402، ، صفحه 393-403
چکیده
زمینه و هدف: بیماران مبتلا به وسواس فکری- عملی با مشکلات عدیده روانشناختی روبهرو هستند. مطالعه حاضر با هدف بررسی اثربخشی طرحواره درمانی گروهی بر تحمل پریشانی و نشانههای وسواس فکری عملی در مبتلایان به اختلال وسواسی- جبری بود.مواد و روشها: طرح تحقیق نیمهآزمایشی از نوع پیشآزمون و پسآزمون با گروه آزمایشی و کنترل بود. جامعه ...
بیشتر
زمینه و هدف: بیماران مبتلا به وسواس فکری- عملی با مشکلات عدیده روانشناختی روبهرو هستند. مطالعه حاضر با هدف بررسی اثربخشی طرحواره درمانی گروهی بر تحمل پریشانی و نشانههای وسواس فکری عملی در مبتلایان به اختلال وسواسی- جبری بود.مواد و روشها: طرح تحقیق نیمهآزمایشی از نوع پیشآزمون و پسآزمون با گروه آزمایشی و کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه زنان 20 تا 30 ساله مبتلا به اختلال وسواس فکری عملی مراجعهکننده به مراکز مشاوره شهر تبریز در سال 1399 بود. از میان جامعه آماری با استفاده از روش نمونهگیری هدفمند و براساس نمره پرسشنامه وسواس فکری- عملی مادزلی (هاجسون و راچمن، 1977) و پرسشنامه تحمل پریشانی سیمونز و گاهر (2005) در پیشآزمون، 24 نفر که دارای ملاکهای ورود بودند بهصورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گماشته شدند. بهمنظور تجزیه و تحلیل دادههای پژوهش از تحلیل کوواریانس به کمک نرمافزار SPSS-22 استفاده شد.یافتهها: نتایج پژوهش نشان داد که طرحواره درمانی گروهی بهطور معناداری منجر به افزایش نمرات توانایی تحمل پریشانی و کاهش نمرات نشانههای وسواس فکری عملی در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل میشود.نتیجهگیری: در نتیجه میتوان گفت طرحواره درمانی گروهی، رویکرد مناسبی برای افزایش تحمل پریشانی و کاهش نشانههای وسواس فکری عملی در مبتلایان به اختلال وسواسی- جبری میباشد.
پرستاری
اکرم کریمی؛ نرگس صادقی؛ مهسا السادات موسوی
دوره 30، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1402، ، صفحه 404-413
چکیده
زمینه و هدف: رضایت از زندگی زناشویی به عوامل مختلفی بستگی دارد. از عوامل مؤثر بر افزایش تغذیه با شیر مادر میتوان به میزان خودکارآمدی مادر در شیردهی اشاره کرد. این پژوهش با هدف ارتباط بین رضایت زناشویی و خودکارآمدی شیردهی در مادران نخستزا و چندزای بستری در بیمارستان در سال 1401 انجام گرفت.مواد و روشها: این مطالعه از نوع توصیفی- همبستگی ...
بیشتر
زمینه و هدف: رضایت از زندگی زناشویی به عوامل مختلفی بستگی دارد. از عوامل مؤثر بر افزایش تغذیه با شیر مادر میتوان به میزان خودکارآمدی مادر در شیردهی اشاره کرد. این پژوهش با هدف ارتباط بین رضایت زناشویی و خودکارآمدی شیردهی در مادران نخستزا و چندزای بستری در بیمارستان در سال 1401 انجام گرفت.مواد و روشها: این مطالعه از نوع توصیفی- همبستگی بود که 81 مادر نخستزا و 49 مادر چندزای انتخابشده به روش نمونهگیری آسان مورد مقایسه قرار گرفتند. گردآوری دادهها با استفاده از پرسشنامه رضایت زناشویی ENRICH و پرسشنامه خودکارآمدی شیردهی BSES-SF صورت گرفت. دادههای حاصل از مطالعه با استفاده از نرمافزار آماری SPSS تجزیه و تحلیل شدند.یافتهها: میانگین و انحراف معیار رضایت زناشویی در زنان نخستزا (1/01±2/56) و در زنان چندزا1/06±2/54) ) و خودکارآمدی شیردهی در زنان نخستزا (0/97±2/55) و در زنان چندزا (1/007±2/50) بود. بین رضایت زناشویی با خودکارآمدی شیردهی در مادران نخستزا و چندزا رابطه معنیدار وجود داشت.نتیجهگیری: نتایج این پژوهش حاکی از آن است که وضعیت خودکارآمدی شیردهی و رضایت زناشویی در مادران، کمتر از سطح متوسط بود. همچنین بین رضایت زناشویی و خودکارآمدی شیردهی در مادران نخستزا و چندزا رابطه وجود دارد. بنابراین، این پژوهش ضرورت آموزش و آگاهی دادن به والدین را درخصوص اهمیت حمایت از همسر و تأثیر آن بر بهبود خودکارآمدی شیردهی خانواده تأیید میکند.
فیزیولوژی و فارماکولوژی
ذوالفقار لطفی؛ عالیه صفامنش
دوره 29، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1401، ، صفحه 406-420
چکیده
زمینه و هدف: سبک نادرست تغذیه، از عوامل ابتلا به افزایش کلسترول و چربی خون است و در صورت رسیدگی نکردن، به دلیل التهاب بالای سلولهای کبدی منجر به بروز کبد چرب میگردد. هدف از این مطالعه، بررسی تأثیر آنتی هایپرلیپیدمی دمنوش Rosa damascena Mill و Cassia angustifolia Vahl بر پروفایل چربی رتهای نر میباشد.
مواد و روشها: در این مطالعه تجربی، 28 رأس رت نر ...
بیشتر
زمینه و هدف: سبک نادرست تغذیه، از عوامل ابتلا به افزایش کلسترول و چربی خون است و در صورت رسیدگی نکردن، به دلیل التهاب بالای سلولهای کبدی منجر به بروز کبد چرب میگردد. هدف از این مطالعه، بررسی تأثیر آنتی هایپرلیپیدمی دمنوش Rosa damascena Mill و Cassia angustifolia Vahl بر پروفایل چربی رتهای نر میباشد.
مواد و روشها: در این مطالعه تجربی، 28 رأس رت نر (20± 220 گرمی) بهطور تصادفی به چهار گروه (n=7) کنترل، شاهد تغذیهشده با رژیم پرچرب، تجربی تغذیهشده با رژیم پرچرب + دمنوش، تجربی تغذیهشده با رژیم عادی + دمنوش، تقسیم شدند. گروههای تحت تیمار با دمنوش طی سه دوره با فاصله دو روز در میان دمنوش برگ سنای مکی (0.4 گرم / کیلوگرم) به اضافه گل سرخ (0.2 گرم / کیلوگرم) را دریافت کردند. پس از 28 روز، حیوان بیهوش و پس از خونگیری از قلب، فاکتورهای خونی موردنظر سنجیده شدند.
یافتهها: براساس نتایج، پروفایل چربی، بهجز آنزیم AST، بهطور معنیداری (p ≤ 0.05) در گروه تجربی تغذیهشده با رژیم پرچرب + دمنوش، کاهش یافته بود. پروفایل چربی در گروه تجربی تغذیهشده با رژیم عادی + دمنوش، تفاوت معنیداری با گروه کنترل نشان نداد بهجز آنزیم AST که بهطور معنیداری (p ≤ 0.05) نسبت به گروه کنترل افزایش یافت.
نتیجهگیری: دمنوش ترکیبی Rosa damascena Mill و Cassia angustifolia Vahl میتواند بهعنوان دارویی با اثربخشی سریع بهخصوص در افراد مبتلا به هایپرلیپیدمی مطرح گردد
روانشناسی و روانپزشکی
مسعود رضایی کوچکسرایی؛ عبدالله مفاخری؛ محمود جاجرمی
دوره 30، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1402، ، صفحه 414-427
چکیده
زمینه و هدف: هدف از پژوهش حاضر، مقایسه تأثیر تحریک الکتریکی مستقیم از روی جمجمه و درمان شناختی رفتاری بر کارکردهای شناختی و بهزیستی روانشناختی بیماران وابسته به مت آمفتامین بود.مواد و روشها: پژوهش نیمهتجربی از نوع پیشآزمون- پسآزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را بیماران مرد وابسته به متآمفتامین مراجعهکننده ...
بیشتر
زمینه و هدف: هدف از پژوهش حاضر، مقایسه تأثیر تحریک الکتریکی مستقیم از روی جمجمه و درمان شناختی رفتاری بر کارکردهای شناختی و بهزیستی روانشناختی بیماران وابسته به مت آمفتامین بود.مواد و روشها: پژوهش نیمهتجربی از نوع پیشآزمون- پسآزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را بیماران مرد وابسته به متآمفتامین مراجعهکننده به کلینیک ترک اعتیاد گام شهرستان قائمشهر در سال 1399 تشکیل دادند که از بین آنها 45 نفر به شیوه نمونهگیری در دسترس بهعنوان نمونه انتخاب شدند و بهصورت تصادفی ساده به 3 گروه 15 نفره (دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل) تقسیم شدند. برای گروه آزمایش اول از تحریک الکتریکی مستقیم از روی جمجمه و برای گروه آزمایش دوم نیز درمان شناختی رفتاری به مدت 12 جلسه انجام شد و گروه کنترل نیز هیچ درمانی دریافت نکرد. برای تجزیهوتحلیل دادهها از نرمافزارSPSS24 و از روشهای آمار توصیفی و تحلیلی (تحلیل واریانس اندازهگیری مکرر و آزمون تعقیبی بنفرونی) استفاده شد.یافته ها: نتایج نشان داد تحریک الکتریکی مستقیم از روی جمجمه و درمان شناختی رفتاری باعث افزایش کارکردهای شناختی و بهزیستی روانشناختی بیماران وابسته به متآمفتامین میشود (0/05> P). همچنین درمان شناختی رفتاری نسبت به تحریک الکتریکی مستقیم از روی جمجمه بر کارکردهای شناختی و بهزیستی روانشناختی بیماران وابسته به متآمفتامین اثربخشتر است.نتیجهگیری: میتوان از درمان شناختی رفتاری در راستای کاهش مشکلات روانشناختی و بهبود کارکرد شناختی بیماران وابسته به مت آمفتامین استفاده کرد.
بیوتکنولوژی و نانوتکنولوژی
فضل راجح سوادی؛ فرحناز مولوی؛ سمانه دولت آبادی
دوره 29، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1401، ، صفحه 421-434
چکیده
زمینه و هدف: در حال حاضر، باکتری سودوموناس آئروژینوزا به دلیل مقاوم شدن به انواع آنتیبیوتیکها مشکلات فراوانی را برای کنترل عفونتهای بیمارستانی بهوجود آورده است و پمپهای افلاکس MexAB-OprM نقش مهمی در ایجاد مقاومت سویههای سودوموناس آئروژینوزا به آنتیبیوتیکها دارند. هدف این مطالعه، تعیین تأثیر ضدمیکروبی نانوذرات نقره و پروبیوتیک ...
بیشتر
زمینه و هدف: در حال حاضر، باکتری سودوموناس آئروژینوزا به دلیل مقاوم شدن به انواع آنتیبیوتیکها مشکلات فراوانی را برای کنترل عفونتهای بیمارستانی بهوجود آورده است و پمپهای افلاکس MexAB-OprM نقش مهمی در ایجاد مقاومت سویههای سودوموناس آئروژینوزا به آنتیبیوتیکها دارند. هدف این مطالعه، تعیین تأثیر ضدمیکروبی نانوذرات نقره و پروبیوتیک لاکتوباسیلوس پلانتاروم بر بیان ژن MexA است.
مواد و روشها: در این مطالعه توصیفی- مقطعی، 49 سویه در مدت 8 ماه، از 11 آزمایشگاه تشخیص طبی مشهد طی سالهای ۱۳۹9-۱۳۹8 جمعآوری شدند. ارزیابی الگوی حساسیت آنتیبیوتیکی سویهها، از روش انتشار دیسک براساس پروتکل CLSI استفاده شد. پس از تیماردهی باکتریهای دارای مقاومت چند دارویی با مواد مهارکننده، از روش میکرودایلوشن و تکنیک Real time-PCR بهترتیب برای تعیین رقت اثربخش نانوذرات نقره و پروبیوتیک بر بیان ژن MexA باکتری مولد آن استفاده شد.
یافتهها: تمام نمونهها تأیید هویت شدند و تمام آنها به بیش از دو آنتیبیوتیک، مقاوم و واجد ژن MexA بودند. کمترین غلظت مهار رشد در روش رقت در آگار برای نانوذرات نقره تا رقت 250 میکروگرم بر میلیلیتر و برای پروبیوتیک تا رقت 18 میکروگرم در میلیلیتر بود. نانوذرات نقره در مقایسه با پروبیوتیک تأثیر بیشتری بر مهار رشد باکتری داشتند و میزان این تأثیر نسبت به اثر ترکیبی پروبیوتیک و نانوذرات نقره کمتر میباشد (P>0.05).
نتیجهگیری: نانوذرات نقره و پروبیوتیک، فعالیت مهاری و آنتیباکتریال برای کاهش عملکرد پمپ افلاکس MexAB-OprM در باکتری سودوموناس آئروژینوزا دارد.