مجله دانشگاه علوم پزشکی سبزوار

آموزش بهداشت

بررسی ارتباط بین بهزیستی تحصیلی با رویکردهای یادگیری و شیفتگی تحصیلی در دانشجویان علوم پزشکی زنجان

مجید یوسفی افراشته؛ شمسی رضایی؛ ترانه صادقی پری

دوره 28، شماره 2 ، خرداد و تیر 1400، ، صفحه 287-293

چکیده

زمینه و هدف بهزیستی تحصیلی و شیفتگی تحصیلی، از متغیرهای مهم در حوزه آموزش و یادگیری است که شناخت عوامل زمینه‌ساز آن‌ها ضرورت دارد؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر، تعیین ارتباط بهزیستی تحصیلی با رویکردهای یادگیری و شیفتگی تحصیلی بود. مواد و روش‌ها در این پژوهش مقطعی، از نوع توصیفی- همبستگی در سال 1397، نمونه‌ای شامل 244 نفر از دانشجویان ... بیشتر زمینه و هدف بهزیستی تحصیلی و شیفتگی تحصیلی، از متغیرهای مهم در حوزه آموزش و یادگیری است که شناخت عوامل زمینه‌ساز آن‌ها ضرورت دارد؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر، تعیین ارتباط بهزیستی تحصیلی با رویکردهای یادگیری و شیفتگی تحصیلی بود. مواد و روش‌ها در این پژوهش مقطعی، از نوع توصیفی- همبستگی در سال 1397، نمونه‌ای شامل 244 نفر از دانشجویان علوم پزشکی زنجان به روش نمونه‌گیری طبقه‌ای برحسب جنسیت از پنج رشته تحصیلی انتخاب شدند. داده‌ها از طریق پرسش‌نامه رویکردهای یادگیری برگرفته از پرسشنامه رویکردها و مهارت‌های مطالعه برای دانشجویان تیت (Tait) و همکاران، پرسش‌نامه بهزیستی تحصیلی سالملا- آرو و آپادایا (Salmela-Aro & Upadya) و پرسش‌نامه شیفتگی تحصیلی مارتین و جکسون (1) گردآوری شد. داده‌ها با استفاده از آزمون ضریب همبستگی پیرسون تجزیه‌وتحلیل شدند. یافته‌ها یافته‌ها نشان داد ضریب همبستگی بهزیستی تحصیلی با رویکرد عمیق 0/56، با رویکرد سطحی 0/31- و با رویکرد راهبردی 0/16به‌دست آمد. همچنین ضریب همبستگی شیفتگی تحصیلی با رویکرد عمیق 61/0، با رویکرد سطحی 0/25- و با رویکرد راهبردی 0/22به‌دست آمد. همه این ضرایب در سطح خطای کمتر از 0/05معنی‌دار هستند. نتایج مدل مسیر نیز برازش مطلوبی داشت. نتیجه‌گیری به نظر می‌رسد برای افزایش بهزیستی تحصیلی و تسهیل تجربه شیفتگی دانشجویان، ارتقای رویکرد یادگیری آنها از سطحی به عمیق می‌تواند یک راهکار مناسب و مفید باشد؛ بنابراین لازم است رویکردهای مطالعه و یادگیری از طریق مداخلات آموزشی ارتقا یابد.

ارزیابی خواص ضد باکتریایی عصاره الکلی برگ کاج بر باکتری های جدا شده از نمونه های ادرار افراد مبتلا به عفونت ادراری - تناسلی

یاسر نوظهور؛ محمد حسن رسولی فرد؛ جعفر رحمانی کهنمویی؛ پیام فرامرزی

دوره 25، شماره 2 ، خرداد و تیر 1397، ، صفحه 303-309

چکیده

مقدمه:.عفونت دستگاه ادراری یکی از شایعترین عفونتهای باکتریایی میباشد که بـه عنـوان دومـین عامـل عفونـت شناخته میشود. عامل این عفونت در اغلب موارد باکتریها به خصوص باکتریهای گرم منفـی ماننـد اشرشـیا کلـی مـی باشـد کـه در تمـام گروههای سنی و در هر دو جنس دیده می شود، اسـاس درمـان مناسب در عفونتهای ادراری انتخاب یک آنتی بیوتیک مناسب ... بیشتر مقدمه:.عفونت دستگاه ادراری یکی از شایعترین عفونتهای باکتریایی میباشد که بـه عنـوان دومـین عامـل عفونـت شناخته میشود. عامل این عفونت در اغلب موارد باکتریها به خصوص باکتریهای گرم منفـی ماننـد اشرشـیا کلـی مـی باشـد کـه در تمـام گروههای سنی و در هر دو جنس دیده می شود، اسـاس درمـان مناسب در عفونتهای ادراری انتخاب یک آنتی بیوتیک مناسب با کارایی و اثر بخشی بـالا اسـت. امـروزه مـسئله مقاومـت آنتی بیوتیکی در میان بـاکتری هـای پـاتوژن بـه یـک مـشکل جـدی تبـدیل شـده اسـت. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی اثر ضد باکتری عصاره الکلی برگ کاج برروی باکتری اشریشیاکلی انجام گرفته است.روش بررسی : در این مطاله تجربی عصاره الکلی برگ کاج تهیه گردیدو همچنین باکتری اشریشا کلی و استافیلوکوکوس آرئوس از نمونه بیماران جدا شده و سپس فعالیت ضد باکتریایی عصاره برگ کاج با روش رقت لوله ای جهت تعیین حداقل غلظت ممانعت از رشد ( MIC ) و حداقل غلظت باکتری کشی MBC) ) به طور جداگانه استفاده گردید.نتایج: نتایج حاصل از آزمایشات MIC و MBC هم مشخص کرد که میزان مهار رشد باکتری های اشیرشیا کلی و استافیلوکوکوس ارئوس توسط عصاره با میزان عصاره موجود در رقتها رابطه مستقیم دارد و با افزایش میزان عصاره در هر رقت از تعداد کلنی های باکتری بعد از کشت کاسته شده و در رقتی که نشان دهنده MBC عصاره در مورد هریک از جدایه ها بود، هیچ یک از آنها اصلاً رشد نکرد.بحث ونتیجه گیری: : نتایج این مطالعه نشان می دهد که عصاره برگ کاج دارای خاصیت ضد باکتریایی بوده و میتوان بعنوان یک منبع ارزان و دردسترس و جایگزین داروهای شیمیایی برای درمان برخی از عفونتهای باکتریایی مورد استفاده قرار گیرد.

تأثیر هشت هفته ورزش هوازی بر اختلالات چرخه قاعدگی و سطوح هورمون‌های FSH و LH

علی حیدریان پور؛ فاطمه ضمیری دلیر؛ محمد شوریده یزدی

دوره 23، شماره 2 ، خرداد و تیر 1395، ، صفحه 336-343

چکیده

زمینه و هدف: با توجه به اثرات سودمند سایکو فیزیولوژیک ورزش بر سیکل قاعدگی هدف از این پژوهش،بررسیآثار برنامه‌ ورزشی هوازی با شدت متوسط بر روی اختلالات چرخه قاعدگی و سطوح پلاسمایی هورمون‌های FSH و LH است. مواد و روشها: در این پژوهش 20 زن دارای اختلالات قاعدگی به‌طور تصادفی به دو گروه مداخله و مقایسه تقسیم شدند. گروه مداخله بهمدت 8 ... بیشتر زمینه و هدف: با توجه به اثرات سودمند سایکو فیزیولوژیک ورزش بر سیکل قاعدگی هدف از این پژوهش،بررسیآثار برنامه‌ ورزشی هوازی با شدت متوسط بر روی اختلالات چرخه قاعدگی و سطوح پلاسمایی هورمون‌های FSH و LH است. مواد و روشها: در این پژوهش 20 زن دارای اختلالات قاعدگی به‌طور تصادفی به دو گروه مداخله و مقایسه تقسیم شدند. گروه مداخله بهمدت 8 هفته، تحت تمرینات هوازی با شدت متوسط قرار گرفتند؛ در این مدت، گروه مقایسه هیچ فعالیت ورزشی منظمی را نداشته‌اند. در ابتدا و 24 ساعت پس از دوره‌ 8 هفته‌ای تمرینات ورزشی، نمونه خونی آزمودنیها در فاز فولیکولار برای اندازه‌گیری متغیرهای هورمونی گرفته شد و سپس آزمودنیها به پرسش‌نامه‌های تعیین سطح اختلالات قاعدگی پاسخ دادند. یافته ها: نتایج حاصل از پژوهش نشان داد در گروه مداخله میانگین شاخص درد در مقیاس آنالوگ بصری VisualAnalogScale(VAS) پس از 8 هفته فعالیت متوسط هوازی، کاهش معناداری داشته است (05/0P<). افزون‌ بر این، سطح پلاسمایی هورمون‌های‌ FSH و LH بهترتیب افزایش و کاهش معناداری را نشان دادند (05/0P<). نتیجه‌گیری: استفاده از تمرینات منظم ورزش هوازی با شدت متوسط در کاهش اختلالات چرخه قاعدگی ودیسمنوره مؤثر بوده و ازاین تمرینات می‌توان به‌ عنوان روشی پیش گیرانه، درمانی یا کمک درمانی برای کنترل دیسمنوره و دیگر اختلالات قاعدگی به کار گرفت.

روانشناسی و روانپزشکی

همبودی اختلال خوردن واختلال بدشکلی بدن وهمبستگی آن‌ها با نشانگان آسیب ‌شناسی روانی

محمد ابراهیم زاده موسوی؛ پروانه محمد خانی؛ نگین انصاری؛ امیر اکبری اصفهانی؛ سارا امین الرعایا امینی؛ بهزاد ریگی کوته

دوره 25، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1397، ، صفحه 389-398

چکیده

زمینه و هدف: اختلال خوردن یکی از اختلالات شایع روانپزشکی است که با بروز بیماری‌های شدید روانی ارتباط دارد. این دسته از اختلالات باعث ایجاد اشکال در سلامت جسمی و عملکرد روانی می شوند. پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان همبودی اختلالات خوردن و اختلال بدشکلی بدن و همبستگی آن‌ها با نشانگان آسیب‌‌شناسی روانی انجام گردید. روش بررسی: پژوهش حاضر ... بیشتر زمینه و هدف: اختلال خوردن یکی از اختلالات شایع روانپزشکی است که با بروز بیماری‌های شدید روانی ارتباط دارد. این دسته از اختلالات باعث ایجاد اشکال در سلامت جسمی و عملکرد روانی می شوند. پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان همبودی اختلالات خوردن و اختلال بدشکلی بدن و همبستگی آن‌ها با نشانگان آسیب‌‌شناسی روانی انجام گردید. روش بررسی: پژوهش حاضر توصیفی از نوع علی- مقایسه ای می‌باشد. جامعه آماری پژوهش را دانش‌آموزان دبیرستان‌های منطقه 5 تهران تشکیل دادند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و براساس فرمول حجم نمونه کوکران تعداد 400 نفر به عنوان نمونه در سال 1395 انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، مقیاس Yale-Brown)) برای اختلال بدشکلی بدن (YBOCS-BDD)، پرسشنامه نگرش های خوردن (EAT-26) و پرسشنامه نشانگان (BSI) بود. تجزیه و تحلیل داده‌ها در دو سطح توصیفی و استنباطی (همبستگی پیرسون، آزمون تی و رگرسیون) با استفاده SPSS- 22 انجام گردید. یافته ها:67/0 از دختران شرکت کننده و 55/0 از پسران شرکت کننده دارای علایم پاتولوژیک اختلال خوردن بودند. علاوه بر این 70/0 از دخترها و 37/0 از پسرها اختلال بد شکلی بدن داشتند. همبستگی بین اختلال خوردن و بد شکلی بدن 51/0 بود که در سطح (01/0p< ) معنی دار بود، که نشان می دهد افرادی که علایم اختلال خوردن را دارند در اختلال بد شکلی بدن نیز نمره ی بالایی را می گیرند و برعکس. به طور کل رگرسیون لاینر نشان داد اختلال خوردن، اختلال بد شکلی بدن را پیشبینی می کند. بین دو گروه دختران و پسران در اختلال خوردن تفاوت معنی داری دیده نشد، اما در اختلال بدشکلی بدن این تفاوت در سطح (01/0P

روانشناسی و روانپزشکی

اثربخشی بازی های رایانه ای مبتنی بر مهارتهای دیداری بر ادراک دیداری و تمرکز کودکان دارای اختلال صرع

فرنگیس دمهری؛ سما مقدادی؛ محسن سعید منش

دوره 27، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1399، ، صفحه 431-439

چکیده

زمینه صرع، یک اختلال سیستم عصبی مرکزی است که در آن، فعالیت سلول‌های عصبی در مغز مختل شده است. هدف از پژوهش حاضر، تعیین تأثیر بازی‌های رایانه‌ای مبتنی بر مهارت‌های دیداری بر ادراک دیداری و تمرکز کودکان دارای اختلال صرع می‌باشد. روش کار این پژوهش، از نوع شبه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری آن، ... بیشتر زمینه صرع، یک اختلال سیستم عصبی مرکزی است که در آن، فعالیت سلول‌های عصبی در مغز مختل شده است. هدف از پژوهش حاضر، تعیین تأثیر بازی‌های رایانه‌ای مبتنی بر مهارت‌های دیداری بر ادراک دیداری و تمرکز کودکان دارای اختلال صرع می‌باشد. روش کار این پژوهش، از نوع شبه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری آن، کلیه کودکان دارای اختلالات صرع شهرستان مشهد است که از این بین 30 نفر از کودکان به صورت در دسترس انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه آزمایش و گواه تقسیم شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش، آزمون تمرکز کامپیوتریCOG (2012) و آزمون ادراک دیداری فراستیگ (1982) بود. برای تحلیل داده‌ها از میانگین، انحراف استاندارد و روش تحلیل کوواریانس استفاده شد. یافته‌ها نتایج نشان داد که بین میانگین نمرات پس‌آزمون ادراک دیداری (01/0˂P) و تمرکز (05/0˂P) بعد از حذف اثر پیش‌آزمون، در گروه آزمایشی، تفاوت معنی‌داری وجود دارد؛ به این صورت که میانگین نمرات پس‌آزمون گروه آزمایش، به‌طور معنی‌داری بیشتر از گروه گواه بود. به این ترتیب، استفاده از بازی‌های رایانه‌ای در مهارت‌های دیداری، باعث افزایش ادراک دیداری و تمرکز می‌شود. نتیجه‌گیری با توجه به یافته‌ها، با استفاده از بازی‌های رایانه‌ای مبتنی بر مهارت‌های دیداری می‌توان ادراک دیداری و تمرکز کودکان دارای صرع را بهبود بخشید.

روانشناسی و روانپزشکی

مقایسه اثربخشی طرح‌واره درمانی گروهی و آموزش رفتار برنامه‌ریزی‌شده بر اعتیادپذیری دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان مشهد

علی صداقتی راد؛ محمد محمدی پور؛ علی اصغر سرایی

دوره 28، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1400، ، صفحه 439-447

چکیده

زمینه و هدف: با توجه به آثار زیان‌بار و جبران‌ناپذیر اعتیادپذیری برای پیشگیری از آسیب‌های جدی بر قشر دانشجویان، به نظر می‌رسد باید اقداماتی در این زمینه صورت گیرد. هدف از مطالعه حاضر، مقایسه اثربخشی طرح‌واره درمانی گروهی و آموزش رفتار برنامه‌ریزی‌شده بر اعتیادپذیری دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان مشهد بود. مواد و روش‌ها: طرح ... بیشتر زمینه و هدف: با توجه به آثار زیان‌بار و جبران‌ناپذیر اعتیادپذیری برای پیشگیری از آسیب‌های جدی بر قشر دانشجویان، به نظر می‌رسد باید اقداماتی در این زمینه صورت گیرد. هدف از مطالعه حاضر، مقایسه اثربخشی طرح‌واره درمانی گروهی و آموزش رفتار برنامه‌ریزی‌شده بر اعتیادپذیری دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان مشهد بود. مواد و روش‌ها: طرح پژوهش حاضر، نیمه‌تجربی سه گروهی با پیش‌آزمون و پس‌آزمون می‌باشد. جامعه پژوهش، کلیه دانشجومعلمان پردیس‌های استان خراسان رضوی در سال تحصیلی 99-1398 بود که نمونه‌ای 45 نفره از بین داوطلبانی که آزمون پژوهش را داده و نمرات بالایی به‌دست آورده بودند به‌صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. 45 نفر از دانشجومعلمان در سه گروه طرح‌وارهدرمانی (15 نفر)، آموزش رفتار برنامهریزیشده (15 نفر) و کنترل (15 نفر) به‌صورت کاملاً تصادفی جایگزین شدند. گروه‌های مداخله به‌ترتیب تحت 11 جلسه طرح‌وارهدرمانی 60 دقیقه‌ای و 8 جلسه آموزش رفتار برنامهریزیشده 90 دقیقهای قرار گرفتند و گروه کنترل درمانی را دریافت نکردند. داده‌ها با مقیاس اعتیادپذیری زرگر (1385) طی سه مرحله جمع‌آوری و با استفاده از آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر تحلیل شد. یافته‌ها: طرح‌واره درمانی گروهی و آموزش رفتار برنامهریزیشده، بر کاهش اعتیادپذیری دانشجومعلمان تأثیر معنی‌داری دارد که این تأثیر پس از یک ماه پیگیری در هر دو گروه بادوام بود (0/01>P). همچنین تفاوت معناداری بین دو شیوه مداخله وجود نداشت (0/01<P). نتیجه‌گیری: هر دو روش طرح‌وارهدرمانی و آموزش رفتار برنامه‌ریزیشده میتواند بر پیشگیری از اعتیاد جوانان مؤثر باشد.

نقشه‌سازی مصرف سیگار در ایران با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی

ناهید جسری؛ عابدین ثقفی‌پور؛ فاطمه رضایی؛ محرم کرمی‌جوشین

دوره 23، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1395، ، صفحه 496-503

چکیده

اهداف این مطالعه با هدف تعیین توزیع مکانی (کشوری) مصرف سیگار در ایران با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی طراحی و اجرا شد.مواد و روش ها پژوهش حاضر مطالعه‌ای توصیفی‌مقطعی است. در این پژوهش ابتدا داده‌های کشوری طرح ارزیابی عوامل خطر بیماری‌های غیرواگیر کشوری از مرکز مدیریت بیماری‌ها گرفته و میزان بروز کشوری مصرف سیگار محاسبه ... بیشتر

بررسی تبعیّت از درمان بیماران بعد از جراحی پیوند شریان کرونر در بیمارستان‌‌‌های شهر تهران سال 1393

زهرا پشت چمن؛ مریم جدید میلانی؛ فروزان آتش زاده شوریده؛ علیرضا اکبرزاده باغبان

دوره 22، شماره 4 ، مهر و آبان 1394، ، صفحه 668-675

چکیده

زمینه و هدف: ازدیاد روز افزون بیماری های قلبی، افزایش میزانبستری ناشی از این بیماریها و هزینه بالای مراقبت و درمان، نظام سلامت را در قرن حاضر با چالش مهمی مواجهکرده است. به همین دلیل پیشگیری از عوارض بیماریهای قلبی و درمان موفّق آن‌ها ضروری بوده است. از طرفی، این امر تنها با مشارکت فعّال بیماران در امور درمان و اجرای توصیّههای ... بیشتر زمینه و هدف: ازدیاد روز افزون بیماری های قلبی، افزایش میزانبستری ناشی از این بیماریها و هزینه بالای مراقبت و درمان، نظام سلامت را در قرن حاضر با چالش مهمی مواجهکرده است. به همین دلیل پیشگیری از عوارض بیماریهای قلبی و درمان موفّق آن‌ها ضروری بوده است. از طرفی، این امر تنها با مشارکت فعّال بیماران در امور درمان و اجرای توصیّههای اعضای تیم درمان میسر است؛ که از آن تحت عنوان تبعیّت از درمان یاد شده است. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف تعیین وضعیّت تبعیّت از درمان بیماران بعد از جراحی پیوند شریان کرونر در شهر تهران سال 1393 انجام شد. مواد و روشها: این مطالعه از نوع توصیفی مقطعی بوده که بر روی 70 بیمار تحت جراحی پیوند شریان کرونر که در بخشهای جراحی قلب بیمارستان‌‌‌های شهر تهران بستری بودند، انجام شد. ابزار پژوهش شامل اطّلاعات دموگرافیک و پرسشنامه تبعیّت ازدرمان بود که حدود پنج روز بعد از عمل جراحی پیوند شریان کرونر و قبل از ترخیص، توسّط بیماران بستری در بخش جراحی قلب تکمیل گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی، ضریب همبستگی پیرسون و آزمون کای دو با استفاده از نرمافزار spss18 استفاده شد. یافتهها: یافته ها نشان داد میانگین امتیاز تبعیّت از درمان در بیماران 08/8 ±36/59میباشد.بیشترین امتیاز حیطهها مربوط به حیطه تلفیق درمان با زندگی 34/19±06/68و کم ترین امتیاز مربوط به حیطه تدبیر در اجرای درمان 62/25±52/44 میباشد. بین تمام حیطههای تبعیّت از درمان ارتباط معنیدار وجود داشت(0001/0= p ) جز بین حیطه اهتمام در درمان با حیطه تدبیر در اجرای درمان و حیطه تمایل به مشارکت در درمان با تعهّد به درمان که ارتباط معنیدار وجود نداشت. نتیجهگیری: نتایج نشان داد که در بیماران بعد از عمل جراحی پیوند شریان کرونر، هماهنگی درمان با شرایط زندگی و برخورداری از حمایت اجتماعی از جانب خانواده و دوستان با اطاعت و پایبندی بهتری به تبعیّت ازدرمان همراه میباشد و پیشنهاد می گردد تبعیّت از درمان به عنوان یک برنامه آموزشی در مراقبتپرستاری از این بیماران تبدیل گردد.

بررسی کارایی فرایند فتوکاتالیستی نور خورشید در حذف اسید بلاک یک از محیط آبی با استفاده از نانو ذرات اکسید روی سنتزشده به روش هیدروترمال

سهراب گل‌محمدی؛ عبدالعظیم علی‌نژاد؛ افشین قادرپوری؛ نظام میرزایی؛ محمدحسین ساقی؛ منصور قادرپوری

دوره 23، شماره 4 ، مهر و آبان 1395، ، صفحه 680-687

چکیده

اهداف پساب‌های حاصل از صنایع نساجی به دلیل اینکه حاوی آلاینده‌های آلی رنگ‌زاها هستند، منبع عمده آلودگی محیط زیست از نظر طیف وسیع آلاینده‌ها و پیچیدگی ساختار هستند. هدف این پژوهش تعیین کارایی فرایند فتوکاتالیستی نور خورشید در حذف رنگ‌زای اسید بلاک یک از محیط آبی با استفاده از نانو ذرات اکسید روی سنتزشده است.مواد و روش ها این تحقیق ... بیشتر اهداف پساب‌های حاصل از صنایع نساجی به دلیل اینکه حاوی آلاینده‌های آلی رنگ‌زاها هستند، منبع عمده آلودگی محیط زیست از نظر طیف وسیع آلاینده‌ها و پیچیدگی ساختار هستند. هدف این پژوهش تعیین کارایی فرایند فتوکاتالیستی نور خورشید در حذف رنگ‌زای اسید بلاک یک از محیط آبی با استفاده از نانو ذرات اکسید روی سنتزشده است.مواد و روش ها این تحقیق مطالعه‌ای نیمه‌تجربی و آزمایشگاهی است. ابتدا سنتز نانو ذرات در آزمایشگاه انجام و به منظور تعیین مشخصات آزمایش‌ها SEM و توزیع اندازه ذرات و XRD انجام شد. سپس pH بهینه تعیین گردید. در ادامه با نگه‌داشتن pH بهینه تأثیر غلظت پراکسید هیدروژن و غلظت نانوذره و غلظت‌های مختلف رنگ‌زا بررسی شدند.یافته ها نتایج نشان داد کارایی حذف فرایند در 4=pH حداکثر و برابر 1/15درصد است. بهترین عملکرد حذف رنگ در غلظت 5 میلی‌گرم در لیتر به دست آمد. حداکثر و حداقل عملکرد حذف رنگ اسید بلاک یک به ترتیب در غلظت‌های 30 و 5 میلی‌مولار بر لیتر از پراکسید هیدروژن حاصل شد.نتیجه گیری فرایند نانو فتوکاتالیستی روشی بسیار کارآمد برای حذف رنگ‌زا در محلول‌های آبی است. این روش مواد آلی را به موادی با میزان سم کمتر تبدیل می‌کند. همچنین انرژی استفاده‌شده در این فرایند نور خورشید است که به صورت طبیعی در دسترس است.

روانشناسی و روانپزشکی

اثربخشی روان‌درمانی گروهی مثبت‌نگر بر خود متمایزسازی و اضطراب مرگ در زنان مبتلا به سرطان پستان

سجاد بشرپور؛ نسا کاظمی؛ محمدنبی صالحی

دوره 25، شماره 5 ، آذر و دی 1397، ، صفحه 731-739

چکیده

اهداف: سرطان پستان به عنوان تأثیر‌گذارترین سرطان از نظر عاطفی و روانی در بین زنان است که موجب بروز مشکلات هیجانی و عاطفی عمیقی در بیمار می‌شود، باتوجه به اینکه اضطراب مرگ یکی از متغیر‌های مهم روان‌شناختی در بیماران مبتلا به سرطان است و سطح خود متمایزسازی با توانایی فرد برای کاهش اضطراب رابطه دارد. لذا هدف از این مطالعه بررسی اثربخشی ... بیشتر اهداف: سرطان پستان به عنوان تأثیر‌گذارترین سرطان از نظر عاطفی و روانی در بین زنان است که موجب بروز مشکلات هیجانی و عاطفی عمیقی در بیمار می‌شود، باتوجه به اینکه اضطراب مرگ یکی از متغیر‌های مهم روان‌شناختی در بیماران مبتلا به سرطان است و سطح خود متمایزسازی با توانایی فرد برای کاهش اضطراب رابطه دارد. لذا هدف از این مطالعه بررسی اثربخشی روان درمانی گروهی مثبت نگر بر خودمتمایزسازی و اضطراب مرگ در زنان مبتلا به سرطان پستان شهر بیجار بود.مواد و روش‌ها: روش پژوهش حاضر آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل بود. با روش نمونه گیری در دسترس از بین کلیه زنان مبتلا به سرطان پستان که اسامی آن‌ها در مرکز شبکه بهداشت شهرستان بیجار تا سال 1396 ثبت گردیده بود، 30 نفر براساس معیارهای داشتن سابقه سرطان پستان و تشخیص توسط متخصص، داشتن سواد خواندن و نوشتن، متاهل بودن، انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی و گروه کنترل قرار گرفتند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه استاندارد خود متمایزسازی (DSI-R)، مقیاس اضطراب مرگ (DAS) و پکیج روان-درمانی گروهی مثبت‌نگر بود. داده‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS-21 و با شاخص‌های توصیفی و آزمون تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شد.یافته‌ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد بین پس‌آزمون دو گروه در میزان خودمتمایزسازی (000/0>p , 58/38=F) و اضطراب مرگ (000/0>p , 83/31=F) تفاوت معنی‌داری به لحاظ آماری وجود داشت.نتیجه‌گیری: همانطور که نتایج نشان می‌دهد روان‌درمانی گروهی مثبت‌نگر باعث افزایش خود متمایزسازی و کاهش اضطراب مرگ در زنان مبتلا به سرطان پستان می‌شود.

میکروبیولوژی، ویروس، قارچ و انگل

بررسی آلودگی با مایکوپلاسماهای ژنیتال در زنان نابارور مبتلا به واژینوز باکتریایی با روش PCR

زهره احمدیان فرد؛ امین معظمی

دوره 26، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1398، ، صفحه 789-795

چکیده

سابقه و هدف: گونه های اوره آپلاسما اوره آلیتیکوم و مایکوپلاسما ژنیتالیوم به عنوان مهم ترین عوامل پاتوژن فرصت طلب در دستگاه تناسلی زنان شناخته شده اند و از عوامل مهم در عفونت لگن، اورتریت غیرگنوکوکی، سقط جنین و ناباروری می باشند. هدف از این مطالعه بررسی شیوع مایکوپلاسما ژنیتالیوم و اوره آپلاسما اوره آلیتیکوم در زنان نابارور مبتلا ... بیشتر سابقه و هدف: گونه های اوره آپلاسما اوره آلیتیکوم و مایکوپلاسما ژنیتالیوم به عنوان مهم ترین عوامل پاتوژن فرصت طلب در دستگاه تناسلی زنان شناخته شده اند و از عوامل مهم در عفونت لگن، اورتریت غیرگنوکوکی، سقط جنین و ناباروری می باشند. هدف از این مطالعه بررسی شیوع مایکوپلاسما ژنیتالیوم و اوره آپلاسما اوره آلیتیکوم در زنان نابارور مبتلا به واژینوز باکتریایی با روش PCR می باشد.مواد و روش ها: در یک مطالعه مقطعی طی سال 95-1394 از 60 خانم دارای عفونت واژینال (واژینیت و سرویسیت) مراجعه کننده به آزمایشگاه های مراکز درمان ناباروری شهر کرمان نمونه سوآب اندوسرویکال تهیه شد. نمونه ها در محیط ترانسپورت به آزمایشگاه منتقل شده و DNA استخراج شده از نمونه ها به عنوان الگو جهت تکثیر ژن کد کننده 16s rRNA در PCR مورد استفاده قرار گرفت. نتایج به کمک آزمون کای دو تحلیل و به صورت آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار، تعداد و درصد) گزارش گردید. نتایج: یافته ها نشان داد که 23 نمونه (3/38٪) دارای آلودگی مایکوپلاسمایی بودند که باکتری های اوره آپلاسما اوره آلیتیکوم و مایکوپلاسما ژنیتالیوم به ترتیب در 8 نمونه (3/13٪) و 7 نمونه (6/11٪) از بیماران مشاهده شد.نتیجه گیری: با توجه به تأثیر بالقوه مایکوپلاسماها در عوارض ناشی از عفونت مادران باردار و مرگ جنین، لذا ضرورت تشخیص سریع این عفونت بیش از پیش احساس می شود. از دو عامل میکروبی مورد بررسی در این مطالعه، امکان ناباروری ناشی از عفونت با اوره آپلاسما اوره آلیتیکوم قوت بیشتری گرفت اما همچنان بررسی و مطالعات بیشتر نیاز است

بررسی کیفیت بهداشتی هوای شهرستان زابل براساس شاخصAQI و محاسبه‌ی میزان مرگ و میر ناشی از ریزگردها

غلامرضا گودرزی؛ کامبیز احمدی آنگالی؛ جواد سلیمی؛ فرخ غفاری زاده؛ فرزاد کدخدایی؛ غلامرضا ابراهیم زاده؛ آمنه اسکندری؛ فاطمه برجسته عسکری

دوره 22، شماره 5 ، آذر و دی 1394، ، صفحه 832-841

چکیده

زمینه و هدف:امروزه پیامدهای مختلف آلودگی هوا بهخصوص اثرات بهداشتی آن باعث شده است که ارزیابی،نظارت و کنترل کیفیت هوا در تمام جوامع در رأس مسایل ملی مطرح شود. هدف اصلی این مطالعه، تعیین کیفیت بهداشتی هوای شهرستان زابل براساس شاخص AQI در سال 1390 و میزان مرگ و میر ناشی از ریزگردهابود. موادّ و روشها: این مطالعه از نوع توصیفی ـ تحلیلی ... بیشتر زمینه و هدف:امروزه پیامدهای مختلف آلودگی هوا بهخصوص اثرات بهداشتی آن باعث شده است که ارزیابی،نظارت و کنترل کیفیت هوا در تمام جوامع در رأس مسایل ملی مطرح شود. هدف اصلی این مطالعه، تعیین کیفیت بهداشتی هوای شهرستان زابل براساس شاخص AQI در سال 1390 و میزان مرگ و میر ناشی از ریزگردهابود. موادّ و روشها: این مطالعه از نوع توصیفی ـ تحلیلی و مقطعی میباشد. غلظت آلایندههای هوا شامل منوکسید کربن، دی اکسید گوگرد، دی اکسید نیتروژن و ذرات معلق بوده که طی سال 1390 با دستگاهBAM 1020 توسط سازمان محیط زیست زابل اندازه گیری شد. شاخص کیفیت هوا (AQI) ازطریق درونیابی بین غلظتهای چهار آلایندهی معیار، محاسبه گردید. بهمنظور بررسی میزان مرگ و میر ناشی از آلایندهی مسؤول از مدل کامپیوتری AirQ2.2.3 استفاده گردید. یافتهها:نتایج نشان داد کیفیت هوای شهرستان زابل در سال 1390، در 68 درصد روزهای سال از حدّ استاندارد تجاوز نموده و با توجه به شاخص AQI، کیفیت هوادر 27 درصد روزها در وضعیت غیر بهداشتی و در 6 درصد روزها در وضعیت خیلی غیربهداشتی بود وPM10به عنوان آلایندهی مسئول شهر زابل بوده است. همچنین تعداد پذیرشهای بیمارستانی ناشی از بیماریهای تنفسی منتسب به PM10، 575 مورد، بیماریهای تنفسی 41 مورد و بیماریهای قلبی و عروقی227 مورد تعیین گردید. نتیجهگیری: بررسی شاخص کیفیت هوا (AQI) در این شهرستان نشان داد ماههای تیر، امرداد و شهریور بیشترین میزانPM10 را در دستهی"خیلی خطرناک" (401<AQI<500)داشتند که بیتاثیر از شروع بادهای صد وبیست روزهی سیستان نیست. این وضعیت نشان دادکه شهرستان زابل اگرچه با مشکلات شهرهای بزرگ ازجمله وجود صنایع و ترافیک روبرو نیست، اما بهدلیل رتبهی اول در وقوع و شدت طوفان در کشور و تجربهی 107 روز وضعیت خیلی خطرناک و باتوجه به آمار بالای مرگ و میر ناشی از مواجهه با گردو غبار، باید توجه ویژه برای بهبود و احیای شرایط زیستمحیطی و برنامهریزی مناسب جهت کاهش میزان مواجههی گروههای حساس در زمان وقوع گرد و غبارداشت.

آناتومی، بافت و جنین

تأثیرات ناشی از مصرف استروئید آنابولیک بولدنون همراه با هشت هفته تمرین هوازی بر تغییرات هیستوپاتولوژیک بافت مخچه موش های صحرایی نر نژاد ویستار

بهروز یحیایی؛ مهناز نوری؛ مائده رمضانی

دوره 25، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1397، ، صفحه 885-894

چکیده

مقدمه: داروهای استروئیدی آنابولیک امروزه بطور گسترده مورد استفاده قرار می گیرند ولی از آنجائیکه عوارض آنها بطور کامل مشخص نیست لذا این تحقیق با هدف مطالعه تأثیرات ناشی از مصرف استروئید آنابولیک بولدنون همراه با هشت هفته تمرین هوازی بر تغییرات بافت مخچه موش های صحرایی نر نژاد ویستار انجام شده است. روش کار: این مطالعه بر روی موش های ... بیشتر مقدمه: داروهای استروئیدی آنابولیک امروزه بطور گسترده مورد استفاده قرار می گیرند ولی از آنجائیکه عوارض آنها بطور کامل مشخص نیست لذا این تحقیق با هدف مطالعه تأثیرات ناشی از مصرف استروئید آنابولیک بولدنون همراه با هشت هفته تمرین هوازی بر تغییرات بافت مخچه موش های صحرایی نر نژاد ویستار انجام شده است. روش کار: این مطالعه بر روی موش های صحرایی نر نژاد ویستار انجام گردید. تعداد 49 سر موش صحرایی به 7 گروه کنترل، شم، بدون تمرین با دوز mg/kg2 بولدنون، بدون تمرین با دوز mg/kg5 بولدنون، تمرین هوازی، تمرین همراه با دوز mg/kg2 بولدنون و تمرین همراه با دوز mg/kg5 بولدنون تقسیم شدند. موش ها تحت شرایط یکسان و با تغذیه مشابه نگهداری شده و فعالیت استقامتی طبق پروتکل برای آنها انجام و داروی بولدنون نیز به گروه های مداخله تزریق شد. در پایان هفته هشتم موشها بیهوش شده و نمونه بافتی از مخچه آنها تهیه گردید.یافته ها: بین گروه های تحت درمان با بولدنون با ورزش با گروه بدون ورزش و کنترل اختلاف مورفولوژیک وجود داشت. در گروه بولدنون همراه با ورزش مقدار و میزان تغییرات بافت مخچه به طور معناداری کمتر از گروه کنترل بود. و حتی بین دو گروه بولدنون با دوزهای مختلف که تحت فعالیت استقامتی هم قرار گرفته بودند تفاوت دیده شد. نتیجه گیری: نتایج این تحقیق نشان داد که فعالیت استقامتی و هوازی به مدت 8 هفته می تواند تا حدود زیادی تاثیرات داروی بولدنون بر بافت مخچه موش های صحرایی را کاهش داده ولی با افزایش دوز بولدنون بروز این تغییرات اجتناب ناپذیر می باشد.

رابطه ویژگیهای شخصیتی و سلامت روان با واسطه تاب آوری در پرستاران

حسن باقری نیا؛ محمد یمینی؛ اسحاق ایلدرآبادی؛ فهیمه باقری نیا

دوره 22، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1394، ، صفحه 1063-1070

چکیده

زمینه و هدف:پرستاران با استرسهای مختلف شغلی روبرو هستند که به دلیل ویژگیهای شخصیتی متفاوتی که دارند بصورت گوناگونی با استرس برخورد می کنند و سلامت روان آنها تحت تاثیر ویژگیهای شخصیتی قرار می گیرد. هدف از انجام این پژوهش بررسی ویژگیهای شخصیتی و سلامت روان با واسطه تاب آوری در پرستاران می باشد. روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع توصیفی با ... بیشتر زمینه و هدف:پرستاران با استرسهای مختلف شغلی روبرو هستند که به دلیل ویژگیهای شخصیتی متفاوتی که دارند بصورت گوناگونی با استرس برخورد می کنند و سلامت روان آنها تحت تاثیر ویژگیهای شخصیتی قرار می گیرد. هدف از انجام این پژوهش بررسی ویژگیهای شخصیتی و سلامت روان با واسطه تاب آوری در پرستاران می باشد. روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع توصیفی با روش تحلیل مسیر است. 105 پرستار در بیمارستان اسفراین بطور تصادفی انتخاب شدند. پرسشنامه های شخصیتی نئو، تاب آوری کانر و دیویدسون و سلامت روان گلدبرگ استفاده شد. آزمونهای همبستگی و تحلیل مسیر با استفاده از نرم افزار SPSS و AMOS جهت تحلیل داده ها مورد استفاده قرار گرفتند. یافته ها:نتایج نشان داد که اثر مستقیم روان رنجورخویی (282/0Beta= و 000/0P=) ، وجدان گرایی (207/0Beta= و 002/0P=) و تاب آوری (392/0Beta= و 000/0P=) بر سلامت روان معنادار می باشند و سایر مسیرهای مستقیم به سلامت روان معنادار نبودند و نیز ویژگیهای شخصیتی روان رنجورخویی (236/0-Beta= و 000/0P=)، توافق جویی (147/0Beta= و 000/0P=)، و تجربه پذیری (044/0Beta= و 014/0P=) از طریق تاب آوری بر سلامت روان اثر معنادار غیر مستقیم دارند. نتیجه گیری:ویژگیهای شخصیتی علاوه بر اینکه بطور مستقیم بر سلامت روان تاثیر می گذارند، بطور غیر مستقیم از طریق تاب آوری هم بر سلامت روان تاثیر دارد. بنابراین متغیر تاب آوری را می توان یک متغیر واسطه ای بین ویژگیهای شخصیتی و سلامت روان در نظر گرفت.

پرستاری

بررسی تاثیر آموزش ایمن‌سازی در برابر استرس بر میزان بروز اشتباهات دارویی پرستاران.

اکرم شمس آبادی؛ مهدی جعفرزاده فخاری؛ حسین شاره؛ محمدحسن رخشانی؛ علی اکبر جنت ابادی

دوره 25، شماره 1 ، فروردین و اردیبهشت 1397، ، صفحه 135-142

چکیده

زمینه و هدف: اجرای دستورات دارویی بخش مهمی از فرآیند درمان و مراقبت بیمار بوده و از عملکردهای اصلی پرستاران محسوب می شود. اشتباهات دارویی در حرفه پرستاری یکی از شایعترین اشتباهات نظام بهداشتی است. یکی از عوامل موثر در بروز اشتباهات دارویی پرستاران استرس شغلی است؛ لذا استفاده از شیوه های پیشگیرانه مانند مدیریت استرس، ضروری است. این ... بیشتر زمینه و هدف: اجرای دستورات دارویی بخش مهمی از فرآیند درمان و مراقبت بیمار بوده و از عملکردهای اصلی پرستاران محسوب می شود. اشتباهات دارویی در حرفه پرستاری یکی از شایعترین اشتباهات نظام بهداشتی است. یکی از عوامل موثر در بروز اشتباهات دارویی پرستاران استرس شغلی است؛ لذا استفاده از شیوه های پیشگیرانه مانند مدیریت استرس، ضروری است. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر آموزش ایمن-سازی در برابر استرس بر میزان بروز اشتباهات دارویی پرستاران انجام شد. روش کار: پژوهش حاضر، یک مطالعه کارآزمایی میدانی شاهدار است. جامعه پژوهش را 100 نفر پرستار شاغل در بخش های داخلی، جراحی و اطفال بیمارستان‌های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی سبزوار تشکیل می‌دهند. پرستاران به روش نمونه گیری سهمیه ای انتخاب و با استفاده از بلوک جایگشتی به دو گروه تقسیم شدند. درگروه مداخله، آموزش ایمن سازی دربرابراسترس (کارگاه2روزه 8 ساعته به فاصله یک هفته) اجراشد. ابزار گردآوری داده ها فرم‌های پژوهشگر ساخته مشخصات فردی- شغلی و فرم ثبت اشتباهات دارویی بود، در طول دو مرحله یک ماه قبل و یک ونیم ماه بعد از مداخله توسط هر دو گروه تکمیل گردید. داده ها با استفاده از آزمون های آماری من ویتنی، کای دو ، فیشر و تی- مستقل و معادلات برآورد تعمیم یافته با نرم افزار آماری SPSS نسخه 16و SAS نسخه 9,1 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: میانگین و انحراف معیار اشتباهات دارویی درگروه مداخله قبل از آموزش ایمن سازی در برابر استرس 30 /2±65 /5 و یک ونیم ماه بعد 57/ 1±68/ 2 بود. تجزیه و تحلیل داده ها بین میانگین اشتباهات دارویی نمونه های پژوهش قبل و بعد از مداخله در گروه آزمون تفاوت معنی‌داری را نشان داد (05/0>P). نتیجه گیری: آموزش ایمن سازی در برابر استرس می‌تواند میزان بروز اشتباهات دارویی پرستاران را کاهش دهد.

اثربخشی آموزش شعردرمانی بر کاهش باورهای غیر منطقی دانش‌آموزان دختر

فاطمه پور امیررزداری؛ پرویز کریمی ثانی

دوره 23، شماره 1 ، فروردین و اردیبهشت 1395، ، صفحه 143-150

چکیده

زمینه و هدف:باورهای غیرمنطقی میانجی‌گر حالات هیجانی هستند و می‌توانند به عنوان علت اصلی پریشانی هیجانی تجربه شوند که آموزش شعردرمانی به عنوان یک عامل کاهش این پریشانی هیجانی است. بنابراین هدف پژوهش حاضر اثربخشی آموزش شعردرمانی بر کاهش باورهای غیر منطقی دانش‌آموزان دختر مقطع متوسطه شهر ارومیه بود. مواد و روشها:طرح پژوهش از نوع ... بیشتر زمینه و هدف:باورهای غیرمنطقی میانجی‌گر حالات هیجانی هستند و می‌توانند به عنوان علت اصلی پریشانی هیجانی تجربه شوند که آموزش شعردرمانی به عنوان یک عامل کاهش این پریشانی هیجانی است. بنابراین هدف پژوهش حاضر اثربخشی آموزش شعردرمانی بر کاهش باورهای غیر منطقی دانش‌آموزان دختر مقطع متوسطه شهر ارومیه بود. مواد و روشها:طرح پژوهش از نوع طرح‌های نیمه آزمایشی، پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش‌آموزان دختر دوره متوسطه شهر ارومیه در سال تحصیلی 93-1392 بودند. روش نمونه‌گیری در این پژوهش خوشه‌ای چند مرحله‌ای بود که بر این اساس تعداد 30 دانش‌آموز دارای نمرات بالای باورهای غیرمنطقی انتخاب و برای گمارش تصادفی در گروه آزمایش و کنترل در نظر گرفته شدند و جلسات شعر درمانی بر روی گروه آزمایش اجرا شد و پرسشنامه باورهای غیر منطقی جونز بر روی آن‌ها اجرا شد. داده‌های به دست آمده با استفاده از روش‌های آمار توصیفی و آزمون تحلیل کواریانس توسط نرم‌افزار SPSS.16 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافتهها:بر اساس نتایج به دست آمده، دانش‌آموزان گروه آزمایش، پس از مداخله در مقایسه با گروه کنترل باورهای غیر منطقی کمتری نشان دادند (005/0=P، 91/9=F). نتیجه‌گیری:بر این اساس می‌توان برای افزایش باورهای منطقی از شعردرمانی بر مبنای شعرهای سهراب سپهری استفاده نمود.

بیوتکنولوژی و نانوتکنولوژی

سنتز میکروبی نانوذرات نقره و اثرات ضد میکروبی آنها

فرشته جوکار کاشی؛ زهره برومند

دوره 28، شماره 1 ، فروردین و اردیبهشت 1400، ، صفحه 144-155

چکیده

زمینه و هدف باکتری‌ها با توجه به توانایی قابل توجه‌شان برای احیای یون‌های فلزی سنگین به عنوان کارخانه‌های زیستی یا نانوکارخانه‌های مهمی برای تولید نانوذرات در نظر گرفته می‌شوند. تولید باکتریایی نانوذرات به عنوان یک روش سبز و تک‌مرحله‌ای می‌تواند بر مشکلات و معایب تولید از طریق روش‌های فیزیکی و شیمیایی غلبه کند. مواد و روش‌ها ... بیشتر زمینه و هدف باکتری‌ها با توجه به توانایی قابل توجه‌شان برای احیای یون‌های فلزی سنگین به عنوان کارخانه‌های زیستی یا نانوکارخانه‌های مهمی برای تولید نانوذرات در نظر گرفته می‌شوند. تولید باکتریایی نانوذرات به عنوان یک روش سبز و تک‌مرحله‌ای می‌تواند بر مشکلات و معایب تولید از طریق روش‌های فیزیکی و شیمیایی غلبه کند. مواد و روش‌ها در این پژوهش، سویه‌های باکتری از خاک معدن نخلک جدا شد. سپس یک سویه باکتری‌ مقاوم به نقره برای تولید نانوذرات نقره انتخاب شد. توانایی این سویه برای تولید نانوذرات نقره به‌صورت خارج‌سلولی و داخل‌سلولی بررسی شد. نانوذرات تولیدشده با استفاده از شیوه‌های طیف‌سنجی پراش پرتو ایکس (XRD) و تصاویر حاصل از میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) شناسایی شدند. فعالیت ضدمیکروبی نانوذرات نیز بررسی گردید. یافته‌ها از نمونه‌های خاک جمع‌آوری‌شده، سویه‌های باکتری مقاوم به نقره جداسازی و یک‌ سویه برای تولید نانوذرات نقره انتخاب شد. سویه مذکور قادر بود نانوذرات را هم به صورت داخل‌سلولی و هم خارج‌سلولی سنتز کند. نانوذرات سنتزشده، اثر ضدمیکروبی خوبی بر ضدسویه‌های استاندارد مورد آزمایش داشتند. نتیجه‌گیری نتایج نشان می‌دهد که سویه باکتری جدا شده از معدن نخلک، منبع زیستی خوبی برای سنتز نانوذرات نقره با توانایی ضدمیکروبی است. در ادامه می‌توان این ترکیب را برای بررسی‌های بیشتر با هدف ساخت مواد ضدعفونی‌کننده پیشنهاد داد.

فیزیولوژی و فارماکولوژی

بررسی اثر سمیت سلولی عصاره اتانولی جوانه برگ و گل گیاه سیاه ولیک Crataegus melanocarpa بر روی رده سلول‌های سرطانی پستان (MCF-7) و دهانه رحم (HeLa)

محمود علی پور؛ فرخنده نعمتی

دوره 26، شماره 1 ، فروردین و اردیبهشت 1398، ، صفحه 145-152

چکیده

زمینه و هدف: در چند دهه اخیر دانشمندان بر استفاده از ترکیبات طبیعی برای درمان سرطان، از جمله عصاره خام گیاهی یا برخی از متابولیت‌های ثانویه گیاهی متمرکز شده اند. هدف از این پژوهش بررسی فعالیت سمیت سلولی عصاره اتانولی خام تهیه شده از جوانه برگ و گل گیاه سیاه ولیک Crataegus melanocarpa بر لاین‌های سلولی سرطانی MCF-7 و HeLa. مواد و روشها: در این پژوهش ... بیشتر

ارتباط بین شیردهی و افسردگی پس از زایمان در زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی شهرستان دره شهر، استان ایلام

معصومه کشکولی؛ سعیده ضیایی

دوره 27، شماره 2 ، خرداد و تیر 1399، ، صفحه 267-273

چکیده

چکیدهمقدمه: افسردگی پس از زایمان (PPD) اپیزودی از افسردگی ماژور است که تاثیرات منفی بسیاری بر مادر و فرزندش دارد. عواملی به عنوان فاکتورهای پیشگویی‌کننده در حول و حوش زایمان، مانند افسردگی در قبل و طی بارداری، و تولد پیش از موعد نوزاد، برای آن شناخته شده‌ است. این مطالعه با هدف بررسی ارتباط شیردهی با PPDانجام گردیده است. روش کار: مطالعه ... بیشتر چکیدهمقدمه: افسردگی پس از زایمان (PPD) اپیزودی از افسردگی ماژور است که تاثیرات منفی بسیاری بر مادر و فرزندش دارد. عواملی به عنوان فاکتورهای پیشگویی‌کننده در حول و حوش زایمان، مانند افسردگی در قبل و طی بارداری، و تولد پیش از موعد نوزاد، برای آن شناخته شده‌ است. این مطالعه با هدف بررسی ارتباط شیردهی با PPDانجام گردیده است. روش کار: مطالعه حاضر از نوع طولی بوده و از بین 365 خانم 38 هفته ی باردار مراجعه کننده به درمانگاه های شهرستان دره شهر، استان ایلام، در سال 95-94، تعداد 303 نفر که در بررسی با پرسشنامه ادینبرگ دچار افسردگی نبودند وارد مطالعه شدند. گروه مورد مطالعه مجددا در6 تا 8 هفته بعد از زایمان مورد بررسی مجدد با پرسشنامه ادینبرگ قرارگرفتند که 31 نفر نمره 13 یا بیشتر کسب کردند که 29 نفر، افسردگی آنان توسط روانپزشک تایید شد و مطالعه بر روی این افراد انجام شد. ارتباط بین PPD با شیردهی و سایر متغیرهای تاثیر گذار شامل نوع زایمان، محل زندگی و ..... با تقسیم نمونه ها به دو گروه افسرده و غیر افسرده سنجیده شد.نتایج: از بین متغیرهای بررسی شده تنها شیردهی بود که با افسردگی پس از زایمان مرتبط بود (P=(0/004 و همچنین در آنالیز رگرسیون چند متغیره نیز این ارتباط همچنان برقرار بود (P=0/02).نتیجه گیری: نتایج حاصل نشان می دهد در صورت شیردهی انحصاری با شیر مادر از میزان ابتلا به

ژنتیک و بیماری های آن

بررسی تنوع ژنتیکیGLN223ARG گیرنده لپتین در زنان دارای ناباروری غیرقابل توجیه و زنان بارور

شمیم اشرفی مهابادی؛ فرزانه تفویضی

دوره 25، شماره 2 ، خرداد و تیر 1397، ، صفحه 311-319

چکیده

زمینه و هدف: ناباروری غیرقابل توجیه، نوعی ناباروری است که با روش های تشخیصی استاندارد های موجود نمی توان هیج علت مشخصی برای آن یافت. پلی مورفیسمGln223Arg در ژن گیرنده لپتین با افزایش میزان لپتین و به تبع آن با موارد متعددی از جمله چاقی، تخمدان پلی کیستیک و ناباروری در ارتباط می باشد. هدف از این مطالعه بررسی تنوع ژنتیکی ژن گیرنده لپتین در ... بیشتر زمینه و هدف: ناباروری غیرقابل توجیه، نوعی ناباروری است که با روش های تشخیصی استاندارد های موجود نمی توان هیج علت مشخصی برای آن یافت. پلی مورفیسمGln223Arg در ژن گیرنده لپتین با افزایش میزان لپتین و به تبع آن با موارد متعددی از جمله چاقی، تخمدان پلی کیستیک و ناباروری در ارتباط می باشد. هدف از این مطالعه بررسی تنوع ژنتیکی ژن گیرنده لپتین در ناباروری غیرقابل توجیه در زنان می باشد.مواد و روش ها: این مطالعه به صورت موردی- شاهدی در فاصله 1394-1395 انجام شد. افراد مورد مطالعه در این تحقیق، شامل، 102 زن مبتلا به ناباروری غیرقابل توجیه و 112 زن بارور با پروفایل هورمونی نرمال بودند. جهت تعیین ژنوتیپ افراد برای بررسی پلی مورفیسم Gln223Arg از تکنیک PCR-RFLP استفاده شد.یافته ها: ارتباط معنی دار بین پلی مورفیسم Gln223Arg با ناباروری غیرقابل توجیه در زنان مشاهده نشد. با محاسبه تعادل هاردی- واینبرگ، مشخص شد که جمعیت‌ افراد بیمار نابارور و سالم برای جایگاه ژنی (Gln223Arg) در تعادل می‌باشند. لذا می توان دریافت که عوامل برهم ‌زننده تعادل، در جمعیت‌های مورد مطالعه این پژوهش، وجود ندارد. نتیجه گیری: در مطالعه حاضر، پلی‌مورفیسم Gln223Arg در ژن گیرنده لپتین، یک فاکتور خطر در بروز ناباروری غیرقابل توجیه در زنان نیست. با این وجود مطالعات بیشتر در جمعیت های بزرگتر و بررسی سایر پلی مورفیسم های گیرنده لپتین به منظور درک نقش پلی مورفیسم ها در ناباروری غیرقابل توجیه پیشنهاد می شود.

اثر شش هفته مصرف امگا-3 و تمرین بی‌هوازی بر پروستاگلاندین ‌ای-2 و آنزیم‌های التهابی در زنان فعّال جوان

مینا کنعانی؛ پروانه نظر علی؛ پرچهر حناچی؛ کاوه خبیری

دوره 23، شماره 2 ، خرداد و تیر 1395، ، صفحه 344-352

چکیده

زمینه و هدف: اهمیّت اسیدهای چرب غیر اشباع امگا 3 در رژیم غذایی و نیز اثرات ضدّ التهابی آن مشخص شده است. لذا، هدف این پژوهش، بررسی تأثیّر مصرف اسید چرب امگا 3 و تمرینات بی هوازی بر تغییرات سطوح پلاسمایی، پروستاگلاندینE2(PGE2)CK, LDH, در زنان فعّال است. مواد و روشها: این پژوهش از نوع نیمه تجربی با اندازهگیری مکرّر میباشد ... بیشتر زمینه و هدف: اهمیّت اسیدهای چرب غیر اشباع امگا 3 در رژیم غذایی و نیز اثرات ضدّ التهابی آن مشخص شده است. لذا، هدف این پژوهش، بررسی تأثیّر مصرف اسید چرب امگا 3 و تمرینات بی هوازی بر تغییرات سطوح پلاسمایی، پروستاگلاندینE2(PGE2)CK, LDH, در زنان فعّال است. مواد و روشها: این پژوهش از نوع نیمه تجربی با اندازهگیری مکرّر میباشد که در آن 32 دانشجوی تمرین کرده (با میانگـــین سن 3/0±41/22 سال، میانگین قد 1/2±77/62 سانتیمتر، میانگــین وزن 0/2±06/58 کیلوگرم) به طور تصادفی در چهار گروه کنترل، مکمّل، تمرین و مکمّل، تمرین تقسیم و به مدّت شش هفته مورد بررسی قرار گرفتند. از آزمون تحلیل واریانس یکطرفه و Bonfreoni برای بررسی های آماری و از روش طیف سنج نوری (Spectophotometry) برای اندازه گیری شاخص های خونی استفاده شد. یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد شش هفته تمرین بیهوازی باعث افزایش معنادار LDH و CK و PGE2 در زنان فعّال میشود (001/0=P). لیکن در گروه مکمّل با تمرین این شاخص ها تغییر معناداری نیافتند . همچنین، مصرف مکمّل امگا 3 بهتنهایی موجب کاهش معنادار PGE2 و CK شاخص ها شد (PGE2: 05/0=P، CK: 034/0=P). نتیجهگیری:بر اساس نتایج تحقیق حاضر میتوان دریافت که شش هفته فعّالیّت ورزشی بی هوازی باعث افزایش آنزیمهای التهابی و 2 PGE در زنان فعّال میشود؛ امّا در صورتی که همراه با تمرین بی هوازی از امگا-3 نیز استفاده شود، سطح این شاخص کاهش خواهد یافت.

ژنتیک و بیماری های آن

بررسی جهش در اگزو نهای پنج تا هشت ژن TP53 در بیماران آذری مبتلا به سرطان تیروئید تک گیر

ناصر پولادی؛ محمدعلی حسینپور فیضی

دوره 25، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1397، ، صفحه 399-407

چکیده

چکیده:سابقه و هدف : سرطان تیروئید شایع‌ترین بدخیمی سیستم اندوکرینی است. سرطان تیروئید در هر سن و جنس می‌تواند رخ دهد. از مهمترین ژن‌های سرکوبگر درگیر در سرطان، ژن TP53 می‌باشد. که در تنظیم و توقف چرخه سلولی و اپوتپوز نقش مهمی دارد. جهش‌هایی که سبب غیرفعال‌شدن ژن TP53 می‌شوند، در بیش از 50 درصد بدخیمی‌ها‌ی انسان دیده می‌شود. هدف از این ... بیشتر چکیده:سابقه و هدف : سرطان تیروئید شایع‌ترین بدخیمی سیستم اندوکرینی است. سرطان تیروئید در هر سن و جنس می‌تواند رخ دهد. از مهمترین ژن‌های سرکوبگر درگیر در سرطان، ژن TP53 می‌باشد. که در تنظیم و توقف چرخه سلولی و اپوتپوز نقش مهمی دارد. جهش‌هایی که سبب غیرفعال‌شدن ژن TP53 می‌شوند، در بیش از 50 درصد بدخیمی‌ها‌ی انسان دیده می‌شود. هدف از این تحقیق، تعیین جهش های ژن TP53 در مبتلایان سرطان تیروئید در جمعیت استان آذربایجان‌شرقی بود. مواد و روش ها : در این مطالعه توصیفی، تعداد 40 نمونه توموری از بیماران آذری مبتلا به سرطان تیروئید که طی سالهای 86 تا 88 به بیمارستانهای شهر تبریز مراجعه کرده بودند ، جمع آوری شد و DNA آنها به روش پروتئینازK استخراج گردید. جهش های ژن TP53 در اگزون های پنج تا هشت بوسیله واکنش های زنجیره ای پلیمراز (PCR) و توالی یابی مستقیم مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: نتایج حاصل وجود 5/12 درصد تغییرات ژنتیکی را در بیماران نشان می دهد که مربوط به جهش ها و پلی مورفیسم های تک نوکلئوتیدی می باشند. جهش درCodon216(GTG>GTA)، Codon215(AGT>ATT) و Codon273 (CGT>CAT) هرکدام در یکی از بیماران و دو پلی مورفیسم 14181C>T و14201T>G در اینترون هفت به طور پیوسته در دو نمونه دیگر شناسایی گردید.بحث: این نتایج تا حدی وضعیت جهش های ژن TP53 را در بین مبتلایان تیروئید آذری روشن ساخته و مسیر را برای مطالعات بعدی فراهم می سازد.

مدیریت آموزش

رابطه بین فناوری اطلاعات و ارتباطات و چابکی سازمانی با میانجیگری فراموشی سازمانی هدفمند

حمیرا وحدتی؛ علی محمد ناعمی

دوره 27، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1399، ، صفحه 441-451

چکیده

زمینه پژوهش حاضر، با هدف بررسی رابطه فناوری اطلاعات و ارتباطات و چابکی سازمانی با میانجی‌گری فراموشی سازمانی هدفمند کارکنان دانشگاه علوم پزشکی سبزوار صورت گرفته است. روش کار روش پژوهش، از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه گردآوری داده‌ها، توصیفی از نوع همبستگی با تأکید بر معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان ... بیشتر زمینه پژوهش حاضر، با هدف بررسی رابطه فناوری اطلاعات و ارتباطات و چابکی سازمانی با میانجی‌گری فراموشی سازمانی هدفمند کارکنان دانشگاه علوم پزشکی سبزوار صورت گرفته است. روش کار روش پژوهش، از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه گردآوری داده‌ها، توصیفی از نوع همبستگی با تأکید بر معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان اداری پردیس دانشگاه علوم پزشکی سبزوار به تعداد 205 نفر بود که بر اساس فرمول کوکران تعداد 134 نفر به‌عنوان نمونه انتخاب و از طریق روش نمونه‌گیری نظا‌م‌دار (سیستماتیک) مورد بررسی قرار گرفتند. برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه فاوا محرم‌پور (1390)، چابکی سازمانی شریفی و ژانگ (1999) و فراموشی سازمانی هدفمند محمودوند (1390) استفاده شد. برای تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS22 و 8.8 lisrel و آزمون‌های ضریب همبستگی پیرسون و مدل معادلات ساختاری (SEM) استفاده گردید. یافته‌ها یافته‌ها نشان دادند که: 1- بین فاوا و چابکی سازمانی رابطه مثبت معناداری وجود دارد. 2- بین فاوا و فراموشی سازمانی هدفمند، رابطه مثبت معناداری وجود دارد. 3- بین فراموشی سازمانی هدفمند و چابکی سازمانی، رابطه مثبت معناداری وجود دارد. نتیجه‌گیری فراموشی سازمانی هدفمند در رابطه بین فاوا و چابکی سازمانی، نقش میانجی‌گری دارد و 45 درصد از چابکی سازمانی بهوسیله فاوا و با میانجی‌گری فراموشی سازمانی هدفمند، پیش‌بینی شد..

میکروبیولوژی، ویروس، قارچ و انگل

بررسی ژن A2 درایزوله‌های انگل لیشمانیا تروپیکای پوستی و احشایی ایران

سیما نوبری؛ عزت نوری زاده

دوره 28، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1400، ، صفحه 449-456

چکیده

زمینه و هدف: لیشمانیوز یک بیماری مربوط به مناطق گرمسیری می‌باشد که طیف وسیعی از تظاهرات بالینی؛ شامل ضایعات پوستی تا عفونت احشایی کشنده را ایجاد می‌کند. ژن A2 به‌عنوان یکی از قابل‌اعتمادترین فاکتورهای ژنتیکی در ایجاد فرم احشایی به‌حساب می‌آید. این ژن در گونه‌های پوستی مانندL. major و L. tropica به‌صورت تک‌کپی و بدون بیان در انگل ... بیشتر زمینه و هدف: لیشمانیوز یک بیماری مربوط به مناطق گرمسیری می‌باشد که طیف وسیعی از تظاهرات بالینی؛ شامل ضایعات پوستی تا عفونت احشایی کشنده را ایجاد می‌کند. ژن A2 به‌عنوان یکی از قابل‌اعتمادترین فاکتورهای ژنتیکی در ایجاد فرم احشایی به‌حساب می‌آید. این ژن در گونه‌های پوستی مانندL. major و L. tropica به‌صورت تک‌کپی و بدون بیان در انگل حضور دارد. هدف از این مطالعه، بررسی توالی ژنA2 در بین سوش‌های لیشمانیا تروپیکای پوستی با سایر سوش‌های لیشمانیا تروپیکای احشایی در ایران می‌باشد. مواد و روش‌ها: لیشمانیا تروپیکاها با ژنITS1 و ITS2 تأیید هویت شدند، سپس سوش‌های انگل به موش BALB/c تزریق شدند. تغییرات اندازه و فرم زخم پای موش‌ها بررسی شد. سپس موش‌ها کشته شدند و اندام‌های احشایی آنها بررسی گردید. در نهایت ژنA2 بین گونه‌ها ارزیابی شد. یافته‌ها: الگوی ژل الکتروفورز ژن A2 در سوش ایجادکننده فرم احشایی با سوش‌های ایجادکننده فرم پوستی متفاوت بود. همچنین الگوی ژل الکتروفورز ایجادکننده فرم پوستی با گزارش‌هایی که تا کنون در مورد لیشمانیاهای پوستی وجود داشت نیز تفاوت نشان داد. نتیجه‌گیری: گونه‌های خاص لیشمانیا تروپیکای احشایی‌شونده دارای توالی ژنA2 مانند سایر لیشمانیاهای احشایی می‌باشند. به نظر می‌رسد ژن A2 در ایجاد توانایی احشایی شدن سوش‌های خاص انگل لیشمانیا تروپیکا نقش مهمی داشته باشد.

بررسی حذف دیکلوفناک از محیط‌های آبی توسط کربن فعال‌شده با کلریدآمونیوم

مهناز ترابی‌حکم‌آبادی؛ احمد الله‌آبادی؛ ابوالفضل رحمانی‌ثانی؛ سمیه زارعی‌طزرقی؛ حمیدرضا کریمی‌ثانی؛ محمدرضا بهروزی‌خواه

دوره 23، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1395، ، صفحه 504-515

چکیده

اهداف مسکّن‌ها ازجمله دیکلوفناک از داروهای پُرمصرف در پزشکی و دام‌پزشکی هستند که به‌علت ورود به منابع آبی و خطرات زیست‌محیطی حذف آن‌ها از آب‌وفاضلاب ضروری است. به‌دلیل عدم‌تجزیه زیستی، برای تصفیه این مسکّن‌ها از تصفیه پیشرفته نظیر روش جذب سطحی استفاده می‌شود. یکی از بهترین جاذب‌ها کربن فعال است. هدف از این مطالعه بررسی حذف ... بیشتر اهداف مسکّن‌ها ازجمله دیکلوفناک از داروهای پُرمصرف در پزشکی و دام‌پزشکی هستند که به‌علت ورود به منابع آبی و خطرات زیست‌محیطی حذف آن‌ها از آب‌وفاضلاب ضروری است. به‌دلیل عدم‌تجزیه زیستی، برای تصفیه این مسکّن‌ها از تصفیه پیشرفته نظیر روش جذب سطحی استفاده می‌شود. یکی از بهترین جاذب‌ها کربن فعال است. هدف از این مطالعه بررسی حذف آلاینده دیکلوفناک توسط کربن فعال‌شده با NH4CL است.مواد و روش ها کربن فعال که از ضایعات کشاورزی تولید می‌شود، به NH4CL آغشته و در دمای 800 درجه سانتی‌گراد فعال شد. آزمایش‌ها در سیستم بسته توسط مگنت با 100 دور در دقیقه انجام شد. در این بررسی تأثیر متغیرهای دُز جاذب، غلظت دیکلوفناک، زمان تماس، pH و درجه حرارت بر حذف دیکلوفناک بررسی شد؛ سپس ایزوترم‌ها و ترمودینامیک جذب تجزیه‌وتحلیل شد. آنالیز دیکلوفناک با اسپکتر فتومتر مدل DR5000 در محدوده طول موج 275 نانومتر انجام گرفت.یافته ها NAC (کربن فعال‌شده با NH4CL) تولیدشده سطح مخصوص 1029 مترمربع بر گرم و متوسط حجم روزنه‌های 46/2 نانومتر داشت و توانست در غلظت 8/0 گرم بر لیتر کربن، به میزان 81درصد از دیکلوفناک 50 میلی‌گرم در لیتر را در pH بهینه 6 و زمان 10 دقیقه حذف کند. آزمایش‌های تعادل جذب نشان داد که جذب دیکلوفناک بر روی NAC از مدل لانگ‌مویر تبعیت می‌کند و ماکزیمم ظرفیت جذب دیکلوفناک روی NAC ، 5/212 میلی‌گرم بر گرم است. ترمودینامیک جذب دیکلوفناک روی NAC نشان می‌دهد که در غلظت 50 میلی‌گرم در لیتر دیکلوفناک و دیگر شرایط بهینه، با افزایش دما از 10 به 40 درجه سانتی‌گراد میزان حذف دیکلوفناک از 73درصد به 95درصد افزایش می‌یابد.نتیجه گیری کربن NAC می‌تواند به‌عنوان جاذبی مناسب و ارزان‌قیمت برای حذف دیکلوفناک و دیگر ترکیبات دارویی از آب‌های آلوده و فاضلاب‌ها استفاده شود.

دوره 31 (1403)

دوره 30 (1402)

دوره 29 (1401)

دوره 28 (1400)

دوره 27 (1399)

دوره 26 (1398)

دوره 25 (1397)

دوره 24 (1396)

دوره 23 (1395)

دوره 22 (1394)

دوره 21 (1393)

دوره 20 (1392)

دوره 19 (1391)

دوره 18 (1390)

دوره 17 (1389)

دوره 16 (1388)

دوره 15 (1387)

دوره 14 (1386)

دوره 13 (1385)

دوره 12 (1384)

دوره 11 (1383)

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده