عمار صالحی؛ حامد کرد ورکانه؛ محمدرضا امامی؛ مینا احمدزاده؛ هانیه ایرانی
دوره 27، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1399، ، صفحه 363-372
چکیده
زمینه تاکنون مطالعهای، میزان اثربخشی جامع مکمل چای سبز را نسبت به فیبر، کافئین و الکارنیتین بر کاهش وزن افراد چاق تعیین نکرده است. بنابراین هدف از این مطالعه، ارزیابی جامع مکمل چای، فیبر، کافئین و الکارنیتین بر کاهش وزن در افراد چاق میباشد. روش کار پایگاههای اطلاعاتی پابمد، اسکوپوس و کاکرن تا تاریخ آبانماه 1397 جستجو شد. ...
بیشتر
زمینه تاکنون مطالعهای، میزان اثربخشی جامع مکمل چای سبز را نسبت به فیبر، کافئین و الکارنیتین بر کاهش وزن افراد چاق تعیین نکرده است. بنابراین هدف از این مطالعه، ارزیابی جامع مکمل چای، فیبر، کافئین و الکارنیتین بر کاهش وزن در افراد چاق میباشد. روش کار پایگاههای اطلاعاتی پابمد، اسکوپوس و کاکرن تا تاریخ آبانماه 1397 جستجو شد. از روش pairwise برای مقایسه اختلاف میانگین کاهش وزن داروها در دو روش مستقیم (مقایسه داروها با گروه کنترل) و غیرمستقیم (مقایسه داروها با یکدیگر) استفاده شد. یافتهها مطالعه حاضر که بر روی 73 مطالعه بالینی با جمعیت 3921 (2002 نفر گروه مداخله و 1919 گروه کنترل) نشان داد که مکمل کافئین (88/0- کیلوگرم، فاصله اطمینان 60/2- تا 84/0-) و بعد از آن مکمل ترکیبی کافئین با کاتچین (74/0- کیلوگرم، فاصله اطمینان 70/1- تا 21/0-)، چای (61/0- کیلوگرم، فاصله اطمینان 33/1- تا 11/0-)، فیبر(31/0- کیلوگرم، فاصله اطمینان 79/0- تا 17/0-)، به ترتیب بیشترین تأثیر را در کاهش وزن در مقایسه با گروه دارونما دارند، به هر حال مکمل کارنیتین، تأثیری بر کاهش وزن نداشت. نتیجهگیری مطالعه حاضر نشان داد که اثربخشی مکمل چای سبز در کاهش وزن در مقایسه با فیبر و کارنیتین، بیشتر و در مقایسه با کافئین و ترکیب کافئین با کاتچین، کمتر میباشد.
ژنتیک و بیماری های آن
عاطفه حسن زاده؛ علی اکبر جنت ابادی؛ ابوالفضل راد
دوره 28، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1400، ، صفحه 373-378
چکیده
زمینه و هدف: سندرم شیوگرن-لارسون (SLS) یک اختلال اتوزومال مغلوب میباشد که دارای سه مشخصه شامل ایکتیوز شدید، عقبماندگی ذهنی، دی پلژی یا تتراپلژی اسپاستیک میباشد. با این وجود علایم دیگر؛ شامل اختلالات گفتاری و شناختی و همچنین صرع باعث شده است که متخصصان بهراحتی این سندرم را شناسایی نکنند. امروزه با کمک تکنیک whole exome sequencing میتوان ...
بیشتر
زمینه و هدف: سندرم شیوگرن-لارسون (SLS) یک اختلال اتوزومال مغلوب میباشد که دارای سه مشخصه شامل ایکتیوز شدید، عقبماندگی ذهنی، دی پلژی یا تتراپلژی اسپاستیک میباشد. با این وجود علایم دیگر؛ شامل اختلالات گفتاری و شناختی و همچنین صرع باعث شده است که متخصصان بهراحتی این سندرم را شناسایی نکنند. امروزه با کمک تکنیک whole exome sequencing میتوان درصد بالایی از این سندرومهای همپوشان را شناسایی کرد. در این مطالعه با بهکارگیری این تکنیک سندروم SLS در یک خانواده ساکن سبزوار با سابقه ازدواج خویشاوندی شناسایی شد. مواد و روشها: با استفاده از تکنیک Whole exome sequencing کل اگزونها بررسی شد و پس از فیلترینگ و آنالیز، ژنهای کاندید انتخاب و با تکنیک PCR و توالییابی سنگر در اعضای دیگر خانواده تأیید گردید. یافتهها: بررسی ژنتیکی مطالعه نشان داد که جهش در ژن ALDH3A2 با واریانت پاتوژنیک c.943C>T باعث این سندروم شده است. نتیجهگیری: توالییابی اگزوم، کمک بسیار بزرگی به خانوادهها در شناسایی علت بیماری کرده است. با این وجود بسیاری از این سندرومها درمان اختصاصی ندارند و تنها کمک میکند که خانوادهها از تولد فرزندان با واریانت موردنظر جلوگیری کنند.
وحید عطاییمغانلو؛ رقیه عطاییمغانلو؛ ملیحه پیشوایی؛ مریم گودرزیان
دوره 23، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1395، ، صفحه 422-429
چکیده
اهداف ازدستدادن همسر در کنار پدیده سالمندی میتواند باعث بروز برخی اختلالات روانشناختی شود و طول این مرحله از زندگی را برای فرد کوتاه کند. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان یادآوری زندگی با تأکید بر خاطرهپردازی انسجامی بر عزتنفس و اضطراب مردان سالمند بدونهمسر است.مواد و روش ها این مطالعه یک کارآزمایی بالینی تصادفیشده ...
بیشتر
اهداف ازدستدادن همسر در کنار پدیده سالمندی میتواند باعث بروز برخی اختلالات روانشناختی شود و طول این مرحله از زندگی را برای فرد کوتاه کند. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان یادآوری زندگی با تأکید بر خاطرهپردازی انسجامی بر عزتنفس و اضطراب مردان سالمند بدونهمسر است.مواد و روش ها این مطالعه یک کارآزمایی بالینی تصادفیشده از نوع پیشآزمون پسآزمون همراهبا گروه کنترل بود. جامعه پژوهش حاضر تمامی سالمندان 60 تا 80 ساله مشگینشهر بودند که 34 نفر از آنها با روش نمونهگیری دردسترس انتخاب و بهصورت تصادفی در دو گروه مساوی (آزمایش و کنترل) جایگزین شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامههای عزتنفس روزنبرگ و اضطراب عمومی بود.یافته ها نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان داد که درمان مدّنظر بر متغیرهای عزتنفس و اضطراب مردان سالمند بدونهمسر اثربخش بوده است (001/0>P).نتیجه گیری توجه به دیگر اختلالات روانشناختی دوران سالمندی میتواند با درمان مدّنظر و درمانهای مشابه انجام پذیرد. بهنظر میرسد یکپارچهسازی شخصیت به روش مرور انسجامبخش گذشته میتواند در تعدیل یا درمان افراد نتایج متنوعی داشته باشد.
مرضیه تولایی؛ زهرا درمیشون نژاد؛ طیبه ایزدی؛ محمدحسین نصر اصفهانی
دوره 26، شماره 4 ، مهر و آبان 1398، ، صفحه 461-476
چکیده
اهداف: تلومرها ساختارهای حفاظت شدهی هتروکروماتینی غیر کد شونده با تکرارهای شش نوکلئوتیدی غنی از گوانین هستند که در انتهای کروموزومها قرار دارند. این ساختار در طی تکامل حفظ شدهاند و عملکرد آن ها به طول ساختار وابسته است. در سلولهای سوماتیک، طول تلومر در هر بار تقسیم سلولی کاهش مییابد. کوتاه شدن بیش از حد طول تلومر باعث ...
بیشتر
اهداف: تلومرها ساختارهای حفاظت شدهی هتروکروماتینی غیر کد شونده با تکرارهای شش نوکلئوتیدی غنی از گوانین هستند که در انتهای کروموزومها قرار دارند. این ساختار در طی تکامل حفظ شدهاند و عملکرد آن ها به طول ساختار وابسته است. در سلولهای سوماتیک، طول تلومر در هر بار تقسیم سلولی کاهش مییابد. کوتاه شدن بیش از حد طول تلومر باعث توقف در چرخهی سلولی، ناهنجاری در تفکیک شدن کروموزومها و مرگ سلولی میگردد. در حالی که در سلولهای زایا و سرطانی به علت فعال بودن آنزیم تلومراز، کاهش طول تلومر در آن رخ نمیدهد. نشان داده شده که برخی از فاکتورها از جمله،1) سن پدر و مادر در هنگام تولد فرزندشان، 2)جنسیت، 3)سابقهی سرطان در خانواده، 4) سندرومها، 5)مصرف سیگار، 6)اشعهی X ، 7) استرس روانی، 8)مصرف مشروبات الکل، 9) عادتهای غذایی بر طول تلومر تاثیر دارند. لذا در این مطالعه مروری، در رابطه با نقش طول تلومر در سلولهای زایای مردانه بحث میگردد.مواد و روش ها: برای این مقاله مروری ما از اطلاعات و دادههای مرتبط و حاصل از جستجوی پایگاه داده PubMed و Google Scholar، بین سالهای 1941 تا 2016، استفاده کردیم.یافتهها: اندازه طبیعی طول تلومر اسپرم می تواند بعنوان یک نشانگری از کیفیت مایع منی ، توانایی لقاح، و در نتیجه جنین با کیفیت خوب و حاملگی در نظر گرفته شود. نتیجهگیری: بررسی ساختار تلومر به خصوص طول تلومر، بینش جدیدی را برای درک ما از علل ناباروری انسان ارائه میدهد.
فیزیولوژی ورزشی
حسین صمدی؛ محمد سیداحمدی؛ محمدرضا صادقیان شاهی؛ جلیل مرادی
دوره 30، شماره 4 ، مهر و آبان 1402، ، صفحه 502-512
چکیده
زمینه و هدف: مصرف استروئیدهای آنابولیک بهدلایل زیبایی اندام و افزایش عملکرد در ورزشکاران رو به افزایش است و یکی از مشکلات عمده بهداشت عمومی محسوب میشود. هدف پژوهش، مقایسه ویژگیهای پنج عامل بزرگ شخصیتی در ورزشکاران مرد بدنساز و پرورش اندام با و بدون مصرف استروئیدهای آنابولیک-آندروژنی بود.مواد و روشها: پژوهش از نظر هدف، کاربردی ...
بیشتر
زمینه و هدف: مصرف استروئیدهای آنابولیک بهدلایل زیبایی اندام و افزایش عملکرد در ورزشکاران رو به افزایش است و یکی از مشکلات عمده بهداشت عمومی محسوب میشود. هدف پژوهش، مقایسه ویژگیهای پنج عامل بزرگ شخصیتی در ورزشکاران مرد بدنساز و پرورش اندام با و بدون مصرف استروئیدهای آنابولیک-آندروژنی بود.مواد و روشها: پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ استراتژی، توصیفی از نوع علی- مقایسهای بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه ورزشکاران مرد بدنساز و پرورش اندام استان یزد بود که تعداد 105 ورزشکار (50 نفر دارای سابقه مصرف و 55 نفر بدون سابقه مصرف استروئید) با دامنه سنی 18 تا 48 سال و تجربه ورزشی حداقل دو سال بهصورت در دسترس انتخاب شدند. ابزار استفاده شده در پژوهش، پرسشنامه پنج عاملی شخصیت NEO-FFI بود. برای تجزیهوتحلیل آماری از آزمون کلموگروف اسمیرنوف و آزمون تی مستقل استفاده شد. تحلیل دادهها در نرمافزار SPSS نسخه 24 انجام گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد که ورزشکاران بدنساز و پرورشاندام استفاده کننده از استروئیدها در بعد روانرنجورخویی دارای نمره بالاتر و در ابعاد برونگرایی، گشودگی، سازگاری و وظیفه شناسی دارای نمره کمتری نسبت به ورزشکاران بدون مصرف استروئید بودند. اگرچه نتایج حاکی از تفاوت معنادار در مؤلفههای روانرنجوری (0/013=P)، برونگرایی (0/02=P)، سازگاری (0/04=P) و وظیفه شناسی (0/01=P) بود، بااینحال تفاوت بین مؤلفه گشودگی به تجربه معنادار نبود (0/26=P).نتیجهگیری: نتایج نشان داد بین ورزشکاران بدنساز و پرورش اندام با و بدون استفاده از استروئیدهای آنابولیک-آندروژنی در ابعاد شخصیتی روانرنجورخویی، برونگرایی، سازگاری و وظیفه شناسی تفاوت معناداری وجود دارد.
بهداشت محیط و محیط زیست
احمد الله آبادی؛ ابوالفضل رحمانیثانی؛ زهرا رضائی گزل آباد؛ مهناز ترابی
دوره 25، شماره 4 ، مهر و آبان 1397، ، صفحه 528-536
چکیده
مقدمه و هدف: وجود اسید هیومیک در منابع آبی مشکل اصلی منابع آب برای سلامتی است، از آنجا که روشهای متفاوتی برای حذف آن آن موجود است. از این میان جذب یک روش موثری برای حذف اسید هیومیک به شمار میآید. بنابراین از زئدات کشاورزی فعال شده با کلراید آمونیاک به عنوان تهیه کربن استفاده شد.مواد و روش کار: در مطالعه حاضر از کربن مرک استاندارد و کربن ...
بیشتر
مقدمه و هدف: وجود اسید هیومیک در منابع آبی مشکل اصلی منابع آب برای سلامتی است، از آنجا که روشهای متفاوتی برای حذف آن آن موجود است. از این میان جذب یک روش موثری برای حذف اسید هیومیک به شمار میآید. بنابراین از زئدات کشاورزی فعال شده با کلراید آمونیاک به عنوان تهیه کربن استفاده شد.مواد و روش کار: در مطالعه حاضر از کربن مرک استاندارد و کربن تهیه شده از زائدات چنار و گیاه اسکنبیل به عنوان جاذب استفاده شد و آزمایشات جذب در حالت ناپیوسته انجام گردید که در آن تاثیر انواع پارامترها از قبیل نوع کربن، دوز جاذب(g/l1-1/0)، pHاولیه (10-2)، و زمان تماس(min50-5) در حذف اسید هیومیک مورد بررسی قرار گرفت و بر روی ظرفیت جذب دو مدل ایزوترم لانگمیر و فروندلیچ بحث شدنتایج: نتایج نشان داد که pH در حذف اسید هیومیک یک پارامتر مهمی است، و ایزوترم نشان داد که فرآیند جذب از ایزوترم لانگمیر پیروی می کند، همچنین نوع کربن به شدت در فرآیند جذب تاثیر دارد که ظرفیت جذب در شرایط بهینه برای کربن مرک 238 میلی گرم بر گرم و برای کربن اسکنیل و چنار به ترتیب 294 ، 250 میلی گرم بر گرم میباشدنتیجه گیری: کربن تهیه شده از اسکنیل به دلیل ظرفیت جذب بالا در حذف اسید هیومیک از اب میتواند موثر باشد
بهداشت محیط و محیط زیست
عاطفه ده نبی؛ احمد اله آبادی؛ محمدحسین ساقی؛ فروغ ریاحی منش
دوره 29، شماره 4 ، مهر و آبان 1401، ، صفحه 531-548
چکیده
زمینه و هدف: امروزه فلزات سنگین و ترکیبات آلی مانند رنگها جز فراوان و پرخطرترین آلایندههای نوپدید هستند که به آبهای سطحی و زیرزمینی راه پیدا کردهاند و سلامت انسانها را تهدید میکنند. هدف از این مطالعه، بررسی میزان حذف رنگ راکتیو اورنج 3 آر و کروم در فرایند جذب مجزا و همزمان بهوسیله کربن فعال میباشد.
مواد و روشها: ...
بیشتر
زمینه و هدف: امروزه فلزات سنگین و ترکیبات آلی مانند رنگها جز فراوان و پرخطرترین آلایندههای نوپدید هستند که به آبهای سطحی و زیرزمینی راه پیدا کردهاند و سلامت انسانها را تهدید میکنند. هدف از این مطالعه، بررسی میزان حذف رنگ راکتیو اورنج 3 آر و کروم در فرایند جذب مجزا و همزمان بهوسیله کربن فعال میباشد.
مواد و روشها: در این پژوهش از کربن چنار اصلاح شده با NH4Cl بهمنظور حذف آلایندهها استفاده گردید و تاثیر متغیرهایی از جمله pH (2-9)، غلظت جاذب (5/0-1/0گرم بر لیتر)، غلظت آلاینده (mg/L100-5 ) و زمان تماس (40-2 دقیقه) در حذف رنگ و کروم (همزمان و مجزا) توسط جاذب کربن فعال محاسبه گردید. سپس آزمایشهای تعادل جذب انجام و ظرفیت جذب و مدلهای ایزوترم جذب فروندلیچ و لانگمویر و سینتیک واکنشهای آن بررسی شد.
یافتهها: نتایج این پژوهش نشان داد که کربن فعال درpH=4، غلظت 4/0 گرم بر لیتر جاذب در زمان تماس 15 دقیقه بهترین شرایط حذف برای هردو آلاینده رنگ و کروم را داراست. در شرایط بهینه کربن فعال توانست 72 درصد کروم و 84 درصد رنگ در حالت مجزا و 59 درصد کروم و 67 درصد رنگ در حالت همزمان در محلول آلاینده با غلظت mg/L 25 را حذف کند. همچنین بررسی ایزوترمهای جذب مشخص کرد که آزمایشها با مدل فروندلیچ مطابقت بیشتری دارد. سنتیک جذب از معادلات شبه مرتبه دوم تبعیت میکند.
نتیجهگیری: طبق نتایج بهدستآمده، این جاذب، عملکرد مناسبی در حذف مجزا و همزمان رنگ و کروم دارد و میتواند بهمنظور تصفیه فاضلاب حاوی آلایندههای آلی و معدنی بهکار رود.
بیوتکنولوژی و نانوتکنولوژی
فاطمه کریمیان؛ محبوبه مدنی؛ نوشین نقش
دوره 28، شماره 4 ، مهر و آبان 1400، ، صفحه 545-555
چکیده
زمینه و هدف: امروزه کاروتنوئیدها بهدلیل خواص آنتیاکسیدانی و ضدتوموری، همچنین کاربرد آنها بهعنوان رنگهای غذایی طبیعی موردتوجه هستند. در این تحقیق تولید بیوتکنولوژی کاروتنوئید توسط مخمر رودوتورولا موسیلاژینوزا و تأثیر آن بر پروفایل لیپیدی موش سوری نر بررسی شد.
مواد و روشها: در این مطالعه نیمهتجربی، کاروتنوئید با استفاده ...
بیشتر
زمینه و هدف: امروزه کاروتنوئیدها بهدلیل خواص آنتیاکسیدانی و ضدتوموری، همچنین کاربرد آنها بهعنوان رنگهای غذایی طبیعی موردتوجه هستند. در این تحقیق تولید بیوتکنولوژی کاروتنوئید توسط مخمر رودوتورولا موسیلاژینوزا و تأثیر آن بر پروفایل لیپیدی موش سوری نر بررسی شد.
مواد و روشها: در این مطالعه نیمهتجربی، کاروتنوئید با استفاده از روش دیویس از مخمر رودوتورولا موسیلاژینوزا، استخراج شد. 24 موش سوری نر بهطور تصادفی در 4 گروه 6 تایی تقسیم شدند. دو گروه تیمار، mg/kg 32 و 16 کاروتنوئید را بهصورت صفاقی دریافت کردند. یک گروه mg/kg 400 پودر مخمر رودوتورولا موسیلاژینوزا را بهصورت گاواژ دریافت کرد. گروه شاهد 5 /0میلیلیتر سرم فیزیولوژی بهصورت درون صفاقی دریافت کرد. سپس خونگیری انجام و پروفایل لیپیدی از نظر تریگلیسرید، کلسترول، LDL و HDL بررسی شد. نتایج با استفاده از نسخه 21 نرمافزار SPSS آنالیز شدند و مقایسهها توسط آنالیز واریانس یکطرفه و کراسکال والیس انجام شد.
یافتهها: در گروه تیمار با mg/kg 32 کاروتنوئید در مقایسه با گروه گاواژ و شاهد، کمترین غلظت سرمی تریگلیسرید و VLDL مشاهده شد. میانگین غلظت سرمی کلسترول و HDL تفاوت معناداری در گروهها نشان نداد. بیشترین میانگین غلظت سرمی LDL در گروه گاواژ بود.
نتیجهگیری: با توجه به نتایج این تحقیق، کاروتنوئید رودوتورولا موسیلاژینوزا موجب کاهش غلظت سرمی تریگلیسرید و VLDL شده است. لذا به نظر میرسد امکان استفاده از آن بهعنوان مکمل در جیره غذایی مفید باشد.
بیوتکنولوژی و نانوتکنولوژی
اکبر صفی پور افشار؛ فاطمه سعید نعمتی پور
دوره 27، شماره 4 ، مهر و آبان 1399، ، صفحه 550-558
چکیده
زمینه و هدف سنتز سبز با استفاده از عصارههای گیاهی، روشی ساده و کمهزینه، به منظور تولید نانو ذرات نقره به شمار میرود. همچنین، یافتن تأثیرات درمانی جدید برای نانوذرات نقره، از زمینههای جذاب در تحقیقات سرطان محسوب میشود. در مطالعه حاضر، سنتز نانوذرات نقره با استفاده از عصاره آبی برگ گیاه زرشک انجام شد. همچنین تأثیر نانوذرات ...
بیشتر
زمینه و هدف سنتز سبز با استفاده از عصارههای گیاهی، روشی ساده و کمهزینه، به منظور تولید نانو ذرات نقره به شمار میرود. همچنین، یافتن تأثیرات درمانی جدید برای نانوذرات نقره، از زمینههای جذاب در تحقیقات سرطان محسوب میشود. در مطالعه حاضر، سنتز نانوذرات نقره با استفاده از عصاره آبی برگ گیاه زرشک انجام شد. همچنین تأثیر نانوذرات سنتز شده بر درصد زندهمانی و میزان بیان ژن اورنیتین دکربوکسیلاز (ODC1) در رده سلول سرطانی پستان انسان(MDA-MB-231) مطالعه شد.
مواد و روشها آنالیز نانوذرات سنتز شده توسط طیفسنجی ماوراء بنفش و میکروسکوپ الکترونی عبوری انجام شد. سلولهای سرطانی، پس از کشت، تحت تیمار غلظتهای مختلف نانوذرات سنتز شده قرار گرفتند. درصد زندهمانی سلولها از طریق سنجش MTT و آنالیز کمی بیان ژن ODC1 با استفاده از تکنیک Real Time – PCR انجام پذیرفت.
یافتهها تصاویر میکروسکوپ الکترونی نشان داد که نانوذرات کروی نقره با میانگین اندازههای 16 نانومتر سنتز شده است. سمیت سلولی نانوذرات نقره سنتزی با افزایش غلظت و زمان، بیشتر شد. میانگین IC50 محاسبه شده، برابر 48/16 میکروگرم در میلیلیتر است. به علاوه، نانوذرات، میزان بیان ژن ODC1 را حدود 4 برابر در غلظت 20 میکروگرم بر میلیلیتر در مقایسه با نمونه کنترل، کاهش دادند.
نتیجهگیری به نظر میرسد نانوذرات نقره سنتز شده به روش سبز، با رهاسازی تدریجی یونهای نقره در محیط اسیدی سلولهای سرطانی و ایجاد رادیکالهای اکسیژن و همچنین کاهش بیان ژن ODC1 سبب کاهش درصد زندهمانی سلولهای سرطانی شدهاند.
سمیرا فوجی؛ مریم محسن آبادی؛ عزت صمدی پور؛ مرجان وجدانی؛ رحیم اکرمی
دوره 22، شماره 4 ، مهر و آبان 1394، ، صفحه 596-602
چکیده
زمینه و هدف: عوامل مختلفی بر استحکام و دوام خانواده تأثیّر میگذارند که از جملهی آنها رضایت بین زوجین است. مطالعهی حاضر به بررسی تأثیّر دریافت آموزش الکترونیکی آموزه های قرآنی بر رضایت زناشویی در کارمندان حوزه آموزشی و پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی سبزوار پرداخته است. مواد و روشها: این مطالعه به روش مداخلهای (نیمه تجربی) از نوع ...
بیشتر
زمینه و هدف: عوامل مختلفی بر استحکام و دوام خانواده تأثیّر میگذارند که از جملهی آنها رضایت بین زوجین است. مطالعهی حاضر به بررسی تأثیّر دریافت آموزش الکترونیکی آموزه های قرآنی بر رضایت زناشویی در کارمندان حوزه آموزشی و پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی سبزوار پرداخته است. مواد و روشها: این مطالعه به روش مداخلهای (نیمه تجربی) از نوع قبل و بعد (Before-After Study) بر روی 32 نفر از کارکنان زن متأهّل دانشگاه علوم پزشکی سبزوار در سال 1392 انجام گرفت. ابزار جمع آوری اطّلاعات، پرسشنامهی رضایت زناشویی بود و جهت تجزیه و تحلیل دادهها از نرم افزار STATA نسخهی 11 استفاده شد. در همهی آنالیزها سطح معنی داری 05/ 0 در نظر گرفته شد و آزمون فرضیّهها دو طرفه میباشند. جهت بررسی میزان رضایت زناشویی و اطّلاعات دموگرافیک از آمار توصیفی و جهت بررسی تحلیلی از آزمونهای تی جفت شده (PairedT-test) و تی مستقل (Two-sampleT-test) ، آنالیز واریانس استفاده شده است. یافتهها: میانگین سنّی افراد شرکت کننده 85/7 ± 35 سال میباشد. میانگین تعداد سالهایی که از ازدواج افراد شرکت کننده گذشته بود 2/9±66/11 سال میباشد. . میانگین رضایت زناشویی بعد از مداخله به6/4 ± 14/29 به طور معنی داری افزایش یافت)001/0>(P. همهی ابعاد رضایت زناشویی میانگین بعد از مداخله نسبت به قبل از مداخله افزایش یافته بود.که در ابعاد تحریف انحرافی، رضایت زناشویی، مسائل شخصیّتی، ارتباط، حلّ تعارض، مدیریّت مالی، رابطهی جنسی، خانواده و دوستان، نقشهای مساوات طلبی، جهت گیری مذهبی افزایش میانگین نسبت به قبل از مداخله معنیدار بوده است. نتیجهگیری: نتایج این مطالعه نشان دهندهی تأثیّر مثبت آموزش الکترونیکی آموزهای قرآنی بر رضایت زناشویی کارمندان حوزهی آموزشی و پژوهشی زن بوده است و به نظر می رسد با توجّه به افزایش استفاده از امکانات الکترونیکی و رایانه ای در جامعهی امروزی، آموزشهای الکترونیک دینی و اسلامی، میتواند تأثیّرات مهمّی در افزایش کیفیّت زندگی و سلامت افراد داشته باشند.
روانشناسی و روانپزشکی
عبدالمجید طاهری؛ امیر قمرانی؛ پرویز عسگری؛ سالار فرامرزی؛ فریبا حافظی
دوره 26، شماره 5 ، آذر و دی 1398، ، صفحه 599-610
چکیده
چکیدهزمینه و اهداف: اختلال نقص توجه/ فزون کنشی متداول ترین دوران کودکی است که می تواند زندگی اجتماعی و تحصیلی کودک را تحت تاثیر قرار دهد. با توجه به اینکه درمانهای متفاوتی برای تخفیف نشانه های این اختلال بکار رفته است هدف پژوهش حاضر بررسی اثر بخشی درمان شناختی آموزشی خودآموزی کلامی بر تعاملات اجتماعی، اضطراب و خودانگی این کودکان بوده ...
بیشتر
چکیدهزمینه و اهداف: اختلال نقص توجه/ فزون کنشی متداول ترین دوران کودکی است که می تواند زندگی اجتماعی و تحصیلی کودک را تحت تاثیر قرار دهد. با توجه به اینکه درمانهای متفاوتی برای تخفیف نشانه های این اختلال بکار رفته است هدف پژوهش حاضر بررسی اثر بخشی درمان شناختی آموزشی خودآموزی کلامی بر تعاملات اجتماعی، اضطراب و خودانگی این کودکان بوده است.مواد و روشها: پژوهش حاضر نوعی پژوهش نیمه آزمایشی بود و جامعه آماری آن را تمام کودکان دارای اختلال نقص توجه/ فزون کنش تشکیل می دادند که تعداد 30 نفر آنها از مراجعین به کلینیک مشاوره و روانشناسی آموزش و پرورش سبزوار انتخاب شده بودند و بطور کاملاً تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جای گرفتند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های اضطراب اسپنس کودکان، تعاملات اجتماعی کر شام و الیوت(1990) و پرسشنامه خودانگی مایکل کینگ وبرای تشخیص نقص توجه /فزون کنشی از پرسشنامه کانرز (1960)فرم والدین استفاده شد ،برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی، میانگین انحراف استاندارد و آمار استنباطی تحلیل کواریانس چند متغیره استفاده شد و داده ها با استفاده از نرم افزار spss22 تحلیل شدند.یافته ها: یافته ها نشان داد تاثیر آموزش خودآموزی کلامی بر تعاملات اجتماعی کودکان دارای اختلال نقص توجه/ فزون کنش مثبت (05/0 >P) و معنادار است و برخودانگی این کودکان (05/0>P) مثبت و معنادار است. امابر سطح اضطراب آنها (05/0
زهرا رضایی گزلآباد؛ احمد الهآبادی؛ احمد حسینی بندهقرائی؛ ایوب رستگار؛ فرزاد محمدی؛ شهرام نظری
دوره 23، شماره 4 ، مهر و آبان 1395، ، صفحه 608-617
چکیده
اهداف فنل یک ترکیب سمی و سرطانزا در محیط زیست شناخته شده است و موجب ایجاد بو و طعم ناخوشایند در مخازن آبی میشود. در این مطالعه به مقایسه کارایی خاکستر سبوس برنج اصلاحشده و اصلاحنشده به عنوان جاذب ارزانقیمت در حذف فنل از محلول آبی پرداخته شده است.مواد و روش ها این پژوهش مطالعه آزمایشگاهی و مداخلهای است. ابتدا سبوس برنج در دمای ...
بیشتر
اهداف فنل یک ترکیب سمی و سرطانزا در محیط زیست شناخته شده است و موجب ایجاد بو و طعم ناخوشایند در مخازن آبی میشود. در این مطالعه به مقایسه کارایی خاکستر سبوس برنج اصلاحشده و اصلاحنشده به عنوان جاذب ارزانقیمت در حذف فنل از محلول آبی پرداخته شده است.مواد و روش ها این پژوهش مطالعه آزمایشگاهی و مداخلهای است. ابتدا سبوس برنج در دمای 450 درجه سانتیگراد کربونیزه (خاکستر) شد و برای بهبود ظرفیت جذب خاکستر سبوس از Cl NH4 استفاده شد، سپس به تأثیر متغیرها (pH، زمان تماس، غلظت اولیه فنل، دُز جاذب) در حذف فنل پرداخته شد. یافته ها نتایج نشان داد میزان حذف فنل توسط خاکستر سبوس برنج اصلاحشده و اصلاحنشده به ترتیب 94/85 و 8/52درصد بود. فرایند جذب هر دو جاذب از مدل ایزوترم فروندلیچ با دقت 99/02≥R و مدل سینتیکی درجه دوم (99/02≥R) تبعیت میکند. حداکثر ظرفیت جذب بر مبنای مدل لانگمویر برای اصلاحشده 6/66 mg/g و اصلاحنشده 7/4 mg/g حاصل شد.نتیجه گیری نتایج مطالعه نشان داد کارایی خاکستر سبوس برنج اصلاحشده نسبت به اصلاحنشده در حذف فنل کارایی بیشتری دارد که بهنوبه خود سبب کاهش مصرف جاذب میشود. با توجه به قابلدسترسبودن سبوس برنج و سادگی اصلاح آن، این جاذب را میتوان در صنعت آبوفاضلاب برای حذف ترکیبات فنلی بهکار برد.
روانشناسی و روانپزشکی
محمد طحان؛ الهه آهنگری
دوره 27، شماره 5 ، آذر و دی 1399، ، صفحه 656-662
چکیده
زمینه و هدف یکی از جدیترین اختلالات روانی فیزیولوژیایی و مهمترین عوامل خطرزا برای بیماری قلبی- عروقی، پرفشاری خون مراجعهکننده به مراکز بهداشت شهر قاینات است. در ایجاد فشار خون بالا، عوامل مختلفی مانند راهبردهای کنترل فکر و استرس ادراک شده نقش دارند؛ از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش راهبردهای کنترل فکر بر استرس ادراک ...
بیشتر
زمینه و هدف یکی از جدیترین اختلالات روانی فیزیولوژیایی و مهمترین عوامل خطرزا برای بیماری قلبی- عروقی، پرفشاری خون مراجعهکننده به مراکز بهداشت شهر قاینات است. در ایجاد فشار خون بالا، عوامل مختلفی مانند راهبردهای کنترل فکر و استرس ادراک شده نقش دارند؛ از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش راهبردهای کنترل فکر بر استرس ادراک شده بیماران پرفشاری خون انجام شد. مواد و روشها روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی بود. برای انتخاب نمونه پژوهش، از بین کلیه بیماران (زن و مرد) مبتلا به پرفشاری خون مراجعهکننده به مراکز بهداشت شهر قاینات (جمعاً 200 نفر) در سال 1397، تعداد 180 نفر به طور در دسترس انتخاب شدند. سپس شرکتکنندگان، به پرسشنامه کنترل افکار ولز و دیویس (1994)، پرسشنامه استرس ادراک شده کوهن (1983) پاسخ دادند. دادههای بهدست آمده، با نرمافزار SPSS نسخه 22 تجزیه و تحلیل شدند. یافتهها نتایج، نشان داد بین مؤلفههای کنترل فکر، مؤلفه پرت کردن حواس، ارزیابی دوباره، نگرانی و تنبیه با استرس ادراک شده، رابطه معنیدار وجود دارد (0/05>p). به طوری که مؤلفه پرت کردن حواس و ارزیابی دوباره، رابطه منفی و مؤلفههای نگرانی و تنبیه، رابطه مثبت با استرس ادراک شده دارند (0/05>p). نتیجهگیری راهبردهای کنترل فکر، بر استرس ادراک شده بیماران فشار خون نقش دارد که استرس، موجب بسیاری از اختلالات و بیماریهای روانتنی؛ از جمله فشار خون میگردد. حال آن که اگر انسان با کنترل افکار، از نظر روانی، سالم و سلامت باشد، دچار استرس نمیشود و از بیماری فشار خون در امان خواهد بود.
بهداشت محیط و محیط زیست
امیر حسین بقائی
دوره 25، شماره 5 ، آذر و دی 1397، ، صفحه 659-668
چکیده
اهداف: اثر متقابل فلزات سنگین با برخی عناصر از قبیل آهن بر قابلیت دسترسی فلزات سنگین در خاک تاثیر دارد، لذا این پژوهش با هدف بررسی اثر کمپوست لجن فاضلاب شهری اراک غنیشده با سرباره آهن بر کاهش قابلیت دسترسی کادمیوم در گیاه همیشه بهار مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روشها: تیمارهای آزمایشی شامل کاربرد مقادیر 0 ، 15 و 30 تن در هکتار کمپوست ...
بیشتر
اهداف: اثر متقابل فلزات سنگین با برخی عناصر از قبیل آهن بر قابلیت دسترسی فلزات سنگین در خاک تاثیر دارد، لذا این پژوهش با هدف بررسی اثر کمپوست لجن فاضلاب شهری اراک غنیشده با سرباره آهن بر کاهش قابلیت دسترسی کادمیوم در گیاه همیشه بهار مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روشها: تیمارهای آزمایشی شامل کاربرد مقادیر 0 ، 15 و 30 تن در هکتار کمپوست لجن فاضلاب شهری اراک غنی شده با 0 و 5 درصد وزنی آهن خالص سرباره فولاد مبارکه اصفهان در یک خاک آلوده شده با مقادیر 0، 5، 10 و15 میلی گرم کادمیوم در کیلوگرم خاک بوده است. بعد از گذشت 60 روز از شروع آزمایش، ویژگیهای فیزیکوشیمیایی خاک و غلظت کادمیوم ریشه و شاخساره گیاه همیشه بهار اندازهگیری شد و مقایسه میانگین ها با آزمون LSD در سطح احتمال 5 درصد صورت پذیرفت.یافتهها: افزایش کاربرد کمپوست لجن فاضلاب شهری اراک از 0 به 15 و 30 تن در هکتار در خاک آلوده به 10 میلیگرم کادمیوم در کیلوگرم خاک به ترتیب باعث کاهش 15و 35 درصدی در مقدار کادمیوم قابل دسترس خاک شد، این در حالی است که مقدار آهن قابل دسترس خاک به ترتیب 6/5 و 4/8 برابر افزایش یافت. مشابه این نتیجه، غلظت کادمیوم ریشه و شاخساره نیز به ترتیب 24 و 18 درصد کاهش یافت.نتیجهگیری: نتایج این پژوهش حاکی از آن بود که کاربرد کمپوست لجن فاضلاب شهری اراک غنی شده با %5 آهن خالص احتمالاً توانسته است با تاثیر بر ویژگیهای فیزیکوشیمیایی خاک باعث افزایش قابلیت دسترسی آهن در خاک و گیاه و به دنبال آن کاهش قابلیت جذب کادمیوم شود.
روانشناسی و روانپزشکی
سوده شادکام؛ جواد ملازاده؛ عبدالعزیز افلاک سیر
دوره 26، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1398، ، صفحه 719-726
چکیده
زمینه و هدف: در سال های اخیر مواجهه با وقایع آسیب زا به عنوان یکی از عوامل موثر و تعیین کننده در گرایش افراد به ویژه بزرگسالان جوان به رفتارهای پرخطر معرفی شده اند و از آنجا که رفتارهای پر خطر جنسی جزء رفتارهای پر خطری هستند که می توانند آسیب های جبران ناپذیری برای فرد و جامعه به همراه داشته باشند، مطالعه متغیرهای تعیین کننده و مرتبط ...
بیشتر
زمینه و هدف: در سال های اخیر مواجهه با وقایع آسیب زا به عنوان یکی از عوامل موثر و تعیین کننده در گرایش افراد به ویژه بزرگسالان جوان به رفتارهای پرخطر معرفی شده اند و از آنجا که رفتارهای پر خطر جنسی جزء رفتارهای پر خطری هستند که می توانند آسیب های جبران ناپذیری برای فرد و جامعه به همراه داشته باشند، مطالعه متغیرهای تعیین کننده و مرتبط با آنها حائز اهمیت می باشد. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی رابطه رفتارهای پر خطر جنسی مربوط به HIV ومواجهه با وقایع آسیب زا در مبتلایان به مصرف مواد می باشد.مواد و روش ها: این پژوهش از نوع مقطعی- همبستگی بود و بر روی 200 نفر از مبتلایان به مصرف مواد انجام شد. این افراد به مراکز درمان و بازپروری اعتیاد در شیراز مراجعه می کردند که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه رفتارهای پر خطر مربوط به HIV (HIV Risk Behavior Scale) و چک لیست وقایع زندگی(Life Events Checklist) بود. داده ها با استفاده از روش رگرسیون چندگانه به شیوه گام به گام تحلیل شد.یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد کلیهی ابعاد مواجهه با واقعه آسیب زا با رفتارهای پرخطر جنسی رابطه مثبت معناداری دارند(01/0 P
مریم مرادی؛ هدی عزیزی؛ سید احسان صفاری؛ محسن کوشان
دوره 22، شماره 5 ، آذر و دی 1394، ، صفحه 765-772
چکیده
زمینه و هدف: بیماران تحت درمان با همودیالیز علاوه بر تغییرات متعدد فیزیولوژیکی با تنشهای روانی بسیاری روبهرو میشوند. امروزه یکی از روشهای کنترل این تنشها، طب مکمّل میباشد. مطالعهی حاضر با هدف بررسی تأثیّرطبّ فشاری بر میزان اضطراب بیماران همودیالیزی انجام شد. موادّ و روشها:در این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی شده شاهددار،81 ...
بیشتر
زمینه و هدف: بیماران تحت درمان با همودیالیز علاوه بر تغییرات متعدد فیزیولوژیکی با تنشهای روانی بسیاری روبهرو میشوند. امروزه یکی از روشهای کنترل این تنشها، طب مکمّل میباشد. مطالعهی حاضر با هدف بررسی تأثیّرطبّ فشاری بر میزان اضطراب بیماران همودیالیزی انجام شد. موادّ و روشها:در این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی شده شاهددار،81 بیمار تحت درمان با همودیالیز با استفاده از روش بلوکهای جایگشتی در سه گروه طبّ فشاری در نقاط حقیقی(27نفر)، طبّ فشاری در نقاط غیر حقیقی(27نفر) و گروه کنترل(27نفر) قرار گرفتند.اضطراب بیماران با مقیاس اشپیل برگر قبل از مداخله و نیز از پایان هفتهی اوّل تا پایان هفته چهارم بعد از مداخله در هر سه گروه اندازهگیری شد. در گروه مداخله حقیقی مجموعه نقاط مشخص شده فشار داده شد. این روش در گروه مداخله حقیقی دو بار در هفته به مدّت چهار هفته بهکار برده شد. در گروه طبّ فشاری غیرحقیقی نقاط مشخص شده با فاصلهی 3-2 سانتیمتر از نقاط اصلی فشار داده شدند.دادهها با استفاده ازآزمون های کروسکال والیس و فریدمن در سطح معناداری 05/0 و نرم افزار SPSS نسخه16مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتهها:میانگین اضطراب آشکار و پنهان در گروه فشار در نقاط حقیقی و غیرحقیقی در قبل از مداخله با هفتهی اوّل تا چهارم تفاوت آماری معناداری داشت(005/0=P،027/0=P). در گروه فشار در نقاط غیرحقیقی میانگین اضطراب آشکار قبل از مداخله با هفتهی اوّل تا چهارم تفاوت آماری معناداری داشت؛ امّا، این تفاوت در این گروه از نظر میزان اضطراب پنهان معنادار نبود. میانگین اضطراب آشکار و پنهان در گروه کنترل در قبل از مداخله با هفتهی اوّل تا چهارم تفاوت آماری معناداری نشان نداد. نتیجهگیری:نتایج نشان میدهد که طبّ فشاری در نقاط حقیقی میتواند اضطراب آشکار و پنهان را در بیماران تحت درمان با همودیالیز کاهش دهد.
ژنتیک و بیماری های آن
نازیلا والاتبار؛ رضا صفرعلیزاده؛ محمد علی حسینپور فیضی
دوره 27، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1399، ، صفحه 770-775
چکیده
زمینه و هدف بیماری رینیت آلرژیک رایجترین اختلال در حوزه سلامت در همه مناطق جهان است. در سالهای اخیر، به دلیل افزایش شیوع و نیز اهمیت بالینی بیماری رینیت آلرژیک در ابتلا به سایر بیماریها نظیر آسم مطالعه روی این بیماری بسیار مورد توجه قرار گرفت است. در این مقاله به طور ویژه، چندشکلیهای تکنوکلئوتیدی دخیل در بیماری رینیت آلرژیک ...
بیشتر
زمینه و هدف بیماری رینیت آلرژیک رایجترین اختلال در حوزه سلامت در همه مناطق جهان است. در سالهای اخیر، به دلیل افزایش شیوع و نیز اهمیت بالینی بیماری رینیت آلرژیک در ابتلا به سایر بیماریها نظیر آسم مطالعه روی این بیماری بسیار مورد توجه قرار گرفت است. در این مقاله به طور ویژه، چندشکلیهای تکنوکلئوتیدی دخیل در بیماری رینیت آلرژیک مطالعه شده است.
مواد و روشها در این مطالعه مروری، از مطالعات انجام شده در زمینه استعداد ژنتیکی ابتلا به بیماری رینیت آلرژیک در فاصله زمانی 2020 -2005 و با جستوجو کلیــدواژههــای کلی و عمومی allergic rhinitis, genetic polymorphisms, single nucleotide polymorphism در پایگاههای اطلاعاتی Scopus ، Google Scholar ،Science Direct ، Pubmed استفاده شــده است.
یافتهها در این مطالعات، در مجموع به بررسی ژنهای کاندید احتمالی مرتبط با رینیت آلرژیک در افراد مبتلا به این بیماری و بررسی واریانتهای چندشکلیهای تکنوکلئوتیدی مرتبط با بیماری مذکور پرداخته شده است. دادههای جمعآوریشده در این مطالعه، حاصل مطالعات انجامگرفته در نقاط مختلف جهان بوده است. جمعیت موردمطالعه در مقالات، افراد مبتلا به بیماری رینیت آلرژیک میباشد.
نتیجهگیری نتایج، همراهی چندین چندشکلی تکنوکلئوتیدی در ژنهای مختلف را با رینیت آلرژیک نشان داده است که برخی از آنها ممکن است در درک پاتوفیزیولوژی و پیدا کردن روشهای جدید برای ایمونوتراپی بیماری رینیت آلرژیک مفید باشد.
بهنام ایزدی؛ سیده نیلوفر موسوی؛ ریحانه عسکری کچوسنگی
دوره 23، شماره 5 ، آذر و دی 1395، ، صفحه 782-787
چکیده
اهداف آپاندیسیت یکی از شایعترین و مهمترین اورژانسهای جراحی است. بیشتر این بیماران تحت عمل جراحی آپاندکتومی قرار میگیرند. تشخیص آپاندیسیت امری حساس است و ارزش تشخیصی آزمایشها همواره مورد بحث و تبادلنظر بوده است. هدف این مطالعه تعیین ارزش تشخیصی افزایش پروتئین فعال سی در تشخیص آپاندیسیت حاد است.مواد و روش ها مطالعه حاضر ...
بیشتر
اهداف آپاندیسیت یکی از شایعترین و مهمترین اورژانسهای جراحی است. بیشتر این بیماران تحت عمل جراحی آپاندکتومی قرار میگیرند. تشخیص آپاندیسیت امری حساس است و ارزش تشخیصی آزمایشها همواره مورد بحث و تبادلنظر بوده است. هدف این مطالعه تعیین ارزش تشخیصی افزایش پروتئین فعال سی در تشخیص آپاندیسیت حاد است.مواد و روش ها مطالعه حاضر از نوع توصیفیمقطعی بود. بدین منظور 105 نفر از مراجعهکنندگان به بخش اورژانس بیمارستان شهیدمطهری مرودشت در سال 1391 ارزیابی شدند. قبل از دریافت آنتیبیوتیک پیش از عمل، برای اندازهگیری سطح سرمی پروتئین فعال سی از آنها نمونه خون گرفته شد. پس از جراحی ارتباط میان سطح سرمی پروتئین فعال سی با جواب پاتولوژی بافت آپاندیس و نظر جراح درباره نوع بافت بررسی شد. اطلاعات بهدستآمده با نرمافزار SPSS نسخه 18 و آزمون تحلیل واریانس و آزمون توکی تجزیهوتحلیل شد.یافته ها 81 نفر از افراد مطالعهشده آپاندیسیت حاد و 24 نفر آپاندیسیت عادی داشتند. از میان افراد مبتلا به آپاندیسیت حاد، در 65 نفر سطح سرمی پروتئین فعال سی افزایش یافته و در 16 نفر سطح سرمی پروتئین فعال سی عادی بود. در این مطالعه حساسیت و ویژگی پروتئین فعال سی به ترتیب 80 درصد و 63 درصد بود.نتیجه گیری نتایج این مطالعه نشان داد سنجش سطح سرمی پروتئین فعال سی میتواند در تشخیص آپاندیسیت حاد سودمند باشد.
آموزش بهداشت
داود رباط سرپوشی؛ سیده بلین توکلی ثانی؛ هادی علیزاده سیوکی؛ نوشین پیمان
دوره 25، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1397، ، صفحه 793-807
چکیده
سواد سلامت هم اکنون به عنوان یکی از اجزای مهم سلامت همگانی تلقی می شود و به دلیل ایفای نقشی مهم بر نحوه تصمیم گیری اشخاص در زمینه های مرتبط با سلامت، ارتقای سطح سلامت جامعه و بالا بودن کیفیت ارائه خدمات بهداشتی درمانی، مورد توجه سیاستگذاران قرار گرفته است با توجه به اهمیت سطح سواد سلامت افراد جامعه و نقشی که آنها در ارتقای سلامت خود ...
بیشتر
سواد سلامت هم اکنون به عنوان یکی از اجزای مهم سلامت همگانی تلقی می شود و به دلیل ایفای نقشی مهم بر نحوه تصمیم گیری اشخاص در زمینه های مرتبط با سلامت، ارتقای سطح سلامت جامعه و بالا بودن کیفیت ارائه خدمات بهداشتی درمانی، مورد توجه سیاستگذاران قرار گرفته است با توجه به اهمیت سطح سواد سلامت افراد جامعه و نقشی که آنها در ارتقای سلامت خود و سایر افراد دارند این مطالعه به ارزیابی مطالعات انجام شده در خصوص سواد سلامت در گروههای مختلف در کشور می پردازددر این مقاله کلید واژه سواد سلامت، در عنوان و چکیده مقالات چاپ شده در پایگاههای علمی مورد جستجو قرار گرفت و کلیه مقالات فارسی در خصوص سواد سلامت فهرست شد. سپس خلاصه مقالات بررسی شده و در طی چند مرحله موارد تکراری و غیر مرتبط حذف گردید در نهایت 34 مقاله که صرفاً در خصوص سواد سلامت انجام شده بود برای بررسی جامع و استخراج داده ها انتخاب شدند. نتایج این مطالعه نشان داد وضعیت سواد سلامت در گروههای مختلف در کشورمان مطلوب نمی باشد، بنابراین بایستی برنامه ریزی منسجم و کارآمدی از سوی مسئولین بهداشتی لحاظ گردد.
محدثه شهیدی؛ زهرا کمیلی؛ حسن ناعمی؛ رؤیا باغانی؛ علی حسینزاده
دوره 23، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1395، ، صفحه 882-887
چکیده
اهداف با وقوع مرگ مادران باردار، بنیان خانواده و سلامت فرزندان در معرض خطر قرار می گیرد. شناخت عوامل مؤثر بر این شاخص مهم، ما را در اتخاذ راهکارهایی برای پیشگیری از بروز مرگهای مشابه و بهبود آن، یاری میکند. هدف این پژوهش، تعیین فراوانی و عوامل مؤثر بر مرگومیر مادران باردار در شهر سبزوار طی دوره دهساله (1382-1392) بود.مواد و روش ها ...
بیشتر
اهداف با وقوع مرگ مادران باردار، بنیان خانواده و سلامت فرزندان در معرض خطر قرار می گیرد. شناخت عوامل مؤثر بر این شاخص مهم، ما را در اتخاذ راهکارهایی برای پیشگیری از بروز مرگهای مشابه و بهبود آن، یاری میکند. هدف این پژوهش، تعیین فراوانی و عوامل مؤثر بر مرگومیر مادران باردار در شهر سبزوار طی دوره دهساله (1382-1392) بود.مواد و روش ها مطالعه حاضر یک مطالعه توصیفیتحلیلی از نوع مقطعی بود و جامعه پژوهش آن شامل همه مادران بارداری بود که از فروردین سال1382 تا پایان اسفندماه سال 1392 در شهر سبزوار فوت کرده بودند. گردآوری اطلاعات از طریق مراجعه به کمیته مرگومیر مادری شهر سبزوار و همچنین مطالعه پرونده بیمارستانی آنها و تکمیل فرم اطلاعاتی مربوط به مرگو میر مادران باردار انجام شد. سپس دادهها وارد نرمافزار SPSS نسخه 5/11 شد و توسط روشهای آمار توصیفی و کای دو تجزیهوتحلیل شد. سطح معناداری نیز 0.05 در نظر گرفته شد.یافته ها تعداد مرگومیر در زنان مطالعهشده 20 مورد بود. بیشترین تعداد متوفیان مربوط به ساکنان شهر (70 درصد) بودند که از نظر آماری نیز آزمون کای دو نشان داد میان علت مرگ و محل سکونت رابطه معناداری وجود دارد. (P=0/04).80 درصد افراد فاقد فرم ارجاع از مراکز بهداشتی بودند، 60 درصد افراد نیز بهدنبال زایمان به روش سزارین فوت شده بودند. شایعترین علت مرگومیر در افراد مطالعهشده خونریزی (30 درصد) و سابقه بیماری زمینه ای (30 درصد ) بود.نتیجه گیری عواملی نظیر رعایت تنظیم خانواده و عدم بارداری در سنین خیلی زیاد، آموزش به مادران درباره خطرات سزارین و مزیت زایمان طبیعی و افزایش سواد بهداشتی آنان، در کاهش مرگومیر مادران باردار نقش بسزایی دارد.
پرستاری
مصطفی راد؛ ناصر مقربیان؛ محمد ولی احمدی؛ زهرا غازی
دوره 28، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1400، ، صفحه 897-910
چکیده
زمینه و هدف: مدیریت و کنترل مناسب درد، نیاز به ارزیابی و درمان بر اساس مشاهده وضعیت بیمار می باشد.این مطالعه با هدف تاثیر راه اندازی مبتنی بر شواهد بیمار بر درد پس از جراحی هرنی اینگوینال در بیمارستان امام حسین (ع) شاهرود انجام گردید.مواد و روش ها: این پژوهش یک کارآزمایی بالینی یک سو کور است.جامعه پژوهش، بیماران با جراحی هرنی اینگوینال ...
بیشتر
زمینه و هدف: مدیریت و کنترل مناسب درد، نیاز به ارزیابی و درمان بر اساس مشاهده وضعیت بیمار می باشد.این مطالعه با هدف تاثیر راه اندازی مبتنی بر شواهد بیمار بر درد پس از جراحی هرنی اینگوینال در بیمارستان امام حسین (ع) شاهرود انجام گردید.مواد و روش ها: این پژوهش یک کارآزمایی بالینی یک سو کور است.جامعه پژوهش، بیماران با جراحی هرنی اینگوینال در سال 96 است. 60 بیمار به دو گروه آزمون و شاهد با روش تخصیص تصادفی تقسیم شدند. جمع آوری اطلاعات با استفاده از فرم دموگرافیک و مقیاس دیداری درد انجام گردید.اطلاعات با استفاده از نرم افزار SPSS16وآزمون های کولموگروف، فیشر، نسبت درستنمایی،کی دو پیرسون،کی دو فریدمن و ویلکاسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: بیماران گروه آزمون شدت درد کمتری درمرحله اول( قبل از راه اندازی اول) نسبت به بیماران گروه شاهد دارند(30/6 در مقابل50/6).بیماران گروه آزمون شدت درد کمتری در مرحله دوم(قبل از راه اندازی دوم)نسبت به بیماران گروه شاهد دارند(40/5 در مقابل83/6).بیماران گروه آزمون شدت درد کمتری در مرحله سوم( قبل از راه اندازی سوم)نسبت به بیماران گروه شاهد دارند(27/5در مقابل00/7).بیماران گروه آزمون شدت درد کمتری در مرحله چهارم(قبل از راه اندازی چهارم)نسبت به بیماران گروه شاهددارند(37/5در مقابل57/6).بیماران گروه آزمون شدت درد کمتری در مرحله پنجم( قبل ازترخیص)نسبت به بیماران گروه شاهد دارند(57/3 در مقابل77/5).نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که راه اندازی مبتنی بر شواهد بعد از عمل جراحی با کاهش شدت درد بیماران همراه است.واژهای کلیدی :هرنی اینگوینال، درد، راه اندازی، پرستاری مبتنی بر شواهد
علی حسین زاده؛ محمد صالحی مرزیجرانی؛ تورج احمدی جویباری؛ پروانه محمودی کوهی؛ پناه علی حسین زاده؛ مهدی مرادی نظر
دوره 22، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1394، ، صفحه 992-998
چکیده
مقدمه: مطالعات قبلی نتایج ضد و نقیضی در ارتباط با رابطه نوبت کاری و اختلات لیپیدی نشان داده اند. هدف مطالعه حاضر بررسی رابطه بین نوبت کاری و لیپدهای سرم می باشد.
روش کار: این مطالعه به صورت مقطعی تحلیلی روی 2100 نفر از پرسنل شرکت پلی اکریل اصفهان به صورت سر شماری در سال1393 انجام شد. ارتباط بین نوبت کاری و متغییرهای بیوشیمیائی و فشارخون و ...
بیشتر
مقدمه: مطالعات قبلی نتایج ضد و نقیضی در ارتباط با رابطه نوبت کاری و اختلات لیپیدی نشان داده اند. هدف مطالعه حاضر بررسی رابطه بین نوبت کاری و لیپدهای سرم می باشد.
روش کار: این مطالعه به صورت مقطعی تحلیلی روی 2100 نفر از پرسنل شرکت پلی اکریل اصفهان به صورت سر شماری در سال1393 انجام شد. ارتباط بین نوبت کاری و متغییرهای بیوشیمیائی و فشارخون و قندخون ناشتا اندازه گیری شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از SPSS نسخه 19 استفاده شد. آزمون آنالیز واریانس یک طرفه و کای 2 به ترتیب برای مقایسه متغیرهای کمی و کیفی در سطح معنی داری 05/0به کار برده شد.
یافته ها: میانگین کلسترول تام در نوبت کاران 3-گردشی (10/32±50/171) از میانگین کلسترول تام در روزکاران (19/34±46/178) و نوبت کاران 2-گردشی (59/35±15/178) پائین تر بود. آنالیز واریانس یکطرفه نشان داد بین کلسترول تام و نوبت کاری ارتباط معنی داری وجود دارد(001/0>p). شیوع کلسترول تام ≥ 200 میلی گرم در دسی لیتر به ترتیب در روزکاران، نوبت کاران 2-گردشی و نوبت کاران 3- گردشی، 25%، 7/23% و 6/18% بود. آزمون کای اسکوئر نشان داد این اختلاف معنی دار است(01/0>p).
نتیجه گیری:این مطالعه نشان داد که میانگین کلسترول تام و شیوع آن در نوبت کاران 3-گردشی بیشتر از روزکاران و نوبت کاران 2-گردشی میباشد. لذا این مطالعه بر اهمیت اندازهگیری عوامل خطر متابولیک در کارکنان نوبت کار و جلوگیری از این عوامل خطر تأکید دارد.
سهند جرفی؛ نعمتاله جعفرزاده حقیقیفرد؛ محمدجواد احمدی؛ نرجس شاحیدر؛ حکیمه پورحسینی
دوره 24، شماره 1 ، فروردین و اردیبهشت 1396، ، صفحه 55-62
چکیده
اهداف کروم شش ظرفیتی یکی از فلزات سنگین دارای سمیت بهداشتی و محیطزیستی است که از طریق فاضلابهای صنعتی وارد منابع پذیرندة آبی میشود. هدف از پژوهش فعلی تعیین کارایی زئولیت کلینوپتیلولایت تهیهشده از معادن واقع در جنوب شرق سمنان در حذف کروم شش ظرفیتی از محلول آبی سنتتیک بود. مواد و روشهاپس از اصلاح زئولیت به روش شیمیایی، متغیرهای ...
بیشتر
اهداف کروم شش ظرفیتی یکی از فلزات سنگین دارای سمیت بهداشتی و محیطزیستی است که از طریق فاضلابهای صنعتی وارد منابع پذیرندة آبی میشود. هدف از پژوهش فعلی تعیین کارایی زئولیت کلینوپتیلولایت تهیهشده از معادن واقع در جنوب شرق سمنان در حذف کروم شش ظرفیتی از محلول آبی سنتتیک بود. مواد و روشهاپس از اصلاح زئولیت به روش شیمیایی، متغیرهای pH در محدودة 2-10، دوز جاذب در محدودة 2-20 گرم بر لیتر، زمانماند در محدودة 5-150 دقیقه و غلظت کروم شش ظرفیتی در محدودة 10-50 میلیگرم بر لیتر به روش یک عامل در زمان مطالعه شد. همچنین، همبستگی دادهها با ایزوترمها و سینتیکهای جذب بررسی شد. یافتههادر سطوح بهینة pH معادل دو، زمان واکنش سی دقیقه، دوز جاذب 8 گرم بر لیتر و غلظت اولیة کروم شش ظرفیتی 10 میلیگرم بر لیتر بیشترین بازدة حذف معادل 53/99 درصد مشاهده شد. ایزوترم فروندلیچ و سیتیک شبه درجة دوم بیشترین همبستگی را با دادههای تجربی داشت. نتیجهگیرینتایج حاصل از پژوهش فعلی در مقیاس آزمایشگاهی نشان میدهد که زئولیت طبیعی کلینوپتیلولایت جاذب کارآمدی برای حذف کروم شش ظرفیتی از محلولهای آبی است.
مریم عیدی؛ الهام حاجیان؛ حسین عباسپور
دوره 24، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1396، ، صفحه 63-69
چکیده
هدف:سنگ کلیه یک بیماری جهانی است. در طب سنتی ایران، گیاهان دارویی بسیاری برای درمان سنگهای کلیوی استفاده میشوند. هدف مطالعه حاضر بررسی اثر عصاره هیدرومتانلیبذرتره خوراکی بر درمان سنگ کلیه القاء شده توسط اتیلن گلیکول در موشهای صحرایی نر نژاد ویستار است.
مواد و روشها:در پژوهش تجربی حاضر، نخست عصارة هیدرومتانولی (80 درصد) گیاه ...
بیشتر
هدف:سنگ کلیه یک بیماری جهانی است. در طب سنتی ایران، گیاهان دارویی بسیاری برای درمان سنگهای کلیوی استفاده میشوند. هدف مطالعه حاضر بررسی اثر عصاره هیدرومتانلیبذرتره خوراکی بر درمان سنگ کلیه القاء شده توسط اتیلن گلیکول در موشهای صحرایی نر نژاد ویستار است.
مواد و روشها:در پژوهش تجربی حاضر، نخست عصارة هیدرومتانولی (80 درصد) گیاه در غلظتهای 100، 200 و 300 میلیگرم بر کیلوگرم تهیه شد. کریستالیزاسیوناگزالات کلسیم با اضافهکردن کلرید آمونیوم و اتیلن گلیکول در آب آشامیدنی بهترتیب بهمدت 3 و 35 روز القاء شد. گروه شاهد توسط آب آشامیدنی تیمار شدند. گروههای تجربی علاوه بر آب آشامیدنی حاوی کلرید آمونیوم و اتیلن گلیکول، توسط عصارة گیاه به روش خوراکی به مدت 38 روز تیمار شدند. سپس، حیوانات توزین و توسط اتر بیهوش شده و نمونهگیری خون از قلب انجام شد، کلیه و کبد خارج و توزین شدند. مقاطع بافتی نمونههای کلیه توسط هماتوکسیلین-ائوزین رنگآمیزی شدند. تعداد کریستالهای اگزالات کلسیم در مقاطع کلیه و پارامترهای سرم اندازه گیری شدند.
یافتهها:نتایج نشان داد که تیمار خوراکی عصاره گیاه موجب کاهش مؤثر ضریب کلیوی، تعداد کریستالهای اگزالات کلسیم در بافت کلیه، سطح سرمی آنزیمهای آسپارتات آمینوترانسفراز، آلانین آمینوترانسفراز و کراتینین و افزایش سطح پروتئین توتال سرم در حیوانات تجربی در مقایسه با گروه کنترل بیمار میشود.
نتیجهگیری:بنابراین، عصارة ترة خوراکی موجب بهبود علایم سنگ کلیه در موشهای صحرایی بیمار شده است. لذا، تحقیق حاضر کاربرد سنتی گیاه ترة خوراکی را برای درمان سنگ کلیه تأیید میکند.
محمود محمدیان؛ اکبر احمدی آسور؛ میلاد پورانصاری؛ رحیم اکرمی؛ داود سروش؛ سیدمهدی رضوی
دوره 27، شماره 1 ، فروردین و اردیبهشت 1399، ، صفحه 65-72
چکیده
زمینه و هدف: مواجهه کارگران با ذرات هوابرد سیمان که حاوی ذرات سیلیس آزاد کریستالی است می تواند منجر به بیماریهای جدی از جمله سیلیکوزیس شود. این مطالعه با هدف ارزیابی غلظت سیلیس موجود در گردوغبار قابلاستنشاق در منطقة تنفسی کارگران شاغل در یک کارخانة سیمان در استان خراسان رضوی انجام شد.مواد و روشها: در این مطالعه غلظت سیلیس موجود ...
بیشتر
زمینه و هدف: مواجهه کارگران با ذرات هوابرد سیمان که حاوی ذرات سیلیس آزاد کریستالی است می تواند منجر به بیماریهای جدی از جمله سیلیکوزیس شود. این مطالعه با هدف ارزیابی غلظت سیلیس موجود در گردوغبار قابلاستنشاق در منطقة تنفسی کارگران شاغل در یک کارخانة سیمان در استان خراسان رضوی انجام شد.مواد و روشها: در این مطالعه غلظت سیلیس موجود در ذرات قابلاستنشاق سیمان هوای منطقه تنفسی 42 نفر از کارگران بخش های مختلف یک کارخانه سیمان در استان خراسان رضوی در سال 1396 ارزیابی شد. نمونهبرداری از ذرات قابلاستنشاق بر اساس روش استاندارد MDHS101/2 توصیه شده توسط NIOSH و با استفاده از پمپ نمونهبردار فردی، سیکلون و فیلتر انجام شد. فیلترها توسط یک ترازو با دقت یک میکرون وزن و برای تعیین مقدار سیلیس موجود در آن با روش پراش سنج پودری پرتو ایکس(XRD) مورد آنالیز قرار گرفت. یافتهها: میانگین مواجهه کارگران با ذرات قابل استنشاق سیمان mg/m309/4±75/3 و متوسط غلظت سیلیس موجود در ذرات قابلاستنشاق درهمه بخش های نمونه برداری شده mg/m3 30/0±12/0 بود. بطور متوسط در 69 درصد از کارگران، مواجهه با گردوغبار سیلیس بیش از حد مواجهة شغلی بود. بیشترین متوسط غلظت ذرات سیلیس در بخش سنگ شکن mg/m3 54/0 و کمترین میانگین در بخش آسیاب موادmg/m3 03/0 مشاهده شد.نتیجهگیری: مواجهه اکثر کارگران کارخانه سیمان خراسان رضوی با ذرات قابل استنشاق سیمان و سیلیس موجود در ذرات قابلاستنشاق سیمان از حدود مجاز توصیه شده ملی و بین المللی بالاتر است. افزایش دمای هوا بر غلظت سیلیس موجود در ذرات قابل استنشاق تاثیر گذار است.