مجله دانشگاه علوم پزشکی سبزوار

فیزیولوژی ورزشی

آثار تعاملی هیپوگلایسمی عصارة آبی زعفران و تمرین شنا در موش‌های دیابتی‌شده با استروپتوزوتوسین

ایمان عاصی شیرازی؛ سید علی حسینی؛ فریده کیخسروی

دوره 24، شماره 4 ، مهر و آبان 1396، ، صفحه 273-279

چکیده

اهداف: شیوع دیابت در سراسر دنیا روبه افزایش است. به‌علت آثار نامساعد داروهای صنعتی نیازی آشکار به روش‌های درمانی کم‌عارضه از قبیل استفاده از گیاهان دارویی و فعالیت‌های ورزشی وجود دارد. هدف از تحقیق حاضر بررسی آثار تعاملی هیپوگلایسمی عصارة زعفران و تمرین شنا در موش‌های دیابتی‌شده با استروپتوزوتوسین بود. مواد و روش‌ها: در این تحقیق ... بیشتر اهداف: شیوع دیابت در سراسر دنیا روبه افزایش است. به‌علت آثار نامساعد داروهای صنعتی نیازی آشکار به روش‌های درمانی کم‌عارضه از قبیل استفاده از گیاهان دارویی و فعالیت‌های ورزشی وجود دارد. هدف از تحقیق حاضر بررسی آثار تعاملی هیپوگلایسمی عصارة زعفران و تمرین شنا در موش‌های دیابتی‌شده با استروپتوزوتوسین بود. مواد و روش‌ها: در این تحقیق تجربی از بین 50 سرموش صحرایی نر نژاد اسپراگودوالی دیابتی‌شده با تزریق mg/kg 60 استروپتوزوتوسین، 32 سرموش صحرایی دارای گلوکز ناشتای بالای mg/dL300 نمونة آماری انتخاب شدند. بر اساس گلوکز ناشتا به‌طور تصادفی در چهار گروه هشت سری (1) مصرف عصارة زعفران، (2) تمرین شنا، (3) مصرف عصارة زعفران همراه با تمرین شنا و (4) کنترل قرارگرفتند. موش‌های صحرایی گروه 1 و 3 به‌مدت چهار هفته روزانه mg/kg 25 عصارة زعفران را به‌صورت صفاقی دریافت کردند. همچنین، موش‌های صحرایی گروه‌های 2 و 3 به‌مدت چهار هفته، پنج جلسه در هفته و هر جلسه 30 دقیقه شنا کردند. برای تجزیه‌وتحلیل یافته‌های تحقیق از آزمون‌های آماری کالموگروف- اسمیرنوف، t وابسته، تحلیل واریانس یک‌طرفه، به‌همراه آزمون تعقیبی توکی استفاده شد (05/0≥p). یافته‌ها: نتایج نشان داد چهار هفته تمرین شنا اثر معنا‌داری بر کاهش گلوکز ناشتای موش‌های صحرایی دیابتی دارد (04/0=p). چهار هفته مصرف عصارة زعفران اثر معنا‌داری بر کاهش گلوکز ناشتا (02/0=p)، انسولین (001/0=p) و مقاومت به انسولین (001/0=p) در موش‌های صحرایی دیابتی دارد. چهار هفته مصرف عصارة زعفران همراه با تمرین شنا اثر معنا‌داری بر کاهش گلوکز ناشتا، انسولین و مقاومت به انسولین موش‌های صحرایی دیابتی دارد (001/0=p). مصرف عصارة زعفران همراه با تمرین شنا، در مقایسه با تمرین شنا، اثر بیشتری بر کاهش گلوکز ناشتا، انسولین و مقاومت به انسولین موش‌های صحرایی دیابتی دارد (001/0=p). همچنین، چهار هفته مصرف عصارة زعفران در مقایسه با تمرین شنا اثر بیشتری بر کاهش انسولین و مقاومت به انسولین موش‌های صحرایی دیابتی دارد (001/0=p). نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج تحقیق حاضر نتیجه‌گیری می‌شود مصرف عصارة آبی زعفران به‌همراه تمرین شنا آثار تعاملی هیپوگلایسمی در موش‌های صحرایی‌دیابتی شده با استروپتوزوتوسین دارد.

اثر سالویجنین، فلاونوئید استخراج شده ازگیاه مریم گلی، بر برخی شاخص های دیابتی و کمیت های قلبی درموش صحرایی دیابتی نوع 1

حمید محمد صادقی؛ علیرضا وحیدی؛ محمدابراهیم رضوانی؛ منصور اسمعیلی دهج؛ علی علی آبادی

دوره 23، شماره 2 ، خرداد و تیر 1395، ، صفحه 281-289

چکیده

زمینه و هدف:بخشی از اثر ضد دیابتی گیاهان داروئی به فلاوونوئید های موجود در آنها مرتبط است. از آنجاییکه فلاوونوئید های متفاوتی در گیاهان دیده شده است، اثر سالویجنین که یک فلاوونوئید موجود در این گیاه است را مورد بررسی قرار دادیم. مواد و روش ها:پس از عصاره گیری از گیاه با روش کروماتوگرافی ستونی سالویجنین استخراج گردید. با تزریق استرپتوزوتوسین ... بیشتر

ژنتیک و بیماری های آن

بـررسی تنـوع ژنتیـکی مارکـر rs2278961 در ناحیه ژنـی COLQ به عنـوان یـک مارکر گویـا در مطالعه مولکولی بیماری نشانگان میاستنی مادرزادی در جمعیت اصفهان

نفیسه معینی فر؛ صادق ولیان

دوره 25، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1397، ، صفحه 335-341

چکیده

چکیدهزمینه و هدف: نشانگان میاستنی مادرزادی (CMS) یک بیماری هتروژنی است که به سه نوع پیش‌سیناپسی، سیناپسی و پس‌سیناپسی تقسیم می‌شود. نشانگان میاستنی مادرزادی نوع سیناپسی به دلیل جهش‌های مغلوب در ژن COLQ رخ می‌دهد. روش ایده‌ال برای تشخیص مولکولی این بیماری آنالیز مستقیم جهش‌های ژنی است که بسـیار وقت‌گیر و پرهزینه می‌باشـد، بنابراین ... بیشتر چکیدهزمینه و هدف: نشانگان میاستنی مادرزادی (CMS) یک بیماری هتروژنی است که به سه نوع پیش‌سیناپسی، سیناپسی و پس‌سیناپسی تقسیم می‌شود. نشانگان میاستنی مادرزادی نوع سیناپسی به دلیل جهش‌های مغلوب در ژن COLQ رخ می‌دهد. روش ایده‌ال برای تشخیص مولکولی این بیماری آنالیز مستقیم جهش‌های ژنی است که بسـیار وقت‌گیر و پرهزینه می‌باشـد، بنابراین از روش‌های جایگزین به عنوان مثال بررسـی پیوسـتگی با اسـتفاده از مارکرهای چند شـکلی ازجمله چندشـکلی‌های تک نوکلئوتیدی (SNP) می‌توان استفاده کرد.مواد و روش‌ها: در این مطالعه ابتدا ازطریق بررسی‌های بیوانفورماتیکی مارکر rs2278961 واقع در ناحیه UTR'3 ژن COLQ انتخاب شد. بعد از انتخاب مارکر، طراحی پرایمر انجام شد و درنهایت مارکر rs2278961 در جمعیت اصفهان ازطریق تکنیک ARMS PCR تعیین ژنوتیپ شد و با استفاده از اطلاعات حاصل از تعیین ژنوتیپ، درجه هتروزیگوسیتی و فراوانی آللی آن به کمک پایگاه Genepop محاسبه گردید. درنهایت از نرم‌افـزار PIC Calculator بـرای تخمیـن مقدار PIC (Polymorphism Information Content) اسـتفاده شـد.یافته‌ها: با توجه به نتایج حاصل از پایگاه‌های Genepop و PIC Calculator، فراوانی آلل مغلوب A (MAF)، درجه هتروزیگوسیتی و مقدار PIC به ترتیب 539/0، 61842105/0 و 3735/0 تخمین زده شد.نتیجه‌گیری: از آن‌جایی که 2/0MAF> و PIC نزدیک به 375/0 از معیارهای لازم جهت یک مارکر کارامد می‌باشند، بنابراین rs2278961 با دارا بودن شرایط ذکر شده، می‌تواند به عنوان مارکر مناسب جهت تشخیص مولکولی بیماری CMS در جمعیت ایرانی پیشنهاد گردد.

روانشناسی و روانپزشکی

تاثیر شناخت درمانی مبتنی بر حضور ذهن بر تداخل درد در بیماران مبتلا به سردرد اولیه

سارا نامجو؛ محمدرضا صیرفی؛ فرهاد عصارزادگان؛ احمد برجعلی

دوره 26، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1398، ، صفحه 345-354

چکیده

اهداف: تداخل درد یکی از ویژگی‌های مهم درد مزمن است که تعیین کننده نوع و مسیر درمان است. با این‌حال دربارة‌ تاثیر مداخلات بر تداخل درد اطلاعات محدودی موجود است. ذا هدف از پژوهش حاضر تعیین تاثیر شناخت درمانی مبتنی بر حضور ذهن (MBCT) بر تداخل درد در بیماران مبتلا به سردرد اولیه بود.مواد و روش‌ها: در پژوهش آزمایشی حاضر در سال 1396 الی 97 در بیمارستان ... بیشتر اهداف: تداخل درد یکی از ویژگی‌های مهم درد مزمن است که تعیین کننده نوع و مسیر درمان است. با این‌حال دربارة‌ تاثیر مداخلات بر تداخل درد اطلاعات محدودی موجود است. ذا هدف از پژوهش حاضر تعیین تاثیر شناخت درمانی مبتنی بر حضور ذهن (MBCT) بر تداخل درد در بیماران مبتلا به سردرد اولیه بود.مواد و روش‌ها: در پژوهش آزمایشی حاضر در سال 1396 الی 97 در بیمارستان امام حسین (ع) در استان تهران انجام شد. از بین 94 بیمار مبتلا به سردرد مزمن اولیه 85 نفر با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و به دو گروه درمان MBCT (43 نفر) و گروه کنترل (42 نفر) به صورت تصادفی جای‌گماری شده و در دو مرحله ارزیابی شدند. گروه آزمایش در هشت جلسة 120 دقیقه‌ای و در هفته‌های متوالی در جلسات درمانی MBCT شرکت کردند و گروه کنترل از گفت‌وگوی معمول با درمانگر برخوردار شدند. از مقیاس پیوستة‌ بصری(NRS)، و پرسشنامه مختصر درد (BPI) استفاده شد. داده‌ها از طریق آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیره، تجزیه و تحلیل شدند. نتایج در دو سطح «تحلیل به قصد درمان» و نمونه افراد تکمیل کننده پژوهش گزارش شدند.یافته‌ها: نتایج «تحلیل به قصد درمان» نشان داد که در مقایسه با گروه کنترل، تفاوت نمره پیش آزمون-پس آزمون در حیطه تداخل عاطفی درد( 001< P و 81/39=F) معنادار است. نتایج افراد تکمیل کننده پژوهش نیز مشابه و حاکی از کاهش معنادار در دو حیطه شدت درد (001< P و 75/10=F)، تداخل عاطفی درد (001< P و 69/81=F) می‌باشد.نتیجه‌گیری: درمان MBCT یک روش بالقوه موثر برای کاهش شدت و تداخل درد عاطفی در افراد مبتلا به سردردهای مزمن است.

روانشناسی و روانپزشکی

اثربخشی نقاشی‌درمانی بر اختلال نقص توجه– بیش‌فعالی (ADHD) دانش‌آموزان مقطع ابتدایی مدارس عادی (ارزیابی معلمان)

ابوالفضل فرید؛ علی نجف زاده

دوره 24، شماره 5 ، آذر و دی 1396، ، صفحه 353-358

چکیده

اهدافپژوهش حاضر با هدف تعیین اثر نقاشی‌درمانی بر اختلال نقص توجه– بیش‌فعالی دانش‌آموزان ابتدایی مدارس عادی ناحیة 5 تبریز، بر اساس ارزیابی معلمان صورت گرفت. مواد و روش‌هااین پژوهش از نظر روش شبه‌تجربی است. جامعة آماری آن را 120 دانش‌آموز تشکیل داد. این تعداد، همۀ دانش‌‌‌آموزان دارای نقص توجه– بیش‌فعالی در مدارس ابتدایی ... بیشتر اهدافپژوهش حاضر با هدف تعیین اثر نقاشی‌درمانی بر اختلال نقص توجه– بیش‌فعالی دانش‌آموزان ابتدایی مدارس عادی ناحیة 5 تبریز، بر اساس ارزیابی معلمان صورت گرفت. مواد و روش‌هااین پژوهش از نظر روش شبه‌تجربی است. جامعة آماری آن را 120 دانش‌آموز تشکیل داد. این تعداد، همۀ دانش‌‌‌آموزان دارای نقص توجه– بیش‌فعالی در مدارس ابتدایی عادی آموزش‌وپرورش ناحیة 5 تبریز بودند. اختلال این دانش‌‌‌آموزان را روان‌پزشکان تشخیص داده ‌بودند و در پروندة سنجش سلامت آن‌ها درج شده بود. از این میان، 40 دانش‌آموز برای نمونة آماری به‌شیوة نمونه‌گیری در دسترس در دو گروه بیست نفرة آزمایش و کنترل انتخاب شدند. طرح پژوهش عبارت بود از گروه آزمایش و کنترل با پیش‌آزمون و پس‌آزمون و انتساب تصادفی. بستة درمانی نقاشی به تعداد دوازده جلسة 45 دقیقه‌ای روی دانش‌آموزان گروه آزمایش اجرا شد. برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامة علایم مرضی کودکان (4 – CSI، 1984) با فرم ارزیابی معلمان استفاده شد. یافته‌هاداده‌ها به کمک شاخص‌های آمار توصیفی و آزمون استنباطیِ تحلیل کوواریانس تجزیه‌وتحلیل شد. نتایج حاکی از این است که بر اساس ارزیابی معلمان، نقاشی‌درمانی در کاهش نقص توجه– بیش‌فعالی دانش‌آموزان مؤثر است (05/0 < p). نتیجه‌گیریبا توجه به ارتباط معلمان و دانش‌آموزان دارای اختلال نقص توجه– بیش فعالی(ADHD)، می‌توان با استفاده از مداخلات آموزشی، در کاهش شدت نشانگان بیش‌فعالی یا کم‌توجهی دانش‌آموزان مبتلا به این اختلال اقدامات قابل‌قبولی انجام داد.

آناتومی، بافت و جنین

ارزیابی‌ تاثیر آموزش مهارتهای‌تفکرانتقادی‌‌بر‌ آناتومی بالینی مقدماتی برای مواجهه با بیمار در دانشجویان پزشکی دانشگاه‌ علوم پزشکی سبزوار

رحیم گل محمدی؛ مطهره گل محمدی

دوره 27، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1399، ، صفحه 380-383

چکیده

چکیدهمقدمه وهدف: در روش های جدید آموزش ‌مهارتهای‌تفکرانتقادی‌‌درحوضه‌ی‌آناتومی بالینی مقدماتی مواجهه با بیمار ضروری به نظر می رسد هدف از این مطالعه تاثیر آموزش مهارت های تفکر انتقادی برآناتومی بالینی مقدماتی مواجهه با بیمار دردانشجویان پزشکی می باشد.مواد وروش‌ها: این مطالعه توصیفی تحلیلی در سال -1397-1395در دانشگاه علوم پزشکی ... بیشتر چکیدهمقدمه وهدف: در روش های جدید آموزش ‌مهارتهای‌تفکرانتقادی‌‌درحوضه‌ی‌آناتومی بالینی مقدماتی مواجهه با بیمار ضروری به نظر می رسد هدف از این مطالعه تاثیر آموزش مهارت های تفکر انتقادی برآناتومی بالینی مقدماتی مواجهه با بیمار دردانشجویان پزشکی می باشد.مواد وروش‌ها: این مطالعه توصیفی تحلیلی در سال -1397-1395در دانشگاه علوم پزشکی سبزواردر مقطع علوم پایه با همکاری34داشجوی پزشکی که شامل24 دانشجوی مونث و10 دانشجوی مذکربودند انجام شده است در این مطالعه از پرسشنا مه گرایش تفکر انتقادی کالیفرنیا(CCTST) استفاده شد با این تفاوت که در پژوهش حا ضر دانشجویان قبل از از آموزش مهارت های تفکر انتقادی آناتومی بالینی مقدماتی مواجهه با بیمار( Early Clinical Exposure) ( ECE) وبعد از گذراندن آن(ECE) بود پرسشنا مه در بردارندهای سئوالاتی در حوضه تجزیه وتحلیل ، مهارت های استنبا طی و استدلا ل استقرایی و قیاسی بودانجام گرفت. داده هاازنرم افزازSPSS16 با آزمون تی زوجی(Pair :T –test) تجزیه وتحلیل شدندیا فته ها: میا نگین پاسخ درست در حیطه استدلا ل قیاسی(Inductive Reasoning) ،استنباطی(Inference) یا استتنتا جی واستدلال استقرایی (Deductive Reasoning) قبل وبعد ازECE با آموزش مهارتهای تفکر انتقادی معنی دار بودP0.05 .نتیجه گیری : آموزش مهارت های تفکرانتقادی موجب‌ارتقاء کیفی فراگیران می‌شود در نتیجه باز خورد وفیدبک مثبتی رابین-مدرس،فراگیر وبیمارفراهم می کندکه اهمیت با لینی دارد.

فیزیولوژی و فارماکولوژی

ارزیابی مقایسه‌ای تأثیرات پماد فنی‌توئین، ژل آلوئه‌ورا، ژل رویال و عسل بر التیام زخم در مدل حیوانی خرگوش: ارزیابی هیستوپاتولوژیکی و ماکروسکوپی

سید آرمان رضوی؛ امین بیغم صادق؛ ایرج کریمی؛ سیاوش شریفی؛ ایمان حفار

دوره 28، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1400، ، صفحه 387-395

چکیده

زمینه و هدف: از فنیتوئین سدیم به شکل معمول در درمان زخم استفاده می‌شود. تأثیرات ترمیمی آلوورا هم با افزایش ماکروفاژها و فیبروبلاست‌ها با افزایش تولید کلاژن و پروتئوگلیکان‌ها باعث تسریع بهبودی زخم می‌شود. این مطالعه با هدف بررسی اثرات پماد فنی‌توئین 1%، ژل آلوئه‌ورا، ژل رویال و عسل بر ترمیم زخم پوستی در مدل حیوانی خرگوش صورت گرفت. ... بیشتر زمینه و هدف: از فنیتوئین سدیم به شکل معمول در درمان زخم استفاده می‌شود. تأثیرات ترمیمی آلوورا هم با افزایش ماکروفاژها و فیبروبلاست‌ها با افزایش تولید کلاژن و پروتئوگلیکان‌ها باعث تسریع بهبودی زخم می‌شود. این مطالعه با هدف بررسی اثرات پماد فنی‌توئین 1%، ژل آلوئه‌ورا، ژل رویال و عسل بر ترمیم زخم پوستی در مدل حیوانی خرگوش صورت گرفت. مواد و روش‌ها: این مطالعه روی 5 خرگوش با 50 زخم پوستی صورت گرفت. پماد فنی‌توئین 1%، ژل آلوئه‌ورا، ژل رویال و عسل در چهار زخم استفاده شد و یک زخم دیگر به‌عنوان شاهد بدون دارو در نظر گرفته شد. محل پانسمان مواد به شکل مربع کای عوض می‌شد. مطالعه ماکروسکوپی در روزهای 4، 8، 12، 16 و 20 پس از ایجاد زخم و مطالعه هیستوپاتولوژی در روزهای 10 و 21 از محل زخمها صورت گرفت. یافته‌ها: نتایج این مطالعه نشان داد که در روز 8 و 12 در گروه‌های ژل آلوئه‌ورا، ژل رویال و عسل مساحت زخم نسبت به گروه فنی‌توئین دارای اختلاف معناداری (0/05 ˂p) بودند که نشان‌دهنده کاهش سریع‌تر سطح زخم نسبت به گروه فنی‌توئین بوده است. در روز 16 پس از جراحی سطح زخم گروه عسل به‌صورت کامل بستهشد و در روز 21 تمامی زخم‌ها در تمامی گروه‌ها به صورت کامل ترمیم شدند. همچنین بررسی‌های هیستوپاتولوژیکی در روزهای 10 و 21 هیچ‌گونه اختلاف معناداری بین گروه‌های موردمطالعه نشان ندادند و تمامی زخم‌ها در روز بیستم به‌صورت کامل ترمیم شدند. نتیجه‌گیری: این مطالعه نشان داد که پماد فنی‌توئین 1%، ژل آلوئه‌ورا، ژل رویال و عسل همگی تأثیر خوبی در ترمیم زخم داشته‌اند.

بررسی نقش مؤلفه‌های سلامت اجتماعی در آموزش‌وپرورش شهرستان سبزوار، 1393

فرزانه کیوانلو؛ مرتضی بینش؛ حمید نهاردانی

دوره 23، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1395، ، صفحه 438-443

چکیده

اهداف این پژوهش با هدف سنجش مؤلفه‌های سلامت اجتماعی در اداره آموزش‌وپرورش شهرستان سبزوار در سال 1393 انجام شده است.مواد و روش ها جامعه آماری این تحقیق شامل تمامی کارکنان اداره آموزش‌وپرورش شهرستان سبزوار بوده که مجموعاً 150 نفر بودند. در این تحقیق حجم نمونه براساس نمونه‌گیری به شیوه تصادفی ساده (طبق جدول مورگان 1970) 112 نفر تعیین ... بیشتر اهداف این پژوهش با هدف سنجش مؤلفه‌های سلامت اجتماعی در اداره آموزش‌وپرورش شهرستان سبزوار در سال 1393 انجام شده است.مواد و روش ها جامعه آماری این تحقیق شامل تمامی کارکنان اداره آموزش‌وپرورش شهرستان سبزوار بوده که مجموعاً 150 نفر بودند. در این تحقیق حجم نمونه براساس نمونه‌گیری به شیوه تصادفی ساده (طبق جدول مورگان 1970) 112 نفر تعیین شد. ابزار اندازه‌گیری پرسش‌نامه جمعیت‌شناختی و پرسش‌نامه سلامت اجتماعی کییز با پنج مؤلفه (شکوفایی اجتماعی، همبستگی اجتماعی، انسجام اجتماعی، پذیرش اجتماعی و مشارکت اجتماعی) که از نظر روایی و پایایی یک پرسش‌نامه استاندارد است. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از آمار توصیفی و برای محاسبات از نسخه 20 بسته نرم‌افزاری SPSS استفاده شد.یافته ها نتایج نشان می‌دهد که در اداره آموزش‌وپرورش شهرستان سبزوار میانگین سلامت اجتماعی 61/68 است؛ 2/12 سلامت اجتماعی درحد خوب و 8/78 درحد متوسط داشتند، درحد پایین نیز موردی نبود و انحراف معیار آن 265/5 بود. میانگین مؤلفه‌های سلامت اجتماعی بیشتر از 50درصد به‌دست آمد. بین دیدگاه زن و مرد، متأهل‌ها و مجردها و همچنین سطح تحصیلات آزمودنی‌ها نسبت‌به سلامت اجتماعی تفاوت معناداری وجود نداشت؛ اما بین میزان درآمد، سابقه خدمت و منطقه سکونت آزمودنی‌ها با سلامت اجتماعی رابطه معناداری وجود داشت. نتیجه گیری باتوجه‌به نتایج به‌دست‌آمده، میانگین نمرات بین 47 تا 74 بوده است؛ پس می‌توان نتیجه گرفت که میزان سلامت اجتماعی، درحد متوسط و رو‌به‌رشد است و باید با برنامه‌ریزی منسجم ضمن حفظ شرایط به ارتقای این موقعیت نیز توجه شود.

مدیریت آموزش

بررسی تأثیر روش‌های آموزشی همتا و غیر همتا بر یادگیری بالینی دانشجویان هوشبری دانشگاه علوم پزشکی سبزوار در سال 96-1395

امیرحسین کیذوری؛ حمید یاقوتی مقدم؛ حمید صادقی؛ محمد حسین زاده حصاری؛ مهناز حق نظر

دوره 26، شماره 4 ، مهر و آبان 1398، ، صفحه 487-493

چکیده

زمینه و هدف: آموزش به فعالیت‌های گفته می‌شود که با هدف آسان ساختن یادگیری از سوی معلم طرح‌ریزی می‌شود و بین معلم و یک یا چند یادگیرنده به‌صورت یک کنش متقابل جریان می‌یابد. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر روش‌های آموزشی همتا و غیرهمتا بر یادگیری بالینی دانشجویان هوشبری دانشگاه علوم پزشکی سبزوار انجام شد.مواد و روش‌ ها: ... بیشتر

فیزیولوژی و فارماکولوژی

بررسی تأثیرات ضدسرطانی ترکیبات بیولوژیکی گونه‌های مختلف اسکوتلاریا

عزت نوری زاده

دوره 30، شماره 4 ، مهر و آبان 1402، ، صفحه 525-534

چکیده

زمینه و هدف: بعد از بیماری‌های قلبی و عروقی، بیماری سرطان دومین علت مرگ‌ومیر افراد را در جهان است. در سراسر جهان سرطان‌های متعددی درجات مختلفی از بیماری‌ها را ایجاد کرده‌اند. در کنار داروهای شیمیایی که برای درمان سرطان‌های مختلف به‌کار می‌روند عوارض جانبی نیز گزارش شده است. با توجه به این مهم هدف از این تحقیق، بررسی تأثیرات ضدسرطانی ... بیشتر زمینه و هدف: بعد از بیماری‌های قلبی و عروقی، بیماری سرطان دومین علت مرگ‌ومیر افراد را در جهان است. در سراسر جهان سرطان‌های متعددی درجات مختلفی از بیماری‌ها را ایجاد کرده‌اند. در کنار داروهای شیمیایی که برای درمان سرطان‌های مختلف به‌کار می‌روند عوارض جانبی نیز گزارش شده است. با توجه به این مهم هدف از این تحقیق، بررسی تأثیرات ضدسرطانی گونه‌های اسکوتلاریا است.مواد و روشها: این مطالعه یک پژوهش نظام‌مند می‌باشد که با جستجو در سایت‌ها و بانک‌های اطلاعاتی Magiran ,SID ,Pubmed ,Iranmed ,Scopus ,Google scholar و مجلات داروهای گیاهی با کلیدواژه‌های ترکیبات Anti-cancer ، گونه اسکوتلاریا، سلول‌های سرطانی و معادل‌های انگلیسی آنها بدون محدوده زمانی انجام شده است.یافته ها: از ترکیبات شیمیایی درجن،س اسکوتلاریا فلاونوئید از مهم‌ترین این ترکیبات است که به‌د‌لیل خصوصیات ردوکس دارای فعالیت آنتی‌اکسیدانی می‌باشد و از مهم‌ترین انواع فلاونوئید در گونه‌های اسکوتلاریا اپی‌ژنین، وگونین، بایکالئین، اسکوتلارین، گونوزید و بایکالین است. فلاونوئیدهای جداشده از این گیاه با فعالیت‌های آنتی‌اکسیدانی، ضدجهش‌زایی و با توقف چرخه سلولی و القای آپوپتوزهمچنین با تنظیم مسیرهای سیگنالینگ به جلوگیری از پیشرفت سرطان و درمان آن کمک می‌کند.

فیزیولوژی و فارماکولوژی

تاثیر آمبلی‌پرنین بر علائم رفتاری درد نوروپاتی در مدل نوروپاتی بستن مزمن عصب سیاتیک (CCI) در موش صحرایی نر بالغ

فرانک جعفری؛ امید غلامی؛ اکبر پژهان؛ بهاره امین؛ صمد ناظمی

دوره 25، شماره 4 ، مهر و آبان 1397، ، صفحه 546-554

چکیده

سابقه و هدف: درد‌های مزمن و نوروپاتی که در اثر آسیب یا اختلال در عملکرد سیستم حسی پیکری ایجاد می‌شود، یکی از مشکلات بهداشتی مهم بوده و افراد زیادی از این بیماری رنج می‌برند. هدف از این مطالعه بررسی اثر آمبلی‌پرنین بر علائم رفتاری درد نوروپاتی در مدل نوروپاتی بستن مزمن عصب سیاتیک (CCI) در موش صحرایی نر بالغ بود.مواد و روش‌ها: تعداد 24 ... بیشتر

فیزیولوژی ورزشی

تأثیر 30 ساعت محرومیت از خواب بر پاسخ سطوح لپتین و گرلین به یک فعالیت وامانده‏ساز در دانشجویان پسر فعال

وحید کاظمی زاده؛ ناصر بهپور

دوره 28، شماره 4 ، مهر و آبان 1400، ، صفحه 569-580

چکیده

زمینه و هدف:محرومیت از خواب یکی از عوامل تأثیرگذار بر میزان انرژی دریافتی و اشتها است. گزارش شده است که محرومیت از خواب، تحت تأثیر برخی از هورمون‏ها (برای مثال انسولین، لپتین، گرلین و کوله سیستوکینین و ...) که در تعادل انرژی نقش دارند ممکن است وزن بدن را از طریق اشتها تحت تأثیر قرار دهد. هدف از این مطالعه، بررسی تأثیر 30 ساعت محرومیت از ... بیشتر زمینه و هدف:محرومیت از خواب یکی از عوامل تأثیرگذار بر میزان انرژی دریافتی و اشتها است. گزارش شده است که محرومیت از خواب، تحت تأثیر برخی از هورمون‏ها (برای مثال انسولین، لپتین، گرلین و کوله سیستوکینین و ...) که در تعادل انرژی نقش دارند ممکن است وزن بدن را از طریق اشتها تحت تأثیر قرار دهد. هدف از این مطالعه، بررسی تأثیر 30 ساعت محرومیت از خواب بر پاسخ سطوح لپتین و گرلین به یک فعالیت وامانده‏ساز در دانشجویان پسر فعال می‏باشد.مواد و روش‌ها: از میان دانشجویان پسر فعال دانشکده علوم ورزشی دانشگاه رازی شهرستان کرمانشاه، مقطع تحصیلی کارشناسی تعداد 20 نفر به‌صورت نمونه در دسترس انتخاب و در پژوهش شرکت ‏کردند. آزمودنی‏ها با شیوه‏ انتخاب تصادفی ساده طرح درون‌گروهی با موزانه متقابل[1] در دو موقعیت بررسی شدند.یافته‌ها: اطلاعات مرتبط به مقایسه پس‏آزمون و پیش‏آزمون در دو موقعیت تجربی (محرومیت از خواب) و کنترل (خواب کافی) نشان داد که هورمون لپتین در شرایط محرومیت از خواب نسبت به ‏شرایط استراحتی کاهش (9/4 درصد) و هورمون گرلین در شرایط تجربی نسبت به ‏شرایط کنترل افزایش (2/04 درصد) یافته است و این تفاوت در سطح (0/0012=p) معنادار تلقی می‏شود.نتیجه‌گیری: 30 ساعت محرومیت از خواب سبب کاهش لپتین و همزمان افزایش گرلین گردید که این موضوع نشان‌دهنده اهمیت خواب شبانه است که یکی از عوامل تأثیرگذار مرتبط با چاقی و اضافه وزن می‌باشد.

طب داخلی

بررسی مقایسه‌ای ارزش تشخیصی آزمون شناختی مونترال و آزمون بررسی وضعیت ذهنی کوتاه در ارزیابی و غربالگری آسیب‌های شناختی مبتلایان به سندرم متابولیک

محمود پرهام؛ سجاد رضوان؛ فاطمه امیرکانیان؛ اکرم براتی؛ محمد حسن نیکخواه

دوره 27، شماره 4 ، مهر و آبان 1399، ، صفحه 570-576

چکیده

زمینه و هدف سندرم متابولیک، یک عامل خطر برای زوال عقل و درجات مختلف اختلال شناختی شناخته می‌شود. هدف از مطالعه حاضر، بررسی مقایسه‌ای ارزش تشخیصی آزمون شناختی مونترال وآزمون بررسی وضعیت ذهنی کوتاه شده در ارزیابی و غربالگری آسیب‌های شناختی بیماران مبتلا به سندرم متابولیک می‌باشد. مواد و روش‌ها مطالعه حاضر، به روش توصیفی- تحلیلی ... بیشتر زمینه و هدف سندرم متابولیک، یک عامل خطر برای زوال عقل و درجات مختلف اختلال شناختی شناخته می‌شود. هدف از مطالعه حاضر، بررسی مقایسه‌ای ارزش تشخیصی آزمون شناختی مونترال وآزمون بررسی وضعیت ذهنی کوتاه شده در ارزیابی و غربالگری آسیب‌های شناختی بیماران مبتلا به سندرم متابولیک می‌باشد. مواد و روش‌ها مطالعه حاضر، به روش توصیفی- تحلیلی بر روی 107 بیمار مبتلا به سندرم متابولیک انجام گرفت. آسیب شناختی توسط آزمون شناختی مونترال (MoCA) و آزمون بررسی وضعیت ذهنی کوتاه (MMSE) بررسی شد. یافته‌ها میانگین نمره آزمون‌های MMSE و MoCa به ترتیب، 66/2±28/23 و 93/2±06/22 بود. 84 بیمار (%5/78) تست MoCA مختل (اختلال شناختی) داشتند. براساس تست MMSE، 66 بیمار (%68/61) مبتلا به اختلال شناختی بودند. حساسیت (Sensitivity) و ویژگی (Specificity) تست MMSE به ترتیب 81/73 درصد و 61/82 درصد بود. تست تشخیصی MMSE با سن (000/0=p، 459/0- =CC (ضریب همبستگی))، BMI (000/0=p،338/0- CC=)، FBS (000/0=p، 51/0-CC=)، سطح تری‌گلیسرید (TG) (000/0=p، 56/0- =CC) و HDL (000/0=p، 54/0-CC=) همبستگی معنادار داشت. نتیجه‌گیری ابتلا به درجات مختلف اختلال شناختی در بیماران با سندرم متابولیک قابل توجه است و به نظر می‌رسد که مارکرهای سندرم متابولیک مانند قند خون ناشتا، سطح تری‌گلیسرید و HDL و LDL با اختلال شناختی در این بیماران مرتبط است. تست تشخیصی شناختی MMSE، ارزیابی اختلال شناختی در بیماران با سندرم متابولیک دارای حساسیت و اختصاصیت مطلوب است. با این حال، به علت کمبود مطالعات در این زمینه، انجام مطالعات بیشتر در آینده در راستای حصول نتیجه‌گیری جامع‌تر، توصیه می‌گردد.

بررسی اثرات ضد لیستریایی اسانس گیاه چای کوهی (Vachl Lavandulifolia Stachys) در پنیر سنتی اردبیل

حسن محمدپور کنزق؛ مصطفی نوروزی؛ رزاق محمودی؛ اصغر محمدپور اصل؛ رزا زواشی

دوره 22، شماره 4 ، مهر و آبان 1394، ، صفحه 612-621

چکیده

زمینه و هدف: امروزه اسانس های گیاهی بهدلیل دارا بودن خواصّ ضدّ میکروبی و آنتی اکسیدانی، جهت استفاده به عنوان نگهدارنده های طبیعی و سالم در مواد غذایی، مورد توجّه پژوهشگران صنایع غذایی می باشد. هدف از این مطالعه بررسی اثرات ضدّ لیستریایی اسانس گیاه چای کوهی در پنیر سنتی اردبیل می باشد. مواد و روشها: در این مطالعه تجربی،بخش های هوایی ... بیشتر زمینه و هدف: امروزه اسانس های گیاهی بهدلیل دارا بودن خواصّ ضدّ میکروبی و آنتی اکسیدانی، جهت استفاده به عنوان نگهدارنده های طبیعی و سالم در مواد غذایی، مورد توجّه پژوهشگران صنایع غذایی می باشد. هدف از این مطالعه بررسی اثرات ضدّ لیستریایی اسانس گیاه چای کوهی در پنیر سنتی اردبیل می باشد. مواد و روشها: در این مطالعه تجربی،بخش های هوایی گیاه چای کوهی به صورت خشک شده تهیه و اسانس روغنی آن استخراج و شناسایی شد. غلظت های (03/0، 06/0 ،12/0) اسانس به همراه cfu/ml103 باکتری لیستریا مونوسیتوژنز به نمونه های شیر پیش ساز پنیر تلقیح شد. نمونه های پنیر به مدّت 60 روز در دمای0C 7 نگهداری شدند و طی روز های45،30،15،7،1 و60 نحوه رشد باکتری لیستریا و باکتری های کلی هوازی به روش کشت سطحی بررسی شدند. داده ها با آزمون آنالیز واریانس برای داده های تکراری با سطح معنادار کم‌تر از 05/0 در SPSS22 آنالیز شد. یافتهها: غلظت های استفاده شده از اسانس تأثیر معنی داری بر کاهش رشد لگاریتمی باکتری های کلی و لیستریامونوسیتوژنز نسبت به گروه کنترل داشت (001/0p<). همچنین مشاهده شد که با افزایش غلظت اسانس کاهش رشد لگاریتمی باکتری ها نیز افزایش می یابد. غلظت 12/0 اسانس بیشترین اثر ضدّ میکروبی را داشت (001/0p<). نتیجهگیری: اسانس چای کوهی علیه باکتری های کلی هوازی و لیستریا دارای اثر ضدّ میکروبی بوده و می توان با کاربرد غلظت06/0 اسانس، امنیّت و کیفیّت میکروبی پنیر های سنّتی را ارتقا داده و ویژگی های ارگانولپتیکی مطلوبی نیز ایجاد کرد.

مدیریت آموزش

بررسی ارتباط رضایت شغلی با تعهد سازمانی و عوامل موثر برآن در کارکنان دانشگاه علوم پزشکی سبزوار

زهرا کیوانلو؛ علیرضا قربانی؛ حسین تیره؛ رمضان تازه گل

دوره 26، شماره 5 ، آذر و دی 1398، ، صفحه 619-626

چکیده

مقدمه: رابطه بین رضایت شغلی و تعهد سازمانی یکی از فاکتور های مهم در علم مدیریت است. یکی از عوامل اصلی تأثیرگذار بر تعهد، رضایت شغلی کارکنان است. این پژوهش با هدف بررسی رابطه رضایت شغلی با تعهد سازمانی و عوامل تاثیرگذار بر آن در کارکنان شاغل در دانشگاه علوم پزشکی سبزوار انجام شد.مواد و روش ها: مطالعه حاضر بصورت مقطعی و بر روی 288 نفر از ... بیشتر

بررسی توزیع فراوانی مرگ‌ومیر در سالمندان شهر سبزوار طی سال‌های 1390 تا 1392

سحر سادات علوی؛ حسن ناعمی؛ علی حسین‌زاده

دوره 23، شماره 4 ، مهر و آبان 1395، ، صفحه 626-633

چکیده

اهداف بیشتر کشورهای درحال‌توسعه مشکلات اجتماعی، اقتصادی، بهداشتی و انتقال جمعیتی را که به پیرشدن مشهور است درک کرده‌اند. با گذشت زمان شمار سالمندان افزایش خواهد یافت. در حال حاضر 4 تا 5درصد از کل جمعیت جهان را افراد 60 سال و بالاتر تشکیل می‌دهند. هدف از انجام این پژوهش شناسایی علل مرگ‌ومیر در سالمندان بالای 60 سال است.مواد و روش ها ... بیشتر اهداف بیشتر کشورهای درحال‌توسعه مشکلات اجتماعی، اقتصادی، بهداشتی و انتقال جمعیتی را که به پیرشدن مشهور است درک کرده‌اند. با گذشت زمان شمار سالمندان افزایش خواهد یافت. در حال حاضر 4 تا 5درصد از کل جمعیت جهان را افراد 60 سال و بالاتر تشکیل می‌دهند. هدف از انجام این پژوهش شناسایی علل مرگ‌ومیر در سالمندان بالای 60 سال است.مواد و روش ها این پژوهش از نوع مقطعی‌توصیفی است که نمونه‌های آن را تمام سالمندان 60 سال و بالاتر فوت‌شده در سال‌های 1390 تا 1392 شهر سبزوار تشکیل دادند. اطلاعات این پژوهش به‌وسیله چک‌لیست گردآوری شد.یافته ها در این پژوهش تعداد نمونه‌های بررسی‌شده 2278 نفر بود. میانگین و انحراف‌معیار سنی آن‌ها 54/8±71/78 بود. از نظر توزیع سنی حداکثر سن 107 و حداقل 60 سال بود. در مطالعه حاضر به‌طور متوسط مرگ‌ومیر به علت بیماری‌های قلبی و عروقی 24/56 درصد بود. فوت به علت بیماری‌های تنفسی به‌طور میانگین 37/10درصد و به علت سرطان‌ها 88/7 گزارش شد. سه بیماری ذکرشده بیشترین علت مرگ سالمندان بودند.نتیجه گیری با توجه به اینکه مرگ‌ومیر به علت بیماری‌های قلبی و عروقی در رتبه نخست و عفونت‌های تنفسی در رتبه دوم قرار دارد، ضروری است که خانواده‌ها به پیشگیری و رعایت عوامل خطر توجه نشان دهند. به‌منظور تشخیص به موقع این بیماری‌ها لازم است که بررسی‌های جامع‌تر و برنامه‌ریزی مناسب‌تری به منظور توجه به مبتلایان و به‌خصوص سالمندان انجام شود.

فیزیولوژی ورزشی

تاثیر پیاده‌روی با دو شدت متفاوت بر تعداد لکوسیت‌ها، سطوح پلاسمایی فاکتور نکروز تومور-‌آلفا و ترکیب‌بدن در زنان سالمند غیرفعال

فاطمه فلاح؛ فرهاد رحمانی نیا؛ رامین شعبانی؛ زهرا حجتی ذی‌دشتی

دوره 27، شماره 5 ، آذر و دی 1399، ، صفحه 674-682

چکیده

زمینه و هدف در زنان مسن، افزایش برخی از نشانگرهای پیش‌التهابی، از عوامل خطر برای توسعه بیماری‌ها است. مطالعه حاضر، به بررسی تأثیر۱۲هفته پیاده‌روی با دو شدت متفاوت بر عوامل التهابی در زنان مسن پرداخته است. مواد و روش‌ها سی زن مسن تمرین‌نکرده (۶۰-۷۰ ساله) به صورت تصادفی به سه گروه پیاده‌روی با سرعت متوسط (۱۱ نفر)، گروه پیاده‌روی ... بیشتر زمینه و هدف در زنان مسن، افزایش برخی از نشانگرهای پیش‌التهابی، از عوامل خطر برای توسعه بیماری‌ها است. مطالعه حاضر، به بررسی تأثیر۱۲هفته پیاده‌روی با دو شدت متفاوت بر عوامل التهابی در زنان مسن پرداخته است. مواد و روش‌ها سی زن مسن تمرین‌نکرده (۶۰-۷۰ ساله) به صورت تصادفی به سه گروه پیاده‌روی با سرعت متوسط (۱۱ نفر)، گروه پیاده‌روی سریع (۱۰ نفر) و گروه شاهد (۹ نفر) تقسیم شدند. گروه پیاده‌روی سرعت متوسط، با شدت ۵۰ تا ۵۵ درصد حداکثر ضربان‌ قلب ذخیره (HRRmax) و گروه پیاده‌روی سریع، با شدت ۷۰ تا ۷۵ درصد HRRmax پیاده‌روی کردند. هر دو گروه پیاده‌روی ۱۲ هفته و ۳ جلسه در هفته، از ۳۰ تا ۶۰ دقیقه تمرین کردند و گروه شاهد، بدون تمرین باقی ماند. حداکثر اکسیژن مصرفی (VO2max)، ترکیب‌بدن، تعداد لکوسیت‌ها (WBC) و سطوح پلاسمایی فاکتور نکروز تومور-‌آلفا (TNF-α)، قبل و بعد از دوره مطالعه اندازه‌گیری شد. برای تجزیه‌و‌تحلیل داده‌ها از آزمون‌های آنالیز واریانس یک‌راهه، آزمون ‌شفه و آزمون تی‌ همبسته استفاده شد (P≤0/05). یافته‌ها VO2max، به طور معنی‌داری در گروه پیاده‌روی سریع افزایش یافت. در هر دو گروه تمرین، وزن بدن، درصد چربی ( 1../.p =)، شاخص توده بدنی (3../.p=) به‌ طور معنی‌داری کاهش و درصد عضله (.../۰=) افزایش یافت. درصد چربی ‌احشایی فقط در گروه پیاده‌روی سریع، کاهش معنی‌داری یافت (28./.p=). همچنین در مقایسه با سطوح پایه، گروه پیاده‌روی سریع، کاهش معنی‌داری را در تعداد WBC نشان داد (4../۰=) تفاوت معنی‌داری در سطوح پلاسمایی TNF-α میان گروه‌ها وجود نداشت. نتیجه‌گیری نتایج نشان داد که برنامه پیاده‌روی منظم می‌تواند بر ترکیب‌ بدن در زنان سالخورده، تأثیر بگذارد اما ممکن است در کاهش نشانگرهای التهابی سیستمیک، مؤثر نباشد.

بررسی محاسباتی ژن های خانه دار در افتراق مایکوباکتریوم های غیر سلی

مسعود کیخا؛ حسین علی راهدار؛ شهرام شهرکی‌زاهدانی

دوره 25، شماره 5 ، آذر و دی 1397، ، صفحه 679-686

چکیده

زمینه و هدف:مایکوباکتریوم های غیر سلی باکتری های اسید فاستی هستند که در منابع محیطی از قبیل: آب، خاک، گرد و غبار، شیر و سبزیجات در حال فساد زندگی میکنند. براساس طبقه بندی رانیون این باکتری ها به دو دسته مایکوباکتریوم های تند رشد و سخت رشد تقسیم بندی می شوند که هر دو گروه آنها از نمونه های بالینی جدا می شوند. هدف از این مطالعه ارزیابی سه ... بیشتر زمینه و هدف:مایکوباکتریوم های غیر سلی باکتری های اسید فاستی هستند که در منابع محیطی از قبیل: آب، خاک، گرد و غبار، شیر و سبزیجات در حال فساد زندگی میکنند. براساس طبقه بندی رانیون این باکتری ها به دو دسته مایکوباکتریوم های تند رشد و سخت رشد تقسیم بندی می شوند که هر دو گروه آنها از نمونه های بالینی جدا می شوند. هدف از این مطالعه ارزیابی سه ژن خانه دار در شناسایی افتراق مایکوباکتریوم های غیر سلی بود.روش کار:در این مطالعه توالی ژن های 16SrRNA، rpoBو hsp65بیست و دو مایکوباکتریوم تند رشد و سخت رشد از بانک ژنی (آدرس: www.ncbi.nlm.nih.gov) دریافت شد. سپس هر یک از این توالی ها هم ردیف شدند و به نرم افزار MEGA5 انتقال داده شدند. در نهایت درخت فیلوژنتیک براساس هر یک از ژن های 16SrRNA، rpoBو hsp65با استفاده از روش Neighbor-joiningو مدل Kimura 2-Parameterرسم شد.یافته ها و بحث:تجزیه و تحلیل روابط فیلژنتیک بر اساس توالی ژن های 16SrRNA، rpoBو hsp65نشان داد که به جز ژن rpoBمابقی ژن ها نتوانستند برخی گونه های مایکوباکتریومی را تشخیص و تفریق دهند. همچنین دریافتیم که ژن rpoBبهترین گزینه برای شناسایی مایکوباکتریوم های سریع الرشد و کند رشد می باشد.با توجه به مشاهدات این مطالعه به نظر می رسد که به منظور شناسایی اختصاصی و صحیح مایکوباکتریوم های غیر سلی می بایست ژن های rpoB و hsp65 به طور همزمان مطالعه شود.

ارزیابی ریسک حریق در آزمایشگاه های دانشگاه علوم پزشکی با استفاده از روش FRAME

مصطفی میرزایی علی‌آبادی؛ فاطمه رستمی؛ محسن مهدی‌نیا؛ اعظم کرمی مسافر؛ جلیل درخشان؛ مریم فیض عارفی

دوره 26، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1398، ، صفحه 739-746

چکیده

زمینه و هدف:آزمایشگاه‌های تحقیقاتی دانشگاه‌ها نقش مهمی در ارتقاء آموزش عالی به عهده دارند. عواملی همچون مواد شیمیایی آتشگیر ،تنوع فعالیتهای آزمایشگاهی، موضوع ایمنی حریق را به یکی از چالش های اصلی ایمنی در آزمایشگاه تبدیل کرده است. پیشگیری از حریق جهت حفظ ایمنی افراد حاضر در ازمایشگاه ها و واحد های مجاور آن، اهمیت بسزایی دارد.لذا ... بیشتر زمینه و هدف:آزمایشگاه‌های تحقیقاتی دانشگاه‌ها نقش مهمی در ارتقاء آموزش عالی به عهده دارند. عواملی همچون مواد شیمیایی آتشگیر ،تنوع فعالیتهای آزمایشگاهی، موضوع ایمنی حریق را به یکی از چالش های اصلی ایمنی در آزمایشگاه تبدیل کرده است. پیشگیری از حریق جهت حفظ ایمنی افراد حاضر در ازمایشگاه ها و واحد های مجاور آن، اهمیت بسزایی دارد.لذا مطالعه حاضر با هدف ارزیابی ریسک حریق ازمایشگاه‌های دانشگاه علوم پزشکی همدان انجام شد.مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی-تحلیلی از روش ارزیابی ریسک حریق FRAME استفاده شد.اطلاعات با استفاده از چک لیست جمع آوری و داده‌های حاصل ازچک لیست در برنامه محاسباتی‌FRAME وارد شد. پس از محاسبه ریسک حریق ساختمان، افرادو فعالیت آزمایشگاه‌های مورد بررسی با توجه سطح ریسک رتبه بندی شدند.همچنین علاوه بر تعیین کارایی تاسیسات و حفاظت‌های موجود در آزمایشگاه‌ها یی با ریسک بالا، سیستم حریق مناسب پیشنهاد گردید. یافته ها: با توجه به سطح ریسک حاصل،کارایی اقدامات حفاظتی موجود تنها سطح حفاظت کافی را جهت 35 % فعالیت‌ها و 37% ساختمان تأمین می‌کند. اما در هیچ آزمایشگاهی حفاظت مناسب برای افراد تأمین نشده و آموزش ایمنی حریق به کارکنان الزامی بنظر می رسد. نتیجه گیری:با توجه به بالا بودن ریسک حریق برای افراد در همه آزمایشگاه ها و اهمیت حفظ ایمنی افراد توصیه می گردد انجام اقدامات مدیریتی و مناسب به منظور کاهش ریسک تا حد قابل قبول در اولویت برنامه های ایمنی قرار گیرد.

بررسی اثر ضد میکروبی عصاره‌ی اتانولی گلسنگ Ramalina hyrcana Sipman بر‌روی باکتری‌های بیماری‌زای انسانی

محمد بکائیان؛ فرامرز دهمرده؛ محمد سهرابی؛ سعیده سعیدی

دوره 22، شماره 5 ، آذر و دی 1394، ، صفحه 780-787

چکیده

زمینه و هدف: بیماریهای عفونی، یکی از عوامل مهم مرگ و میر در جهان است. بهعلت مقاومت تعدادی از باکتریهای بیماریزای انسانی به آنتیبیوتیکها، استفاده از داروهای طبیعی و گیاهی برای کنترل این عوامل روبه افزایش است. هدف از این تحقیق، بررسی اثر ضدباکتریایی عصارهی گلسنگ RamalinahyrcanaSipman علیه چند باکتری گرم مثبت و گرم منفی ... بیشتر زمینه و هدف: بیماریهای عفونی، یکی از عوامل مهم مرگ و میر در جهان است. بهعلت مقاومت تعدادی از باکتریهای بیماریزای انسانی به آنتیبیوتیکها، استفاده از داروهای طبیعی و گیاهی برای کنترل این عوامل روبه افزایش است. هدف از این تحقیق، بررسی اثر ضدباکتریایی عصارهی گلسنگ RamalinahyrcanaSipman علیه چند باکتری گرم مثبت و گرم منفی است. مواد و روشها: عصارهی اتانولی گلسنگ مورد نظر با استفاده از دستگاه روتاری تهیه شد. 9 سویهی استاندارد از باکتریهای گرم مثبت و گرم منفی در محیط آبگوشت غذایی کشت داده شد. حداقل غلظت بازدارندگی (MIC) به روش میکرودایلوشن تعیین گردید. یافتهها: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که عصارهی گلسنگ R. hyrcana در غلظتهای مختلف مهارکنندهی باکتریهای گرم مثبت و منفی است. نتایج نشان داد که عصارهی این گلسنگ در همهی غلظتها مهارکننده باکتری استافیلوکوکوس اورئوس است و بعد از استافیلوکوکوس اورئوس کمترین غلظت مهارکننده مربوط به باکتریهای هافنیا و اسینتو باکتر میباشد (ppm5/12). نتیجهگیری: براساس نتایج بهدستآمده ازاین تحقیق وسایرگزارشهای موجود دراین زمینه، میتوان عصارهی اتانولی گلسنگR. hyrcana را بهعنوان عامل کنترلکنندهی بیولوژیک معرفی نمود. با اینحال، برای استفاده ازعصارههای گلسنگهای مختلف در جهت کاربرد بالینی، آنالیز شیمیایی عصارهها و تحقیقات بالینی لازم و ضروری میباشد.

روانشناسی و روانپزشکی

رابطه اعتیاد به کار با میزان افسردگی و اضطراب در پزشکان متخصص بیمارستان‌های دانشگاه علوم پزشکی سبزوار

حمید یاقوتی مقدم؛ فرشاد جابری کوشکی؛ مهناز حق نظر؛ حمید صادقی؛ محمد حسین زاده حصاری

دوره 27، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1399، ، صفحه 788-794

چکیده

زمینه و هدف اعتیاد به کار می‌تواند لذت‌بخش ولی خسته‌کننده و مشکل‌ساز باشد. این حالت، پیامدهای مثبت و منفی به دنبال دارد. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف بررسیرابطه اعتیاد به کار با میزان افسردگی و اضطراب در پزشکان متخصص بیمارستان‌های دانشگاه علوم پزشکی سبزوار انجام شد. مواد و روش‌‌هااین پژوهش، از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش ... بیشتر زمینه و هدف اعتیاد به کار می‌تواند لذت‌بخش ولی خسته‌کننده و مشکل‌ساز باشد. این حالت، پیامدهای مثبت و منفی به دنبال دارد. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف بررسیرابطه اعتیاد به کار با میزان افسردگی و اضطراب در پزشکان متخصص بیمارستان‌های دانشگاه علوم پزشکی سبزوار انجام شد. مواد و روش‌‌هااین پژوهش، از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش را تمامی پزشکان متخصص بیمارستان‌های دانشگاه علوم پزشکی سبزوار به تعداد 58 نفر تشکیل دادند که تمامی به‌عنوان نمونه، انتخاب و به صورت سرشماری، بررسیشدند. برای جمع‌آوری اطلاعات، از پرسشنامه‌های اعتیاد به کار اسپنس و رابینز، افسردگی بک و اضطراب اشپیلبرگر استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزارSPSS20و از روش‌های آمار توصیفی و آمار استنباطی (ضریب همبستگی و رگرسیون) استفاده شد. یافته‌‌ها نتایج نشان داد که ارتباط معناداری بین اعتیاد به کار و اضطراب و افسردگی (0/05>p) وجود دارد؛ همچنین اعتیاد به کار، قابلیت پیش‌بینی افسردگی و اضطراب را داشته است (0/05>p). نتیجه‌گیریاعتیاد به کار می‌تواند باعث افزایش اضطراب و افسردگی گردد. بنابراین سازمان‌ها باید در نظر داشته باشند که اعتیاد به کار همیشه نمی‌تواند برای کارکنان و سازمان‌ها مفید باشد و لذا مدیران باید به راه‌کارهایی بیندیشند که از بروز چنین مسائلی که می‌تواند برای سلامتی مضر باشد، پیشگیری کنند.

تأثیر آموزش حافظه‌کاری هیجانی بر کنترل شناختی نوجوانان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه

زبیر صمیمی؛ توران شاه‌دوست

دوره 23، شماره 5 ، آذر و دی 1395، ، صفحه 794-803

چکیده

اهداف مشکلات کنترل شناختی در نوجوانان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه، لزوم توجه بیشتر به روش‌های درمانی جدید را در این اختلال برجسته می‌کند. هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر آموزش حافظه‌کاری هیجانی بر کنترل شناختی نوجوانان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه است.مواد و روش ها به منظور انجام پژوهش، 5 نوجوان (3 دختر و 2 پسر) مبتلا به اختلال ... بیشتر اهداف مشکلات کنترل شناختی در نوجوانان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه، لزوم توجه بیشتر به روش‌های درمانی جدید را در این اختلال برجسته می‌کند. هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر آموزش حافظه‌کاری هیجانی بر کنترل شناختی نوجوانان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه است.مواد و روش ها به منظور انجام پژوهش، 5 نوجوان (3 دختر و 2 پسر) مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه از یکی از مراکز آموزش کودکان کار در شهر کرج به صورت نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. تشخیص‌گذاری این افراد با استفاده از ابزارهای تشخیصی (مصاحبه بالینی ساختاریافته برای اختلال‌های محور یک و مقیاس تأثیر حوادث) صورت گرفت. افراد انتخاب‌شده به صورت انفرادی، طی 20 جلسه تحت آموزش حافظه‌کاری هیجانی قرار گرفتند. همه افراد در سه مرحله (پیش از آموزش و پس از آموزش و پیگیری) با آزمون Go/Nogo ارزیابی شدند. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از آزمون اندازه‌گیری مکرر استفاده شد.یافته ها نتایج آزمون اندازه‌گیری مکرر نشان داد آموزش حافظه‌کاری هیجانی منجر به کاهش معنادار زمان واکنش پاسخ‌های درست آزمودنی‌ها از مرحله پیش‌آزمون (M=402) تا پس‌آزمون (60/121M=) و پیگیری(80/311M=) شده است (001/60، P<0/953F=).نتیجه گیری با توجه به نتایج پژوهش حاضر می‌توان گفت آموزش حافظه‌کاری هیجانی گزینه مناسبی برای افزایش توانایی کنترل شناختی نوجوانان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه است. پیشنهاد می‌شود از این آموزش برای گروه‌های بالینی دیگر و با حجم بیشتر بهره گرفت.

روانشناسی و روانپزشکی

مدل ساختاری پرخاشگری بر اساس تنظیم هیجان، آلکسیتیمیا، تکانشگری و هیجان‌خواهی در دانشجویان

سامره اسدی مجره؛ بهمن اکبری

دوره 25، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1397، ، صفحه 819-828

چکیده

زمینه و هدف: گسترش دامنه خشونت و پرخاشگری در جامعه ایران و بویژه در سال‌های اخیر یکی از جدی‌ترین آسیب‌های اجتماعی به شمار می‌رود. پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل ساختاری پرخاشگری بر اساس تنظیم هیجان، تکانشگری، آلکسیتیمیا و هیجان‌خواهی در دانشجویان انجام گردید. مواد و روش‌ها: روش اجرای این پژوهش، توصیفی و طرح پژوهش، همبستگی از نوع الگویابی ... بیشتر

بررسی فراوانی اختلال شناختی در سالمندان مقیم خانه سالمندان شهر خرم‌آباد

مریم میرزایی؛ الهام سپهوند؛ رباب صحاف؛ سمانه میرزایی؛ احمد پاکدل

دوره 23، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1395، ، صفحه 896-901

چکیده

اهداف افزایش سن موجب بروز نقایص جسمانی و شناختی سالمندان شده و با سلامتی آن‌ها تداخل می‌کند. ازجمله نقایصی که درحال حاضر توجه عده زیادی از متخصصان را به خود جلب کرده است، اختلالات شناختی سالمندان است که از مشکلات شایع این دوران است. هدف مطالعه حاضر بررسی فراوانی اختلال شناختی در سالمندان مقیم آسایشگاه شهر خرم‌آباد است.مواد و روش ها ... بیشتر اهداف افزایش سن موجب بروز نقایص جسمانی و شناختی سالمندان شده و با سلامتی آن‌ها تداخل می‌کند. ازجمله نقایصی که درحال حاضر توجه عده زیادی از متخصصان را به خود جلب کرده است، اختلالات شناختی سالمندان است که از مشکلات شایع این دوران است. هدف مطالعه حاضر بررسی فراوانی اختلال شناختی در سالمندان مقیم آسایشگاه شهر خرم‌آباد است.مواد و روش ها در یک مطالعه مقطعی از نوع توصیفی-تحلیلی، 70 نفر از سالمندان مقیم خانه سالمندان صدیق شهر خرم‌آباد به روش سرشماری وارد مطالعه شدند. از پرسش‌نامه استاندارد بررسی وضعیت شناختیMini-Mental State Examination (MMSE) به عنوان ابزار جمع‌آوری داده‌ها استفاده شد. داده‌ها پس از جمع‌آوری وارد نرم‌افزار spss (نسخه 16) شدند و با آمار توصیفی و استنباطی (آزمون کای اسکوئر) تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها از 70 نفر سالمند شرکت کننده در نمونه، 48 نفر (68/6%) زن بودند. میانگین گروههای سنی 5/4±6/69 سال، حداقل 60 و حداکثر 91 سال بود. از نظر شیوع اختلال شناختی به طور کلی 74/3% از سالمندان دارای درجاتی از اختلال شناختی بودند که 27/1% اختلال شناختی خفیف، 34/3% اختلال متوسط و 22/9% اختلال شناختی شدید داشتند.نتیجه گیری با توجه به شیوع فراوان اختلال شناختی، پیشنهاد می‌شود با انجام اقداماتی مثل کاهش استرس، انجام فعالیت‌های ورزشی مناسب و رفتاردرمانی، بروز اختلال شناختی را کنترل کرد یا به تأخیر انداخت و افراد مبتلا را هر چه سریع‌تر شناسایی کرد. انجام مطالعات مشابه در سالمندان مقیم جامعه پیشنهاد می‌شود.

سالمندان

تاثیر مداخله آموزشی فشرده مبتنی بر مدل مراحل تغییر بر بهبود رفتارهای خود مراقبتی و کنترل قندخون در سالمندان مبتلا به دیابت نوع دو

آزاده حاجی پور؛ مریم جوادی؛ مهناز عباسی؛ عیسی محمدی زیدی

دوره 28، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1400، ، صفحه 923-935

چکیده

مقدمه و هدف: این مطالعه با هدف تعیین تاثیر آموزش بر کنترل قندخون در سالمندان مبتلا به دیابت نوع دو اجرا گردید.‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬ روش کار: پژوهش حاضر یک مطالعه مداخله ای شاهددار تصادفی شده با روش نمونه گیری چند مرحله ای تصادفی بر روی 110 سالمند مبتلا به دیابت نوع دو در شهرستان ملارد انجام گردید (55 نفر در گروه مداخله و 55 نفر در گروه کنترل). ... بیشتر مقدمه و هدف: این مطالعه با هدف تعیین تاثیر آموزش بر کنترل قندخون در سالمندان مبتلا به دیابت نوع دو اجرا گردید.‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬ روش کار: پژوهش حاضر یک مطالعه مداخله ای شاهددار تصادفی شده با روش نمونه گیری چند مرحله ای تصادفی بر روی 110 سالمند مبتلا به دیابت نوع دو در شهرستان ملارد انجام گردید (55 نفر در گروه مداخله و 55 نفر در گروه کنترل). افراد گروه مداخله تحت 2 جلسه آموزشی فشرده و سپس پیگیری آموزشی از طریق ارسال روزانه پیام کوتاه به تلفن همراه در طول مدت مدت سه ماه قرار گرفتند. داده های مربوطه به وضعیت دموگرافیک، شاخص های آنتروپومتریک، میزان خودمراقبتی و شاخص های پروفایل قندی بیماران قبل و بعد از مداخله جمع آوری و با نرم افزار SPSS ویرایش 22 و آزمون های تی مستقل، واریانس یک طرفه و ANOVA تحلیل شدند.نتایج: مقایسه پروفایل قندی بیماران گروه کنترل و مداخله قبل و پس از سه ماه مداخله آموزشی، نشان دهنده کاهش معنی دار میانگین FBS و HbA1c بود(001/0 ˂p). هم چنین یافته ها نشان داد میانگین تمام حیطه های خودمراقبتی به جز حیطه مرتبط به عدم مصرف سیگار در بیماران گروه مداخله افزایش معنی دار داشته است( 05/0˂p) و میانگین نمره کل خودمراقبتی آنان نیز از سطح نامطلوب و نیمه مطلوب به سطح مطلوب ارتقاء پیدا کرده است(001/0˂p).نتیجه گیری: رفتارهای خودمراقبتی و کنترل قندخون سالمندان دیابتی نوع 2 با برنامه آموزشی فشرده مبتنی بر تئوری مراحل تغییر به طور معناداری بهبود یافت، بنابراین توجه به متغیرهای مذکور در طراحی مداخلات آموزشی این گروه سنی ضروری به نظر می رسد.

دوره 31 (1403)

دوره 30 (1402)

دوره 29 (1401)

دوره 28 (1400)

دوره 27 (1399)

دوره 26 (1398)

دوره 25 (1397)

دوره 24 (1396)

دوره 23 (1395)

دوره 22 (1394)

دوره 21 (1393)

دوره 20 (1392)

دوره 19 (1391)

دوره 18 (1390)

دوره 17 (1389)

دوره 16 (1388)

دوره 15 (1387)

دوره 14 (1386)

دوره 13 (1385)

دوره 12 (1384)

دوره 11 (1383)

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده