مقاله پژوهشی
هانیه قربان‌نژاد؛ فرنوش بخشی مقدم؛ محمد علیزاده؛ علیرضا دیدارلو
دوره 26، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1398، صفحه 657-663
چکیده
زمینه و هدف چاقی در کشورهای خاورمیانه شیوع زیادی دارد و مشکلات ناشی از آن از عمده‌ترین مسائل تغذیه‌ای و بهداشتی است. پژوهش حاضر به‌منظور بررسی ارتباط بین ناامنی با شاخص تودة بدنی در شهر ارومیه طراحی شد. مواد و روشها در این تحقیق، 453 دانش‌آموز دختر به‌روش نمونه‌گیری چندمرحله‌ای انتخاب شدند. شاخص‌های تن‌سنجی شامل قد، وزن و ...
بیشتر
زمینه و هدف چاقی در کشورهای خاورمیانه شیوع زیادی دارد و مشکلات ناشی از آن از عمده‌ترین مسائل تغذیه‌ای و بهداشتی است. پژوهش حاضر به‌منظور بررسی ارتباط بین ناامنی با شاخص تودة بدنی در شهر ارومیه طراحی شد. مواد و روشها در این تحقیق، 453 دانش‌آموز دختر به‌روش نمونه‌گیری چندمرحله‌ای انتخاب شدند. شاخص‌های تن‌سنجی شامل قد، وزن و دور کمر افراد با روش‌های استاندارد و ابزارهای کالیبره‌شده اندازه‌گیری شد. ناامنی غذایی با استفاده از پرسش‌نامة رادیمر ـ کرنل تعیین شد. یافته‌ها در ارتباط با امنیت غذایی، تفاوت معناداری بین افراد چاق و افراد با وزن نرمال مشاهده نشد. امنیت غذایی به‌طور مستقیم با لاغری ارتباط داشت (p = 0.04). این درحالی است که در مدل رگرسیون لجستیک چندگانه، ناامنی غذایی با لاغری ارتباط معکوس داشت [OR = 0.642, 85%CI (0.48-0.68), P = 0.033]. نتیجه‌گیری نتایج نشان داد امنیت غذایی با افزایش احتمال لاغری همراه است.
مقاله پژوهشی
فیزیک پزشکی و پرتو درمانی
حسین توکلی عنبران؛ نادره نادری
دوره 26، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1398، صفحه 665-675
چکیده
تابش پرتو یون ساز ساختار مولکولی سلول را تغییر داده و سبب مختل شدن عملکرد آن می شود. براکی تراپی توسط چشمه گامای (_^192)Ir یکی از شیوه های پرکاربرد پرتو درمانی در سرطان دهانه رحم و پروستات است و عبور تابش های یونیزان آسیبب های متعددی به مولکول های بدن از جمله DNA وارد می کنند، که برخی از این آسیب ها منجر به مرگ سلول و همچنین اگر این سلول ها ...
بیشتر
تابش پرتو یون ساز ساختار مولکولی سلول را تغییر داده و سبب مختل شدن عملکرد آن می شود. براکی تراپی توسط چشمه گامای (_^192)Ir یکی از شیوه های پرکاربرد پرتو درمانی در سرطان دهانه رحم و پروستات است و عبور تابش های یونیزان آسیبب های متعددی به مولکول های بدن از جمله DNA وارد می کنند، که برخی از این آسیب ها منجر به مرگ سلول و همچنین اگر این سلول ها جنسی باشند باعث اختلالات توارثی نیز می شوند. به همین دلیل در این پژوهش آسیب های وارد شده به مولکول DNA توسط فوتونها و الکترونهای ثانویه ناشی از این چشمه را در فواصل مختلف بررسی کردیم و سپس آهنگ دز در ابعاد تعریف شده از DNA را به دست آوردیم. در این کار ما با استفاده از کد MCNPX شار و دز فوتون و الکترون های ثانویه ناشی از چشمه فوق را در ابعاد تقریبی از DNA در یک فانتوم آب محاسبه نموده ایم و با استفاده از شار الکترون به دست آمده، از طریق کد MCDS به بررسی تابع توزیع احتمال بازده شکستگی-های تک رشته ای و دو رشته ای DNA در فواصل مختلف از چشمه پرداخته ایم. شبیه سازی ها نشان داد آسیبهای DNA در فواصل مختلف از چشمه متفاوت است و به تعداد الکترون های ثانویه رسیده به آن ناحیه و انرژی آنها بستگی دارد. همچنین مشاهده شد این مقادیر در فواصل 04/0 و 5/2 سانتی متری از چشمه دارای قله اند. بطوریکه بیشینه احتمال شکستگی تک رشته ای در آن فواصل به ترتیب 06/8 % و 9/3 % است و بیشینه احتمال شکستگی دو رشته ای در آن فواصل به ترتیب 54/0 % و 11/0 % است، قابل توجه است که مقدار دز رسیده به DNA در این فواصل به ترتیب 202/27 و mGy/h 005/0 است.
مقاله پژوهشی
آناتومی، بافت و جنین
مریم ایزدی تلسرخی؛ مریم حاجی قاسم کاشانی؛ محمد تقی قربانیان
دوره 26، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1398، صفحه 676-686
چکیده
زمینه و هدف: عصاره برگ رزماری یک گیاه دارویی ، که تکثیر سلول‌های بنیادی را تحریک می کند. لذا این مطالعه با هدف تعیین اثر عصاره رزماری بر تکثیرو بقاء سلول های بنیادی چربی انسانی (hASCs) صورت گرفت . مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، بافت چربی از خانم های سزارینی بیمارستان دامغان، جدا شد. سلول‌های استخراج شده در محیط کشت -MEMα Alpha-Dulbecco’s ...
بیشتر
زمینه و هدف: عصاره برگ رزماری یک گیاه دارویی ، که تکثیر سلول‌های بنیادی را تحریک می کند. لذا این مطالعه با هدف تعیین اثر عصاره رزماری بر تکثیرو بقاء سلول های بنیادی چربی انسانی (hASCs) صورت گرفت . مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، بافت چربی از خانم های سزارینی بیمارستان دامغان، جدا شد. سلول‌های استخراج شده در محیط کشت -MEMα Alpha-Dulbecco’s modified minimal essential medium حاوی 10% سرم جنین گاوی کشت داده شدند. بنیادی بودن سلول‌ها، با روش فلوسایتومتری و بیان مارکرهای CD90, CD73, CD105, CD44, CD34, CD45 در تعداد 106 سلول و پتانسیل تمایزی آنها تأیید شد. میزان بقاء و تکثیر سلول‌های تیمار شده با غلظت‌های µg/ml 30، 40، 50، 60 و 70 میکرو گرم بر میلی لیتر عصاره رزماری حاوی 40 درصد کارنوسیک اسید به مدت 24 و 48 ساعت با استفاده از تکنیک‌‌های هموسایتومتری ، MTT و PCR ارزیابی شد.MTT: [3-(4,5-dimethylthiazol-2-yl)-2,5-diphenyl-2H-tetrazolium bromide] PCR: Polymerase chain reactionداده ها با آنالیز واریانس یکطرفه(ANOVA)و آزمونTukey بررسی شد و سطح معنی‌داری 0.05 P≤ در نظر گرفته شد.یافته‌ها : سلول‌های hASCs کشت داده شده، در بررسی میکروسکوپی ظاهری دوکی شکل و فیبروبلاستی از خود نشان دادند و پاسخ مثبت به مارکرهاى CD44، CD73، CD90، CD105 و پاسخ منفی به مارکرهاى CD34 و CD45 دادند. همچنین قابلیت تمایز به سلول های چربی و استخوانی در آنها اثبات شد. سرعت تکثیر و میزان بقاء سلول‌های تیمار شده با رزماری در غلظت µg/m50 و به مدت 48 ساعت افزایش معنی داری 0.05 P≤را در مقایسه با سلول هایی که در محیط فاقد رزماری وحاوی سرم کشت داده شده بودند، نشان داد.نتیجه گیری: عصاره رزماری به عنوان مکمل سرم می‌تواند سرعت تکثیر و بقاء hASCs را افزایش دهد و بدین ترتیب سلول‌های مناسب تری برای پیوند خواهند بود.
مقاله پژوهشی
روانشناسی و روانپزشکی
جعفر سعیدی؛ زهرا خوانساری؛ حسن توزنده‌جانی
دوره 26، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1398، صفحه 687-694
چکیده
پژوهش حاضر، با هدف بررسی مقایسه اثر بخشی بادرنجبویه و اسطوخودوس بر اضطراب کارکنان شرکت نفت شهرستان سبزوار انجام گرفت.تعداد 45 نفر (6 نفر زن و 39 نفر مرد که در رده سنی 30 تا45 سال) که دارای اضطراب بالایی بودند، به روش نمونه گیری هدفمند و به صورت تصادفی در 3 گروه 15 نفره شامل: 15 نفر بادرنجبویه (5 قطره عصاره غلیظ شده ساخت شرکت دارویی زرد بند) 15 نفر ...
بیشتر
پژوهش حاضر، با هدف بررسی مقایسه اثر بخشی بادرنجبویه و اسطوخودوس بر اضطراب کارکنان شرکت نفت شهرستان سبزوار انجام گرفت.تعداد 45 نفر (6 نفر زن و 39 نفر مرد که در رده سنی 30 تا45 سال) که دارای اضطراب بالایی بودند، به روش نمونه گیری هدفمند و به صورت تصادفی در 3 گروه 15 نفره شامل: 15 نفر بادرنجبویه (5 قطره عصاره غلیظ شده ساخت شرکت دارویی زرد بند) 15 نفر اسطوخودوس (5 قطره عصاره غلیظ شده ساخت شرکت دارویی زردبند) که به صورت خوراکی تجویز گردید قرار گرفتند. 15 نفر هم در گروه کنترل قرار گرفتند که هیچ دارویی مصرف نکردند. آزمودنی‌های گروه‌های آزمایشی به مدت 5 روز، به مقدار 5 قطره از عصاره این دو گیاه دارویی روزی دوبار مصرف کردند. هر سه گروه آزمایش (بادرنجبویه و اسطوخودوس) و کنترل در دو مرحله زمانی پیش آزمون- پس آزمون توسط آزمون اضطراب بک جهت تعیین میزان اضطراب ارزیابی شدند.یافته‌های پژوهش حاضر نشان داد که هر دو گیاه دارویی بادرنجبویه و اسطوخودوس اضطراب کارکنان را کاهش می‌دهند (05/0P
مروری
آموزش بهداشت
تیمور آقاملایی؛ حسین داودی؛ علی صفری مرادآبادی؛ سکینه دادی پور
دوره 26، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1398، صفحه 695-707
چکیده
زمینه و هدف: امروزه کیفیت زندگی بصورت عمده ای با سرمایه اجتماعی و اجزای آن از قبیل ارتباطات اجتماعی، همکاری، انسجام و مشارکت اجتماعی ارتباط دارد . هدف از مطالعه مروری حاضر تعیین رابطه سرمایه اجتماعی با کیفیت زندگی در جامعه ایرانی بود.مواد و روش ها : جستجوی نظامند در پایگاه های اطلاعاتی PubMed، Science Direct،CINAHL ، SID، Iranmedex، Magiran، Web Of Sciense، Goolgle ...
بیشتر
زمینه و هدف: امروزه کیفیت زندگی بصورت عمده ای با سرمایه اجتماعی و اجزای آن از قبیل ارتباطات اجتماعی، همکاری، انسجام و مشارکت اجتماعی ارتباط دارد . هدف از مطالعه مروری حاضر تعیین رابطه سرمایه اجتماعی با کیفیت زندگی در جامعه ایرانی بود.مواد و روش ها : جستجوی نظامند در پایگاه های اطلاعاتی PubMed، Science Direct،CINAHL ، SID، Iranmedex، Magiran، Web Of Sciense، Goolgle Scholar ، CINAHL (EBSCO) و Scopusو با کلمات کلیدی socail capital ،Iran ،quality of life ، به دو زبان فارسی و انگلیسی صورت گرفت. هیچ گونه محدودیت زمانی در انتخاب مقالات نبود و تمامی مقالات چاپ شده مرتبط تا سال 1396 وارد مطالعه شدند. از بررسی 209 مقاله مورد بررسی در نهایت 20 مقاله مطابق با هدف مطالعه انتخاب و مورد استفاده قرار گرفت.یافته ها : حجم نمونه مطالعات از140 تا 20670 نفر متغیر بود. در جوامع روستایی تعاون، همکاری، انسجام و مشارکت اجتماعی بیشترین تاثیر را بر روی کیفیت زندگی داشت، در میان دانشجویان ارتباطات اجتماعی و در میان سالمندان انسجام و همبستگی رابطه قوی با کیفیت زندگی داشت ، بعد اعتماد اجتماعی در بین سالمندان رابطه ضعیفی با کیفیت زندگی نشان داد. در اغلب مطالعات، ابعاد اجتماعی و مشارکت ارتباط قوی تری با کیفیت زندگی داشتند.نتیجه گیری : سرمایه اجتماعی یک پیش بینی کننده خوب برای تبیین کیفیت زندگی در اقشار مختلف جامعه می باشد. فراهم نمودن زمینه های رشد و فعالیت های گروهی در قالب انجمن های داوطلبانه، گسترش شبکه های روابط بین فردی، تاسیس نهاد های دولتی و غیر دولتی با مشارکت دادن افراد و گسترش فرهنگ اعتماد در بین آحاد مردم می تواند در ارتقاء کیفیت زندگی و سرمایه اجتماعی تاثیر گذار باشدکلید واژه ها : سرمایه اجتماعی، کیفیت زندگی، ایران، مروری نظامند
مقاله پژوهشی
روانشناسی و روانپزشکی
شهرام واحدی؛ میرمحمود میرنسب؛ اسکندر فتحی آذر؛ معصومه دامغانی میرمحله
دوره 26، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1398، صفحه 709-718
چکیده
چکیدهاهداف: اختلال نافرمانی مقابله‌ای، یک اختلال شایع و ناتوان‌کننده در کودکان است که با میزان بالایی از مشکلات توجه و مشکلات ارتباطی همراه است که ماهیت پیچیده این اختلال، بررسی و به کارگیری درمان های جدید از جمله ذهن آگاهی را ایجاب می‌کند. پژوهش حاضر با هدف مطالعه تاثیر درمان شناختی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر کارکرد اجرایی و کاهش ...
بیشتر
چکیدهاهداف: اختلال نافرمانی مقابله‌ای، یک اختلال شایع و ناتوان‌کننده در کودکان است که با میزان بالایی از مشکلات توجه و مشکلات ارتباطی همراه است که ماهیت پیچیده این اختلال، بررسی و به کارگیری درمان های جدید از جمله ذهن آگاهی را ایجاب می‌کند. پژوهش حاضر با هدف مطالعه تاثیر درمان شناختی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر کارکرد اجرایی و کاهش نشانه‌های اختلال نافرمانی مقابله‌ای در دانش‌آموزان انجام پذیرفت.مواد و روشها: روش پژوهش از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه گواه است. جامعه آماری شامل کلیه دانش‌آموزان پسر مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله‌ای 15-11 سال شهر گرگان در سال 1396 بود که از بین آنها 30 نفر با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و سپس در 2 گروه آزمایش (15 نفر) و گروه گواه(15 نفر) به صورت تصادفی گمارده شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه های نشانه های مرضی کودک(CSI-4) فرم والدین و پرسشنامه عصب-روانشناختی بود. آزمودنی‌های گروه آزمایش در 8 جلسه90 دقیقه‌ای به صورت گروهی تحت آموزش قرار گرفتند. داده‌ها بعد از اتمام جلسات با استفاده از آزمون تحلیل کواریانس تک متغیره و چند متغیره تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی بر کاهش نشانه های اختلال نافرمانی مقابله‌ای دانش‌آموزان موثر است. همچنین درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی در بهبود کارکرد اجرایی و خرده مقیاس‌های تصمیم‌گیری، سازماندهی و بازداری دانش‌آموزان با اختلال نافرمانی مقابله‌ای موثراست.نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش حاضر می‌توان استنباط کرد که درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی بر بهبود کارکرد اجرایی و کاهش نشانه های اختلال نافرمانی مقابله‌ای موثر است.
مقاله پژوهشی
روانشناسی و روانپزشکی
سوده شادکام؛ جواد ملازاده؛ عبدالعزیز افلاک سیر
دوره 26، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1398، صفحه 719-726
چکیده
زمینه و هدف: در سال های اخیر مواجهه با وقایع آسیب زا به عنوان یکی از عوامل موثر و تعیین کننده در گرایش افراد به ویژه بزرگسالان جوان به رفتارهای پرخطر معرفی شده اند و از آنجا که رفتارهای پر خطر جنسی جزء رفتارهای پر خطری هستند که می توانند آسیب های جبران ناپذیری برای فرد و جامعه به همراه داشته باشند، مطالعه متغیرهای تعیین کننده و مرتبط ...
بیشتر
زمینه و هدف: در سال های اخیر مواجهه با وقایع آسیب زا به عنوان یکی از عوامل موثر و تعیین کننده در گرایش افراد به ویژه بزرگسالان جوان به رفتارهای پرخطر معرفی شده اند و از آنجا که رفتارهای پر خطر جنسی جزء رفتارهای پر خطری هستند که می توانند آسیب های جبران ناپذیری برای فرد و جامعه به همراه داشته باشند، مطالعه متغیرهای تعیین کننده و مرتبط با آنها حائز اهمیت می باشد. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی رابطه رفتارهای پر خطر جنسی مربوط به HIV ومواجهه با وقایع آسیب زا در مبتلایان به مصرف مواد می باشد.مواد و روش ها: این پژوهش از نوع مقطعی- همبستگی بود و بر روی 200 نفر از مبتلایان به مصرف مواد انجام شد. این افراد به مراکز درمان و بازپروری اعتیاد در شیراز مراجعه می کردند که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه رفتارهای پر خطر مربوط به HIV (HIV Risk Behavior Scale) و چک لیست وقایع زندگی(Life Events Checklist) بود. داده ها با استفاده از روش رگرسیون چندگانه به شیوه گام به گام تحلیل شد.یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد کلیه‌ی ابعاد مواجهه با واقعه آسیب زا با رفتارهای پرخطر جنسی رابطه مثبت معناداری دارند(01/0 P
مقاله پژوهشی
روانشناسی و روانپزشکی
خدیجه فولادوند
دوره 26، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1398، صفحه 727-737
چکیده
زمینه و هدف: اگرچه مطالعات رابطه بین افسردگی و خودکارآمدی با تصمیم گیری را مورد بررسی قرار داده‌اند، اما نقش این عوامل در انتخاب نوع سبکهای تصمیم گیری مورد توجه قرار نگرفته است. لذا، هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش افسردگی و خودکارآمدی در پیش‌بینی سبکهای تصمیم گیری در نوجوانان بود.روش کار: پژوهش حاضر از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این ...
بیشتر
زمینه و هدف: اگرچه مطالعات رابطه بین افسردگی و خودکارآمدی با تصمیم گیری را مورد بررسی قرار داده‌اند، اما نقش این عوامل در انتخاب نوع سبکهای تصمیم گیری مورد توجه قرار نگرفته است. لذا، هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش افسردگی و خودکارآمدی در پیش‌بینی سبکهای تصمیم گیری در نوجوانان بود.روش کار: پژوهش حاضر از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش‌آموزان دبیرستانهای استان لرستان بود که از بین آنها تعداد 300 نفر (155 پسر و 145 دختر) با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها شامل پرسشنامه سبکهای تصمیم‌گیری اسکات و بروس (DMSQ)، پرسشنامه افسردگی کودکان کوواکس و بک (CDI) و پرسشنامه خودکارآمدی کودکان موریس (SEQ-S) بود. داده ها با استفاده از محاسبه ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه تحلیل شدند.یافته‌ها: یافته‌های تحلیل رگرسیون نشان داد مولفه‌های افسردگی و خوکارآمدی به ترتیب %5/32، %9/29، %5/3، %2/17 و %5/9 از واریانس سبکهای تصمیم گیری عقلانی، شهودی، وابسته، اجتنابی و آنی را پیش بینی می کنند (001/0 p
مقاله پژوهشی
مصطفی میرزایی علی‌آبادی؛ فاطمه رستمی؛ محسن مهدی‌نیا؛ اعظم کرمی مسافر؛ جلیل درخشان؛ مریم فیض عارفی
دوره 26، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1398، صفحه 739-746
چکیده
زمینه و هدف:آزمایشگاه‌های تحقیقاتی دانشگاه‌ها نقش مهمی در ارتقاء آموزش عالی به عهده دارند. عواملی همچون مواد شیمیایی آتشگیر ،تنوع فعالیتهای آزمایشگاهی، موضوع ایمنی حریق را به یکی از چالش های اصلی ایمنی در آزمایشگاه تبدیل کرده است. پیشگیری از حریق جهت حفظ ایمنی افراد حاضر در ازمایشگاه ها و واحد های مجاور آن، اهمیت بسزایی دارد.لذا ...
بیشتر
زمینه و هدف:آزمایشگاه‌های تحقیقاتی دانشگاه‌ها نقش مهمی در ارتقاء آموزش عالی به عهده دارند. عواملی همچون مواد شیمیایی آتشگیر ،تنوع فعالیتهای آزمایشگاهی، موضوع ایمنی حریق را به یکی از چالش های اصلی ایمنی در آزمایشگاه تبدیل کرده است. پیشگیری از حریق جهت حفظ ایمنی افراد حاضر در ازمایشگاه ها و واحد های مجاور آن، اهمیت بسزایی دارد.لذا مطالعه حاضر با هدف ارزیابی ریسک حریق ازمایشگاه‌های دانشگاه علوم پزشکی همدان انجام شد.مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی-تحلیلی از روش ارزیابی ریسک حریق FRAME استفاده شد.اطلاعات با استفاده از چک لیست جمع آوری و داده‌های حاصل ازچک لیست در برنامه محاسباتیFRAME وارد شد. پس از محاسبه ریسک حریق ساختمان، افرادو فعالیت آزمایشگاه‌های مورد بررسی با توجه سطح ریسک رتبه بندی شدند.همچنین علاوه بر تعیین کارایی تاسیسات و حفاظت‌های موجود در آزمایشگاه‌ها یی با ریسک بالا، سیستم حریق مناسب پیشنهاد گردید. یافته ها: با توجه به سطح ریسک حاصل،کارایی اقدامات حفاظتی موجود تنها سطح حفاظت کافی را جهت 35 % فعالیت‌ها و 37% ساختمان تأمین می‌کند. اما در هیچ آزمایشگاهی حفاظت مناسب برای افراد تأمین نشده و آموزش ایمنی حریق به کارکنان الزامی بنظر می رسد. نتیجه گیری:با توجه به بالا بودن ریسک حریق برای افراد در همه آزمایشگاه ها و اهمیت حفظ ایمنی افراد توصیه می گردد انجام اقدامات مدیریتی و مناسب به منظور کاهش ریسک تا حد قابل قبول در اولویت برنامه های ایمنی قرار گیرد.
مقاله پژوهشی
پرستاری
فاطمه قزلی؛ محسن کوشان؛ محمد حسن رخشانی؛ محمد رضا قاسمی
دوره 26، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1398، صفحه 747-753
چکیده
زمینه و هدف: بیگانگی شغلی با پیامدهای منفی در سطح کارایی کارکنان و سازمان مرتبط است. با توجه به اهمیت نقش پرستاران در سیستم بهداشتی درمانی، این پژوهش با هدف تعیین ارتباط درک از ویژگی های شغلی و حمایت سازمانی با بیگانگی شغلی پرستاران شاغل در بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی سبزوار انجام شده است.مواد و روش ها: پژوهش حاضر یک ...
بیشتر
زمینه و هدف: بیگانگی شغلی با پیامدهای منفی در سطح کارایی کارکنان و سازمان مرتبط است. با توجه به اهمیت نقش پرستاران در سیستم بهداشتی درمانی، این پژوهش با هدف تعیین ارتباط درک از ویژگی های شغلی و حمایت سازمانی با بیگانگی شغلی پرستاران شاغل در بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی سبزوار انجام شده است.مواد و روش ها: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی تحلیلی از نوع مقطعی در سال 1397 می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل پرستاران بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی سبزوار می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای، 181 نفر پرستار مورد بررسی قرار گرفتند. ابزارهای جمع آوری داده ها در این مطالعه سه پرسش نامه، ویژگی های شغلی هاکمن و اولدهام، پرسشنامه حمایت سازمانی آیزنبرگر و پرسش نامه بیگانگی شغلی بوئر بود. تجزیه تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی شامل رگرسیون خطی و تحلیل واریانس، با نرم افزار نسخه SPSS 21 انجام گرفت.یافته ها: میانگین و انحراف استانداردهای نمره متغیر ویژگی شغلی 61/1 ± 73/60، توان انگیزشی 4/25 ± 9/2، حمایت سازمانی 8/52 ± 61 و بیگانگی شغلی 1/73 ± 96/88 می باشد. همچنین بر اساس نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون، بین درک از ویژگی شغلی و حمایت سازمانی با بیگانگی شغلی رابطه معنادار وجود دارد ( P < 0/05).نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان می دهد بین ویژگی‌های شغلی و حمایت سازمانی با بیگانگی شغلی پرستاران رابطه معکوس معناداری وجود دارد، که متغیر ویژگی‌های شغل به میزان بیشتری تغیرات متغیر بیگانگی شغلی را نشان می دهد. لذا پیشنهاد می گردد مطالعه‌ای کیفی جهت تبیین ویژگی های مختلف حرفه پرستاری به منظور ارائه راه کارهایی جهت غنی سازی اجزای ویژگی شغلی انجام گیرد.
مقاله پژوهشی
پرستاری
مریم سادات کاتبی؛ اسیه مودی؛ فائزه دهقان؛ مینا قلعه نوئی
دوره 26، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1398، صفحه 755-761
چکیده
زمینه وهدف: دیابت یکی از شایع‌ترین و پرنفوذ‌ترین بیماری‌های مزمن است که محدودیت‌های زیادی در فعالیتهای بیمار ایجاد می‌کند. مطالعه حاضر با هدف مقایسه تاثیر آموزش بیمار‌محور با خانواده محور بر کیفیت زندگی بیماران دیابتی نوع2 انجام گرفت.مواد و روشها:این پژوهش یک مطالعه شاهد‌دار تصادفی بود که بر روی75 بیمار دیابتی نوع دو مراجعه ...
بیشتر
زمینه وهدف: دیابت یکی از شایع‌ترین و پرنفوذ‌ترین بیماری‌های مزمن است که محدودیت‌های زیادی در فعالیتهای بیمار ایجاد می‌کند. مطالعه حاضر با هدف مقایسه تاثیر آموزش بیمار‌محور با خانواده محور بر کیفیت زندگی بیماران دیابتی نوع2 انجام گرفت.مواد و روشها:این پژوهش یک مطالعه شاهد‌دار تصادفی بود که بر روی75 بیمار دیابتی نوع دو مراجعه کننده به کلینیک دیابت شهرستان قاین انجام گرفت. نمونه گیری به روش مبتنی بر‌هدف انجام شد. نمونه‌گیری پس از کسب مجوزهای لازم و رضایت کتبی از نمونه‌هاانجام شدو به سه گروه 25 نفری شامل گروه کنترل،گروه آموزش فرد‌محور، گروه آموزش خانواده‌محور مبتنی برالگوی توانمند سازی تقسیم شدند.ابزار پژوهش پرسشنامه استانداردکیفیت زندگیSF-36))است. این پژوهش به روش پیش و پس آزمون انجام شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS 22 و آزمون‌های آماری تی زوجی و کروسکال انجام گرفت.یافته‌ها:بین ابعاد(سلامت عمومی،عملکرد جسمی،عملکرد اجتماعی،مشکل روحی،انرژی و خستگی،مشکل جسمی)و همچنین نمره کل کیفیت زندگی در تمام بیماران بین قبل و بعد از مداخله تفاوت معناداری وجود دارد(0/001=p). در نمره کل کیفیت زندگی بین سه گروه خانواده‌محور(0/001=p)،فرد-محور(0/001=p)،کنترل(0/001=p)، قبل و بعد از مداخله تفاوت معناداری وجوددارد.نتیجه گیری:آموزش خانواده محور نیز می‌تواند همانند آموزش فرد‌محور به طور موثری کیفیت زندگی بیماران دیابتی را بهبود بخشد از این رو بایستی برای حفظ و بهبود کیفیت زندگی بیماران دیابتی از اعضای خانواده بیماران به عنوان عضوی از تیم درمان استفاده گردد.واژگان کلیدی:کیفیت زندگی،دیابت نوع دو،آموزش خانواده‌محور،آموزش فرد-محور، الگوی توانمند سازی
مقاله پژوهشی
روانشناسی و روانپزشکی
علی زندگانی؛ زهرا علیاری؛ آرزو کساوندی
دوره 26، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1398، صفحه 763-769
چکیده
زمینه و هدف: افسردگی در افراد مبتلا به بیماری های مزمن داخلی از اهمیت بسزایی برخوردار است. یکی از این بیماریها دیابت نوع 2 میباشد. هدف این مطالعه تعیین شیوع افسردگی در بیماران دیابتی می باشد.مواد و روش ها: مطالعه حاضر به روش مقطعی توصیفی – تحلیلی بر روی 384 بیمار دیابتی انجام گرفت. این افراد از بین تمامی مراجعه کنندگان دیابتی تیپ 2 به ...
بیشتر
زمینه و هدف: افسردگی در افراد مبتلا به بیماری های مزمن داخلی از اهمیت بسزایی برخوردار است. یکی از این بیماریها دیابت نوع 2 میباشد. هدف این مطالعه تعیین شیوع افسردگی در بیماران دیابتی می باشد.مواد و روش ها: مطالعه حاضر به روش مقطعی توصیفی – تحلیلی بر روی 384 بیمار دیابتی انجام گرفت. این افراد از بین تمامی مراجعه کنندگان دیابتی تیپ 2 به واحد دیابت درمانگاه در زمستان 95 به طریق تصادفی ساده انتخاب شدند. اطلاعات با استفاده از پرسشنامه اطلاعات عمومی و آزمون 21 سوالی بک برای تشخیص افسردگی استفاده شد. نمره بالاتر از 16 بیانگر علائم افسردگی میباشد. آنالیز آماری توسط نرم افزار SSPS (نسخه9) با شاخص غیرپارامتری مربع کای انجام گرفت.یافته‌ها: نتایج مربوط به شیوع افسردگی در بین 108 نفر مرد و 276 نفر زن که دچار بیماری دیابت شده اند نشان داد که 25% مردها و 75% زنان دچار افسردگی شده اند.نتایج مربوط به بررسی متغیر های جنسیت، بعد خانواده، وضعیت تاهل، میزان تحصیلات، شغل، میزان درآمد و مدت زمان تشخیص بیماری بر روی افسردگی نشان داد که میزان افسردگی در دو گروه آقایان و خانم ها به طور معناداری به عوامل ذکر شده وابسته است. به ترتیب با مقادیر(02/0 P =، 00/0= P ،006/0 = P ، 00/0= P ،00/0p =، 00/0p =،00/0p =). همچنین بررسی متغیر سن بیماران تفاوت معناداری را در میزان شیوع افسردگی نشان نداد (4/0P =).نتیجه‌گیری: افسردگی در بیماران دیابتی بسیار شایع است، لذا انجام مشاوره روان پزشکی جهت افسردگی در افراد دیابتی توصیه می شود.
مقاله پژوهشی
روانشناسی و روانپزشکی
فاطمه محمدباقری؛ هیوا محمودی؛ صلاح صوفی
دوره 26، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1398، صفحه 771-778
چکیده
زمینه و هدف: اختلال ملال جنسیتی از شرایط بسیار پیچیده بالینی محسوب می‌شود که این دسته از اختلال‌های روانشناختی، مشکلات بزرگ و پیامدهای آسیب‌زا برای فرد مبتلا، خانواده وی و جامعه ایجاد می‌کنند. در راستای شناخت بهتر اختلال ملال جنسی، پژوهش حاضر با هدف تعیین تفاوت اضطراب اجتماعی، افکار خودکشی و حمایت اجتماعی بین افراد ترا‌جنسی ...
بیشتر
زمینه و هدف: اختلال ملال جنسیتی از شرایط بسیار پیچیده بالینی محسوب می‌شود که این دسته از اختلال‌های روانشناختی، مشکلات بزرگ و پیامدهای آسیب‌زا برای فرد مبتلا، خانواده وی و جامعه ایجاد می‌کنند. در راستای شناخت بهتر اختلال ملال جنسی، پژوهش حاضر با هدف تعیین تفاوت اضطراب اجتماعی، افکار خودکشی و حمایت اجتماعی بین افراد ترا‌جنسی تغییر جنسیت داده و تغییر جنسیت نداده انجام گردید. روش بررسی: پژوهش حاضر توصیفی از نوع علی- مقایسه ای است. جامعه آماری شامل تمامی اعضای تَراجنسی تغییر جنسیت داده و تغییر جنسیت نداده انجمن حمایت از بیماران ملال جنسیتی ایران در سال 96-97 در شهر تهران بود (249=N). 60 نفر نمونه (30 نفر تغییر جنسیت داده و 30 نفر تغییر جنسیت نداده) به شیوه در دسترس انتخاب و پرسشنامه‌های اضطراب اجتماعی، گرایش به خودکشی بک و حمایت اجتماعی شربون و استوارت را تکمیل نمودند. داده‌ها با روش آماری تحلیل واریانس چند متغیره انجام شد.یافته‌ها: یافته‌های به دست آمده نشان داد که بین افراد تَراجنسی تغییر جنسیت داده و تغییر جنسیت نداده از لحاظ اضطراب اجتماعی، افکار خودکشی و حمایت اجتماعی تفاوت معنادار (01/0 ≥P) وجود دارد. بدین صورت که افراد تَراجنسی تغییر جنسیت داده نمرات بالاتری در حمایت اجتماعی و افراد تَراجنسی تغییر جنسیت نداده در اضطراب اجتماعی و افکار خودکشی نمرات بالاتری کسب کردند. نتیجه‌گیری: برمبنای یافته‌های پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که گروه تَراجنسی تغییر جنسیت داده بیشتر دنبال حمایت اجتماعی هستند، اما در گروه تَراجنسی تغییر جنسیت نداده اضطراب اجتماعی و افکارخودکشی بیشتر است.
مقاله پژوهشی
زنان و زایمان
سمانه مسکنی؛ مهین تفضلی؛ حسن رخشنده؛ حبیب اله اسماعیلی
دوره 26، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1398، صفحه 779-787
چکیده
زمینه و هدف: سندرم پیش از قاعدگی مجموعه ای از علائم عاطفی، رفتاری و جسمی است. این سندرم باعث کاهش کیفیت زندگی می شود. کیفیت زندگی یک نتیجه مقیاسی مهم در پزشکی و مراقبت های بهداشتی است. مطالعه حاضر با هدف تعیین تأثیر کپسول سیاه دانه بر کیفیت زندگی دانشجویان دارای سندرم پیش از قاعدگی انجام شد.مواد و روش ها: این مطالعه کارآزمایی بالینی ...
بیشتر
زمینه و هدف: سندرم پیش از قاعدگی مجموعه ای از علائم عاطفی، رفتاری و جسمی است. این سندرم باعث کاهش کیفیت زندگی می شود. کیفیت زندگی یک نتیجه مقیاسی مهم در پزشکی و مراقبت های بهداشتی است. مطالعه حاضر با هدف تعیین تأثیر کپسول سیاه دانه بر کیفیت زندگی دانشجویان دارای سندرم پیش از قاعدگی انجام شد.مواد و روش ها: این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی دوسوکور در سال 1396 بر روی 84 نفر از دانشجویان دارای علائم سندرم پیش از قاعدگی ساکن در خوابگاه های دانشجویی دخترانه دانشگاه علوم پزشکی مشهد انجام شد. افراد به صورت تصادفی به دو گروه مداخله و کنترل تقسیم شدند. گروه مداخله روزانه ۱500 میلی گرم سیاه دانه از 7 روز قبل از شروع خونریزی قاعدگی تا 3 روز اول خونریزی قاعدگی به مدت 2 سیکل و گروه دارونما کپسولهای مشابه حاوی مخلوطی با نسبت یکسان لاکتوز و نشاسته را با همان شرایط دریافت کردند. کیفیت زندگی توسط پرسشنامه SF-12 و شدت علائم سندرم پیش از قاعدگی با پرسشنامه COPE در پایان ماه دوم مداخله با قبل از مداخله مقایسه شد. تجزیه و تحلیل داده ها توسط نرم افزار SPSS نسخه 23 و آزمون های من ویتنی، ویلکاکسون، تی مستقل و تی زوجی انجام شد. سطح معنی دار آماری 05/0>P در نظر گرفته شد.یافته ها: در این مطالعه بهبود کیفیت زندگی دانشجویان دارای سندرم پیش از قاعدگی در تمام ابعاد به خصوص در عملکرد فیزیکی، درد جسمانی و سلامت روان در پایان ماه دوم مصرف کپسول سیاه دانه در گروه مداخله نسبت به گروه دارونما افزایش معناداری داشت(001/0>P).نتیجه گیری: کپسول سیاه دانه در بهبود کیفیت زندگی دانشجویان دارای سندرم پیش از قاعدگی مؤثر است.
مقاله پژوهشی
میکروبیولوژی، ویروس، قارچ و انگل
زهره احمدیان فرد؛ امین معظمی
دوره 26، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1398، صفحه 789-795
چکیده
سابقه و هدف: گونه های اوره آپلاسما اوره آلیتیکوم و مایکوپلاسما ژنیتالیوم به عنوان مهم ترین عوامل پاتوژن فرصت طلب در دستگاه تناسلی زنان شناخته شده اند و از عوامل مهم در عفونت لگن، اورتریت غیرگنوکوکی، سقط جنین و ناباروری می باشند. هدف از این مطالعه بررسی شیوع مایکوپلاسما ژنیتالیوم و اوره آپلاسما اوره آلیتیکوم در زنان نابارور مبتلا ...
بیشتر
سابقه و هدف: گونه های اوره آپلاسما اوره آلیتیکوم و مایکوپلاسما ژنیتالیوم به عنوان مهم ترین عوامل پاتوژن فرصت طلب در دستگاه تناسلی زنان شناخته شده اند و از عوامل مهم در عفونت لگن، اورتریت غیرگنوکوکی، سقط جنین و ناباروری می باشند. هدف از این مطالعه بررسی شیوع مایکوپلاسما ژنیتالیوم و اوره آپلاسما اوره آلیتیکوم در زنان نابارور مبتلا به واژینوز باکتریایی با روش PCR می باشد.مواد و روش ها: در یک مطالعه مقطعی طی سال 95-1394 از 60 خانم دارای عفونت واژینال (واژینیت و سرویسیت) مراجعه کننده به آزمایشگاه های مراکز درمان ناباروری شهر کرمان نمونه سوآب اندوسرویکال تهیه شد. نمونه ها در محیط ترانسپورت به آزمایشگاه منتقل شده و DNA استخراج شده از نمونه ها به عنوان الگو جهت تکثیر ژن کد کننده 16s rRNA در PCR مورد استفاده قرار گرفت. نتایج به کمک آزمون کای دو تحلیل و به صورت آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار، تعداد و درصد) گزارش گردید. نتایج: یافته ها نشان داد که 23 نمونه (3/38٪) دارای آلودگی مایکوپلاسمایی بودند که باکتری های اوره آپلاسما اوره آلیتیکوم و مایکوپلاسما ژنیتالیوم به ترتیب در 8 نمونه (3/13٪) و 7 نمونه (6/11٪) از بیماران مشاهده شد.نتیجه گیری: با توجه به تأثیر بالقوه مایکوپلاسماها در عوارض ناشی از عفونت مادران باردار و مرگ جنین، لذا ضرورت تشخیص سریع این عفونت بیش از پیش احساس می شود. از دو عامل میکروبی مورد بررسی در این مطالعه، امکان ناباروری ناشی از عفونت با اوره آپلاسما اوره آلیتیکوم قوت بیشتری گرفت اما همچنان بررسی و مطالعات بیشتر نیاز است
مقاله پژوهشی
بهداشت محیط و محیط زیست
پریسا برات پور؛ سید غلامرضا موسوی؛ احمد اله آبادی؛ سکینه شکوهیان
دوره 26، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1398، صفحه 797-807
چکیده
زمینه و هدف: با پیشرفت صنایع و افزایش جمعیت، آلاینده‌های شیمیایی نوپدیدی وارد منابع آب‌های طبیعی شده‌اند. لذا در این مطالعه پتانسیل جذب کربن فعال اصلاح شده با کلرید آمونیوم (NAC) برای حذف آنتی‌بیوتیک سولفانیل‌آمید از آب-های آلوده مورد بررسی قرار گرفت.روش بررسی: در این مطالعه تاثیر متغیرهای اساسی از جمله pH محلول، غلظت کربن فعال، ...
بیشتر
زمینه و هدف: با پیشرفت صنایع و افزایش جمعیت، آلاینده‌های شیمیایی نوپدیدی وارد منابع آب‌های طبیعی شده‌اند. لذا در این مطالعه پتانسیل جذب کربن فعال اصلاح شده با کلرید آمونیوم (NAC) برای حذف آنتی‌بیوتیک سولفانیل‌آمید از آب-های آلوده مورد بررسی قرار گرفت.روش بررسی: در این مطالعه تاثیر متغیرهای اساسی از جمله pH محلول، غلظت کربن فعال، غلظت اولیه سولفانیل‌آمید و زمان واکنش بر حذف سولفانیل‌آمید سنجیده شد.یافته ها: کربن فعال NAC و SAC (کربن فعال تجاری) دارای سطح ویژه به ترتیب 1029 و 1024 m2/g و متوسط حجم روزنه nm 46/2 و 23/2 می‌باشند. با افزایش غلظت جاذب NAC به gr/L 1، راندمان جذب سولفانیل‌آمید پس از min 40 به 4/84% رسید و بعد از این زمان روند تغییرات جذب تا زمان min 120 با مقادیر جزئی افزایش می‌یابد و به حداکثر راندمان جذب 2/99% می‌رسد که در شرایط یکسان درصد حذف سولفانیل‌آمید با کربن SAC به ترتیب به 5/40% و 2/%49 می‌رسد. کینتیک جذب غلظت‌های دو جاذب NAC و SAC از معادلات درجه دوم کاذب پیروی می‌کند. حداکثر ظرفیت جذب سولفانیل‌آمید روی کربن NAC و SACبر اساس ایزوترم جذب لانگمویر به ترتیب 1/238(mg/g) و 7/87 (mg/g) بدست آمد.نتیجه گیری: این نتایج نشان می‌دهند که کربن NAC، یک جاذب موثر با کارایی بالا در حذف آنتی بیوتیک‌ها از جریان‌های آب آلوده میباشد.
مقاله پژوهشی
روانشناسی و روانپزشکی
نسرین میرچولی؛ علی محمد ناعمی
دوره 26، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1398، صفحه 809-816
چکیده
زمینه و هدف: در عصر حاضر تفکر انتقادی به‌عنوان یکی از هدف‌های مهم آموزشی محسوب می‌شود که باید در فرایند یادگیری، مورد توجه استادان، معلمان و فراگیران قرار گیرد. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطة درگیری تحصیلی، جهت‌گیری هدف و مولفه‌های آن با تفکر انتقادی در دانشجویان رشتة پزشکی دانشگاه علوم پزشکی سبزوار انجام شد. مواد و ...
بیشتر
زمینه و هدف: در عصر حاضر تفکر انتقادی به‌عنوان یکی از هدف‌های مهم آموزشی محسوب می‌شود که باید در فرایند یادگیری، مورد توجه استادان، معلمان و فراگیران قرار گیرد. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطة درگیری تحصیلی، جهت‌گیری هدف و مولفه‌های آن با تفکر انتقادی در دانشجویان رشتة پزشکی دانشگاه علوم پزشکی سبزوار انجام شد. مواد و روشها: پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعة آماری را تمامی دانشجویان رشتة پزشکی دانشگاه علوم پزشکی سبزوار در سال 1397 به تعداد 520 نفر تشکیل دادند که تعداد 221 نفر بر اساس فرمول کوکران و به روش تصادفی نظام دار به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده‌های مورد نیاز پژوهش با استفاده از پرسشنامه‌های استاندارد تفکر انتقادی، جهت‌گیری هدف و درگیری تحصیلی جمع‌آوری شد و با روش‌های آمار توصیفی، همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون با کمک نرم افزار SPSS20 تجزیه و تحلیل شد.یافته‌ها: نتایج نشان داد که بین درگیری تحصیلی، جهت‌گیری مهارت- گرایشی و جهت‌گیری عملکرد - گرایشی با تفکر انتقادی رابطة مثبت و معناداری وجود دارد (001/0p
مقاله پژوهشی
آموزش بهداشت
زهرا کیوانلو؛ سمیه فضایلی؛ بیتا برغمدی؛ عقیل الله کیخسروی؛ نجمه سبزواری؛ محبوبه نعمت شاهی
دوره 26، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1398، صفحه 817-825
چکیده
مقدمه: پاسخگویی یکی از اهداف مهم نظام سلامت می باشد که بیانگر تجربه بیمار از نحوه ارائه خدماتی است که در طول دوره مراقبت دریافت می کند. آگاهی از اهمیت ابعاد مختلف پاسخگویی از نظر بیماران می تواند در تخصیص منابع و تدوین استراتژی های مناسب به مدیریت کمک کند، به همین منظور این مطالعه با هدف بررسی اهمیت ابعاد مختلف پاسخگویی از دیدگاه مراجعه ...
بیشتر
مقدمه: پاسخگویی یکی از اهداف مهم نظام سلامت می باشد که بیانگر تجربه بیمار از نحوه ارائه خدماتی است که در طول دوره مراقبت دریافت می کند. آگاهی از اهمیت ابعاد مختلف پاسخگویی از نظر بیماران می تواند در تخصیص منابع و تدوین استراتژی های مناسب به مدیریت کمک کند، به همین منظور این مطالعه با هدف بررسی اهمیت ابعاد مختلف پاسخگویی از دیدگاه مراجعه کنندگان به مراکز بهداشتی و درمانی سبزوار صورت گرفت.مواد و روش: این مطالعه به روش توصیفی- مقطعی بر روی مراجعین 10مرکز بهداشتی درمانی شهرستان سبزوار در سال96 انجام شد. انتخاب مراکز خوشه ای- تصادفی بود که در نهایت 6 مرکز انتخاب و از هر مرکز 40نفر بصورت تصادفی مورد پرسشگری قرار گرفتند. ابزارمطالعه پرسشنامه سازمان جهانی بهداشت بود .داده ها با استفاده از شاخص های توصیفی و تحلیلی در نرم افزار SPSS21 تحلیل گردید.یافته ها:نتایج نشان داد ابعاد مختلف پاسخگویی از دیدگاه مراجعین مراکز بهداشتی و درمانی بجز بعد استقلال بسیار مهم بیان گردید. مهمترین بعد از نظر مراجعین حق انتخاب ( 98.3درصد ) و کم اهمیت ترین آن بعد استقلال( 72.9درصد)بود. گرچه بین اهمیت پاسخگویی کلی با متغیرهای دموگرافیک رابطه معناداری مشاهده نگردید ولی در بعد احترام به کرامت، با جنس رابطه معنادار مشخص شد(0.05p= (.نتیجه گیری:عنایت به نتایج مطالعه و ماهیت دولتی بودن مراکز بهداشتی درمانی، توجه به حق انتخاب گیرندگان خدمات در زمینه پاسخگویی می تواند راهنمای مناسبی جهت تخصیص اثر بخش تر منابع و افزایش رضایت مندی گیرندگان خدمت باشد.