بهداشت محیط و محیط زیست
مسعود ریسمانچیان؛ کریم ابراهیم؛ زهرا اردودری
دوره 25، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1397، ، صفحه 749-762
چکیده
چکیده: میکرواستخراج مایع-مایع پخشی (DLLME) روش میکرواستخراجی است که برای اولین بار توسط اسدی و همکاران در سال 2006 مطرح گردید و از جمله تکنیکهای آماده سازی بسیار مطلوب و بی خطر نمونه محسوب میشود. سریع و مقرون بصرفه بودن، کاربری آسان، حجم پایین حلالها، فاکتور تغلیظ بالا و زمان استخراج کوتاه از مزایای این تکنیک محسوب میگردد. استخراج و پیش ...
بیشتر
چکیده: میکرواستخراج مایع-مایع پخشی (DLLME) روش میکرواستخراجی است که برای اولین بار توسط اسدی و همکاران در سال 2006 مطرح گردید و از جمله تکنیکهای آماده سازی بسیار مطلوب و بی خطر نمونه محسوب میشود. سریع و مقرون بصرفه بودن، کاربری آسان، حجم پایین حلالها، فاکتور تغلیظ بالا و زمان استخراج کوتاه از مزایای این تکنیک محسوب میگردد. استخراج و پیش تغلیظ همزمان آنالیت در حلال استخراج کننده بر پایه ی سیستم حلالهای سه گانه صورت میگیرد. حلال استخراج کننده باید غیر قطبی، غیر قابل اختلاط در آب و معمولا دانسیته بالاتر از آب داشته باشد. قطبی بودن و قابلیت انحلال در فاز آبی نیز از ویژگی های ضروری حلال پخش کننده محسوب می شود. در این مطالعه مروری به معرفی اصول بنیادی روشDLLME ، توضیح پارامترهای تاثیر گذار بر فرایند مذکور و نهایتا به بررسی کاربرد روش DLLME در استخراج مواد خطرناک موجود در محیط کار پرداخته شده است.
فاطمه رضایی؛ سید غلامرضا موسوی؛ علیرضا ریاحیبختیاری؛ یدالله یمینی
چکیده
اهداف مهمترین شاخص مؤثر در جذب آلایندههای فرّار از هوا، نوع جاذب است. بهکارگیری جاذبی گزینشپذیر، به حذف آلاینده با هزینه کمتر و کارایی بیشتر منجر میشود. در این تحقیق، کارایی جاذب اکسیدمنگنز پوشاندهشده بر سطح کربن فعال (MnO/GAC) برای حذف تولوئن از هوا بررسی شد. همچنین کارایی جاذب MnO/GAC در شرایط آزمایشی یکسان با کربن فعال ساده مقایسه ...
بیشتر
اهداف مهمترین شاخص مؤثر در جذب آلایندههای فرّار از هوا، نوع جاذب است. بهکارگیری جاذبی گزینشپذیر، به حذف آلاینده با هزینه کمتر و کارایی بیشتر منجر میشود. در این تحقیق، کارایی جاذب اکسیدمنگنز پوشاندهشده بر سطح کربن فعال (MnO/GAC) برای حذف تولوئن از هوا بررسی شد. همچنین کارایی جاذب MnO/GAC در شرایط آزمایشی یکسان با کربن فعال ساده مقایسه شد. مواد و روش ها جاذب MnO/GAC با روش سلژل تولید شد. زمانماند (5/0، 1، 5/1، 2 و 4 ثانیه) و غلظت تولوئن ورودی (100، 200، 300 و 400 ppmv) و دمای هوای ورودی (25، 50، 75 و 100 درجه سانتیگراد)، بهعنوان شاخصهای عملکردی مؤثر بر فرایند جذب آزمایش شد. کارایی جاذبهای GAC و MnO/GAC براساس زمان نقطه شکست و ظرفیت جذب تعیین شد. یافته ها زمان نقطه شکست جاذب MnO/GAC درمقایسهبا GAC در زمانهای ماند 5/0 تا 4 ثانیه، 6 تا 11درصد افزایش یافت. افزایش غلظت تولوئن ورودی از 100 به 400 ppm، زمان نقطه شکست را کاهش و ظرفیت جذب را بهترتیب بهمیزان 57/9 و 67/9درصد برای GAC و 59/6 و 61/1درصد برای MnO/GAC افزایش داد. افزونبراین افزایش دمای هوای ورودی به رآکتور از 25 به 100 درجه سانتیگراد، زمان نقطه شکست جاذب GAC را از 41 به 26 ساعت کاهش داد. کارایی جاذب MnO/GAC، با افزایش دما رابطه مستقیم داشت؛ بهطوریکه زمان شکست ستون از 46 به 57 ساعت افزایش یافت. نتیجه گیری نتایج نشان داد که جاذب MnO/GAC میتواند بهعنوان جایگزین مناسبی برای GAC در جذب ترکیبهای فرّار از جریان هوا بهکار گرفته شود.
بهداشت محیط و محیط زیست
موسی امینی وفا؛ احمد اله آبادی؛ غلامرضا موسوی؛ حسین فهیمی
دوره 28، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1400، ، صفحه 838-849
چکیده
زمینه و هدف: آنتی بیوتیک ها ، شامل مقدار عمده از ترکیبات دارویی است که برای درمان انسانی و دامپزشکی استفاده می شوند. آلودگی به آنتی بیوتیک ها در خاک ، آبهای سطحی ، آبهای زیرزمینی و حتی آب آشامیدنی ظاهر شده است.روش های اکسیداسیون پیشرفته مانند ازن زنی کاتالیستی در حذف آنتی بیوتیک ها از آب و فاضلاب موثر هستند. هدف از این مطالعه بررسی کارایی ...
بیشتر
زمینه و هدف: آنتی بیوتیک ها ، شامل مقدار عمده از ترکیبات دارویی است که برای درمان انسانی و دامپزشکی استفاده می شوند. آلودگی به آنتی بیوتیک ها در خاک ، آبهای سطحی ، آبهای زیرزمینی و حتی آب آشامیدنی ظاهر شده است.روش های اکسیداسیون پیشرفته مانند ازن زنی کاتالیستی در حذف آنتی بیوتیک ها از آب و فاضلاب موثر هستند. هدف از این مطالعه بررسی کارایی فرایند ازن زنی کاتالیستی در حذف آنتی بیوتیک تتراسایکلین از آبهای آلوده است .مواد وروشها: در این طرح از پایلوت ازن زنی به حجم cc 200 استفاده گردید در هر آزمایش محلول تتراسایکلین در غلظت مورد نظر درون پایلوت ریخته شد، pH نمونه با اسیدکلریدریک و سود تنظیم ودر زمان های مختلف 2 تا 30 دقیقه و PHهای متفاوت 2تا10عمل ازن زنی در دوز mg/min8/0انجام می گرفت . سپس در همین شرایط عمل ازن زنی در حضور کاتالیست کربن فعال نیز انجام ونمونه از پایلوت تخلیه و جهت تعیین تتراسایکلین باقیمانده آنالیز می گردید.یافته ها: نتایج نشان داد که در شرایط بهینه pH معادل 8 و دوز ازن 8/0 میلی گرم در دقیقه و زمان تماس 30 دقیقه ازن زنی تنها توانست 59 درصد تتراسایکلین را حذف نماید ودر همین شرایط ازن زنی کاتالیستی با میزان 01/0 گرم در لیتر کربن حاصل از درخت اسکنبیل توانست 100 درصد تتراسایکلین را حذف نماید.نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد که ازن زنی کاتالیستی با کربن حاصل از ضایعات چوب اسکنبیل می تواند به عنوان یک روش تصفیه پیشرفته مورد استفاده قرار گیرد
علی آذری؛ سعید ناظمی؛ بابک کاکاوندی؛ ایوب رستگار
دوره 22، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1394، ، صفحه 944-954
چکیده
زمینه و هدف: رسوبگذاری از مشکلاتی است که کماکان تاسیساتآبی با آن مواجه هستند. خوردگی سبب خسارات مالی و بهداشتی فراوان و رسوب گذاری سبب گرفتگی و ایجاد افت فشار در شبکه می شوند. هدف از این مطالعه تعیین پتانسیل خوردگی و رسوب گذاری منابع آب تامین کننده شهر شاهرود می باشد.
مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی- مقطعی بوده و طی 4 فصل در سال 92 انجام ...
بیشتر
زمینه و هدف: رسوبگذاری از مشکلاتی است که کماکان تاسیساتآبی با آن مواجه هستند. خوردگی سبب خسارات مالی و بهداشتی فراوان و رسوب گذاری سبب گرفتگی و ایجاد افت فشار در شبکه می شوند. هدف از این مطالعه تعیین پتانسیل خوردگی و رسوب گذاری منابع آب تامین کننده شهر شاهرود می باشد.
مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی- مقطعی بوده و طی 4 فصل در سال 92 انجام شد. تعداد 1104 نمونه برای تعیین پتانسیل خوردگی و رسوب گذاری منابع آب شهر شاهرود با استفاده از شاخصهایلانژلیه (LSI)، رایزنر(RSI)، تهاجمی(AI)و پوکوریوس (PSI)مورد بررسی قرار گرفت. برای مقایسه مقادیر میانگین هر یک از شاخص ها، نتایج با استفاده از آزمون t-test مورد آنالیز قرار گرفت.
یافته ها: نتایجنشان داد کهبرای منابع آب شرب شهر شاهرود، شاخص لانژلیهبرابر 03/1- با انحراف معیار 11/0، شاخص رایزنر برابر 72/9 با انحراف معیار 17/0، شاخص خوردگییا تهاجمی برابر 10/12 با انحراف معیار 14/0و شاخص پوکوریوس برابر 59/9 با انحراف معیار 13/0 بوده است. همچنین اختلاف مقادیر میانگین شاخص ها بین چهار فصل مطالعه شده معنادار (05/0p-value<) بود.
نتیجه گیری: مقایسه 4 شاخص و نتایج به دست آمده از این مطالعه نشان داد آب شهر شاهرود دارای خاصیت خورندگی است، بنابراینپیشنهاد می شود که منابع تامین آب شهر پیوسته بررسی گردیده و تلاش شود تا با تعدیل pHو کنترل سایر فاکتورهای موثر بر خوردگی از جمله غلظت های کلرید، اکسیژن محلول و سولفات میزانخوردگی کاهش داده شود.
محمدرضا ییلاقی اشرفی؛ ولی الله دبیدی روشن
دوره 22، ویژه نامه ، بهمن و اسفند 1394، ، صفحه 1126-1138
چکیده
هدف: هدف مطالعه حاضر، مرور سیستماتیک تاثیر فعالیت های هوازی و بی هوازی حاد و مزمن بر شاخص های منتخب استرس اکسایشی بر اساس مطالعات انسانی و حیوانی منتشر شده در مجلات فارسی بود. مواد و روشها: این مطالعه بر اساس جستجو تا تاریخ 10 مــرداد 1393 در پایــگاههای Magiran، SID، ScholarGoogleبا استفاده از یک راهبرد جستجوی مقالات و با کلمات کلیدی شامل ...
بیشتر
هدف: هدف مطالعه حاضر، مرور سیستماتیک تاثیر فعالیت های هوازی و بی هوازی حاد و مزمن بر شاخص های منتخب استرس اکسایشی بر اساس مطالعات انسانی و حیوانی منتشر شده در مجلات فارسی بود. مواد و روشها: این مطالعه بر اساس جستجو تا تاریخ 10 مــرداد 1393 در پایــگاههای Magiran، SID، ScholarGoogleبا استفاده از یک راهبرد جستجوی مقالات و با کلمات کلیدی شامل "استرس اکسایشی"، "سوپر اکسید دیسموتاز "، "مالوندی آلدهید " و"آسیب اکسایشی"و بررسی ارتباط آنها با کلمات کلیدی "فعالیت ورزشی"، "تمرین"، "ورزش" و "فعالیت بدنی" انجام شد. تمام مقالات فارسی به صورت مجزا توسط دو محقق مورد ارزیابی قرار گرفت و مقاله هایی با کیفیت متوسط و بالا انتخاب شد. براساس جستجوی اولیه در پایگاههای مختلف، 1163 مقاله به دست آمد که پس از بررسی عنوان، چکیده و متن کامل مقالات، در پایان 22 مقاله حائز معیارهای ورود به تحقیق بودند و مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها: بر اساس یافته های مطالعات انسانی مشخص شد که اجرای تمرینات منظم هوازی حاد افزایش معنادار و تمرین های هوازی مزمن افزایش غیر معنادار مقادیر مالون دی آلدهید را به دنبال دارد. از سوی دیگر، افزایش معنادار مقادیر سوپراکسید دیسموتاز در گروه تمرینی نسبت به گروه کنترل متعاقب اجرای حداقل 8 هفته تمرین هوازی مزمن مشاهده شد.در حالی که متعاقب تمرینات هوازی حاد افزایش غیر معنی دار سوپراکسید دیسموتاز مشاهده شد. با وجود این، براساس یافته های حاصل از پژوهش های حوزه حیوانی مشخص شد که 8 هفته تمرین منظم هوازی مزمن برای تنظیم کاهشی مالون دی آلدهید و 6 هفته برای تنظیم افزایشی مقادیر سوپراکسید دیسموتاز ضروری است. نتیجه گیری:مطالعه حاضر عدم وجود گزارش های با کیفیت بالا در خصوص تاثیر تمرینات منظم هوازی و یا بی هوازی بر سطوح استراحتی و یا در پاسخ به یک وهله تمرین شدید بخصوص بر روی آزمودنی های انسانی نشان می دهد و معدود گزارش های با کیفیت متوسط نیز به یافته همسویی دست نیافتند. و ضرورت مطالعات با کیفیت بیشتر به ویژه در مطالعات انسانی را خاطر نشان می کند.
محمود وکیلی؛ سجاد رحیمی پردنجانی؛ نرگس علیپور؛ مسلم طاهری؛ نجیب اله بااراده؛ علی اصغر هاشمی
دوره 21، شماره 6 ، آذر و دی 1393، ، صفحه 1214-1224
چکیده
مقدمه و هدف: دیابت بارداری، شایعترین اختلال متابولیک دوران بارداری است. این مطالعه با هدف تعیین شیوع دیابت بارداری و علتهای مرتبط با آن در زنان باردار شهر یزد انجامشد.
مواد و روشها: این مطالعهی توصیفی تحلیلی از نوع مقطعی میباشد که درطی آن از میان زنان بارداری که از فروردین تا مهرسال1391 به مراکز بهداشتی درمانی سطح شهر ...
بیشتر
مقدمه و هدف: دیابت بارداری، شایعترین اختلال متابولیک دوران بارداری است. این مطالعه با هدف تعیین شیوع دیابت بارداری و علتهای مرتبط با آن در زنان باردار شهر یزد انجامشد.
مواد و روشها: این مطالعهی توصیفی تحلیلی از نوع مقطعی میباشد که درطی آن از میان زنان بارداری که از فروردین تا مهرسال1391 به مراکز بهداشتی درمانی سطح شهر یزد مراجعهکردهبودند، 400 زن باردار بهصورت نمونهگیری تصادفی خوشهای انتخاب و با مراجعه به پروندههای آنان فرم جمعآوری دادهها تکمیلگردید. دادهها با استفاده از نرمافزار آماری spss نسخه 19 و آزمونهای کای اسکوئر، تی مستقل و رگرسیون لجستیک در سطح معناداری 05/0=α مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفتند.
یافتهها:شیوع دیابت بارداری در مطالعهی حاضر 12%(48 نفر از400 نفر) بود. بر اساس آزمون تی میانگین سن مادران بیمار (86/5±79/29) بهطور مشخص بالاتر از مادران سالم (11/5±11/26) بود. مادران دیابتی تعداد حاملگیهای بیشتر، قدی کوتاهتر، میانگین وزن و نمایهی تودهی بدنی بالاترینسبت به مادران غیر دیابتی داشتند(05/0P<). رابطهی آماری معناداری بین ابتلا به دیابت بارداری با سنّ، سطح تحصیلات، قد، وزن، شاخص تودهی بدنی(BMI)، تعداد بارداریهای قبلی مادر، سابقهی خانوادگی دیابت و سابقهی ناهنجاری مادر زادی در نوزادان قبلی در سطح معناداری(05/0P<)بهدستآمد.
نتیجهگیری: باتوجه به شیوع بالای دیابت بارداری در شهر یزد نسبت به سایر مناطق کشور، انجام غربالگری همگانی برای کلیهی زنان باردار نسبت به غربالگری انتخابی برتری داشته و لزوم انجام آن در این شهر ضروری به نظر میرسد.
فیزیولوژی و فارماکولوژی
ندا مولائی؛ مهدی صادق؛ محمدرضا پالیزوان؛ مهدیه موندنی زاده؛ نرگس السادات حائری
دوره 24، شماره 1 ، فروردین و اردیبهشت 1396، ، صفحه 17-27
چکیده
اهداف با توجه به افزایش سوءمصرف اپیوئیدها در بین زنان و آثار پاتوفیزیولوژیکی مواجهة مزمن اپیوئیدها بر مادران که ممکن است غیرمستقیم فرزندان آنها را تحت تأثیر قراردهد، در این مطالعه پیامدهای مصرف مزمن مرفین و ترک آن پیش از شروع بارداری بر حافظة فضایی، حافظة جتنابی و تمایل به مصرف مرفین فرزندان نسل اول بررسی شده است.
مواد و روشها ...
بیشتر
اهداف با توجه به افزایش سوءمصرف اپیوئیدها در بین زنان و آثار پاتوفیزیولوژیکی مواجهة مزمن اپیوئیدها بر مادران که ممکن است غیرمستقیم فرزندان آنها را تحت تأثیر قراردهد، در این مطالعه پیامدهای مصرف مزمن مرفین و ترک آن پیش از شروع بارداری بر حافظة فضایی، حافظة جتنابی و تمایل به مصرف مرفین فرزندان نسل اول بررسی شده است.
مواد و روشها دوازده سر موش صحرایی مادة ویستار بهصورت تصادفی به دو گروه تقسیم شد. گروه مادران مرفینی دو ماه محلول مرفین (mg/ml 4/0) و گروه مادران کنترل آب معمولی دریافت کردند. یک ماه پس از قطع مصرف مرفین جفتگیری مادهها انجام شد. بعد از زایمان، فرزندان بهصورت مجزا در گروههای نر و ماده تقسیم و بهعنوان گروههای هدف مطالعه استفاده شد. حافظة فضایی با ماز آبی موریس، حافظة جتنابی با شاتل باکس و تمایل به مصرف مرفین با اندازهگیری مصرف اختیاری محلول مرفین بررسی شد.
یافتهها میانگین مصرف روزانة محلول مرفین در فرزندان نر و مادة مادران مرفینی بهصورت معناداری بالاتر از فرزندان نر و مادة مادران کنترل بود (05/0 <P). نتایج یادگیری در ماز آبی نشان داد که فرزندان نر مادران مرفینی بهطور معناداری نسبت به فرزندان نر گروه کنترل مسافت و زمان بیشتری را برای رسیدن به سکو صرف میکنند (01/0 <P). همچنین، در آزمون بهخاطرآوری نیز فرزندان نر مادران مرفینی در مقایسه با فرزندان نر مادران کنترل دفعات کمتری از محل سکو عبور کردهاند (001/0 <P). تفاوت معناداری بین گروههای آزمایشی در میزان یادگیری اجتنابی وجود نداشت (05/0 >P).
نتیجهگیری مطالعة حاضر نشان داد مصرف مزمن مرفین پیش از بارداری، سبب اختلال در حافظة فضایی فرزندان نر شد. همچنین، تمایل به مصرف مرفین در فرزندان نر و ماده را افزایش داد.
فیزیک پزشکی و پرتو درمانی
نرگس آراسته؛ حسین توکلی عنبران
دوره 27، شماره 1 ، فروردین و اردیبهشت 1399، ، صفحه 17-26
چکیده
زمینه و هدف : پراکندگیهای کامپتونی گاماهای نابودی بین آشکارسازهای حلقه پت، با ثبت خط پاسخ نادرست از رزلوشن فضایی تصویر پت میکاهند. این مقاله با ارایه یک روش جدید سعی در حذف این رخدادها از تصویربرداری پت دارد. در این روش آشکارسازها طوری عایقبندی میشوند که گاماهای پراکنده از یک آشکارساز نتوانند وارد آشکارسازهای دیگر حلقه پت شوند. ...
بیشتر
زمینه و هدف : پراکندگیهای کامپتونی گاماهای نابودی بین آشکارسازهای حلقه پت، با ثبت خط پاسخ نادرست از رزلوشن فضایی تصویر پت میکاهند. این مقاله با ارایه یک روش جدید سعی در حذف این رخدادها از تصویربرداری پت دارد. در این روش آشکارسازها طوری عایقبندی میشوند که گاماهای پراکنده از یک آشکارساز نتوانند وارد آشکارسازهای دیگر حلقه پت شوند. روش: پس از شبیهسازی حلقه پت مدل BiographTM 6 ساخت شرکت Siemens به وسیله شبیهسازی مونت کارلو کد MCNPX، با جداسازی آشکارسازهای حلقه پت در هندسه مساله، اقدام به حذف این رخدادها و بررسی اثر آن بر تابع پاسخ آشکارسازهای دستگاه پت شد. یافتهها: بررسی اطلاعات بدست آمده از شبیهسازیها نشان داد که جداسازی آشکارسازهای حلقه پت از شمارش آشکارسازها در محدوده پنجره انرژی بخصوص در نزدیکی آستانه پایینی آن (350 تا 400 کیلو الکترون ولت) میکاهد. این کاهش شمارش در حضور کرهای از بافت نرم بدن – به شعاع cm20- کمتر شد به طوری که درصد اختلاف نسبی شمارش آشکارسازها بین دو حالت اتصال و عدم اتصال بین آشکارسازها از حداکثر 70 درصد(در انرژی400 کیلوالکترون ولت ) در نبود بافت نرم به حداکثر 12 درصد (در انرژی 350 کیلوالکترون ولت) در حضور بافت نرم رسید. نتیجهگیری: جداسازی آشکارسازها از یکدیگر اگر چه خطای حاصل از ثبت گاماهای نابودی پراکنده در آشکارسازهای مجاور را کاهش داد و رزلوشن فضایی را بهبود بخشید اما با حذف برخی از همزمانیهای صحیح و کاهش حساسیت دستگاه عملا اثر مطلوب چندانی بر تصویربرداری پت، نداشت. همچنین کاهش اندک شمارشها با وجود بافت نرم، نشان دهنده تاثیر بیشتر جداسازی آشکارسازهای حلقه پت در بهبود کیفیت تصویر در تصویربرداریهای ناحیه شکمی نسبت به تصویربردارهای نواحی دیگر نظیر ناحیه سر و گردن بود.
سارا آقابابا؛ بهزاد دماری
دوره 24، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1396، ، صفحه 19-28
چکیده
چکیده مقدمه: در سالهای اخیر مطالعات تعیین اولویتهای پژوهشی در موضوعات مختلف مورد اقبال پژوهشگران حوزه سلامت واقع شده است. هدف از پژوهش حاضر ارائه تصویری جامع از پژوهشهای علمی منتشر شده در کشور به منظور سیاستگزاریهای آتی بوده است. روشها: اسناد منتشر شده با استفاده از کلیدواژههای مربوط به اولویتهای پژوهشی در پایگاههای ...
بیشتر
چکیده مقدمه: در سالهای اخیر مطالعات تعیین اولویتهای پژوهشی در موضوعات مختلف مورد اقبال پژوهشگران حوزه سلامت واقع شده است. هدف از پژوهش حاضر ارائه تصویری جامع از پژوهشهای علمی منتشر شده در کشور به منظور سیاستگزاریهای آتی بوده است. روشها: اسناد منتشر شده با استفاده از کلیدواژههای مربوط به اولویتهای پژوهشی در پایگاههای معتبر SID و Magiran به زبان فاسی جستجو و پس از در نظر گرفتن معیارهای ورود به مطالعه و خروج از مطالعه و بدون اعمال محدودیت زمانی مرور شدند. نتایج: در این مطالعه ۲۱ سند پژوهشی از سال ۱۳۸۱ احصا شدند. این مطالعات بر اساس روند زمانی خلاصه-سازی، تحلیل کیفی، جمعبندی و گزارش شدند. بحث و نتیجهگیری: به دلیل گستردگی موضوعهای حوزه سلامت انتشار مستندات بیشتری در این عرصه انتظار میرفت. واکاوی پژوهشهای اجرا شده حاکی از آن است که توجه سیاستگزاران حوزه سلامت به تعیین اولویتهای پژوهشی، اقدام منسجم و مؤثری در پاسخگویی به نیازها و ابهامات بوده و منجر به طراحی خلاقانه پژوهشهای کاربردی و تولید دانش در کشور خواهد بود. در این راستا توجه نظام مدیریت تحقیقات کشور، و به تبع آن معاونت تحقیقات و فنآوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و معاونت پژوهشی دانشگاههای علوم پزشکی سراسر کشور با مشارکت ذینفعان در تدوین این اولویتها حرکتی در راستای هدایت و حمایت مدون از طرحهای پژوهشی، پایاننامهها و رسالههای تحصیلات تکمیلی حوزه سلامت خواهد بود.
صدیقه صالحی؛ سیدعلی محمد موسوی؛ محمدابراهیم ساریچلو؛ سید حسین قافله باشی
دوره 23، شماره 1 ، فروردین و اردیبهشت 1395، ، صفحه 21-30
چکیده
زمینه و هدف:وسواس بیماری مزمنی است که موجب اختلال در عملکردهای مختلف بیمار شده و درمان آن نیز به دلیل ماهیّت علایم و میل به ازمان آن دشوار و پیچیده است. هدف مطالعه حاضر، بررسی باورهای فراشناختی و ویژگیهای شخصیّتی افراد وسواسی است. مواد و روشها: در قالب طرح مقطعی یک ساله (از 9/1391 تا 8/1392)، 62 بیمار مبتلا به وسواس از کلینیک روانشناسی ...
بیشتر
زمینه و هدف:وسواس بیماری مزمنی است که موجب اختلال در عملکردهای مختلف بیمار شده و درمان آن نیز به دلیل ماهیّت علایم و میل به ازمان آن دشوار و پیچیده است. هدف مطالعه حاضر، بررسی باورهای فراشناختی و ویژگیهای شخصیّتی افراد وسواسی است. مواد و روشها: در قالب طرح مقطعی یک ساله (از 9/1391 تا 8/1392)، 62 بیمار مبتلا به وسواس از کلینیک روانشناسی قزوین، به شیوه نمونهگیری تصادفیِ زمانی انتخاب شدند. گردآوری دادهها براساس پرسشنامههای باورهای فراشناختی ولز (MCQ)، ویژگیهای شخصیّتی پنج عاملی کاستا و مککری (NEO-FFI) و علایم تشخیصی وسواس مادزلی (MOCI) انجام شد. دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS نسخه 21 و روشهای آمار توصیفی و استنباطی در سطح 5 درصد و 1 درصد معناداری تجزیه و تحلیل شدند. یافتهها: مؤلّفههای شخصیّت و باورهای فراشناختی اثر معناداری بر شدّت وسواس ندارد. بیشتر افراد وسواسی در طیف روانرنجورخویی و سپس باوجدان بودن قرار دارندو دو صفت برونگرایی و گشودگی در این افراد میزان پایینتری داشته است. بین باور اعتماد شناختی و سایر باورهای فراشناختی تفاوت معناداری وجود دارد و این باور نسبت به سایر باورها در بین افراد وسواسی از میزان کمتری برخوردار است. تنها رابطه معنادار مشاهده شده بین صفات شخصیّتی و باورهای فراشناختی، مربوط به رابطه معکوس برونگرایی و اعتماد شناختی است و سایر ضرایب مشاهده شده معنادار نیستند. نتیجهگیری: یافتههای پژوهش، از مفهومسازی فراشناختی و ویژگیهای شخصیّتیِ اختلال وسواس فکری-عملی حمایت میکند که این یافته مفهوم مهمّی برای علت شناسی، تداوم و درمان این اختلال است.
علیرضا رحمانی؛ امیر شعبانلو؛ سمیه اکبری؛ هادی رضایی وحیدیان؛ منیره طرلانیآذر؛ زهرا دارایی؛ حلیمه الماسی
دوره 25، شماره 1 ، فروردین و اردیبهشت 1397، ، صفحه 21-29
چکیده
زمینه و هدف: محصولات دارویی بهوِیژه آنتیبیوتیک ها از جمله آلاینده های نوپدیدی است که بهدلیل خاصیت تجمعی، آثار سوء مختلف و ایجاد مقاومت های دارویی، نگرانیهای عمدهای را در کنترل محیطزیست ایجاد کرده است. هدف از این پژوهش بررسی امکان سنجی پتانسیل نانوذرات روی در حذف آنتیبیوتیک از محلول های آبی بود. مواد و روشها: ...
بیشتر
زمینه و هدف: محصولات دارویی بهوِیژه آنتیبیوتیک ها از جمله آلاینده های نوپدیدی است که بهدلیل خاصیت تجمعی، آثار سوء مختلف و ایجاد مقاومت های دارویی، نگرانیهای عمدهای را در کنترل محیطزیست ایجاد کرده است. هدف از این پژوهش بررسی امکان سنجی پتانسیل نانوذرات روی در حذف آنتیبیوتیک از محلول های آبی بود. مواد و روشها: در این مطالعة تجربی تأثیر پارامترهای مؤثر در فرایند نظیر pH محلول (53/10-97/2)، غلظت پتاسیم پرسولفات (33/194-1200میلیگرم بر لیتر) و روی صفر ظرفیتی (73/12-27/ 147میلیگرم بر لیتر) در مدت زمان 0-180 دقیقه در محفظهای اولتراسونیک بررسی شد. به منظور بهینه سازی پارامتر ها از مدل آماری رویة پاسخ استفاده شد. اندازهگیری آنتیبیوتیک با ویال های COD و دستگاه اسپکتروفتومتری DR-5000 انجام شد. یافتهها: نتایج نشان داد pH اولیة محلول مهمترین و تأثیرگذارترین پارامتر در فرایند مذکور است. افزایش غلظت پتاسیم پرسولفات، روی صفر ظرفیتی در نمونههای مورد مطالعه سبب افزایش کارایی شد. بهترین کارایی در غلظت اولیة آنتیبیوتیک برابر 50 میلیگرم بر لیتر، مقادیر بهینة پتاسیم پرسولفات، روی صفر ظرفیتی بهترتیب 120 و 1200 میلیگرم بر لیتر در pH برابر 5/4 بهدست آمد. نتیجهگیری: نتایج حاصل از این مطالعه حاکی از کارایی قابلقبول فرایند پرسولفات فعال شده با نانوذرات روی صفر ظرفیتی در حضور امواج اولتراسونیک در تجزیة آنتیبیوتیک است.
سالمندان
ماندانا نیکنام؛ مریم تیموری
دوره 28، شماره 1 ، فروردین و اردیبهشت 1400، ، صفحه 23-29
چکیده
زمینه و هدف ازدواج سالمندان، یکی از تمهیدات مناسب برای بهبود شاخصهای کیفیت زندگی در سالمندان است که باعث میشود سالمندان تنها نباشند و با داشتن همکلام روحیه خود را حفظ کنند.هدف پژوهش حاضر، مقایسه رضایتمندی از زندگی، تحمل پریشانی و سبکهای مقابله با استرس در مردان سالمند با ازدواج مجدد و مردان سالمند مجرد بود. مواد و روشها ...
بیشتر
زمینه و هدف ازدواج سالمندان، یکی از تمهیدات مناسب برای بهبود شاخصهای کیفیت زندگی در سالمندان است که باعث میشود سالمندان تنها نباشند و با داشتن همکلام روحیه خود را حفظ کنند.هدف پژوهش حاضر، مقایسه رضایتمندی از زندگی، تحمل پریشانی و سبکهای مقابله با استرس در مردان سالمند با ازدواج مجدد و مردان سالمند مجرد بود. مواد و روشها طرح پژوهش، از نوع علی- مقایسهای بود. نمونه آماری شامل 40 سالمند با ازدواج مجدد و 40 سالمند مجرد تهران بود که با روش نمونهگیری گلولهبرفی انتخاب گردیدند. برای جمعآوری دادهها از پرسشنامههای رضایتمندی از زندگی، تحمل پریشانی و سبکهای مقابله با استرس استفاده شد. دادهها از طریق tمستقل و تحلیل واریانس، تجزیهو تحلیل شدند. یافتههای پژوهش نتایج نشان داد که رضایت از زندگی مردان سالمند با ازدواج مجدد، بیشتر از مردان سالمند مجرد است (0/001>p). همچنین نتایج نشان داد بین تحمل پریشانیو سبکهای مقابله با استرس در مردان سالمند با ازدواج مجدد و مردان سالمند مجرد، تفاوت معنادار وجود دارد (0/001>p). مردان سالمند با ازدواج مجدد، بیشتر از ارزیابی پریشانی و تنظیمپریشانی استفاده میکنند ولی مردان سالمند مجرد، از مؤلفه جذب و تحمل استفاده میکنند. مردان سالمند با ازدواج مجدد در موقعیتهای استرسزا از مقابله متمرکز بر ارزیابی شناختی و مقابله متمرکز بر حل مسئله استفاده میکنند ولی مردان سالمند مجرد، بیشتر از مقابلهمتمرکز بر هیجان، جلب حمایت اجتماعی و مهار جسمانی استفاده میکنند. بحث و نتیجهگیری بنابراین مردان سالمند مجرد نسبت به مردان سالمند با ازدواج مجدد، آسیبپذیری بیشتری دارند و افزایش سلامتروان آنان باید مورد توجه قرار گیرد.
بهداشت محیط و محیط زیست
امیر حسین بقائی؛ رضا جعفری نیا
دوره 26، شماره 1 ، فروردین و اردیبهشت 1398، ، صفحه 25-33
چکیده
ازمینه و هدف: آلودگی خاکها به فلزات سنگین در مناطق صنعتی کشور میتواند باعث کاهش قابلیت دسترسی آهن در زنجیره غذایی انسان شود. این تحقیق با هدف بررسی بهبود کیفیت گوجه فرنگی رشد کرده در خاک غنی شده با سرباره آهن و تاثیر آن بر سلامت صورت پذیرفت.مواد و روشها: این پژوهش در سال 1395 در یک گلخانه تحقیقاتی در شهرستان اراک با 72 گلدان شامل کاربرد ...
بیشتر
ازمینه و هدف: آلودگی خاکها به فلزات سنگین در مناطق صنعتی کشور میتواند باعث کاهش قابلیت دسترسی آهن در زنجیره غذایی انسان شود. این تحقیق با هدف بررسی بهبود کیفیت گوجه فرنگی رشد کرده در خاک غنی شده با سرباره آهن و تاثیر آن بر سلامت صورت پذیرفت.مواد و روشها: این پژوهش در سال 1395 در یک گلخانه تحقیقاتی در شهرستان اراک با 72 گلدان شامل کاربرد 0 ، 15 و 30 تن در هکتار کود گاوی غنی شده با 0 و 10 درصد وزنی آهن خالص از ترکیب سرباره آهن در یک خاک آلوده به ، 600، 800 و1000 میلی گرم سرب در کیلوگرم خاک اجرا شد. در پایان دوره آزمایش، غلظت آهن میوه گیاه گوجه فرنگی اندازهگیری شد و بر اساس آن میزان جذب روزانه آهن برای گروه سنی 4 تا 50 سال محاسبه شد. یافتهها: مصرف 80 گرم گیاه گوجه فرنگی کاشته شده در خاک تیمار شده با 30 تن در هکتار کود گاوی غنی شده با سرباره آهن باعث تامین 4/18درصد میزان روزانه آهن در گروه سنی کودکان بین 4 تا 8 سال شده است. با افزایش آلودگی خاک به 1000 میلیگرم سرب، تنها 1/12 درصد آهن در این گروه سنی تامین می شود. نتیجهگیری: نتایج کلی این تحقیق حاکی از آن است که کاربرد کود گاوی غنی شده با سرباره آهن نقش موثری در افزایش تامین آهن مورد نیاز بدن انسان ناشی از مصرف گوجه فرنگی داشته است، هر چند که کاشت گیاه گوجه فرنگی در خاک آلوده به سرب باعث کاهش غلظت آهن میوه گیاه و در نتیجه باعث کاهش تامین مقدار آهن مورد نیاز بدن انسان شده است.
روانشناسی و روانپزشکی
آذین گازر؛ بیوک تاجری؛ ناصر صبحی قراملکی؛ محمد حاتمی؛ غلامرضا صرامی فروشانی
دوره 29، شماره 1 ، فروردین و اردیبهشت 1401، ، صفحه 25-35
چکیده
زمینه و هدف: آسم یکی از شایعترین بیماریهای مزمن تنفسی و از معضلات اصلی سیستمهای بهداشتی درمانی در بسیاری از جوامع دنیا و کشور ما محسوب میشود. از اینرو هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی ایمن سازی در مقابل استرس بر میزان اضطراب، استرس ادراک شده و پیروی از درمان در بیماران مبتلا به آسم بود.مواد و روشها: در این پژوهش نیمه تجربی 30 بیمار ...
بیشتر
زمینه و هدف: آسم یکی از شایعترین بیماریهای مزمن تنفسی و از معضلات اصلی سیستمهای بهداشتی درمانی در بسیاری از جوامع دنیا و کشور ما محسوب میشود. از اینرو هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی ایمن سازی در مقابل استرس بر میزان اضطراب، استرس ادراک شده و پیروی از درمان در بیماران مبتلا به آسم بود.مواد و روشها: در این پژوهش نیمه تجربی 30 بیمار مبتلا به آسم 25 تا 55 ساله انتخاب و به دو گروه آزمایش و گواه تقسیم شدند. ابتدا شرکت کنندگان پرسشنامههای پژوهش را تکمیل کردند. سپس بسته آموزش ایمن سازی در برابر استرس در 9 جلسه برای گروه آزمایش اجرا شد. بعد از اتمام جلسات و مجددا بعد از سه ماه پرسشنامههای پژوهش تکمیل شدند. ابزارهای این پژوهش شامل مقیاس اضطراب بک، پرسشنامه استرس ادراک شده کوهن و مقیاس پیروی از درمان بودند. به منظور تجزیه و تحلیل دادهها از آزمون واریانس با اندازهگیری مکرر در نرم افزار SPSS نسخه 20 استفاده شد.یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد تفاوت بین گروهی برای متغیرهای استرس ادراک شده (023/0=p) و پیروی از درمان (003/0=p) معنادار بود ولی برای متغیر اضطراب (360/0=p) معنادار نبود. لذا آموزش ایمن سازی در مقابل استرس بر استرس ادراک شده و پیروی از درمان بیماران مبتلا به آسم تاثیر معنادار دارد.نتیجهگیری: آموزش ایمن سازی در مقابل استرس با کاهش استرس ادارک شده بیماران مبتلا به آسم و همچنین با بهبود پیروی از درمان این بیماران باعث کنترل بهتر وضعیت بیماری آنها میشود.
الهام شهرکی مقدم؛ زهرا سادات منظری؛ زهرا قندهاری مطلق
دوره 24، شماره 2 ، خرداد و تیر 1396، ، صفحه 113-107
چکیده
اهداف: بخشهای مراقبت ویژه بهدلیل پیچیدگی وضعیت بالینی بیماران و تغییرات سریع وضعیت همودینامیکی آنها نیازمند تصمیمگیری سریع پرستاران در مدت زمان اندک است. لذا، ماهیت اختصاصی این بخشها ایجاب میکندکه پرستاران شاغل در آن الزاماً تصمیمگیرندگان باکفایتی باشند. این مطالعه با هدف بررسی تصمیمگیریبالینی پرستاران شاغل در بخشهای ...
بیشتر
اهداف: بخشهای مراقبت ویژه بهدلیل پیچیدگی وضعیت بالینی بیماران و تغییرات سریع وضعیت همودینامیکی آنها نیازمند تصمیمگیری سریع پرستاران در مدت زمان اندک است. لذا، ماهیت اختصاصی این بخشها ایجاب میکندکه پرستاران شاغل در آن الزاماً تصمیمگیرندگان باکفایتی باشند. این مطالعه با هدف بررسی تصمیمگیریبالینی پرستاران شاغل در بخشهای مراقبت ویژه در بیمارستانهای آموزشی مشهد انجام شد.
مواد و روشها:این مطالعة توصیفی با روش نمونهگیری تصادفی طبقهای روی 233 پرستار شاغل در بخشهای مراقبت ویژه در بیمارستانهای آموزشی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در سال 1393 انجام شد. برای جمعآوری اطلاعات از پرسشنامة PDAQ استفاده شد. دادهها با استفاده از SPSS-16 و آمار توصیفی و استنباطی (تی مستقل، ضریب همبستگی و آنالیز واریانس یک طرفه) تجزیهوتحلیل شد.
یافتهها: نتایج نشان داد که مشارکت پرستاران در هر سه مرحلة تصمیمگیری بالینی- شامل شناخت مشکل (7/10±1/33)، ارائة راهحل (3/10±1/34) و اجرای راهحل (7/9±1/32)- در سطح متوسط قرارداشت. پرستاران در مرحلة ارائه و ارزیابی راهحلهای جایگزین در حل مشکل بیشترین امتیاز و در مرحلة اجرای راهحل مناسب کمترین امتیاز را کسب کردند.
نتیجهگیری: با توجه به نتایج این پژوهش، مشارکت پرستاران در تمام مراحل تصمیمگیری بالینی در سطح متوسط قرار داشت. به نظر میرسد که برنامههای آموزش پرستاری برای ارتقای مهارت تصمیمگیری بالینی مؤثر نبوده است. بنابراین، از یافتههای این تحقیق میتوان در برنامهریزی آموزش پرستاری و برنامههای آموزش مداوم در بهبود این مهارت بالینی استفاده کرد.
فیزیولوژی و فارماکولوژی
محمد صوفی آبادی؛ محمدحسین اسماعیلی؛ امیررضا مافی
دوره 27، شماره 2 ، خرداد و تیر 1399، ، صفحه 143-153
چکیده
تجمع آمیلوئیدهای بتا در مغز یکی از ویژگی های پاتولوژیک بیماری الزایمر است. دوزهای پایین مرفین، می تواند حافظه را افزایش دهد. هدف از مطالعه حاضر، بررسی اثربخشی درمان مرفین بر حافظه در موش های سالم و الزایمری است.روش بررسی: در مرحله اول موش ها به دو گروه سالین و مرفین (5 میلی گرم بر کیلوگرم، داخل صفاقی تقسیم شدند . در مرحله دوم موش ها به ...
بیشتر
تجمع آمیلوئیدهای بتا در مغز یکی از ویژگی های پاتولوژیک بیماری الزایمر است. دوزهای پایین مرفین، می تواند حافظه را افزایش دهد. هدف از مطالعه حاضر، بررسی اثربخشی درمان مرفین بر حافظه در موش های سالم و الزایمری است.روش بررسی: در مرحله اول موش ها به دو گروه سالین و مرفین (5 میلی گرم بر کیلوگرم، داخل صفاقی تقسیم شدند . در مرحله دوم موش ها به 5 گروه تقسیم شدند کنترل و شم و گروه های درمان شده با استرپتوزوسین و استرپتوزوسین به همراه سالین یا مرفین. برای ایجاد الزایمر استرپتوزوسین (3میلی گرم برکیلوگرم ، 10میکرولیتر در هر طرف ) به داخل بطن های مغز تزریق شد. مرفین(2 میلی گرم بر کیلوگرم ) یا سالین برای مدت 10 روز تزریق شد. تمام موش در ماز ابی آموزش داده شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که تزریق مرفین در دوز بالا (5 میلی گرم بر کیلوگرم) به موش های نرمال ، یادگیری را مختل وحافظه را بهبود می بخشد. تزریق استرپتوزوسین زمان و مسافت طی شده تا رسیدن به سکو را در مقایسه با گروه کنترل افزایش داد. زمان و مسافت طی شده برای پیدا کردن سکو در گروه های استرپتوزوسین + مورفین کمتر از گروه استرپتوزوسین بود (0.05 ›P) برعکس، درصد زمان سپری شده و مسافت طی شده در ربع هدف در در تست پروب بیشتر از گروه استرپتوزوسین بود.نتیجه گیری: دوز بالای مرفین در موش های نرمال یادگیری را مختل کرد. دوز پایین مرفین یادگیری و حافظه موش های الزایمری را بهبود بخشید. نتایج نشان می دهد که درمان با دوز کم مرفین برای درمان اختلالات شناختی در بیماران الزایمری مفید است
بهداشت محیط و محیط زیست
الهام آسمان؛ حسین سیاف
دوره 24، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1396، ، صفحه 165-171
چکیده
اهداف: کاربرد جاذبهای بیولوژیکی بهصورت زنده و غیرزنده در حذف فلزات سنگین و ترکیبات سمی موجود در محلولهای آبی و فاضلابهای صنعتی روشی بسیار مؤثر و اقتصادی است. در بین این جاذبها، جلبکهای سبز ظرفیت بسیار بالایی در جذب بیولوژیکی این مواد از خود نشان داده است. اسپیروژیرا پرتیکالیس جلبکی رشتهای است که بهصورت تودههای سبز رنگ ...
بیشتر
اهداف: کاربرد جاذبهای بیولوژیکی بهصورت زنده و غیرزنده در حذف فلزات سنگین و ترکیبات سمی موجود در محلولهای آبی و فاضلابهای صنعتی روشی بسیار مؤثر و اقتصادی است. در بین این جاذبها، جلبکهای سبز ظرفیت بسیار بالایی در جذب بیولوژیکی این مواد از خود نشان داده است. اسپیروژیرا پرتیکالیس جلبکی رشتهای است که بهصورت تودههای سبز رنگ و متراکم در رودخانهها، برکهها و جریانهای آبی زندگی میکند. هدف از این مطالعه بررسی میزان توانایی پودر جلبک سبز رشتهای اسپیروژیرا پرتیکالیس در حذف کروم شش ظرفیتی از محلولهای آبی بود. مواد و روشها: این مطالعه بهصورت تجربی و در سیستم بستة آزمایشگاهی جهت تعیین توانایی جلبک سبز اسپیروژیرا پرتیکالیس به شکل پودر شده در حذف کروم شش ظرفیتی از محلولهای آبی دستساز و با توجه به تأثیر پارامترهای pH، دوز جلبک، غلظت اولیة کروم شش ظرفیتی و زمان تماس انجام شد. در انجام آنالیزهای آماری، آزمون اندازههای تکراری و آنالیز واریانس یکطرفه با استفاده از نرمافزار SPSS نسخة 16 بهکار رفت و 05/0P< سطح معنادار در نظر گرفته شد. یافتهها: بر اساس نتایج بهدستآمده میزان حذف کروم شش ظرفیتی با افزایش دوز جلبک، غلظت اولیة کروم شش ظرفیتی و زمان تماس افزایش یافت. همچنین، بیشترین راندمان حذف در شرایط pH اسیدی مشاهده شد. مقادیر بهینة pH، دوز جلبک، غلظت اولیة فلز و زمان تماس بهترتیب 3، g/L1، mg/L40 و 60 دقیقه بهدست آمد. راندمان حذف کروم شش ظرفیتی در شرایط بهینه به میزان70 درصد مشاهده شد. نتیجهگیری: نتایج مطالعة حاضر نشان میدهد که توانایی پودر جلبک سبز اسپیروژیرا پرتیکالیس حتی با دوزهای پایین در حذف کروم شش ظرفیتی از محلولهای آبی و فاضلابهای صنعتی اسیدی و حاوی مقادیر بالای کروم مطلوب است و این جلبک جاذب بیولوژیکی مؤثر، مقرونبهصرفه و دردسترسی برای حذف یونهای کروم شش ظرفیتی محلول است.
ایمنی شناسی و بیوشیمی
مهتاب پورکمال زاده؛ سید میثم ابطحی فروشانی؛ علی رضا محمودیان
دوره 28، شماره 2 ، خرداد و تیر 1400، ، صفحه 173-181
چکیده
زمینه و هدف در مطالعات گذشته، به ارتباط برخی از سلولهای سرطانی و پلاکتها اشاره شده است. هدف از مطالعه حاضر، ارزیابی تأثیرات پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) بر سلولهای سرطانی گلیال رده B92 بوده است. مواد و روشها در این مطالعه تجربی، تعداد 106×1 سلول از رده B92، با درصدهای متفاوت پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) شامل: 0، 5، 10 و 20 درصد، در محیط کشت ...
بیشتر
زمینه و هدف در مطالعات گذشته، به ارتباط برخی از سلولهای سرطانی و پلاکتها اشاره شده است. هدف از مطالعه حاضر، ارزیابی تأثیرات پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) بر سلولهای سرطانی گلیال رده B92 بوده است. مواد و روشها در این مطالعه تجربی، تعداد 106×1 سلول از رده B92، با درصدهای متفاوت پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) شامل: 0، 5، 10 و 20 درصد، در محیط کشت به مدت 24 ساعت تیمار شدند. تغییرات ریختشناسی سلولهای تیمار شده با استفاده از میکروسکوپ نوری معکوس ارزیابی شد. تأثیرات PRP بر میزان تکثیر سلولها با استفاده از آزمون احیای نمک تترازولیوم (دی متیل تیازول–دی فنیل تترازولیوم بروماید، MTT) سنجیده شد. بهمنظور ارزیابی سطح بیان ژن سایتوکاینهای TNFα, IL-10 و ژن BCL-2 از تکنیک qRT- PCR استفاده شد. یافتهها نتایج آزمون احیای MTT نشان داد که PRP بهصورت کاملاً وابسته به دوز رشد سلولهای گلیال B92 را القا میکند. همچنین PRP بهصورت وابسته به دوز، موجبات افزایش بیان ژن BCL-2 را فراهم داشت. میزان بیان ژن سایتوکاین TNF-α به دنبال تیمار سلولهای گلیال B92 با PRP بهصورت غیروابسته به دوز کاهش یافته بود. همچنین، تیمار سلولهای گلیال B92 با PRP به صورت غیروابسته به دوز (بدون تفاوت معنیدار بین درصدهای مختلف PRP) موجب افزایش سطح بیان ژن سایتوکاین ضدالتهابی IL-10 شد. نتیجهگیری در ریزمحیط سرطان، پلاکتها موجبات پیشبرد رشد و تکثیر سلولهای گلیال B92 و فرار آنها از پاسخهای ایمنی را فراهم میکنند.
آموزش بهداشت
زهرا کمیلی؛ محدثه شهیدی ارقینی؛ نجمه محمودآبادی؛ محمدشفیع مجددی
دوره 26، شماره 2 ، خرداد و تیر 1398، ، صفحه 177-184
چکیده
زمینه و هدف: اختلالات صوت از شایعترین اختلالات در مدرسان میباشد و علاوه بر تاثیر بر ارتباطات روزمره، جنبه های شغلی آنها را نیز دچار مشکل میکند. هدف این مطالعه بررسی فراوانی علائم ادراکی – شنیداری اختلالات صوت در اساتید دانشگاه علوم پزشکی سبزوار در سال 94-93 بود. مواد و روش ها: در این مطالعه ی توصیفی – مقطعی، تحلیلی تعداد 85 مدرس پس ...
بیشتر
زمینه و هدف: اختلالات صوت از شایعترین اختلالات در مدرسان میباشد و علاوه بر تاثیر بر ارتباطات روزمره، جنبه های شغلی آنها را نیز دچار مشکل میکند. هدف این مطالعه بررسی فراوانی علائم ادراکی – شنیداری اختلالات صوت در اساتید دانشگاه علوم پزشکی سبزوار در سال 94-93 بود. مواد و روش ها: در این مطالعه ی توصیفی – مقطعی، تحلیلی تعداد 85 مدرس پس از اخذ رضایت نامه آگاهانه وارد مطالعه شدند و دو پرسشنامه ی اطلاعات دموگرافیک و شاخص مشکل صوتی (VHI) را تکمیل نمودند. سپس صدای هر فرد هنگام گفتار محاوره و اجرای آیتم های نیمرخ ارزیابی ادراکی – شنیداری(آتشا) صوت ضبط شد و توسط دو گفتار درمان مورد بررسی قرار گرفت. داده های بدست آمده در نرم افزار SPSS (نسخه 16) با کمک روشهای آمار توصیفی و تحلیلی تجزیه و تحلیل شد.یافتهها: نتایج آزمون آتشا نشان داد 7/64 درصد از اساتید دچار اختلال صوت با میانگین شدت 9/15 ± 75/28 بودند. شایعترین اختلالات، نفس آلودگی، تشدید غیر طبیعی و خشونت صدا بود. نتایج پرسشنامه VHI نشان داد 17/81 درصد از اساتید در یکی از جنبه های فیزیکی، عملکردی، عاطفی وابسته به صوت دچار مشکل بودند. همچنین بین اساتید مبتلا و غیر مبتلا به اختلالات صوت در این شاخص تفاوت معنی داری وجود نداشت ( 23/0 = P ).نتیجه گیری: نتایج نشان داد فراوانی علائم ادراکی شنیداری اختلالات صوت در اساتید دانشگاه علوم پزشکی سبزوار بالا می باشد. از اینرو اقدامات صوت درمانی برای این افراد پیشنهاد می گردد. واژههای کلیدی: اختلالات صوت، فراوانی، علائم ادراکی شنیداری
طب سنتی
حمید مومنی؛ هاجر صادقی؛ اشرف صالحی
دوره 25، شماره 2 ، خرداد و تیر 1397، ، صفحه 185-194
چکیده
مقدمه: مطالعهی حاضر با هدف مقایسه تأثیر افشره بابونه، افشره زنیان و کلونیدین بر سندرم ترک اعتیاد معتادین خودیار انجام گردید. روشکار: طی یک کارآزمایی بالینی یک مرحلهای و سهسوکور، 135 نفر از معتادین خودیار به صورت تصادفی در سه گروه مقایسه و مداخله (دو گروه) قرار گرفتند. به گروههای مداخله به ترتیب افشره بابونه وافشره زنیان وبهگروه ...
بیشتر
مقدمه: مطالعهی حاضر با هدف مقایسه تأثیر افشره بابونه، افشره زنیان و کلونیدین بر سندرم ترک اعتیاد معتادین خودیار انجام گردید. روشکار: طی یک کارآزمایی بالینی یک مرحلهای و سهسوکور، 135 نفر از معتادین خودیار به صورت تصادفی در سه گروه مقایسه و مداخله (دو گروه) قرار گرفتند. به گروههای مداخله به ترتیب افشره بابونه وافشره زنیان وبهگروه شاهد قرصکلونیدین؛ داده-شد. علایم توسط معیار بالینی سندرم ترک اعتیاد مواد اوپیوئیدی در 6 مرحله ثبت و با نرم افزار SPSS و توسط آزمون تیمستقل و آنالیز واریانس یکطرفه تجزیه و تحلیل گردید. نتایج: میانگین و انحراف معیار درجه سندرم ترک اعتیاد قبل از مداخله در گروه بابونه، زنیان و کلونیدین به ترتیب (241/7±15/24)، (845/8±52/26) و (469/7±03/23) و بعد از مداخله (442/7±11/12)، (452/8±42/11) و (775/7±51/8) بود. آزمون ANOVA نشان داد که سه گروه قبل از مداخله ( 32/.= p) و بعد از مداخله (70/0= p) تفاوت آماری معنی داری از نظر درجه سندرم ترک اعتیاد ندارند. بحث: کاهش علایم سندرم ترک اعتیاد در مصرفکنندهیکلونیدین بیشتر است، اما بین سه گروه تفاوت آماری معنیداری مشاهده نشد. نتیجهگیری:در مورد تاثیرافشره های گیاهی مذکور بر سندرم ترک اعتیاد انجام مطالعات بیشتر ضرورت دارد.
زینب اکبری؛ فاطمه اسماعیلی دهج؛ محبوبه صابری مهر؛ یلدا امیرساسان
دوره 29، شماره 2 ، خرداد و تیر 1401، ، صفحه 206-217
چکیده
لکنت زبان دارای ابعاد گوناگون، زیستی، مغزی و روانشناختی می باشد. که تحقیقات در این زمینه ها برای درک بهتر این اختلال لازم هستند. هدف از این پژوهش بررسی افسردگی در میان افراد دارای لکنت زبان و بدون لکنت زبان بود. مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع توصیفی با روش مرور سیستماتیک بود که جهت دستیابی به مطالعات مرتبط کلید واژه های افسردگی، اختلالات ...
بیشتر
لکنت زبان دارای ابعاد گوناگون، زیستی، مغزی و روانشناختی می باشد. که تحقیقات در این زمینه ها برای درک بهتر این اختلال لازم هستند. هدف از این پژوهش بررسی افسردگی در میان افراد دارای لکنت زبان و بدون لکنت زبان بود. مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع توصیفی با روش مرور سیستماتیک بود که جهت دستیابی به مطالعات مرتبط کلید واژه های افسردگی، اختلالات روانی، اختلالات خلقی با اختلالات گفتاری و لکنت زبان در پایگاه های بین المللی WEB OF SCIENCE، SCIENCEDIRECT، SCOPUS، SPRINGER، GOOGLE.SCHOLAR و پایگاه های داخلی SID،NOORMAGS ،MAGIRAN و ISC تا تاریخ 15 اردیبهشت 1400جست و جو شد. تعداد 10 مطالعه از 321مطالعه پس برآورده کردن اهداف پژوهش انتخاب شدند یافته ها: نتایج نشان داد که افسردگی در کودکان و نوجوانان دارای لکنت زبان بیش از کودکان و نوجوانان بدون لکنت است و میزان افسردگی با افزایش سن افزایش پیدا می کند که این افزایش در دختران دارای لکنت زبان شدت بیشتری دارد. نتایج در مورد افسردگی در بزرگسالان دارای لکنت تا حدی متناقض است هرچند که بیشتر مطالعه انجام شده حاکی از افزایش میزان لکنت در بزرگسالان دارای لکنت نسبت به بزرگسالان بدون لکنت بود. نتیجه گیری: به نظر می رسد که افسردگی در افراد دارای لکنت زبان نسبت به بدون لکنت زبان بیشتر است. بنابراین پیشنهاد می شود که درمان این افراد علاوه حل مشکلات گفتاری به اختلالات روانی من جمله افسردگی توجه بیشتری شود
نسرین ملانیا؛ فرنگیس غریب نیا؛ رامین رستمی تقی دیزج؛ میترا خیرآبادی
دوره 23، شماره 2 ، خرداد و تیر 1395، ، صفحه 214-221
چکیده
زمینه و هدف: باظهوروافزایش ارگانیسمهای میکروبی مقاوم به آنتی بیوتیکهای متعدد، و همچنین ضرورت برکاهش هزینههای مراقبتهای بهداشتی، تولید مواد ضد میکروبی با هزینههای کمتر به نیازی گریز ناپذیر برای جوامع بشری امروزی تبدیل شده است. ما در این مطالعه سنتز نانو ذره نقره را با استفاده از آنزیم آلفا آمیلاز باکتریایی انجام داده ...
بیشتر
زمینه و هدف: باظهوروافزایش ارگانیسمهای میکروبی مقاوم به آنتی بیوتیکهای متعدد، و همچنین ضرورت برکاهش هزینههای مراقبتهای بهداشتی، تولید مواد ضد میکروبی با هزینههای کمتر به نیازی گریز ناپذیر برای جوامع بشری امروزی تبدیل شده است. ما در این مطالعه سنتز نانو ذره نقره را با استفاده از آنزیم آلفا آمیلاز باکتریایی انجام داده و به بررسی خواص آنتی باکتریال این نانوذرات سازگار با محیط زیست پرداختیم. از دوران باستان، فلزاتی مثل مس و نقره به عنوان یک فلز ضد انگل شناخته شده بود. روشها:نانوذرات نقره به روش زیستی با استفاده از آنزیم آلفاآمیلاز باکتریایی سنتز شدند، سپس نانوذرات سنتز شده به منظور بررسی اثر ضدباکتریایی، به محیط کشت LB حاوی سویههای مختلف باکتری بیماریزا مطالعه شدند و کمترین غلظت مهارکنندگی آنها محاسبه شد. یافتهها: نانوذرات تولید شده با این روش بر اساس مطالعات DLS و SEM اندازه ای حدود 20 تا 40 نانوکتر را نشان دادند و فعالیت خوبی بر ضدباکتریهای بیماریزای گرم مثبت وگرم منفی داشتند, به طوری که در غلظت 200 تمام باکتریهای ما از بین رفتند. نتیجهگیری: روش بیوسنتز ذرات نانو نسبت به سایر روشهای شیمیایی و فیزیکی دارای هزینهی کمتری و پایداری بالاتری است(1). نانوذرات نقره با توجه به فعالیت خوب آنتی باکتریال، میتوانند کاربرد پزشکی خوبی داشته باشند.
فیزیولوژی ورزشی
محمد فتحی
دوره 24، شماره 4 ، مهر و آبان 1396، ، صفحه 225-231
چکیده
اهداف: فاکتور رونویسی med 13بر پاسخ عضلة اسکلتی به محرکهای القاکنندة سازگاری عضلانی تأثیر دارد. هدف این پژوهش بررسی تأثیر برنامة فعالیت استقامتی بر بیان ژن med 13 عضلات اسکلتی تند و کند انقباض بود.
مواد و روشها: آزمودنیهایی این پژوهش چهارده رت نر نژاد ویستار بودند که تحت شرایط استاندارد بهمدت چهار هفته قبل از شروع پروتکل تمرینی ...
بیشتر
اهداف: فاکتور رونویسی med 13بر پاسخ عضلة اسکلتی به محرکهای القاکنندة سازگاری عضلانی تأثیر دارد. هدف این پژوهش بررسی تأثیر برنامة فعالیت استقامتی بر بیان ژن med 13 عضلات اسکلتی تند و کند انقباض بود.
مواد و روشها: آزمودنیهایی این پژوهش چهارده رت نر نژاد ویستار بودند که تحت شرایط استاندارد بهمدت چهار هفته قبل از شروع پروتکل تمرینی نگهداری شدند. سپس، بهصورت تصادفی به دو گروه کنترل و تجربی تقسیم شدند. گروه تجربی برنامهای استقامتی (14 هفتهای) را روی نوارگردان اجرا کرد. 48 ساعت پس از پایان آخرین جلسة تمرینی، نمونهها بیهوش و تشریح شدند. عضلة نعلی و عضلة بازکنندة بلند انگشتان پا خارج شد. با استفاده از روش Real time-PCR میزان بیان ژن med 13دو عضله اندازهگیری شد. در پایان با استفاده از آزمون آماری t اطلاعات بهدستآمده ارزیابی شد.
یافتهها: نتایج این تحقیق نشان داد فعالیت استقامتی موجب افزایش معنادار بیان ژن med 13عضلة نعلی میشود، اما تأثیر معناداری بر بیان این ژن در عضلة بازکنندة بلند انگشتان ندارد.
نتیجهگیری: علیرغم فعالیت استقامتی یکسان (مدت و شدت)، میزان بیان این ژن در عضلات تند و کند انقباض متفاوت بود که احتمالابه تفاوت حساسیت عضلات به هورمون تیروئید برمیگردد.
آمار و اپیدمیولوژی
مهناز ترخاصی؛ سمیه طزری؛ سحر اقبالی؛ علی حسین زاده؛ صدیقه رستاقی؛ حسن ناعمی
دوره 25، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1397، ، صفحه 287-296
چکیده
زمینه و هدف: آلودگی به شپش سر توزیع جهانی دارد و به عنوان یک مشکل مهم بهداشتی نه تنها در جوامع فقیر بلکه در کشورهای پیشرفته و صنعتی نیز مطرح می باشد و هدف از انجام این پژوهش تعیین شیوع شپش سر در مدارس ابتدایی شهرستان سبزوار در بود.مواد و روش ها : این مطالعه از نوع توصیفی و در قالب مطالعات مقطعی بود که در سال 95-94 انجام شد. جامعه ی هدف، کلیه ...
بیشتر
زمینه و هدف: آلودگی به شپش سر توزیع جهانی دارد و به عنوان یک مشکل مهم بهداشتی نه تنها در جوامع فقیر بلکه در کشورهای پیشرفته و صنعتی نیز مطرح می باشد و هدف از انجام این پژوهش تعیین شیوع شپش سر در مدارس ابتدایی شهرستان سبزوار در بود.مواد و روش ها : این مطالعه از نوع توصیفی و در قالب مطالعات مقطعی بود که در سال 95-94 انجام شد. جامعه ی هدف، کلیه دانش آموزان دبستان های شهر سبزوار و حجم نمونه 1200 نفر بود. نمونه گیری از نوع تصادفی ساده و برای جمع آوری اطلاعات از چک لیست استفاده شد. داده ها در نرم افزار spss19 ثبت و با استفاده آمار توصیفی و آزمون کای دو تحلیل داده ها انجام شد. یافته ها: تعداد دانش آموزان مورد بررسی 1200 نفر که 9/30 درصد آنها پسر و 1/69 درصد آنها دختر بودند. بیشترین شیوع آلودگی به شپش سر در مواردیکه پدرانشان شغل آزاد ( 5/81 درصد) و از نظر سطح سواد آنهاییکه پدرشان زیر دیپلم( 06/65 درصد) بودند، وجود داشت. بیشترین شیوع آلودگی(61/85 درصد) به شپش سر در آنانیکه مادرشان شغل آزاد و نیز در دانش آموزانی که مادرشان سطح سواد زیر دیپلم (04/63 درصد) داشتند، مشاهده شد. بین نوع منزل مسکونی و آلودگی نمونه های پژوهش به شپش سر ارتباط وجود نداشت(P=0.71). بین پایه کلاسی دانش آموزان (P=0.32)، وجود مربی بهداشت (P=0.9)و شغل پدر با آلودگی به شپش سر ارتباط وجود نداشت(P=0.54). بین جنسیت نمونه های پژوهش و شغل مادر با آلودگی به شپش سر ارتباط وجود داشت(P=0.001). نتیجه: آلودگی به شپش سر هنوز به عنوان یک مشکل اساسی در اکثر جوامع به شمار می رود. پیشنهاد می گردد که به معلمان مدارس ابتدایی، آگاهی های کافی داده شود و از توانایی ایشان در امر آموزش به دانش آموزان و غربالگری و پیگیری درمان بهره گرفته شود.
بهداشت محیط و محیط زیست
امیر حسین بقائی؛ مهران کشاورزی
دوره 26، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1398، ، صفحه 293-302
چکیده
اهداف: آلودگی خاکها به فلزات سنگین دائماً در حال گسترش است که میتواند سلامت انسان را به خطر بیندازد. در این میان برداشت از معادن حاوی فلزات سنگین از جمله سرب و کادمیوم میتواند به افزایش آلودگی خاک کمک کند. بنابراین این تحقیق با هدف ارزیابی خطر سلامتی فلزات سنگین (کادمیوم و سرب) در محصولات گلخانهای برداشت شده از گلخانههای اطراف ...
بیشتر
اهداف: آلودگی خاکها به فلزات سنگین دائماً در حال گسترش است که میتواند سلامت انسان را به خطر بیندازد. در این میان برداشت از معادن حاوی فلزات سنگین از جمله سرب و کادمیوم میتواند به افزایش آلودگی خاک کمک کند. بنابراین این تحقیق با هدف ارزیابی خطر سلامتی فلزات سنگین (کادمیوم و سرب) در محصولات گلخانهای برداشت شده از گلخانههای اطراف معدن ایرانکوه صورت پذیرفت. موادو روشها: در این مطالعه توصیفی- مقطعی 10 گلخانه خیار، گوجه فرنگی و فلفل دلمه ای در اطراف مجتمع ایرانکوه به طور تصادفی انتخاب گردید، به نحوی که بتواند نشانگر الگوی پراکنش کادمیوم و سرب موجود در منطقه باشد. در زمان برداشت محصول نمونه برداری از میوه و خاک گلخانه صورت پذیرفت. در هر نمونه برداری 10 نمونه از هر محصول و همچنین خاک سطحی هر گلخانه برای آزمایش انتخاب شد. غلظت سرب و کادمیوم با استفاده از دستگاه جذب اتمی تعیین شد و ارزیابی خطر سلامتی این فلزات بر اساس مدل پیشنهادی توسط آژانس محیط زیست آمریکا تعیین شد.یافتهها: بیشترین و کمترین میزان جذب کادمیوم و سرب روزانه بدن انسان در گروه سنی 3 تا 6 سال به ترتیب مربوط به مصرف 55 و 100گرم در روز فلفل دلمهای و خیار بود. در گروه بزرگسال 18 تا 35 سال نیز نتایج مشابهی مشاهده شد. ضریب خطرپذیری کادمیوم برای کلیه گروههای سنی بیشتر از سرب بود. بیشترین ضریب خطرپذیری سرب و کادمیوم مربوط به ورود آنها از طریق تماس پوستی با خاک بوده و کمترین آن از طریق ورود از طریق بلع بوده است. نتیجهگیری: نتایج این پژوهش نشان داد که غلظت بالای سرب و کادمیم در محصولات گلخانهای تولید شده در اطراف معدن ایرانکوه مساله مهمی برای سلامت مصرف کنندگان این محصولات محسوب می شود که باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد.