مجله دانشگاه علوم پزشکی سبزوار

فیزیولوژی ورزشی

تأثیر شش هفته تمرین تناوبی شدید بر سطوح سرمی عامل نوروتروفیک مشتق از مغز وترکیب بدنی دانشجویان پسر غیرفعال

سجاد کریمی پور؛ محمود فضل بخششی؛ شیلا نایبی فر

دوره 27، شماره 5 ، آذر و دی 1399، ، صفحه 700-707

چکیده

زمینه و هدف تحقیقات نشان داده‌اند که تمرینات مختلف ورزشی می‌توانند تأثیرات متفاوتی بر سطوح سرمی عامل نوروتروفیک مشتق از مغز (BDNF) بگذارند. با این وجود، اطلاعات کافی در مورد اثر تعاملی تمرینات تناوبی شدید ورزشی از طریق تأثیر بر وزن، شاخص توده بدنی و دور کمر به لگن بر BDNF وجود ندارد یا بسیار اندک می‌باشد. از این رو، هدف از پژوهش حاضر، ... بیشتر زمینه و هدف تحقیقات نشان داده‌اند که تمرینات مختلف ورزشی می‌توانند تأثیرات متفاوتی بر سطوح سرمی عامل نوروتروفیک مشتق از مغز (BDNF) بگذارند. با این وجود، اطلاعات کافی در مورد اثر تعاملی تمرینات تناوبی شدید ورزشی از طریق تأثیر بر وزن، شاخص توده بدنی و دور کمر به لگن بر BDNF وجود ندارد یا بسیار اندک می‌باشد. از این رو، هدف از پژوهش حاضر، بررسی تأثیر 6 هفته تمرین تناوبی شدید بر سطوح سرمی عامل نوروتروفیک مشتق از مغز و ترکیب بدنی دانشجویان پسر غیرفعال بود. مواد و روش‌ها در این پژوهش نیمه‌ تجربی، 16 نفر از دانشجویان پسر غیرورزشکار دانشگاه سیستان و بلوچستان، به صورت تصادفی ساده، به دوگروه 8 تایی کنترل و تمرین، تقسیم شدند. گروه تمرین، تمرینات تناوبی شدید به مدت 6 هفته را در یک مسافت 20 متری به صورت رفت و برگشت به مدت 30 ثانیه با شدت 90 درصد ضربان قلب حداکثر و 30 ثانیه استراحت فعال بین هر تکرار انجام دادند. گروه کنترل، طی این مدت هیچ‌گونه فعالیت ورزشی انجام ندادند. مقادیرBDNF به ترتیب 24 و 48 ساعت پیش از اولین و پس از آخرین جلسه پروتکل تمرینی با روش الایزا توسط کیت ویژه سنجش شد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارspssنسخه19 و تغییرات بین گروهی با کمک آزمون تی مستقل و اختلافات درون‌گروهی با استفاده از آزمون تی همبسته در سطح معناداری 0/05≥p تحلیل شدند. یافته‌ها در پژوهش حاضر، یافته‌ها نشان دادندپس از 6 هفته درگروه تمرین تناوبی شدید، وزن (0/008=p) و شاخص توده بدنی (0/005=p) کاهش معنی‌داری داشتند که همسو با افزایش معنی‌دار مقادیر سطوح سرمی BDNF (p=0/031) بود، در حالی که هیچ یک از شاخص‌ها در گروه کنترل، تغییر معنی‌دار را نشان ندادند (0/05<p). به‌علاوه، در مقادیر سرمی BDNF افزایش معنی‌داری در گروه تمرین در مقایسه با گروه کنترل رخ داد (0/002=p). نتیجه‌گیری با توجه به پارامترهای حاصل از مطالعه به نظر می‌رسد، تمرین تناوبی شدید می‌تواند با کاهش وزن وشاخص توده بدنی،سببسازگاری نروتروفینی وافزایش سطوح سرمی BDNF دانشجویان پسر غیرفعال شود.

تأثیر هشت هفته تمرین هوازی در آب با و بدون مصرف چای سبز بر فاکتورهای عملکردی کلیوی زنان یائسه غیر فعال

ناهید بیژه؛ فهیمه سادات جمالی؛ فاطمه نجاتی؛ محبوبه لطفعلی زاده

دوره 25، شماره 5 ، آذر و دی 1397، ، صفحه 706-714

چکیده

زمینه و هدف: چاقی در بیماران، کاهش عملکرد کلیه را به دنبال دارد و در افراد سالم، منجر به آسیب‌های کلیوی می‌گردد. هدف از این تحقیق بررسی تأثیر هشت هفته تمرین هوازی در آب با و بدون مصرف چای سبز بر عملکرد کلیوی زنان یائسه غیرفعال می‌باشد.مواد و روش‌ها: از بین 60 داوطلب، 29زن یائسه غیر فعال که دارای شاخص توده بدنی بالاتر از 25 کیلوگرم بر متر ... بیشتر زمینه و هدف: چاقی در بیماران، کاهش عملکرد کلیه را به دنبال دارد و در افراد سالم، منجر به آسیب‌های کلیوی می‌گردد. هدف از این تحقیق بررسی تأثیر هشت هفته تمرین هوازی در آب با و بدون مصرف چای سبز بر عملکرد کلیوی زنان یائسه غیرفعال می‌باشد.مواد و روش‌ها: از بین 60 داوطلب، 29زن یائسه غیر فعال که دارای شاخص توده بدنی بالاتر از 25 کیلوگرم بر متر مربع بودند، به طور تصادفی به سه گروه تمرین، مکمل و تمرین+مکمل تقسیم شدند. برنامه تمرین هوازی به‌مدت 8 هفته، هر هفته 3 جلسه و هرجلسه 45 دقیقه با شدت 75-65% ضربان قلب بیشینه اجرا شد. گروه مکمل، روزانه 6 گرم پودر خشک چای سبز را در 600 میلی‌لیتر آب تقریبا جوش ( 80درجه سانتی‌گراد)، یک ساعت قبل از وعده‌های غذایی به‌مدت 8 هفته مصرف کردند. گروه ترکیبی به‌طور هم‌زمان به تمرین‌ و مصرف چای سبز پرداختند.یافته‌ها: در گروه چای سبز، کراتینین سرم (048/0=p) کاهش معنی‌دار یافت؛ در‌حالی‌که هیچ یک از متغیر‌ها در گروه‌های تمرین (اسیداوریک(432/0=p)، اوره (681/0=p) و کراتینین (1=p)) و تمرین+مکمل (اسیداوریک (597/0=p)، اوره (270/0=p) و کراتینین (235/0=p) تغییر معنی‌داری نداشت. تغییرات بین‌گروهی نیز در هیچ یک از متغیر‌ها معنی‌دار نبود.نتیجه‌گیری: تمرینات هوازی در آب به مدت هشت هفته به تنهایی و همراه با مصرف چای سبز تأثیری در بهبود عملکرد کلیوی افراد چاق و داری اضافه وزن نداشت، در حالی‌که مصرف چای سبز به تنهایی باعث کاهش سطوح کراتینین و بهبود عملکرد کلیوی گردید.

روانشناسی و روانپزشکی

تعیین شیوع افسردگی در بیماران دیابتی نوع 2 مراجعه کننده به درمانگاه نادرکاظمی شیراز

علی زندگانی؛ زهرا علیاری؛ آرزو کساوندی

دوره 26، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1398، ، صفحه 763-769

چکیده

زمینه و هدف: افسردگی در افراد مبتلا به بیماری های مزمن داخلی از اهمیت بسزایی برخوردار است. یکی از این بیماریها دیابت نوع 2 میباشد. هدف این مطالعه تعیین شیوع افسردگی در بیماران دیابتی می باشد.مواد و روش ها: مطالعه حاضر به روش مقطعی توصیفی – تحلیلی بر روی 384 بیمار دیابتی انجام گرفت. این افراد از بین تمامی مراجعه کنندگان دیابتی تیپ 2 به ... بیشتر زمینه و هدف: افسردگی در افراد مبتلا به بیماری های مزمن داخلی از اهمیت بسزایی برخوردار است. یکی از این بیماریها دیابت نوع 2 میباشد. هدف این مطالعه تعیین شیوع افسردگی در بیماران دیابتی می باشد.مواد و روش ها: مطالعه حاضر به روش مقطعی توصیفی – تحلیلی بر روی 384 بیمار دیابتی انجام گرفت. این افراد از بین تمامی مراجعه کنندگان دیابتی تیپ 2 به واحد دیابت درمانگاه در زمستان 95 به طریق تصادفی ساده انتخاب شدند. اطلاعات با استفاده از پرسشنامه اطلاعات عمومی و آزمون 21 سوالی بک برای تشخیص افسردگی استفاده شد. نمره بالاتر از 16 بیانگر علائم افسردگی میباشد. آنالیز آماری توسط نرم افزار SSPS (نسخه9) با شاخص غیرپارامتری مربع کای انجام گرفت.یافته‏ها: نتایج مربوط به شیوع افسردگی در بین 108 نفر مرد و 276 نفر زن که دچار بیماری دیابت شده اند نشان داد که 25% مردها و 75% زنان دچار افسردگی شده اند.نتایج مربوط به بررسی متغیر های جنسیت، بعد خانواده، وضعیت تاهل، میزان تحصیلات، شغل، میزان درآمد و مدت زمان تشخیص بیماری بر روی افسردگی نشان داد که میزان افسردگی در دو گروه آقایان و خانم ها به طور معناداری به عوامل ذکر شده وابسته است. به ترتیب با مقادیر(02/0 P =، 00/0= P ،006/0 = P ، 00/0= P ،00/0p ‌‌ =، 00/0p‌‌ =،00/0p =). همچنین بررسی متغیر سن بیماران تفاوت معناداری را در میزان شیوع افسردگی نشان نداد (4/0P =).نتیجه‏گیری: افسردگی در بیماران دیابتی بسیار شایع است، لذا انجام مشاوره روان پزشکی جهت افسردگی در افراد دیابتی توصیه می شود.

تأثیر آموزش مؤلفه‌های هوش هیجانی بر اضطراب پرستاران شاغل در شهر سبزوار

علی وحیدی سبزوار؛ محسن کوشان؛ راضیه خسروراد؛ یاسر تبرائی؛ محمدرضا شگرف نخعی

دوره 22، شماره 5 ، آذر و دی 1394، ، صفحه 805-814

چکیده

زمینه و هدف: پرستاران ازجمله افرادی هستند که همواره درمعرض آسیبهای ناشی از اضطراب قراردارند. این استرسها میتواند روی سلامت روانی و نیز عملکرد پرستاران تأثیر منفی بگذارد. لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش هوش هیجانی بر وضعیت اضطراب پرستاران شاغل در بیمارستانهای شهر سبزوار انجام شد. موادّ و روشها: در این مطالعه ... بیشتر زمینه و هدف: پرستاران ازجمله افرادی هستند که همواره درمعرض آسیبهای ناشی از اضطراب قراردارند. این استرسها میتواند روی سلامت روانی و نیز عملکرد پرستاران تأثیر منفی بگذارد. لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش هوش هیجانی بر وضعیت اضطراب پرستاران شاغل در بیمارستانهای شهر سبزوار انجام شد. موادّ و روشها: در این مطالعه تجربی، تعداد 135 نفر از پرستاران شاغل در بیمارستانهای سبزواردر سال 1393، به صورت بهروش تصادفی ساده انتخاب شدند. سپس ازطریق پرسشنامه و مصاحبه حضوری معیارهای ورود و خروج، کنترل و پس احراز شرایط ورود به مطالعه و پس از تکمیل فرم رضایتنامه وارد مطالعه شدند. سپس بهصورت، نمونه بهصورت تصادفی به دو گروه مورد و کنترل تقسیم شدند. در ابتدا توسط تمام نمونه پرسشنامههای مشخصات فردی، هوش هیجانی بار-اون و اضطراب وضعیتی و صفتی اشپیل برگر تکمیل شد. سپس گروه مورد مؤلفههای هوش هیجانی را طی شش جلسه توسط یک متخصص روانشناسی آموزش دیدند. درنهایت در پایان دوره آموزش مجدداً پرسشنامهها از هر دو گروه، تکمیل و در پایان نتایج بهدست آمده ازطریق آزمونهای تی زوجی، تی دونمونهای مستقل،Monte Carloو آزمون ناپارامتری کای-دو در محیط نرم افزار نسخهی20SPSS آنالیز و مقایسه شدند. سطح معناداری 5 صدم p< در نظرگرفته شد. یافتهها: یافتههای مطالعه نشان دادمیزان هوش هیجانی در آغاز مطالعه در گروه مداخله و کنترل به ترتیب 02/34±06/319 و62/31±76/333 بود و بعد از مداخله 67/29±11/350 و 84/43±49/330 شد. میزان اضطراب کل در گروه مورد قبل از مداخله 76/15±95/84 و در گروه کنترل 77/13±61/77 بود و بعد از مداخله در گروه مورد 55/13±98/72 و در گروه کنترل 68/15±52/79 شد که این تفاوت از نظر آماری معنادار بود (1 هزارم p<). نتیجهگیری:یافتههای مطالعه نشان میدهد با افزایش نمره هوش هیجانی بهعلت اثر آموزش مؤلفههای هوش هیجانی؛ میزان اضطراب صفتی و وضعیتی بهطور معنادار کاهش مییابد.

بررسی ترکیبات فنلی و ارزیابی ظرفیت آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی عصاره الکلی دو گیاه ناخنک و زبان گنجشک

فریبا زارعی؛ سوسن خسرویار

دوره 23، شماره 5 ، آذر و دی 1395، ، صفحه 818-825

https://doi.org/10.21859/sums-2305818

چکیده

اهداف در سال‌های اخیر، یافتن ترکیبات جدید با منشأ گیاهی در درمان و پیشگیری از بیماری‌ها، مدنظر محققان قرار گرفته است. هدف مطالعه حاضر بررسی توان آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی گیاهان ناخنک و زبان گنجشک است که در طب سنتی استفاده می‌‌شود.مواد و روش ها در این پژوهش، پس از تهیه عصاره اتانولی گیاهان ناخنک و زبان گنجشک به روش خیساندن، میزان ... بیشتر اهداف در سال‌های اخیر، یافتن ترکیبات جدید با منشأ گیاهی در درمان و پیشگیری از بیماری‌ها، مدنظر محققان قرار گرفته است. هدف مطالعه حاضر بررسی توان آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی گیاهان ناخنک و زبان گنجشک است که در طب سنتی استفاده می‌‌شود.مواد و روش ها در این پژوهش، پس از تهیه عصاره اتانولی گیاهان ناخنک و زبان گنجشک به روش خیساندن، میزان توان آنتی‌اکسیدانی گیاهان با روش ارزیابی احیای یون مس و قدرت ضدالتهابی آن‌ها با آزمون ممانعت از تغییر شکل پروتئین آلبومین گاوی، اندازه‌گیری شد.یافته ها نتایج نشان داد هر دو گیاه اثر آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی دارند. فعالیت آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی به غلظت عصاره‌ها وابسته است و با افزایش غلظت عصاره‌ها، خاصیت آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی آن‌ها افزایش می‌یابد. بیشترین میزان ترکیبات فنلی در هر گرم عصاره خشک گیاه زبان گنجشک 047/0 میلی‌گرم است. این گیاه بیشترین اثر آنتی‌اکسیدانی (045/0±714/0) را دارد. بیشترین میزان ترکیبات فلاونوئیدی در گیاه ناخنک 23/9 میلی‌گرم است. این گیاه بیشترین اثر ضدالتهابی ( 033/0±217/0) را دارد. نتیجه گیری استفاده از روش‌های غربالگری همانند روش‌های ذکرشده، فرصتی برای یافتن ترکیبات فعال با چند اثر متفاوت را فراهم خواهد کرد.

فیزیولوژی ورزشی

تأثیر تمرین هوازی با شدت بالا و متوسط بر سطوح سرمی فاکتور رشد فیبروبلاستی-21 و فعالیت آنزیم پاراکسوناز-1 در موش‌های صحرایی مبتلا به کبد چرب غیرالکلی

قاسم مسعودزاده؛ علیرضا براری؛ آسیه عباسی دلویی؛ پروین فرزانگی

دوره 27، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1399، ، صفحه 818-824

چکیده

زمینه و هدف کبد چرب غیرالکلی، تجمع چربی در کبد است که خطر بروز بیماری قلبی- عروقی، کارسینومای کبدی و دیابت را افزایش می‌دهد و تمرینات بدنی می‌تواند احتمالاً سبب کاهش چربی کبدی گردد. هدف مطالعه حاضر، بررسی تأثیر هشت هفته تمرین هوازی با شدت بالا و متوسط بر سطوح سرمیFGF-21 و آنزیمPON-1 در کبد چرب غیرالکلی بود. مواد و روش‌هادر این مطالعه تجربی ... بیشتر زمینه و هدف کبد چرب غیرالکلی، تجمع چربی در کبد است که خطر بروز بیماری قلبی- عروقی، کارسینومای کبدی و دیابت را افزایش می‌دهد و تمرینات بدنی می‌تواند احتمالاً سبب کاهش چربی کبدی گردد. هدف مطالعه حاضر، بررسی تأثیر هشت هفته تمرین هوازی با شدت بالا و متوسط بر سطوح سرمیFGF-21 و آنزیمPON-1 در کبد چرب غیرالکلی بود. مواد و روش‌هادر این مطالعه تجربی 40 سر موش صحرایی نر بالغ ویستار (با میانگین وزن 10±210 گرم) به‌طور تصادفی به پنج گروه مساوی 1) کنترل (سالم) 2) کنترل (کبد چرب) 3) سالین 4) تمرین با شدت بالا و 5) تمرین با شدت متوسط تقسیم شدند. دوره تمرین در مدت هشت هفته، پنج جلسه در هفته و هر جلسه 45 دقیقه انجام شد. نمونه‌هایسرمیدر 48 ساعتپسازآخرینجلسهتمرینیودروضعیت 12 ساعتناشتاییجمع‌آوریشد. آنالیزواریانسیک‌طرفهوآزمونتوکیدرسطحP < 0.05مورداستفادهقرارگرفت. یافته‌هاسطوح سرمی FGF-21 در گروه تمرین با شدت بالا و شدت متوسط در مقایسه با گروه کنترل (کبد چرب) کاهش معناداری داشت (P≤0.001). همچنین سطوح سرمی PON-1 در گروه تمرین با شدت بالا و شدت متوسط در مقایسه با گروه کنترل (کبد چرب) کاهش معناداری داشت (P≤0.01) و تفاوت معناداری بین دو گروه تمرینی مشاهده نشد. نتیجه‌گیریطبق نتایج این مطالعه، تمرین ورزشی با شدت بالا و متوسط با کاهش FGF-21 و افزایشPON-1 سرمی می‌تواند سبب کاهش خطرات اختلالات کبدی در موش‌های صحرایی مبتلا به کبدچرب غیرالکلی گردد.

آمار و اپیدمیولوژی

بررسی عوامل خطر پوکی استخوان : مطالعه مروری

مریم عسکری؛ محمد حسن لطفی؛ محمد باقر اولیا؛ حسین فلاح زاده؛ مسعود محمدی

دوره 25، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1397، ، صفحه 854-863

چکیده

زمینه و اهداف: پوکی استخوان یک بیماری اسکلتی سیستمیک است، که هر ساله شکستگی های ناشی از آن هزینه اقتصادی و اجتماعی گزافی را بر سیستم درمانی کشور و مردم وارد می کند، لذا مطالعه حاضر با هدف مروری بر بررسی عوامل خطر پوکی استخوان انجام شده است.مواد و روش ها: مقاله حاضر از نوع مروری (Narrative review) بوده و در آن مقالات منتشر شده به زبان فارسی و انگلیسی ... بیشتر زمینه و اهداف: پوکی استخوان یک بیماری اسکلتی سیستمیک است، که هر ساله شکستگی های ناشی از آن هزینه اقتصادی و اجتماعی گزافی را بر سیستم درمانی کشور و مردم وارد می کند، لذا مطالعه حاضر با هدف مروری بر بررسی عوامل خطر پوکی استخوان انجام شده است.مواد و روش ها: مقاله حاضر از نوع مروری (Narrative review) بوده و در آن مقالات منتشر شده به زبان فارسی و انگلیسی در پایگاههای Google scholar، SID، PubMed، Science Direct از سال 2000تا 2016 میلادی و با استفاده از واژگان کلیدی osteoporosis، Bone density ، Risk factor، Bone Mineral Density، Age، Sex، BMI و Menopause بررسی شد. یافته ها: در بررسی 19 مقاله در این مطالعه مهمترین عوامل خطر در ابتلا به پوکی استخوان بر حسب نسبت شانس، سن بالای 60 سال 9/22 (19)، نمایه توده بدنی (BMI) کمتر از 25، 2/4 (22)، عدم فعالیت بدنی 1/2 (20) و ورزش کمتر از 3 ساعت در هفته 8/2 (21)، تعداد زایمان بیش از 3 بار 1/2 (22)، مصرف قلیان 7/12 (20) و یائسگی 6/29 (23)، مصرف لبنیات پایین 2/34 (23)، سابقه خانوادگی 3/2 (23)، استفاده از گلوکوکورتیکوئیدها 6/3 (22) بودند.نتیجه گیری: مهمترین عوامل خطر ابتلا به پوکی استخوان ذکر شده در مطالعات مورد بررسی مربوط به سبک زندگی افراد و به عبارتی قابل تعدیل بودند و لذا لازم است تا برنامه های سلامت، توجه به تغذیه و فعالیت بدنی از دوران کودکی و نوجوانی مورد توجه سیاستگزاران سلامت قرار گیرد.

تأثیر سه شیوه‌ی تمرینی هوازی، مقاومتی و ترکیبی بر غلظت CRP پلاسمای بیماران دیابتی نوع دو

علی حیدریان پور؛ مریم کشوری

دوره 23، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1395، ، صفحه 916-925

چکیده

مقدمه: مطالعات مختلف نشان‌دهنده‌ی نقش عوامل التهابی در ایجاد و پیشرفت عوارض ناشی از دیابت هستند. در میان این بیومارکرهای التهابی CRP، سریع‌ترین واکنش‌دهنده‌ی فاز حاد است که افزایش می‌یابد و با درمان موفقیت‌آمیز سریع به حد طبیعی بازمی‌گردد. مطالعات متعددی اثر ضدالتهابی تمرین‌های ورزشی را در مطالعات مقطعی و طولی تأیید می‌کنند ... بیشتر مقدمه: مطالعات مختلف نشان‌دهنده‌ی نقش عوامل التهابی در ایجاد و پیشرفت عوارض ناشی از دیابت هستند. در میان این بیومارکرهای التهابی CRP، سریع‌ترین واکنش‌دهنده‌ی فاز حاد است که افزایش می‌یابد و با درمان موفقیت‌آمیز سریع به حد طبیعی بازمی‌گردد. مطالعات متعددی اثر ضدالتهابی تمرین‌های ورزشی را در مطالعات مقطعی و طولی تأیید می‌کنند و به تأثیر آن بر سایتوکین‌های مختلف التهابی و پیش التهابی اشاره‌کرده‌اند. به همین منظور این مطالعه به مقایسه‌ی سه‌ شیوه‌ی تمرینی مختلف بر CRP پلاسمای بیماران دیابتی نوع دو پس از ده هفته تمرین طراحی‌شده است. مواد و روشها: برای انجام این پژوهش 52 بیمار دیابتی نوع دو (65-40 سال) به‌طور تصادفی به چهار گروه تمرینی هوازی، مقاومتی، ترکیبی (هوازی و مقاومتی) و کنترل تقسیم شدند. در هر گروه سیزده نفر قرار گرفت. تمرین‌های سه بار در هفته، هر جلسه شصت دقیقه به مدت ده هفته به طول انجامید. پروتئین واکنش‌دهنده با حساسیت بالا (hs-CRP) در ابتدا و در پایان مطالعه به روش الایزا اندازه‌گیری شد. برای تحلیلداده‌هاازنرم‌افزار SPSS نسخۀ 20 در سطحمعنی‌داری (05/0 P≤) استفاده شد. نتایج: یافته‌های تحقیق نشان داد که تمرین هوازی به مدت ده هفته به‌طور معنی‌داری سطح hs-CRP را کاهش داد. سطح hs-CRP در اثر تمرین مقاومتی به مدت ده هفته تغییر معنی‌داری نداشت (05/0 <P). تمرین ترکیبی به‌طور معنی‌داری سطح CRP را کاهش داد و این کاهش نسبت به گروه هوازی به‌تنهایی بارزتر بود. نتیجه‌گیری:بر اساس یافته‌های پژوهش تجویز تمرین‌های ورزشی هوازی و به‌ویژه ترکیبی می‌تواند روش مناسبی برای جلوگیری از بالا رفتن بیومارکرهای التهابی مثل CRP در بیماران دیابتی نوع دو باشد درنتیجه با انجام مطالعات بیشتر در آینده شاید برای جلوگیری از بروز عوارض دیابت مفید باشد.

مدیریت آموزش

الگوی عوامل مؤثر بر زنجیره تأمین خدمات بیمارستانی

موسی الرضا محقق نژاد؛ امیر اشکان نصیری پور؛ روح اله زابلی؛ حسین دامغانیان

دوره 28، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1400، ، صفحه 959-969

چکیده

مقدمه و هدف: بیمارستان‌ها به‌عنوان یک‌نهاد مهم در نظام نوین درمان با استفاده از منابع مختلف، مسئولیت تأمین، حفظ و ارتقای سلامت افراد جامعه را به عهده‌دارند. برای انجام این خدمت مهم لازم است که نیازهای آن‌ها به‌درستی تأمین شود. این مطالعه باهدف طراحی الگوی عوامل مؤثر بر زنجیره تأمین خدمات بیمارستانی انجام شد.روش کار: این پژوهش ترکیبی ... بیشتر مقدمه و هدف: بیمارستان‌ها به‌عنوان یک‌نهاد مهم در نظام نوین درمان با استفاده از منابع مختلف، مسئولیت تأمین، حفظ و ارتقای سلامت افراد جامعه را به عهده‌دارند. برای انجام این خدمت مهم لازم است که نیازهای آن‌ها به‌درستی تأمین شود. این مطالعه باهدف طراحی الگوی عوامل مؤثر بر زنجیره تأمین خدمات بیمارستانی انجام شد.روش کار: این پژوهش ترکیبی (کیفی–کمی) از نوع کاربردی است که در آن از نظرات پانزده نفر از آگاهان از شش استان کشور در مورد زنجیره تأمین خدمات بیمارستانی استفاده شد. پس از انجام مصاحبه‌ی نیمه ساختارمند، نظرات آنان تا رسیدن به مرحله اشباع جمع‌آوری و سپس تجزیه‌وتحلیل گردید. برای تعیین عوامل مؤثر از رویکرد تحلیل چارچوب استفاده شد. با استفاده از روش دلفی نیز میزان توافق خبرگان ارزیابی گردید.یافته‌ها: پس از تجزیه‌وتحلیل و کدبندی‌های اولیه، درنهایت هفت موضوع اصلی شامل منابع مالی، منابع انسانی، فناوری‌ها، تقاضای القایی، مدیریت، تأمین و توزیع و ساختمان و تجهیزات مشخص شد. دراین‌بین مدیریت با (میانگین 0/46±4/42و میانگین رتبه‌ای 5/56) به‌عنوان مهم‌ترین عامل تعیین گردید.نتیجه‌گیری: هرچند که منابع مالی یا انسانی و سایر فاکتورهای درون یا برون سازمانی بر زنجیره تامین خدمات بیمارستانی تاثیر دارد اما سرمایه گذاری برای بهبود مدیریت از بروز بسیاری از چالش ها جلوگیری کرده یا اثر آنها را کاهش می دهد.

بررسی غلظت نیترات و نیتریت در منابع آب زیرزمینی‌ شهر جیرفت در سال 1388

حسن ایزانلو؛ غریب مجیدی؛ افشین ملکی؛ محمد خزائی؛ مریم سادات طباطبایی مجد؛ مهشید وطن خواه؛ شهرام نظری

دوره 22، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1394، ، صفحه 1035-1042

چکیده

زمینه و هدف: هدف از این مطالعه تعیین غلظت نیترات و نیتریت در منابع آب‌ زیرزمینی شهر جیرفت و مقایسه آنها با مقادیر استادارد سازمان جهانی بهداشت بود. مواد و روشها:این پژوهش از نوع توصیفی–مقطعی بود که در سال 1388 انجام شد. نمونه‌برداری از55 حلقه چاه در طی یکسال در نقاط مختلف شهر جیرفت انجام ‌شد. از هر منبع در هر فصل 3 نمونه برداشت ‌گردید. ... بیشتر زمینه و هدف: هدف از این مطالعه تعیین غلظت نیترات و نیتریت در منابع آب‌ زیرزمینی شهر جیرفت و مقایسه آنها با مقادیر استادارد سازمان جهانی بهداشت بود. مواد و روشها:این پژوهش از نوع توصیفی–مقطعی بود که در سال 1388 انجام شد. نمونه‌برداری از55 حلقه چاه در طی یکسال در نقاط مختلف شهر جیرفت انجام ‌شد. از هر منبع در هر فصل 3 نمونه برداشت ‌گردید. غلظت نیترات و نیتریت نمونه‌ها به روش اسپکتروفتومتری تعیین شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار16 SPSS استفاده شد. آزمون‌های آماری مورد استفاده شامل آنالیز واریانس یکطرفه (ANOVA) و آزمون‌های پس‌وقوعی (TukeyHSD و Tamhane) بود. یافته‌ها:میانگین سالیانه غلظت نیترات و نیتریت در شهر جیرفت به ترتیب برابر 05/10 و 01/0 میلی‌گرم در لیتر بود. بین غلظت نیترات و نیتریت بر حسب فصول مختلف تفاوت آماری مشاهده نشد (05/0<P). غلظت نیترات بین ناحیه 1 و ناحیه 2 و 3، ناحیه 2 و ناحیه 5 و 6، ناحیه 3 و ناحیه 5 و 6 اختلاف معنی‌داری داشت (05/0>P). غلظت نیترات در مناطق مسکونی بیشتر از مناطق باغی و زمین‌های خالی بود (05/0>P). نتیجه‌گیری: غلظت نیترات و نیتریت در چاه‌ها کمتر از استاندارد سازمان جهانی بهداشت بود. ممکن است در آینده برخی چاه‌ها غلظت نیترات بیشتر از حد استاندارد ‌داشته باشند. پیشنهاد می‌شود عوامل دخیل در افزایش غلظت نیترات در چاه‌ها به طور دقیق بررسی شود و راهکار صحیح برای جلوگیری، کاهش و کنترل نیترات ارائه گردد.

بررسی کارایی نانو ذرات پراکسید کلسیم در حذف ماده‌ی رنگ‌زای راکتیو قرمز 198 از فاضلاب صنایع نساجی

محمد ملکوتیان؛ علی اسدی پور؛ سمیه محمدی سنجد کوه

دوره 23، شماره 1 ، فروردین و اردیبهشت 1395، ، صفحه 110-121

چکیده

زمینه و هدف: یکی از بزرگترین صنایع تولیدکنندهی فاضلابهای رنگی، صنعت نساجی است. تخلیهی این فاضلابها به آبهای پذیرنده از طریق کاهش انتقال نور، کاهش اکسیژن محلول و افزایش COD زندگی آبزیان را به خطر میاندازد. در این تحقیق کارایی نانو ذرات پراکسید کلسیم در حذف راکتیو قرمز 198 از فاضلاب سنتتیک و فاضلاب کارخانه نساجی یزدباف ... بیشتر زمینه و هدف: یکی از بزرگترین صنایع تولیدکنندهی فاضلابهای رنگی، صنعت نساجی است. تخلیهی این فاضلابها به آبهای پذیرنده از طریق کاهش انتقال نور، کاهش اکسیژن محلول و افزایش COD زندگی آبزیان را به خطر میاندازد. در این تحقیق کارایی نانو ذرات پراکسید کلسیم در حذف راکتیو قرمز 198 از فاضلاب سنتتیک و فاضلاب کارخانه نساجی یزدباف بررسی گردید. موادّ و روشها: این تحقیق یک مطالعهی تجربی است که در بهار و تابستان 1393 در مرکز تحقیقات مهندسی بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی کرمان انجام شد. مشخصات نانو ذرات سنتز شده از طریق آزمایشهای TEM و XRD تعیین گردید. آزمایشهای جذب در سیستم ناپیوسته روی نمونه سنتتیک و واقعی انجام شد. تاثیر پارامترهای pH محلول (3-13)، غلظت اولیه رنگ (10 – 300 mg/L)، زمان تماس (5- 90 دقیقه) و دوز جاذب (5 صدم -6 دهم گرم) بررسی و ایزوترمهای جذب تعیین شد. دادهها با استفاده از نرمافزارSPSS نسخهی 21، EXCEL2007 و ضریب همبستگی پیرسون تحلیل گردید. یافتهها: جاذب سنتز شده دارای اشکال کروی یکنواخت با اندازهی متوسط 25-15 نانومتر بود.pHبهینه در حذف رنگ 3-7، زمان تماس تعادلی 50 دقیقه و مقدار بهینهی جاذب 4 دهم گرم در 100 میلی لیتر بود. در شرایط بهینه بازدهی حذف رنگ در نمونهی سنتتیک و واقعی، بهترتیب 58/99 و 18/76 درصد بهدست آمد. نتایج حاصلشده بیشترین همبستگی را با مدل ایزوترم لانگمویر نشان داد. نتیجهگیری: براساس نتایج پراکسید کلسیم جاذب مناسبی در حذف راکتیو قرمز 198 میباشد و با توجه به سنتز آسان، میتواند به عنوان یک روش کاربردی در تصفیهی فاضلابهای نساجی استفاده شود.

پرستاری

بررسی تاثیر آرام سازی پیشرونده عضلانی بر افسردگی بیماران مبتلا به دیابت نوع 2

مهدی جعفرزاده فخاری؛ یاسر تبرائی؛ مهدی معتکف فر؛ سلیمه عزیزی

دوره 25، شماره 1 ، فروردین و اردیبهشت 1397، ، صفحه 111-117

چکیده

مقدمه: افسردگی یکی از شایع ترین اختلالات روانپزشکی در بیماران مبتلا به دیابت است که بروز آن علاوه بر تاثیر بر سیر درمان، می تواند پیش آگهی بیماری را نیز دستخوش تغییر کند.مطالعه حاضر باهدف تعیین تاثیرآرام سازی پیشرونده عضلانی بر افسردگی بیماران مبتلا به دیابت نوع2انجام شد. روش کار:این مطالعه کارآزمایی بالینی بر روی77بیمار مراجعه کننده ... بیشتر مقدمه: افسردگی یکی از شایع ترین اختلالات روانپزشکی در بیماران مبتلا به دیابت است که بروز آن علاوه بر تاثیر بر سیر درمان، می تواند پیش آگهی بیماری را نیز دستخوش تغییر کند.مطالعه حاضر باهدف تعیین تاثیرآرام سازی پیشرونده عضلانی بر افسردگی بیماران مبتلا به دیابت نوع2انجام شد. روش کار:این مطالعه کارآزمایی بالینی بر روی77بیمار مراجعه کننده به مرکز دیابت شهرستان سبزوار در سال 1394 انجام شد.افراد شرکت کننده در مطالعه آزمون افسردگی بک را تکمیل کردند و در صورت کسب نمره 28-14 (افسردگی خفیف و متوسط)وارد مطالعه شدند.سپس بیماران پس از تکمیل رضایت نامه، به صورت تصادفی به دو گروه آرام سازی پیشرونده عضلانی(37 نفر) و کنترل(40 نفر) تقسیم شدند.آرام سازی هفته ای2مرتبه به مدت20-30دقیقه تحت نظارت پژوهشگر در طی6 هفته اجرا شد و در پایان هفته ششم مجددا آزمون افسردگی بک تکمیل گردید.داده ها با استفاده از آمار توصیفی تحلیلی با نرم افزارSPSS (نسخه 16) تجزیه وتحلیل شد و P مساوی 05/0 به عنوان سطح معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ها:میانگین نمره افسردگی بعد از مداخله در گروه آرام سازی از 20/4± 20/91به 85/2±29/11 و در گروه کنترل از21/4±20/60 به61/3±19/99 رسید.بر اساس آزمون آماری تی مستقل بین دو گروه اختلاف آماری معنا داری وجود داشت(P<0/001).آزمون آماری تی زوجی تفاوت آماری معناداری را از نظر نمره افسردگی قبل و بعد از مداخله در گروه آرام سازی عضلانی نشان داد(p<0/001)در حالی که درگروه کنترل اختلاف آماری معناداری وجود نداشت(p=0/204). نتیجه گیری:آرام سازی پیشرونده عضلانی روشی موثردرکاهش میزان افسردگی در بیماران مبتلا به دیابت نوع2می باشد.

آموزش بهداشت

رابطة بین متغیرهای زمینه‌ای و سرمایة اجتماعی در دانشجویان علوم پزشکی ایران

مهناز صلحی؛ جواد یوسفی‌لبنی؛ صدیقه رستاقی؛ بهار خسروی؛ اسماعیل فتاحی

دوره 27، شماره 1 ، فروردین و اردیبهشت 1399، ، صفحه 113-120

چکیده

مقدمه: سرمایه اجتماعی یکی از متغیرهای تاثیرگذار بر رشد و توسعه اقتصادی، اجتماعی و سلامتی جامعه است. بنابراین هدف پژوهش حاضر بررسی سرمایه اجتماعی در بین دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی ایران است. مواد و روش ها: این مطالعه از نوع مقطعی می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی ایران در سال 97-1396 می باشد که تعداد ... بیشتر مقدمه: سرمایه اجتماعی یکی از متغیرهای تاثیرگذار بر رشد و توسعه اقتصادی، اجتماعی و سلامتی جامعه است. بنابراین هدف پژوهش حاضر بررسی سرمایه اجتماعی در بین دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی ایران است. مواد و روش ها: این مطالعه از نوع مقطعی می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی ایران در سال 97-1396 می باشد که تعداد 367 نفر به صورت تصادفی و با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده‌های پژوهش از پرسشنامه سرمایه اجتماعی دلاویز (1384) به همراه تعدادی از متغیرهای زمینه ای استفاده شد. برای بررسی اعتبار و پایایی پرسشنامه به ترتیب از اعتبار صوری و آلفای کرونباخ بهره گرفته شد. همچنین برای تحلیل داده ها از نرم افزار 17 spss و نیز از آزمون‌ های تحلیل واریانس یک طرفه، تی مستقل و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته ها: سرمایه اجتماعی در این پژوهش با میانگین 91/54 در سطح متوسطی قرار داشت. نتایج نشان داد که دانشجویان در بعد اعتماد با میانگین(97/10) کمترین میزان و در بعد مشارکت گروهی با میانگین(47/17) دارای بیشترین میزان سرمایه اجتماعی بودند. همچنین بین متغیرهای سن، دانشکده، جنسیت و وضعیت تاهل با سرمایه اجتماعی رابطه معنی داری یافت نشد. اما متغیرهای وضعیت اشتغال، مقطع تحصیلی و وضعیت سکونت دارای رابطه معنی داری با سرمایه اجتماعی بودند.

فیزیولوژی و فارماکولوژی

تأثیر تجویز مناکوئینون-4 بر بیان ژن‌های عوامل پیش‌برنده التهاب به دنبال ایسکمی/ ریپرفیوژن مغزی سرتاسری گذرا در هیپوکامپ موش صحرایی نر نژاد ویستار

بهرام فرهادی مقدم؛ مسعود فریدونی

دوره 28، شماره 1 ، فروردین و اردیبهشت 1400، ، صفحه 116-122

چکیده

زمینه و هدف: مطالعات فراوانی نشان داده است که فرایندهای التهابی ناشی از ایسکمی/ ریپرفیوژن مغزی، منجر به ایجاد آسیبهای مغزی و اختلالات شناختی میگردد. از سوی دیگر، مناکوئینون-4 (MK-4)، یکی از مهم‌ترین انواع ویتامین کا (K2)، دارای تأثیرات ضدالتهابی است؛ لذا در این مطالعه، تأثیرات تجویز MK-4 بر میزان بیان ژن‌های عوامل پیش‌برنده التهاب ... بیشتر زمینه و هدف: مطالعات فراوانی نشان داده است که فرایندهای التهابی ناشی از ایسکمی/ ریپرفیوژن مغزی، منجر به ایجاد آسیبهای مغزی و اختلالات شناختی میگردد. از سوی دیگر، مناکوئینون-4 (MK-4)، یکی از مهم‌ترین انواع ویتامین کا (K2)، دارای تأثیرات ضدالتهابی است؛ لذا در این مطالعه، تأثیرات تجویز MK-4 بر میزان بیان ژن‌های عوامل پیش‌برنده التهاب به دنبال ایسکمی/ ریپرفیوژن مغزی سرتاسری در هیپوکامپ موشهای صحرایی نر بررسی گردید. مواد و روش‌ها: در این تحقیق، 20 موش صحرایی نر بالغ نژاد ویستار با وزن تقریبی 300 تا 250 گرم به‌طور تصادفی، انتخاب و در ۵ گروه آزمایشی بررسی شدند: گروه کنترل (سالم)، شم (جراحی، بدون بستن شریانهای کاروتید)،‌ ایسکمی/ ریپرفیوژن،‌ ایسکمی/ ریپرفیوژن + تزریق درون‌صفاقی DMSO به‌عنوان حلال MK-4، درمان (ایسکمی/ ریپرفیوژن + تزریق درون‌صفاقی MK-4). به‌منظور ایجاد مدل ایسکمی هر دو شریان کاروتید مشترک به مدت 20 دقیقه مسدود شدند. در گروه درمانی، تجویز درون‌صفاقی MK-4 (mg/kg200) ۲۰ دقیقه پس از ایسکمی (بلافاصله و 2 ساعت پس از ریپرفیوژن) انجام شد. 24 ساعت پس از ریپرفیوژن، میزان mRNA ژن‌های TNF-α، IL-1β و IL-6 بررسی گردید. یافته‌ها: تجویز درون‌صفاقی MK-4 به‌طور معنی‌داری میزان بیان mRNA ژنهای عوامل پیش‌برنده التهابی شامل TNF-α (p <0.05)، IL-1β و IL-6 (p <0.001) به دنبال ایسکمی/ ریپرفیوژن را کاهش داد. نتیجه‌گیری: نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که تجویز MK-4 پس از القای ایسکمی/ ریپرفیوژن مغزی توانسته است موجب کاهش بیان عوامل پیش‌برنده التهاب در هیپوکامپ شود و احتمالاً از این طریق منجر به بروز اثرات حفاظت نورونی می‌شود.

آناتومی، بافت و جنین

ارزیابی‌آموزش‌ مهارت های نوین‌آناتومی‌سطحی‌دردانشجویان پزشکی برای مکان یابی‌کانون های سمع صدای قلبی‌‌

رحیم گل محمدی؛ ابراهیم شیرزاد

دوره 26، شماره 1 ، فروردین و اردیبهشت 1398، ، صفحه 119-125

چکیده

مقدمه وهدف: در روش های جدید آموزش مکا ن یابی کانون های سمع قلب مهم وضروری است. هدف از این مطالعه تاثیر آموزش آناتومی سطحی درمکان یابی کانون های سمع صدای قلب مبتی بر شواهد می باشدمواد وروش‌ها: دراین مطالعه توصیفی تحلیلی دانشجویان پزشکی برای مکان یابی دقیق کانون های سمع صدای های قلب، بر اساس جنسیت به دوگروه (مذکر ومونث)و 17 گرو ه کوچک دونفری ... بیشتر

میکروبیولوژی، ویروس، قارچ و انگل

ارزیابی پاسخ ایمنی به واکسن HBV در کارکنان و دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی سبزوار سال 94-1393

وجیهه قارزی؛ سحر کلاته؛ رحیم اکرمی؛ محمد شوریده یزدی؛ مریم لطیف نیا؛ مجتبی فتاحی عبدی زاده

دوره 24، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1396، ، صفحه 131-137

چکیده

چکیده زمینه وهدف: بیماری هپاتیت B از عفونت های منتقله از راه خون بوده وپیش‌بینی می‌شود حدود دو میلیارد نفر از جمعیت دنیا در معرض ویروس هپاتیت B قرار گرفته باشند. به خاطر مسائل شغلی، دانشجویان و کارکنان علوم پزشکی بیش از سایر افراد جامعه در معرض مواجهه وابتلا به این بیماری می باشند. مواد وروشها: مطالعه توصیفی- تحلیلی بوده و بطور تصادفی ... بیشتر چکیده زمینه وهدف: بیماری هپاتیت B از عفونت های منتقله از راه خون بوده وپیش‌بینی می‌شود حدود دو میلیارد نفر از جمعیت دنیا در معرض ویروس هپاتیت B قرار گرفته باشند. به خاطر مسائل شغلی، دانشجویان و کارکنان علوم پزشکی بیش از سایر افراد جامعه در معرض مواجهه وابتلا به این بیماری می باشند. مواد وروشها: مطالعه توصیفی- تحلیلی بوده و بطور تصادفی 238 نفر از کارکنان و دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی سبزوار انتخاب و نمونه گیری شدند. سپس تیترآنتی بادی ضد پروتئین سطحی ویروس هپاتیت B(HBs- Ab) به روش ELISA اندازه گیری وپس از ثبت نتایج واطلاعات دموگرافیک ، نتایج با استفاده از نرم افزار Stata12 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: از مجموع 238 مورد ، 156 نفر زن (65/5%) و82 (34/5%) مرد بودند. 66درصد از افراد آنتی بادی بالای mu/ml10 داشته ودر4/37 درصد افراد پاسخ مناسب بالای u/ml 100 مشاهده شد.رابطه‌ بین شغل، جنس وتاهل با پاسخ ایمنی معنادار بود.100% افرادی که دوز کامل بعلاوه یادآور واکسن را دریافت کرده بودند، ایمن بودند. با گذشت زمان، از درصد افراد ایمن، کم شده بود.نتیجه گیری: با توجه به کاهش پاسخ به واکسن به مرور زمان ونیز در معرض خطر بودن پرسنل بهداشتی درمانی توصیه می‌شود تیتر آنتی‌بادی در این افراد بصورت دوره ای 5 الی 10 ساله بررسی شده تا در صورت کاهش تیتر، دوز یادآور تجویز شود.‌‌‌‌‌‌

کارآیی آموزش مبتنی بر طرحواره درمانی بر عملکرد خانواده در زنان متاهل مراجعه کننده به مرکز مشاور خانواده (کارایی آموزش مبتنی بر طرح‌واره درمانی بر عملکرد خانواده در زنان متأهل)

راضیه عاشوری؛ شهناز نوحی؛ حکیمه آقایی

دوره 29، شماره 1 ، فروردین و اردیبهشت 1401، ، صفحه 154-165

چکیده

زمینه و هدف: عملکرد خانواده از مهمترین شاخص ها برای تضمین کیفیت زندگی و سلامت روان اعضای خانواده می باشد و توانایی مقابله خانواده را با استرس ها و تعارضات نشان می‌دهد. بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی کارآیی آموزش مبتنی بر طرحواره درمانی در زنان متاهل بر عملکرد خانواده انجام شد. مواد و روش ها: پژوهش حاضر، نیمه تجربی با طرح پیش آزمون ... بیشتر زمینه و هدف: عملکرد خانواده از مهمترین شاخص ها برای تضمین کیفیت زندگی و سلامت روان اعضای خانواده می باشد و توانایی مقابله خانواده را با استرس ها و تعارضات نشان می‌دهد. بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی کارآیی آموزش مبتنی بر طرحواره درمانی در زنان متاهل بر عملکرد خانواده انجام شد. مواد و روش ها: پژوهش حاضر، نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون و گروه گواه بود. جامعه آماری مراجعین زن متاهل مرکز مشاوره منطقه 5 تهران بودند. حجم نمونه با نرم افزار G*power 30 نفر محاسبه شد. داوطلبین به شیوه در دسترس، با در نظر گرفتن معیارهای ورود و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. عملکرد خانواده دو گروه با ابزار سنحش خانواده مک مستر (1960)، سنجیده شد. گروه آزمایش 13 جلسه آموزش مبتنی بر طرحواره، دریافت کردند. شرکت کنندگان پس از آموزش و یک ماه بعد مجددا پرسشنامه را تکمیل نمودند. جهت تحلیل داده ها از نرم افزار 24-spss ، تحلیل کوواریانس چند متغیری و سطح معناداری برابر با 0/05 استفاده شد. یافته ها: نتایج کوواریانس چند متغیری نشان داد که عملکرد خانواده در گروه آزمایش نسبت به گروه گواه پس از جلسات آموزشی تفاوت معناداری داشت (0/05>p). نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان دهنده بهبود قابل توجه آزمودنی ها در عملکرد کلی خانواده در مقایسه با ابتدای مطالعه بود. بر این اساس آموزش مبتنی بر طرحواره درمانی بر بهبود عملکرد خانواده تاثیر دارد.

فیزیولوژی ورزشی

مقایسه اثر تمرینات تناوبی هوازی، مقاومتی و موازی بر میزان لپتین سرم و مقاومت انسولین در زنان دارای اضافه وزن

مژگان زمین افشان؛ امین عیسی نژاد؛ محمود نیک سرشت؛ فاطمه ایزددوست

دوره 27، شماره 2 ، خرداد و تیر 1399، ، صفحه 237-244

چکیده

زمینه و هدف لپتین به طور خاص در بافت چربی تولید می‌شود و نقشی اساسی را در تنظیم متابولیسم گلوکز ایفا می‌کند. به نظر می‌رسد که فعالیت بدنی می‌تواند موجب بهبود هموستاز گلوکز و سطوح لپتین در انسان گردد. لذا، هدف از این مطالعه بررسی اثر تمرین هوازی متناوب، مقاومتی و موازی بر سطح سرمی لپتین و مقاومت به انسولین زنان دارای اضافه وزن بود. ... بیشتر زمینه و هدف لپتین به طور خاص در بافت چربی تولید می‌شود و نقشی اساسی را در تنظیم متابولیسم گلوکز ایفا می‌کند. به نظر می‌رسد که فعالیت بدنی می‌تواند موجب بهبود هموستاز گلوکز و سطوح لپتین در انسان گردد. لذا، هدف از این مطالعه بررسی اثر تمرین هوازی متناوب، مقاومتی و موازی بر سطح سرمی لپتین و مقاومت به انسولین زنان دارای اضافه وزن بود. مواد و روش‌ها در این پژوهش نیمه تجربی، 40 زن داوطلب به صورت تصادفی به گروه‌های (در هر گروه 10 نفر) کنترل بدون تمرین، تمرین هوازی متناوب، تمرین مقاومتی، یا موازی تقسیم شدند. آزمودنی‌های گروه تمرینی 12 هفته تمرین نظارت شده را سه بار در هفته انجام دادند، در حالی که گروه کنترل سبک زندگی بی‌تحرک خود را حفظ کرد. مقاومت به انسولین و لپتین توسط ارزیابی نمونه خون ناشتا قبل و بعد از 12 هفته مداخله ارزیابی شدند. تمامی داده‌ها توسط نرم افزار SPSS نسخه 24 ارزیابی و سطح معنی داری کمتر از 05/0p< تنظیم شد. یافته ها در ابتدا، قند خون ناشتا، انسولین، HOMA-IR و لپتین تفاوت معنی‌داری را بین گروه‌ها نداشتند. قند خون ناشتا در گروه موازی بهبود یافت (005/0=p)، اما در سایر گروه ها این تغییرات دیده نشد. از جهتی دیگر، انسولین، HOMA-IR و لپتین در طول مطالعه تغییر نکردند. بحث و نتیجه گیری به طور خلاصه، برای بهبود قند خون ناشتا، تمرین موازی موثر تر از تمرین هوازی یا مقاومتی بود.

اهمیت سلول‌های بنیادی مزانشیمی در درمان زخم‌های پوستی

معصومه فخرطه؛ آرش جاوری

دوره 28، شماره 2 ، خرداد و تیر 1400، ، صفحه 259-273

چکیده

زمینه و هدف سلول‌های بنیادی مزانشیمی (MSCها) به‌عنوان یک منبع جذاب برای سلول‌درمانی بافت‌های آسیب‌دیده شناخته شده‌اند. توانایی تمایز چندگانه، دستیابی آسان، ایمنی‌زایی پایین و نقش چشمگیر در فیزیولوژی ترمیم زخم باعث استفاده گسترده از این سلول‌ها در ترمیم زخم شده است. در این مطالعه مروری، نقش MSCها در ترمیم زخم‌های پوستی مورد ... بیشتر زمینه و هدف سلول‌های بنیادی مزانشیمی (MSCها) به‌عنوان یک منبع جذاب برای سلول‌درمانی بافت‌های آسیب‌دیده شناخته شده‌اند. توانایی تمایز چندگانه، دستیابی آسان، ایمنی‌زایی پایین و نقش چشمگیر در فیزیولوژی ترمیم زخم باعث استفاده گسترده از این سلول‌ها در ترمیم زخم شده است. در این مطالعه مروری، نقش MSCها در ترمیم زخم‌های پوستی مورد بحث قرار می‌گیرد. مواد و روش‌ها این مقاله مروری براساس یافته‌های حاصل از جستجوی پایگاه داده‌های PubMed و Google Scholar بین سال‌های 1990 تا 2020 و سایت اینترنتی ClinicalTrials.gov تهیه شد. یافته‌ها: MSCها در تمام مراحل ترمیم زخم موثرند. این سلول‌ها به جایگاه آسیب پوستی مهاجرت می ‌کنند و علاوه بر تمایز به سلول‌های پوستی، از طریق پیام‌رسانی پاراکرین، پاسخ‌های ایمنی و التهابی را مهار و تکثیر و تمایز سلول‌های پیسشاز ساکن در محل را تحریک می‌کنند و به رگزایی، تشکیل مجدد اپیتلیوم و شکل‌گیری بافت گرانوله منجر می‌شوند. در مرحله بازسازی و بلوغ نیز این سلول‌ها تشکیل بافت فیبروز و انقباض زخم را کاهش و بیان کلاژن و مقاومت کششی زخم را افزایش می‌دهند. این سلول‌ها عملکرد خود را براساس ویژگی‌های مولکولی محل ضایعه تغییر می‌دهند و باعث ایجاد ریزمحیط ترمیم‌کننده زخم به جای ریزمحیط فیبروتیک می‌شوند. نتیجه‌گیری: امروزه پیشرفت‌های شگرفی در روش‌های تحویل MSCها به زخم‌های در حال ترمیم حاصل شده است. این سلول‌ها با تزریق داخل وریدی یا داخل درمی، همراه با داربست‌ها، به شکل اسپری پلیمر فیبرین یا همراه با هیدروژل‌ها استفاده می‌شوند. علاوه بر این، وزیکول‌های خارج سلولی و محیط هم‌افزایی شده این سلول‌ها به‌تنهایی نیز مؤثر است. مطالعات آینده می‌تواند به راهکارهای درمانی مؤثرتری در زمینه استفاده از MSCها در ترمیم زخم منتهی شود.

بررسی فعالیت‌های ضدمیکروبی و آنتی‌اکسیدانی و ترکیبات فیتوشیمیایی اسانس و عصاره‌های مختلف گیاه کاه‌مکی (.Cymbopogon olivieri (Boiss.) Bor) از استان سیستان و بلوچستان

امید عزیزیان شرمه؛ مژگان طاهری زاده؛ محرم ولی زاده؛ علیرضا زابلی

دوره 25، شماره 2 ، خرداد و تیر 1397، ، صفحه 279-292

چکیده

اهداف: در این پژوهش فعالیت‌های ضدمیکروبی، آنتی‌اکسیدانی و ترکیبات فیتوشیمیایی اسانس و عصاره‌های گیاه دارویی کاه‌مکی (.Cymbopogon olivieri (Boiss.) Bor)، رشد‌یافته در استان سیستان و بلوچستان بررسی شده است.مواد و روش‌ها: جهت بررسی ترکیبات فیتوشیمیایی شامل ترکیبات فنولی و فلاونوئیدی کل موجود در سه عصاره (متانولی، اتانولی و آبی) و اسانس، به ترتیب، ... بیشتر اهداف: در این پژوهش فعالیت‌های ضدمیکروبی، آنتی‌اکسیدانی و ترکیبات فیتوشیمیایی اسانس و عصاره‌های گیاه دارویی کاه‌مکی (.Cymbopogon olivieri (Boiss.) Bor)، رشد‌یافته در استان سیستان و بلوچستان بررسی شده است.مواد و روش‌ها: جهت بررسی ترکیبات فیتوشیمیایی شامل ترکیبات فنولی و فلاونوئیدی کل موجود در سه عصاره (متانولی، اتانولی و آبی) و اسانس، به ترتیب، روش‌های معرف فولین-سیوکالتیو، روش رنگ سنجی کلرید آلومینیوم و GC-MS و فعالیت آنتی‌اکسیدانی عصاره‌های مختلف به دو روش DPPH و FRAP و فعالیت ضدمیکروبی ترکیبات موجود در اسانس و عصاره‌ها علیه سه باکتری استافیلوکوکوس اورئوس، باسیلوس سرئوس، اشرشیاکلی و دو قارچ آسپرژیلوس نایجر و کاندیدا آلبیکنس به دو روش انتشار از چاهک و حداقل غلظت مهارکننده رشد میکروب (MIC) استفاده شد.یافته‌ها: نتایج نشان دادند که عصاره متانولی دارای بیشترین میزان ترکیبات فنولی و فلاونوئیدی و فعالیت آنتی‌اکسیدانی و در مقابل، عصاره آبی دارای حداقل میزان این ترکیبات و فعالیت بوده است. در بررسی ترکیبات موجود در اسانس، سه ترکیب پیپریتون (95/82%) ، کارن (493/2%) و لیمونن (086/1%) از عمده‌ترین ترکیبات بودند. بررسی نتایج حاصل از اثرات ضدمیکروبی نشان دادند که اسانس و عصاره‌ها اثر مهارکنندگی قابل ملاحظه‌ای بر روی همه‌ی باکتری‌ها و قارچ‌های مورد استفاده نشان دادند بطوریکه این اثر کاملا وابسته به غلظت بوده‌است.نتیجه‌گیری: بطورکلی این مطالعه نشان داد که این گیاه می‌تواند کاندیدای خوبی جهت درمان بیماری‌های ناشی از استرس‌های اکسیداتیوی و بیماری‌های ناشی از میکروب‌های بیماری‌زا قرار گیرد. همچنین با توجه به قدرت بالای این گیاه در ازبین بردن عوامل بیماری‌زا، می‌تواند جایگزین مناسب برای آنتی بیوتیک‌ها باشد.

اپیدمیولوژی سرطان پروستات و روند تغییرات بروز آن در ایران

حسین رفیع منش؛ مهشید غنچه؛ حمید صالحی نیا؛ عبدالله محمدیان هفشجانی

دوره 23، شماره 2 ، خرداد و تیر 1395، ، صفحه 320-327

چکیده

زمینه و هدف: سرطان پروستات شایعترین سرطان در مردان است. این سرطان بیشترین بروز و دومین علت مرگ مردان را به خود اختصاص میدهد. داشتن یک تصویر کلی از خصوصیات و تغییرات اپیدمیولوژیک از این سرطان ضروری میباشد. لذا این مطالعه با هدف بررسی اپیدمیولوژی سرطان پروستات و روند تغییرات بروز آن در ایران صورت گرفته است. مواد و روشها: این ... بیشتر زمینه و هدف: سرطان پروستات شایعترین سرطان در مردان است. این سرطان بیشترین بروز و دومین علت مرگ مردان را به خود اختصاص میدهد. داشتن یک تصویر کلی از خصوصیات و تغییرات اپیدمیولوژیک از این سرطان ضروری میباشد. لذا این مطالعه با هدف بررسی اپیدمیولوژی سرطان پروستات و روند تغییرات بروز آن در ایران صورت گرفته است. مواد و روشها: این مطالعه یک مطالعه مقطعی – توصیفی است که با استفاده از تحلیل مجدد دادههای گزارش سالانه ثبت موارد سرطان از سال 1382 تا 1388 انجام گرفته است. تعداد کل موارد، بروز و بروز استاندارد شده مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت خصوصیات اپیدمیولوژیک و روند بیماری ارایه شده است. یافتهها: بروز سرطان پروستات در کشور دارای یک روند افزایشی میباشد. بهطوری تعداد موارد ثبت شده در سال 1382 برابر 1548 مورد بود ولی این تعداد در سال 1388 به 3856 مورد رسیده بود. کمترین میزان بروز استاندارد شده سنی (ASR) در سال 82 با 40/5 در 100 هزار نفر و بیشترین آن به سال 1387 با 80/12 در 100 هزار نفر اختصاص داشت. بیشترین موارد سرطان پروستات برای استان تهران بود. نتیجهگیری: سرطان پروستات بیماری مردان مسن است که روند بروز آن در ایران رو به افزایش است. با توجه به تغییر شیوه زندگی و پیر شدن جمعیت کشور، برنامهریزی برای انجام مطالعات اپیدمیولوژیک و علت شناسی در مورد این سرطان و تشخیص زودرس ضروری بهنظر میرسد.

دندانپزشکی

ارزیابی ومقایسه دو روش جراحی جنیوپلاستی و آگمنتاسیون با مواد آلوپلاستیک

ایمان شیرین بک؛ حمید محمود هاشمی؛ سمیرا بصیرشبستری

دوره 25، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1397، ، صفحه 371-377

چکیده

زمینه و هدف: شکل و موقعیت چانه در زیبائی صورت موثر است. جنیوپلاستی و آگمنتاسیون با مواد آلوپلاستیک که از تکنیکهای جراحی اصلاح چانه هستند مزایا و معایبی دارند. اینکه کدام روش برتری دارد بحث برانگیز میباشد. با توجه به فقدان مطالعه دراین زمینه در کشورمان و به منظور تعیین اندیکاسیون درمانی برای بیماران با چانه عقب زده این مطالعه را انجام ... بیشتر زمینه و هدف: شکل و موقعیت چانه در زیبائی صورت موثر است. جنیوپلاستی و آگمنتاسیون با مواد آلوپلاستیک که از تکنیکهای جراحی اصلاح چانه هستند مزایا و معایبی دارند. اینکه کدام روش برتری دارد بحث برانگیز میباشد. با توجه به فقدان مطالعه دراین زمینه در کشورمان و به منظور تعیین اندیکاسیون درمانی برای بیماران با چانه عقب زده این مطالعه را انجام دادیم.مواد و روش ها: این مطالعه مداخله ای تصادفی بر روی 30 بیمار(18 زن و 12 مرد) با چانه عقب زده که کاندید جلو آوردن چانه با جنیوپلاستی یا آگمنتاسیون با مواد آلوپلاستیک بودند انجام گرفت. بیماران شکاف لب و کام , نواقص رشدی-تکاملی فک و صورت و رتروگناسی شدید از مطالعه حذف شدند. یک گروه تحت جنیوپلاستی و گروه دیگر تحت آگمنتاسیون با مواد آلوپلاستیک قرار گرفتند. سپس بیماران در فواصل یک هفته، سه ماه و شش ماه بعد از عمل فالوآپ شدند و از لحاظ وضعیت حسی عصب منتال و حضور عفونت و موربیدیتی بعدعمل ارزیابی گردیدند. داده های مطالعه وارد کامپیوتر و تجزیه تحلیل آماری شدند.یافته ها: میانگین سنی بیماران جنیوپلاستی و پروتز چانه به ترتیب 37/25 و 69/31 سال بود. مشکلات - عفونت - رضایتمندی بعد عمل در بیماران جنیوپلاستی و پروتز چانه تفاوت آماری معنی داری نسبت بهم نداشتند. (p=0/5) بیحسی لب 1هفته - 3ماه – 6 ماه بعد از جنیوپلاستی به صورت معنی داری بیشتر از پروتز چانه برآورد گردید.(p=0/034) نتیجه گیری: احتمال بیحسی لب در پروتز چانه کمتر از جنیوپلاستی بود در حالیکه بروز عفونت پس از پروتز چانه ای بیشتر از جنیوپلاستی بود. پروتز چانه در موارد خفیف میکروگناسی و استئوتومی برای نواقص چانه ای شدیدتر توصیه میشود.

میکروبیولوژی، ویروس، قارچ و انگل

بررسی فعالیت ضد قارچی باکتری های بومی جدا شده از خاک کشاورزی خرم آباد

امیر هادی چگنی؛ فرانک هادی؛ مژگان کوثری؛ مریم زارع؛ عبدالناصر غلامی محمدی

دوره 26، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1398، ، صفحه 383-391

چکیده

زمینه و هدف: ظهور گونه‌های مقاوم به داروها و همچنین محدودیت استفاده از داروهای ضد قارچی به دلیل اثرات سمی احتمالی در انسان، هزینه بالای تولید آن‌ها و آلودگی محیط‌زیست ناشی از مصرف این داروها تحقیقات موردنیاز برای یافتن ترکیبات ضد قارچی جدید را ضروری دانسته است. میکروارگانیسم‌ها به‌ویژه باکتری‌های خاک طیف گسترده‌ای از مواد ضد ... بیشتر زمینه و هدف: ظهور گونه‌های مقاوم به داروها و همچنین محدودیت استفاده از داروهای ضد قارچی به دلیل اثرات سمی احتمالی در انسان، هزینه بالای تولید آن‌ها و آلودگی محیط‌زیست ناشی از مصرف این داروها تحقیقات موردنیاز برای یافتن ترکیبات ضد قارچی جدید را ضروری دانسته است. میکروارگانیسم‌ها به‌ویژه باکتری‌های خاک طیف گسترده‌ای از مواد ضد میکروبی و فعال را تولید می‌کنند که برخی از آن‌ها خاصیت ضد قارچی دارند. هدف از این مطالعه جداسازی باکتری‌های مؤثر بر رشد قارچ‌ها، از خاک کشاورزی شهرستان خرم‌آباد است.مواد و روش‌ها: نمونه‌برداری از خاک کشاورزی مناطق مختلف شهرستان انجام شد. سپس جداسازی باکتری‌های خاک با استفاده از محیط نوترینت براث و نوترینت آگار انجام و به دنبال آن اثر ضد قارچی مایع رویی و همچنین عصاره آن‌ها به روش انتشار دیسک در محیط SCA بر روی چندین گونه قارچ مورد بررسی قرار گرفت.یافته‌ها: در کل چهار جدایه، دارای اثرات ضد قارچی قابل‌ملاحظه‌ای بر روی برخی قارچ‌ها شامل Aspergillus niger،Aspergillus flavus،Aspergillus fumigatus و Candida albicans بودند. این جدایه‌ها با استفاده از آزمون‌های بیوشیمیایی و تعیین توالی ژن SrRNA16 شناسایی شدند. پس از جستجوی توالی آن‌ها از طریق BLAST در بانک اطلاعاتی NCBI جنس باکتری‌ها متعلق به دو جنس Pseudomonas و Acinetobacter بودند.نتیجه‌گیری: این اولین گزارش از بررسی فعالیت ضد قارچی، باکتری‌های جداشده از خاک کشاورزی خرم‌آباد است. این باکتری‌ها می‌توانند کاندید مناسبی برای کنترل زیستی قارچ‌های بیماری‌زا باشند. استخراج، شناسایی و به‌کارگیری متابولیت‌های مهاری آن‌ها می‌تواند در طراحی و تولید داروهای ضد قارچی استفاده شود.

روانشناسی و روانپزشکی

مدل ساختاری روابط بین قدردانی، کیفیت ارتباط زناشویی و رضایت زناشویی در معلمان شهر سبزوار

سکینه سعیدی؛ علی محمدزاده ابراهیمی؛ علی اکبر سلیمانیان

دوره 27، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1399، ، صفحه 414-421

چکیده

زمینه قدردانی، به عنوان یک عامل مثبت، میتواند به غنیسازی و تحکیم روابط بین زوجین کمک کند. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی مدل ساختاری روابط بین قدردانی، کیفیت ارتباط زناشویی و رضایت زناشویی انجام شد. روش کار طرح پژوهش همبستگی از طریق مدلیابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری، کلیه معلمان زن شهر نفر به عنوان نمونه پژوهش با استفاده از ... بیشتر زمینه قدردانی، به عنوان یک عامل مثبت، میتواند به غنیسازی و تحکیم روابط بین زوجین کمک کند. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی مدل ساختاری روابط بین قدردانی، کیفیت ارتباط زناشویی و رضایت زناشویی انجام شد. روش کار طرح پژوهش همبستگی از طریق مدلیابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری، کلیه معلمان زن شهر نفر به عنوان نمونه پژوهش با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی 541 بودند که از بین آنها 1351سبزوار در سال ساده انتخاب شدند. دادههای پژوهش با استفاده از پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ، پرسشنامه قدردانی و پرسشنامه کیفیت ادراک شده ابعاد ارتباط زناشویی جمعآوری شد. یافته‌ها ارزیابی برازندگی مدل، روابط مستقیم و واسطه‌ای با استفاده از مدل‌یابی معادلات ساختاری (SEM) و از طریق نرم‌افزار‌های AMOS-24 و SPSS-24 انجام گرفت. نتایج نشان داد مدل با انجام برخی اصلاحات، برازش مطلوبی با داده‌ها دارد. همچنین، نتایج نشان داد قدردانی علاوه بر رابطه مستقیم با رضایت زناشویی، از طریق افزایش کیفیت ارتباط زناشویی به صورت غیرمستقیم نیز رضایت زناشویی را افزایش می‌دهد (p<0/05). نتیجه‌گیری قدردانی به صورت مستقیم و همچنین غیرمستقیم از طریق افزایش کیفیت ارتباط زناشویی، با افزایش رضایت زناشویی همراه است. این مطالعه به درک بهتر فرایندهای مثبتی که زوجین را در مقابل نارضایتی زناشویی حفظ می‌کنند، کمک می‌کند و متخصصان می‌توانند از نتایج آن به منظور حفظ و دستیابی به رضایت زناشویی استفاده کنند.

پرستاری

مقایسه تأثیر آموزش گزارش‌نویسی برمبنای تفکر نقادانه با آموزش روتین بر مهارت‌های ثبت گزارش پرستاران و ماماها در بیمارستان مبینی شهرستان سبزوار

مرضیه ترکمن نژاد سبزواری؛ مریم خسروجردی؛ فاطمه عزیزی

دوره 28، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1400، ، صفحه 425-430

چکیده

زمینه و هدف: گزارش‌نویسی، عمده‌ترین راه ارتباطی بین مراقبین بالینی، شامل پرستاران و ماماها می‌باشد. مطالعات نشان داده است که میزان خطاهای گزارش‌نویسی در ایران قابل‌توجه است و یکی از علل عمده آن آموزش‌های ناکافی در زمینه گزارش‌نویسی می‌باشد؛ از این رو آموزش گزارش‌نویسی می‌تواند عملکرد مراقبین بالینی در این زمینه را بهبود بخشد. ... بیشتر زمینه و هدف: گزارش‌نویسی، عمده‌ترین راه ارتباطی بین مراقبین بالینی، شامل پرستاران و ماماها می‌باشد. مطالعات نشان داده است که میزان خطاهای گزارش‌نویسی در ایران قابل‌توجه است و یکی از علل عمده آن آموزش‌های ناکافی در زمینه گزارش‌نویسی می‌باشد؛ از این رو آموزش گزارش‌نویسی می‌تواند عملکرد مراقبین بالینی در این زمینه را بهبود بخشد. هدف این مطالعه، مقایسه آموزش مهارت‌های گزارش‌نویسی برمبنای تفکر نقادانه با روش روتین بود. مواد و روش‌ها: این مطالعه نیمه‌تجربی دو گروهه قبل- بعد روی 70 نفر از پرسنل پرستاری و مامایی انجام شد. در ابتدا روش نمونه‌گیری به‌صورت تصادفی ساده بود. سپس نمونه‌ها با تخصیص تصادفی در گروهای تجربی و کنترل قرار گرفتند. مهارت‌های گزارش‌نویسی پرستاران و ماماها قبل و بعد از آموزش در سه نوبت مختلف با استفاده از چک‌لیست استاندارد وزارت بهداشت و درمان سنجیده شد. تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 20 و آزمون t تست و رگرسیون خطی انجام شد. یافته‌ها: مقایسه میانگین نمرات عملکرد پرستاران و ماماها در دو گروه آموزش روتین و آموزش با تفکر نقادانه، اختلاف معنی‌داری نشان داد ( 0/05< P). در هر دو گروه، میانگین نمره عملکرد پرستاران در زمینه گزارش‌نویسی، اختلاف معنی‌داری قبل و بعد از آموزش نشان داد (0/001> p) ولی میانگین نمرات در گروه تفکر انتقادی بالاتر بود. بین سابقه کار، رشته و مدرک تحصیلی و مهارت‌های گزارش‌نویسی، ارتباط معنی‌داری وجود نداشت ( 0/05< P). نتیجه‌گیری: آموزش گزارش‌نویسی برمبنای تفکر نقادانه مهارت‌های گزارش‌نویسی پرستاران و ماماها، مؤثرتر از آموزش‌های روتین درون‌بخشی می‌باشد.

دوره 31 (1403)

دوره 30 (1402)

دوره 29 (1401)

دوره 28 (1400)

دوره 27 (1399)

دوره 26 (1398)

دوره 25 (1397)

دوره 24 (1396)

دوره 23 (1395)

دوره 22 (1394)

دوره 21 (1393)

دوره 20 (1392)

دوره 19 (1391)

دوره 18 (1390)

دوره 17 (1389)

دوره 16 (1388)

دوره 15 (1387)

دوره 14 (1386)

دوره 13 (1385)

دوره 12 (1384)

دوره 11 (1383)

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده