نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار بیوشیمی، مرکز تحقیقات سلولی و مولکولی، دانشگاه علوم پزشکی قزوین، قزوین، ایران

2 کارشناس پرستاری، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی قزوین، قزوین، ایران

3 دانشجوی کارشناس هوشبری، دانشکده پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی قزوین، قزوین، ایران

4 کارشناس ارشد، مرکز تحقیقات سلولی و مولکولی، دانشگاه علوم پزشکی قزوین، قزوین، ایران

5 استادیار فیزیولوژی، گروه علوم پایه و مرکز تحقیقات علوم اعصاب، دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه، تربت حیدریه، ایران

چکیده

زمینه و هدف: حدود نیم تا یک درصد از جمعیت جهان به بیماری صرع مبتلا هستند. تشنج، از مهمترین علایم صرع است که به­علت فعالیت الکتریکی غیرطبیعی نورون­های مغز دیده­ می­شود. به­دلیل عوارض جانبی داروهای شیمیایی، استفاده از داروهای گیاهی می­تواند جایگزین مناسبی برای کنترل تشنج به­کار رود. در این مطالعه، اثر ضد تشنجی عصاره­ی  هیدروالکلی برگ گیاه کاکوتی(Ziziphoratenuior L.) در موش سوری نر بررسی گردید.
موادّ و روش ها:در این مطالعه، 40 موش سوری نر با محدوده­ی وزنی 30-25 گرم به­طور تصادفی، انتخاب و به پنج گروه 8 تایی تقسیم شدند که شامل یک گروه کنترل (دریافت­کننده­ی نرمال سالین و پنتیلن تترازول PTZ، 80 میلی­گرم به ازای هرکیلوگرم)  و 4 گروه درمان (دریافت­کننده­ی عصاره با دوزهای 150، 300، 600، 900 میلی­گرم به ازای هر کیلوگرم) بودند. 30 دقیقه بعد از تجویز داخل صفاقی نرمال سالین (در گروه کنترل) و دوزهای مختلف عصاره (در گروه­های درمان)، پنتیلن تترازول با دوز 80 میلی­گرم به ازای هرکیلوگرم به­صورت داخل صفاقی (IP) به موش­ها تزریق شد و بلافاصله موش­ها به قفس مخصوص منتقل شدند و درطی 20 دقیقه رفتارهای تشنجی توسط دوربین فیلمبرداری شد و سپس فازهای مختلف تشنج مورد ارزیابی قرارگرفت.
یافته­ها: تزریق عصاره­ی هیدروالکلی این گیاه به­صورت اثر وابسته به دوز، باعث تأخیر زمان شروع تشنج کلونیک، تونیک و تشنج ژنرالیزه تونیک ـ کلونیک شد که در دوزهای 600 و 900 و میلی­گرم به ازای هر کیلوگرم، بیشترین اثر را نشان دادند. همچنین تجویز عصاره­ی هیدروالکلی برگ گیاه کاکوتی، باعث کاهش میانگین زمان مرحله­ی تشنج کلونیک، تونیک و تونیک  ـ کلونیک در حیوانات شد. نیز عصاره­ی مذکور باعث حفاظت حیوانات در برابر مرگ و میر و تعداد پرش­های ناگهانی گردید که در دوزهای 600 و 900 میلی­گرم به ازای هر کیلوگرم، بیشترین تاثیر را داشت.
نتیجه­گیری: مطالعه­ی ما نشان داد که عصاره­ی هیدروالکلی برگ کاکوتی (ZiziphoratenuiorL.) دارای اثر ضد تشنجی مناسبی بوده و به نظر می­رسد مطالعات آینده برای جداسازی و تعیین مواد موثر و شناخت مکانیسم اثر آن ضروری باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Anticonvulsant activity of hydro-alcoholicextract of Ziziphoratenuior L. on pentylenetetrazol induced seizure in mice

نویسندگان [English]

  • Hossein Piri 1
  • Benyamin Alimohammadi 2
  • Fatemeh Saeedi 3
  • Firoozeh Naderi 4
  • Hasan Azhdari-Zarmehri 5

چکیده [English]

Background and Objectives: About half to one percent of the world population suffer from epilepsy.Seizure is the most common symptoms of epilepsy due to abnormal electrical discharge of neurons in the brain. Due to side effects of chemical drugs, herbal plants are widely used to control seizures. In this study, Anticonvulsant activity of hydro-alcoholicextract of (Ziziphoratenuior L.) was investigated in mice.
Materials and Methods: In this study, 40 male mice (25-30 g) were randomly selected and divided into five groups of 8, that included a control group (receiving saline and PTZ) and 4 treatment groups (receiving the extract doses of 150, 300, 600, 900 mg / kg). 30 minutes after IP administration with saline (in control group) and different doses of extract (in treatment groups), PTZ (80 mg/kg) were injectedAnd were transferred to a special cage immediately and convulsive behaviors were recorded by a camera during the 20 minutes. Then, the different phases of seizure were evaluated.
Results: Extract injection in all doses by dose- dependently delayed the onset time of clonic, tonic and tonic-clonic seizures, but doses of 600 and 900 mg/kg had showed the greatest effect on onset time. The duration time of tonic, clonic and tonic-clonic seizures in animals that received extract also reduced. Extract injection also dose-dependently decreased the rate of mortality and the number of suddenly jumping during seizures, these effects in doses of 600 and 900 mg/kg was significant.
Conclusion: Our study showed that, the hydro-alcoholicextract of (Ziziphoratenuior L.) had an appropriate anticonvulsant activity and it seems the future studies will be necessary to separate its ingredients and understand its mechanism of action.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ziziphoratenuior L
  • Anticonvulsant activity
  • Pentylenetetrazol
  • Seizure
  • Mice

 

 
   
 

 


بررسی اثر ضد تشنجی عصاره­ی هیدروالکلی برگ گیاه کاکوتی (Zizphoratenuior L.) بر روی تشنج القاء شده

با پنتیلن تترازولدر موش سوری

 

حسین پیری1، بنیامین علی محمدی2، فاطمه سعیدی3، فیروزه نادری4، حسن اژدری زرمهری*5

1 استادیار بیوشیمی، مرکز تحقیقات سلولی و مولکولی، دانشگاه علوم پزشکی قزوین، قزوین، ایران

2 کارشناس پرستاری، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی قزوین، قزوین، ایران

3 دانشجوی کارشناس هوشبری، دانشکده پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی قزوین، قزوین، ایران

4 کارشناس ارشد، مرکز تحقیقات سلولی و مولکولی، دانشگاه علوم پزشکی قزوین، قزوین، ایران

5 استادیار فیزیولوژی، گروه علوم پایه و مرکز تحقیقات علوم اعصاب، دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه، تربت حیدریه، ایران

 

* نشانی نویسنده مسئول: گروه علوم پایه و مرکز تحقیقات علوم اعصاب، دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه، تربت حیدریه، ایران

E-mail: hassan.azhdari@gmail.com

 

وصول:1/8/94، اصلاح:22/9/94، پذیرش:4/11/94

چکیده

زمینه و هدف: حدود نیم تا یک درصد از جمعیت جهان به بیماری صرع مبتلا هستند. تشنج، از مهمترین علایم صرع است که به­علت فعالیت الکتریکی غیرطبیعی نورون­های مغز دیده­ می­شود. به­دلیل عوارض جانبی داروهای شیمیایی، استفاده از داروهای گیاهی می­تواند جایگزین مناسبی برای کنترل تشنج به­کار رود. در این مطالعه، اثر ضد تشنجی عصاره­ی  هیدروالکلی برگ گیاه کاکوتی(Ziziphoratenuior L.) در موش سوری نر بررسی گردید.

موادّ و روش ها:در این مطالعه، 40 موش سوری نر با محدوده­ی وزنی 30-25 گرم به­طور تصادفی، انتخاب و به پنج گروه 8 تایی تقسیم شدند که شامل یک گروه کنترل (دریافت­کننده­ی نرمال سالین و پنتیلن تترازول PTZ، 80 میلی­گرم به ازای هرکیلوگرم)  و 4 گروه درمان (دریافت­کننده­ی عصاره با دوزهای 150، 300، 600، 900 میلی­گرم به ازای هر کیلوگرم) بودند. 30 دقیقه بعد از تجویز داخل صفاقی نرمال سالین (در گروه کنترل) و دوزهای مختلف عصاره (در گروه­های درمان)، پنتیلن تترازول با دوز 80 میلی­گرم به ازای هرکیلوگرم به­صورت داخل صفاقی (IP) به موش­ها تزریق شد و بلافاصله موش­ها به قفس مخصوص منتقل شدند و درطی 20 دقیقه رفتارهای تشنجی توسط دوربین فیلمبرداری شد و سپس فازهای مختلف تشنج مورد ارزیابی قرارگرفت.

یافته­ها: تزریق عصاره­ی هیدروالکلی این گیاه به­صورت اثر وابسته به دوز، باعث تأخیر زمان شروع تشنج کلونیک، تونیک و تشنج ژنرالیزه تونیک ـ کلونیک شد که در دوزهای 600 و 900 و میلی­گرم به ازای هر کیلوگرم، بیشترین اثر را نشان دادند. همچنین تجویز عصاره­ی هیدروالکلی برگ گیاه کاکوتی، باعث کاهش میانگین زمان مرحله­ی تشنج کلونیک، تونیک و تونیک  ـ کلونیک در حیوانات شد. نیز عصاره­ی مذکور باعث حفاظت حیوانات در برابر مرگ و میر و تعداد پرش­های ناگهانی گردید که در دوزهای 600 و 900 میلی­گرم به ازای هر کیلوگرم، بیشترین تاثیر را داشت.

نتیجه­گیری: مطالعه­ی ما نشان داد که عصاره­ی هیدروالکلی برگ کاکوتی (ZiziphoratenuiorL.) دارای اثر ضد تشنجی مناسبی بوده و به نظر می­رسد مطالعات آینده برای جداسازی و تعیین مواد موثر و شناخت مکانیسم اثر آن ضروری باشد.

واژه های کلیدی:کاکوتی، اثر ضد تشنجی، پنتیلن تترازول، تشنج، موش سوری


مقدمه

صرع شامل گروهی از اختلالات عصبی است که با حملات تشنج و یا به صورت اختلال حسی، شناختی و عاطفی تظاهرمی­نمایند (1-3). نکته­ی اصلی در درمان صرع، لزوم درمان طولانی­مدت، مداوم و توأم چنددارو با هم است که زمینه­ی بروز عوارض جانبی متعدد داروها را بیشتر فراهم­میکند (4-6). در سال­های گذشته، توجهی ویژه به داروهای گیاهی در درمان بیماری های مختلف ازجمله بیماری صرع شده و درحال حاضر نیز می­شود (3,6-10). اینجاست که توجه به طبّ سنتی و داروهای گیاهی با هدف دست­یابی به داروهای کم­خطر و با حداقل عوارض جانبی آشکارترمی­شود.

کاکوتی(Ziziphoratenuior L.)، گیاهی از خانواده­ی نعناعیان یا Lamiaceae یکی از شناخته­شده‌ترین گیاهان در دنیا می باشد.کاکوتی، بومی کشورهای منطقه­ی مدیترانه است. این گیاه در دامنه­های خشک بین تخته­سنگ­های نواحی مختلف مدیترانه و برخی نواحی آسیا می روید (11). برگ کاکوتی به­صورت سنتی در ایران در بهبود تشنج، بیماری­های تنفسی، اسپاس معضلات صاف و نفخ مفیداست (11, 12). امروزه با عنایت به اثرات جانبی منفی داروهای سنتزی رویکرد مثبت نسبت به گیاهان دارویی شکل گرفته است. با توجه به این­که در طبّ سنتی ایران، برای گیاه کاکوتی خواص آرام­بخشی،  ضد اسپاسم و ضد تشنجی ذکرشده است (12, 13)، لذا هدف از این تحقیق بررسی اثرات ضد تشنجی عصاره­ی هیدروالکلی برگ گیاه کاکوتی با استفاده از مدل شیمیایی رایج تزریق پنتیلن تترازول در موش سوری نر می­باشد. طبّ سنتی و گیاهان دارویی به عنوان منبع مناسبی جهت دستیابی به داروهای بهتر موردتوجه می­باشند (14, 15). در این مطالعه، اثر عصاره­ی هیدروالکلی برگ گیاه کاکوتی بر روی تشنج ناشی از تزریق داخل صفاقی PTZ مورد بررسی قرارگرفت. پنتیلن تترازول تعادل سیستم­های مهاری و تحریکی دستگاه عصبی مرکزی را برهم می­زند. این ماده از طریق مهار گیرنده­های AGABA که در غشای نورونهای سیستم عصبی مرکزی وجود دارند، عمل­می­کند. افزون براین پنتیلن تترازول موجب فعال­سازی مدارهای گلوتاماترژیک می­شود. باتوجه به این­که پنتیلن تترازول با دوز 80 میلی­گرم برکیلوگرم موجب انقباض اتمیوکلونیک و تولیدحملات ژنرالیزهتونیک ـ کلونیک منجر به مرگ می­شود (3, 6, 9, 10, 16) لذا درمطالعه­ی حاضر ازاین دوز برای القای تشنج استفاده­شد (17). پنتیلن تترازول با سرکوب کردن جریان یون کلراید واسطه­گری شده توسط GABA بر روی گیرنده­ی GABAA و متعاقباً کاهش ورود یون کلراید، باعث القای تشنج می­گردد (16, 18, 19).GABAA، گیرنده­ی ناقل عصبی مهاری در سیستم اعصاب مرکزی مهره­داران می­باشد (20). زمانی که این گیرنده فعال است کانال یون کلراید گیرنده باز شده، منجر به جریان یون کلر و هایپرپلاریزاسیون عصبی می­گردد (21). این گیرنده دارای چندین جایگاه اتصال آلوستریک می­باشد که ازطریق آن داروهای مختلفی می­توانند جریان یون کلراید ایجاد شده به وسیله­ی GABA را تنظیم کنند (20). بنزودیازپین­ها و باربیتورات­ها به­عنوان تقویت­کننده­های جریان یون کلراید ناشی از GABA شناخته شده­اند (21, 22).

ناقلین شیمیایی مختلف دیگری با مکانیسم­های مربوط در تحریک تشنج و صرع دخالت دارند. گلوتامات، ناقل عصبی است که در پی حملات صرعی میزان آن افزایش یافته و عملاً نقش تحریکی در ایجاد صرع دارد (23, 24). ازطرفی دیگر، سیستم کولینرژیکی نیز در ایجاد صرع شناخته شده است (25). به همین دلیل از آگونیست گیرنده­ی موسکارینی (پیلوکارپین) جهت ایجاد صرع استفاده می­کنند (26-28).

تاکنون از داروهای شیمیایی بسیاری جهت درمان صرع استفاده­شده­است، ولی حملات تشنجی درحدود 15 درصد بیماران صرعی توسط درمان دارویی قابل کنترل نمی­باشند (14, 29, 30). گیاه کاکوتی متعلق به خانواده­ی نعناعی­هاست. این گیاه، درمناطق مختلف ایران به­خصوص درنواحی شمال وشمال غرب و مناطق کوهستانی مرکزی وجودداردکه دارای خواص درمانی متعددی است (29, 31).

 

موادّ و روش­ها

1-                 حیوانات و شرایط آزمایش

در این مطالعه، از موش سوری نر با محدوده­ی وزنی 25 – 30 گرم که از موسسه­ی رازی حصارک کرج خریداری شده بودند، استفاده­شد. حیوانات آزمایشگاهی در اتاق مخصوص حیوانات مرکزتحقیقات دانشگاه علوم پزشکی قزوین نگهداری شدند. حیوانات موردآزمایش در این اتاق با دمای 22 درجه و در دوره­ی 12 ساعتی تاریکی ـ روشنایی نگهداری­شدند و در مدت نگهداری، آزادانه به آب و غذا دسترسی داشتند و قبل از هر آزمایش توسط پژوهشگر، دست­ورزی می­شدند. از هر موش فقط یک­بار برای آزمایش استفاده شد و تمامی آزمایش­ها بین ساعت8 الی 20صورت­گرفت.

2-                 جمع­آوری گیاه و روش تهیه­ی عصاره

برگ­های این گیاه از کوه­های دامغان جمع­آوری شده و توسط متخصصان زیست­شناسی شاغل در هرباریوم دانشکده­ی زیست­شناسی دانشگاه آزاد دامغان باکد 163 شناسایی­­ شدند (32).100 گرم از پودر برگ گیاه کاکوتیرا در 500 سی­سی آب مقطر و 500 سی­سی اتانول 96 درصد، ریخته و در یک بالن 2000 سی­سی به مدت 72 ساعت در دمای آزمایشگاه (22 درجه سانتی­گراد) قرارداده شد. لازم است در 12 ساعت چند بار محلول توسط شیکر تکان داد­ شود. بعد از 72 ساعت محلول، صاف ( با کاغذ صافی ) و در یک بالن استریل و دارای لوله­ی کوتاه (خروجی) قرار داده شد و بعد از این­که محلول صاف گردید، محلول حاصل­شده، فیلتر و در داخل بن ماری ( حمام آب­جوش در درجه­ی حرارت 50 درجه سانتی­گراد) قرار گرفت. هنگامی که محلول تغلیظ شد، به داخل پلیت استریل، منتقل و در انکوباتور در درجه­ی حرارت 50 درجه­ی سانتی­گراد  قرار گرفت تا عصاره­ی هیدروالکلیبرگ گیاه کاکوتی خشک شود. میزان عصاره­ی گرفته­شده از 100 گرم پودر 5/11 گرم بود و از پودر حاصل برای تهیه­ی دوزهای 150، 300، 600 و 900 میلی­گرم/کیلوگرم استفاده­شد. ضمنا برای تهیه­ی محلول­ها از نرمالسالین 9دهم درصد استفاده­ گردید (3, 6, 9, 10, 19).

3-                 تعیین سمیت حاد (LD50) عصاره­ی آبی ـ الکلی

پس از تزریق داخل صفاقی عصاره با دوزهای 500 میلی گرم/کیلوگرم، 1000 میلی­گرم/کیلوگرم و 1500 میلی­گرم/کیلوگرم به سه گروه 10 تایی از موش­های سوری و پس از مشاهدات 48 ساعته مشخص شد که مرگ و میر در گروه 1500 میلی گرم/کیلوگرم و بالاتر صورت    می­پذیرد (33).

4-                 ایجادتشنج

مدل مطالعاتی دراین آزمایش، مدل کیندلینگ شیمیایی بود. پنتیلن تترازولPTZ (سیگما) در محلول نرمالسالین  9 دهم درصد، حل و با دوز 80 میلی گرم/کیلوگرم به صورت داخل صفاقی(IP) به حیوانات، تزریق شد که به­تدریج باعث بروز تشنج گردید (34, 35). شدت تشنج در این مدل مطابق با مراحل ذیل، ارزیابی گردید:

مرحله­ی تونیک: سفتی شدید عضلات وکشیده شدن دست­ها و پاها به­ طرفین.

مرحله­ی کلونیک: یک­دوره­ی کوتاه­مدت از تشنج با حرکات پیچشی سر و گردن و حرکات دست­ها و    پرش­های شدید و دورزدن.

مرحله­ی تونیک ـ کلونیک: تشنج­های جنرالیزه شده با انقباض­های تونیک ناگهانی و حالات صرع پایدار همراه با پرش­های بسیارکوتاه­مدت.

مرحله­ی افتادن: از دست رفتن تعادل موش­ها در اثر تشنج و افتادن آنها به یک طرف.

مرحله­ی پرش: پرش­های ناگهانی بالاتر از 20 سانتی­متر از سطح زمین و همچنین درصد حفاظت از مرگ حیوان­ها حین تشنج  به صورت مستقل ثبت و مورد ارزیابی قرارگرفت.

حیوان­های مورد مطالعه در پنج گروه هشتایی تقسیم­بندی شدند که عبارتند از: گروه کنترل و چهار گروه تحت درمان با دوزهای 150، 300، 600، 900 میلی­گرم/کیلوگرم از عصاره­ی هیدروالکلی گیاه کاکوتی (7, 8, 34, 35).

میزان اثربخشی عصاره در پیشگیری علایم تشنج براساس متغیرهای ذیل صورت گرفت:

1)                  زمان تاخیر در شروع هر یک ازمراحل تشنج(Delay Time)

2)                  مدت زمان امتداد مرحله­ی تونیکوتونیک ـ کلونیک(Duration Time)

3)                  تعداد افتادن و پرش حیوان­ها حین تشنج

4)                  تعداد مرگ و میردرهرگروه

به این ترتیب درگروه کنترل و درگروه­های درمان(پس ازگذشت 30 دقیقه از درمان با عصاره)، کیندلینگ شیمیایی با تزریق پنتیلن تترازولبادوز 80 میلی­گرم/کیلوگرم به صورت داخل صفاقی(IP) درحیوانات ایجاد شد. سپس به مدت 20 دقیقه، رفتار و حرکات آن­ها توسط دوربین فیلمبرداری (دیجیتال ـ سونی)، ضبط و به صورت دقیق مورد مشاهده و ارزیابی قرارگرفت و تمامی متغیرهای ارزیابی به صورت دقیق درتمامی گروه­ها ثبت شد. درگروه­های درمان قبل از تزریق پنتیلن تترازول، عصاره­ی هیدروالکلی گیاه کاکوتی ابتدا به ترتیب با دوزهای 150، 300، 600 و900 میلی­گرم/کیلوگرم به صورت داخل صفاقی به حیوان­ها، تزریق و پس از گذشت 30 دقیقه پنتیلن تترازول به آنها تزریق می­شد.

5-                 روش­های آماری

دراین مطالعه نتایج به­دستآمده به صورت میانگین و انحراف معیار بیان شد. مقایسه­ی آماری بین گروه­های آزمایشی با استفاده از آزمون آنالیز واریانس یک­طرفه و مقایسه­ی بین گروه­های آزمایشی با آزمون­های تکمیلی از نرم­افزارSPSS16 استفاده شد و به منظور بررسی اختلاف آماری میانگین­ها از آزمون ANOVA و سپس از آزمون­های TukeyوLSD استفاده­گردید.  P

 

یافته ها

نتایج تست آماری ANOVA میان میانگین زمان شروع مراحل مختلف تشنج در بین گروه­های دریافت کننده­ی عصاره با گروه کنترل تفاوت آماری معناداری نشان داد. به این صورت­که بین میانگین زمان شروع تشنج تونیک در دوز 600 میلی­گرم به ازای هر کیلوگرم (0.001 P<)، میانگین زمان شروع تشنج کلونیک در دوز 600 میلی­گرم به ازای هر کیلوگرم (P<0.05) و میانگین زمان شروع  تشنج ژنرالیزه تونیک  ـ کلونیک در دوز 600 میلی­گرم به ازای هر کیلوگرم (P<0.05) و در دوز 900 میلی­گرم به ازای هر کیلوگرم (0.001 (P< نسبت به گروه کنترل تفاوت آماری معناداری وجود داشت (نمودار 1).

دوز 600  میلی­گرم به ازای هر کیلوگرم کمیت Tonic Seizure Latency  در سطح  P<0.001و برای کمیتClonic Seizure Latency  در سطح   P

دوزهای 600 و 900 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم کمیت Tonic-Clonic Seizure Latency را به طور معنی داری نسبت به گروه کنترل افزایش دادند P

همچنین نتایج جهت بررسی میانگین طول مدت تشنج نشان داد که میانگین طول مدت تشنج تونیک در    گروه­های دریافت­کننده­ی عصاره با دوز150 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم (P<0.01)، دوز300 میلی­گرم به ازای هر کیلوگرم ( (P

دوزهای 150 ، 300 و 600 میلی­گرم به ازای هر کیلوگرم عصاره­ی هیدروالکلی برگ گیاه کاکوتی کمیت Tonic Seizure Duration Time را به­طور معناداری نسبت به گروه کنترل کاهش دادند (P<0.05، P<0.01، 0.001 P<). برای همه­ی گروه ­ها n=8 می­باشد.

میانگین طول مدت تشنج ژنرالیزه تونیک – کلونیک نسبت به گروه کنترل تفاوت آماری  قابل توجهی دیده شد و دریافت این عصاره در حیوان باعث کاهش طول مدت تشنج ژنرالیزه شدکه در دوز150 و  900 میلی­گرم به ازای هر کیلوگرم (P<0.01) و در دوزهای 300 و  600 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم  (0.001 P<) بود (نمودار3).

دوزهای 150، 300، 600 و 900 میلی­گرم به ازای هر کیلوگرم عصاره­ی هیدروالکلی برگ گیاه کاکوتی کمیت Tonic-Clonic Seizure Duration Time را به طور معنا­داری نسبت به گروه کنترل کاهش دادند (P<0.01).

میانگین طول مدت کل زمان تشنج که از زمان تزریق پنتیلن تترازول تا زمان قطع تشنج­ها بررسی شد در دوزهای 150 و 600 میلی­گرم به ازای هر کیلوگرم (P<0.05) و  دوز 300 میلی­گرم به ازای هر کیلوگرم (0.001 P<) نسبت به گروه کنترل، تفاوت معنادرای وجود داشت (نمودار 4).

دوزهای 150 ، 300 و 600 میلی­گرم به ازای هر کیلوگرم عصاره­ی هیدرو الکلی برگ گیاه کاکوتی کمیت Generalized Seizure Total Time را به طور معناداری نسبت به گروه کنترل کاهش دادند (P<0.01).

میانگین تعداد حیواناتی که در اثر تزریق پنتیلن تترازول دچار عدم تعادل شده و به یک طرف افتادند در شکل 7 با Falling نشان داده شده است بین گروهای درمانی وکنترل تفاوت معناداری وجود نداشت (شکل7)،  ولی بین میانگین تعداد پرش بین گروه کنترل و دریافت­کننده­ی عصاره با دوز 900 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم (P<0.05) و دوز 600 میلی­گرم به ازای هر کیلوگرم تفاوت معنادار (0.001 P<) وجود داشت. به­ صورتی که در دوز  600 میلی­گرم به ازای هر کیلوگرم هیچ کدام از حیوانات دچار پرش نشدند (نمودار5).

همچنین نتایج نشان دادند که این عصاره باعث حفاظت حیوان در برابر تزریق پنتیلن تترازول  می­شود. به صورتی که در دوزهای 600 و 900 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم هیچ کدام از حیوانات دچار مرگ نشدند (0.001 P<) و بین میانگین تعداد مرگ در دوز 300 میلی­گرم به ازای هر کیلوگرم، نسبت به گروه کنترل نیز تفاوت معناداری دیده شد (P<0.05) (نمودار 5).

گروه­هایی از حیوانات که دوزهای  600 و 900 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم از این عصاره را دریافت می­کردند میزان پرش را به طور معنا­داری نسبت به گروه کنترل کاهش دادند ( 0.001  P<    P

 

بحث

مطالعه­ی حاضر شواهدی را فراهم­آورد که نشان داد عصاره­ی هیدروالکلی برگ گیاه کاکوتی دارای اثرات ضدّ تشنجی می­باشد. به­طوری­که تزریق عصاره­ی این گیاه بیشتر در دوزهای 600 و 900 باعث افزایش زمان تأخیری تا شروع تشنج گردید. همچنین نتایج ما نشان دادکه تجویز عصاره در تمامی دوزها، البته نه به صورت وابسته به دوز، باعث کاهش طول مدت مراحل تونیک، کلونیک، تونیک ـ کلونیک و کاهش مدت زمان کل تشنج گردید. علاوه بر این، عصاره­ی مورد استفاده در این مطالعه، مرگ و میر و تعداد پرش­های ناگهانی حیوانات را هنگام تشنج کاهش بخشید که این کاهش در دوزهای 600 و 900 معنادار بود.

تحقیقاتی که تاکنون انجام شده است، مدارکی دالّ بر وجود ترکیبات گابائرژیکی، آنتی­کولینرژیکی و گلوتاماترژیکی در گیاه کاکوتی را ارایه نموده­اند (33, 36). فلاونوئیدهای موجود در این گیاه با تاثیر بر اتصالات آلوستریکی روی گیرنده GABAA باعث تقویت اثرات مهاری GABA شده و ازاین طریق باعث تاثیرات ضدّ تشنجی می­شوند (37, 38).

تحقیقات حاکی از این است که در هنگام کاهش یا فقدان مهار گابائرژیک، فعال شدن گیرنده­ی استیل کولین از طریق چرخه­ی تحریکی، موجب ایجاد صرع در هیپوکامپ موش نابالغ می­شود (16). با توجه به استفاده از PTZ برای  ایجاد صرع، احتمالاً پنتیلن تترازول همراه با سرکوب عمل مهاری گابا موجب تحریک گیرنده­ی کولینرژیک می­گردد و برگ گیاه کاکوتی با اعمال اثر آنتی­کولینرژیک، صرع در هیپوکامپ را مهار می نماید (14, 15, 29-31, 33, 38, 39).

علاوه براین، این گیاه دارای ترکیبات آروماتیک است که این ترکیبات در کاهش اضطراب و تنش­های روانی موثرند و اثرات آرام­بخشی بر سیستم عصبی دارند  (13, 29, 32, 33, 36).

با توجه به نتایج آزمایش بیشترین پاسخ ضد صرعی در مدت زمان باقی ماندن در تشنج در دوز   mg/kg300 مشاهده شد. درحالی­که انتظار می­رود دوزهای بالاتر تاثیر بیشتری را بر روی مدت زمان باقی­ماندن در تشنج داشته باشند. احتمالاً بتوان این اثر متفاوت دوزهای عصاره را مربوط به تغییر مسیر سیگنالینگ سلولی در دوزهای مختلف یک لیگاند دانست که برای بسیاری از داروها نیز وجود دارد. به عبارت دیگر می­توان اشاره نمود شاید دوز کمتر عصاره­ی ­برگ کاکوتی مستقیماً ازطریق اثر آنتاگونیستی روی گیرنده کولینرژیک عمل می­نماید، درحالی­که در دوزهای بالاتر موجب رفع مهار از روی گیرنده­های GABAA می­شود.

 

نتیجه گیری

در مجموع، مطالعه­ی کنونی نشان داد که عصاره­ی هیدروالکلی برگ گیاه کاکوتی(Ziziphoratenuior L.) دارای اثر ضد تشنجی مناسبی در موش­های سوری می­باشد. بنابراین برای تعیین اثر عصاره­ی این گیاه  علیه صرع عمومی در انسان نیاز به مطالعات جدی­تر، دقیق­تر و نهایتا کلینیکی وجوددارد.

بدون شک مطالعات آینده به­منظور جداسازی ماده­ی موثر عصاره­ی هیدروالکلی برگ گیاه کاکوتی مشخص خواهد نمود که کدامیک از ترکیبات موجود در عصاره (و یا ترکیبی از چند ماده)، مسؤول اثر ضد تشنجی آن بوده و یا اثرات ضد تشنجی عصاره­ی کاکوتی ممکن است ناشی از مجموعه­ای از ترکیبات موجود در آن باشد که تعیین سهم هریک نیازمند تحقیقات بیشتر و جداگانه است.

 

تشکر و قدردانی

این پژوهش با همکاری مراکز تحقیقات دانشگاه علوم پزشکی قزوین انجام شده و نویسندگان مراتب تشکر و قدردانی خود را ازکلیه­ی پرسنل این مراکز اعلام می­دارند.

 

 

References

  1. Boon P, Vonck K, Derick J, Camembert J. Vogues Nerve Stimulation for Refractory Epilepsy. Seizure 2001;10:456-8.
  2. Mohammad S, Hanifeh F, Aqdas D, Hamid B, Mohammad K, Jamshid N. Iranian Society of  Physiology and Pharmacology. 2011;15:66-71.
  3. Alimohammadi B, Azhdari-Zarmehri H, Sofiabadi M, Moslem AR. Anticonvulsant Effect of Hydroalcoholic Extract of Scrophularia Striata Boiss. on Pentylenetetrazol-Induced Seizure in Mice. Kerman University of Medical Sciences Journal. 2014;21(3):207-18.
  4. Dadollahy S. Effect of Methanol Extract of Chamomile on Picrotoxin- Induced Seizures in Mice. Kerman University of Medical Sciences 2005.
  5. Dooley M, Plosker G. Levetiracetam. A Review of Its Adjunctive Use in the Management of Partial Onset Seizures. Drugs 2000;60:871-93.
  6. Azhdari-Zarmehri H, Naderi F, Erami E, Mohammad-Zadeh M. Effects of Salvia Sahendica hydroalcoholic extract on PTZ induced seizure in male mice. Koomesh Journal. 2013;14(4):497-504.
  7. Kim H, Jee E, Ahn K, Choi H, Jang Y. Identification of Marker Compounds in Herbal Drugs on TLC With DART-MS. Arch Pharm Res 2010;33 1355-9.
  8. Reyes-Garcia V. The Relevance of Traditional Knowledge Systems for Ethnopharmacological Research: Theoretical and Methodological Contributions. J Ethnobiol Ethnomed 2010:32-6.
  9. Naderi F, Azhdari-Zarmehri H, Erami E, Sonboli A, Sofiabadi M, Mohammadzade M. The Effect of Tanacetum sonbolii Hydroalcholic Extract on PTZ Induced Seizures in Male Mice. Herbal Plants Journal. 2010;11(4):193-201.
  10. Saeidi F, Azhdari-Zarmehri H, Alimohammadi B, Erami E. The Effect of Hydroalcoholic Extract of Heracleum Persicum on Pentylenetetrazol _Induced Seizure in Mice. Zanjan University of Medical Sciences Journal. 2013(21):86.
  11. Yazdani D, Shahnazi S, Jamshidi A, Reza Zadeh S, Mojab F. Study on Variation of Essential Oil Quality and Quantity in Dry and Fresh Herb of Thyme and Tarragon. Med Plants 2005;5 132.
  12. Akhandzadeh S. Encylopedia of Iranian Medicinal Plants. Tehran: Arjmand; 2000.
  13. Amin G. Traditional Medicinal Plants of Iran: Institute of Medicinal Plant Research; 1991.
  14. Gilani A, Aziz N, Khan M, Shaheen F, Jabeen Q, Siddiqui B, et al. Ethnopharmacological Evaluation of the Anticonvulsant, Sedative and Antispasmodic Activities of Lavandula Stoechas L. J Ethnopharmacol 2000;71 161-7.
  15. Sayyah M, Valizadeh J, Kamalinejad M. Anticonvulsant Activity of the Leaf Essential Oil of Laurus Nobilis Against Pentylenetetrazole- and Maximal Electroshock-Induced Seizures. Phytomedicine 2002;9:212-6.
  16. Behnam-Rassouli M, Ghayour M, Ghayour N. Investigating the Anti-Epileptic and Sedative Effects of Hydroalcoholic Extract of Melissa Officinalis (Lemon Balm) Leaf on Pentylenetetrazol Induced Epileptiform Seizures in Wistar Rat. J med plnts 2011;11 65-72.
  17. GA. J. GABA(A) Receptor Channel Pharmacology: Curr Pharm Des 2005.
  18. Golmohammadi R, Pejhan A, Azhdari-Zarmehri H, Mohammad-Zadeh M. The role of ethanol on the anticonvulsant effect of valproic acid and cortical microvascular changes after epileptogenesis in mice. Neurol Sci. 2012.
  19. Sofiabadi M, Esmaeili M, Haghdost Yazdy H, Azhdari Zarmehri H. The Effect of Intraperitoneally Injection of Matricaria Chamomilla Ethanolic Extract on Seizure. Herbal Plants Journal. 2011;11(4).
  20. Huang R, Bell-Horner C, Dibas M, Covey D, Drewe J, Dillon G. Pentylenetetrazole-induced inhibition of recombinant gamma-aminobutyric acid type A (GABA (A)) receptors: mechanism and site of action. J Pharmacol Exp Ther. 2001 298(3):986-95.
  21. Samini M, Shafarodi H, Elahedini S. Lyndon effect on clonic seizure threshold induced by PTZ in mice. Tehran Univ Med J. 2005;63(7):529-36.
  22. Hevers W, Luddens H. The diversity of GABAA receptors. Pharmacological and electrophysiological properties of GABA  channel subtypes. Mol Neurobiol. 1998 18(1):35-86.
  23. Czapinski P, Blaszczyk B, Czuczwar S. Mechanisms of action of antiepileptic drugs. Curr Top Med Chem. 2005;5(1):3-14.
  24. Treiman D. GABAergic mechanisms in epilepsy: Epilepsia; 2001.
  25. Erakovic V, Zupan G, Varljen J, Laginja Simonic A. Altered activities seizure: Epilepsy Res; 2001.
  26. Potier S, Psarropoulou C. Endogenous acetylcholine facilitates epileptogenesis in immature rat neocortex. Neurosci Lett. 2001;13(1):25-8.
  27. Wang Y, Zhou W, Li J, Liu Y, Yue Y, Zheng J. Anticonvulsant effects of phencynonate hydrochloride and other anticholinergic drugs in soman poisoning: neurochemical mechanisms. Life Sci. 2005;78(2):210-23.
  28. Zhang L, Yang B, Lu B K, G., Wang Z, Xia Y. ne alkaloids  production in transgenic Hyoscyamus niger hairy root cultures over-expressing putrescine N-methyltransferase is methyl jasmonate-dependent. Tropa Planta. 2007;225(4):887-96.
  29. Brum L, Elisabetsky E, Souza D. Effects of Linalool on [(3)H]MK801 and [(3)H] Muscimol Binding in Mouse Cortical Membranes. Phytother Res 2001;15:422-5.
  30. Roger JP, Brian SM. Antiepileptic Drugs In: Katzung B. G., (Ed.), Basic and Clinical Pharmacology. 7 ed. Stanford: Appleton & Longe; 2001.
  31. Azarniod H. Industrialized and Toxic Herbal Plants of Iran Lands. Tehran Tehran University; 2005.
  32. Thompson J, Chalchat J, Michet A, Linhart Y, Ehlers B. Qualitative and Quantitative Variation in Monoterpene Co-Occurrence and Composition in the Essential Oil of Thymus Vulgaris Chemotypes. J Chem Ecol 2003;29 859-80.
  33. Taherian A, Rashidi Pour A, Arefi M, Vafaei A, Emami Abarghoei M, Sadeghi H, et al. Assessment of Hydroalcoholic Extract of Thymus Vulgaris on Neurogenic and Inflammatory Pain in Mice. Babol Univ Med Sci 2005;7 24-9.
  34. Carvey P. Drug Action in the CNS: Oxford University Press 1998.
  35. Hopkins A, Shorvon S, Cascino G. Epilepsy. London: Chapman and Hall; 1995.
  36. Briseid J, Dyrud O. The Smooth Muscle Relaxing Effect of Thyme (Thymus Vulgaris L). Acta Pharmacol Toxicol (Copenh) 1962.
  37. Johnston G. GABA(A) Receptor Channel Pharmacology: Curr Pharm Des 2005.
  38. Salah S, Jager A. Screening of Traditionally Used Lebanese Herbs for Neurological Activities. J Ethnopharmacol 2005;97 145-9.
  39. Leung A. Encyclopedia  of Common Narural Ingredeints. Interscience Publication. p. 309-11.

 


Anticonvulsant activity of hydro-alcoholicextract of Ziziphoratenuior L. on pentylenetetrazol induced seizure in mice

 

Hossein Piri

Assistant Professor of Biochemistry, Cellular and Molecular Research Center, Qazvin University of Medical Sciences, Qazvin, Iran

 

Benyamin Alimohammadi

B.Sc. in Nursing, Nursing and Midwifery School, Qazvin University of Medical Sciences, Qazvin, Iran

 

Fatemeh Saeidi

B.Sc. in Anesthesia, Cellular and Molecular Research Center, Qazvin University of Medical Sciences, Qazvin, Iran

 

Firoozeh Naderi

M.Sc. in Nursing, Cellular and Molecular Research Center, Qazvin University of Medical Sciences, Qazvin, Iran

 

*Hassan Azhdari-Zarmehri

Assistant Professor of Physiology, Department of Basic Sciences and Neurosciences Research Center, Torbat Heydariyeh University of Medical Sciences, Torbat Heydariyeh, Iran

 

Received:23/10/2015, Revised:13/12/2015, Accepted:24/01/2016


Abstract

Background and Objectives: About half to one percent of the world population suffer from epilepsy.Seizure is the most common symptoms of epilepsy due to abnormal electrical discharge of neurons in the brain. Due to side effects of chemical drugs, herbal plants are widely used to control seizures. In this study, Anticonvulsant activity of hydro-alcoholicextract of (Ziziphoratenuior L.) was investigated in mice.

Materials and Methods: In this study, 40 male mice (25-30 g) were randomly selected and divided into five groups of 8, that included a control group (receiving saline and PTZ) and 4 treatment groups (receiving the extract doses of 150, 300, 600, 900 mg / kg). 30 minutes after IP administration with saline (in control group) and different doses of extract (in treatment groups), PTZ (80 mg/kg) were injectedAnd were transferred to a special cage immediately and convulsive behaviors were recorded by a camera during the 20 minutes. Then, the different phases of seizure were evaluated.

Results: Extract injection in all doses by dose- dependently delayed the onset time of clonic, tonic and tonic-clonic seizures, but doses of 600 and 900 mg/kg had showed the greatest effect on onset time. The duration time of tonic, clonic and tonic-clonic seizures in animals that received extract also reduced. Extract injection also dose-dependently decreased the rate of mortality and the number of suddenly jumping during seizures, these effects in doses of 600 and 900 mg/kg was significant.

Conclusion: Our study showed that, the hydro-alcoholicextract of (Ziziphoratenuior L.) had an appropriate anticonvulsant activity and it seems the future studies will be necessary to separate its ingredients and understand its mechanism of action.

Keywords: Ziziphoratenuior L., Anticonvulsant activity, Pentylenetetrazol, Seizure, Mice

 

Corresponding Author:

Hassan Azhdari-Zarmehri,

Assistant Professor of Physiology, Department of Basic Sciences and Neurosciences Research Center, Torbat Heydariyeh University of Medical Sciences, Torbat Heydariyeh, Iran

E-mail: hassan.azhdari@gmail.com

  1. Boon P, Vonck K, Derick J, Camembert J. Vogues Nerve Stimulation for Refractory Epilepsy. Seizure 2001;10:456-8.
  2. Mohammad S, Hanifeh F, Aqdas D, Hamid B, Mohammad K, Jamshid N. Iranian Society of  Physiology and Pharmacology. 2011;15:66-71.
  3. Alimohammadi B, Azhdari-Zarmehri H, Sofiabadi M, Moslem AR. Anticonvulsant Effect of Hydroalcoholic Extract of Scrophularia Striata Boiss. on Pentylenetetrazol-Induced Seizure in Mice. Kerman University of Medical Sciences Journal. 2014;21(3):207-18.
  4. Dadollahy S. Effect of Methanol Extract of Chamomile on Picrotoxin- Induced Seizures in Mice. Kerman University of Medical Sciences 2005.
  5. Dooley M, Plosker G. Levetiracetam. A Review of Its Adjunctive Use in the Management of Partial Onset Seizures. Drugs 2000;60:871-93.
  6. Azhdari-Zarmehri H, Naderi F, Erami E, Mohammad-Zadeh M. Effects of Salvia Sahendica hydroalcoholic extract on PTZ induced seizure in male mice. Koomesh Journal. 2013;14(4):497-504.
  7. Kim H, Jee E, Ahn K, Choi H, Jang Y. Identification of Marker Compounds in Herbal Drugs on TLC With DART-MS. Arch Pharm Res 2010;33 1355-9.
  8. Reyes-Garcia V. The Relevance of Traditional Knowledge Systems for Ethnopharmacological Research: Theoretical and Methodological Contributions. J Ethnobiol Ethnomed 2010:32-6.
  9. Naderi F, Azhdari-Zarmehri H, Erami E, Sonboli A, Sofiabadi M, Mohammadzade M. The Effect of Tanacetum sonbolii Hydroalcholic Extract on PTZ Induced Seizures in Male Mice. Herbal Plants Journal. 2010;11(4):193-201.
  10. Saeidi F, Azhdari-Zarmehri H, Alimohammadi B, Erami E. The Effect of Hydroalcoholic Extract of Heracleum Persicum on Pentylenetetrazol _Induced Seizure in Mice. Zanjan University of Medical Sciences Journal. 2013(21):86.
  11. Yazdani D, Shahnazi S, Jamshidi A, Reza Zadeh S, Mojab F. Study on Variation of Essential Oil Quality and Quantity in Dry and Fresh Herb of Thyme and Tarragon. Med Plants 2005;5 132.
  12. Akhandzadeh S. Encylopedia of Iranian Medicinal Plants. Tehran: Arjmand; 2000.
  13. Amin G. Traditional Medicinal Plants of Iran: Institute of Medicinal Plant Research; 1991.
  14. Gilani A, Aziz N, Khan M, Shaheen F, Jabeen Q, Siddiqui B, et al. Ethnopharmacological Evaluation of the Anticonvulsant, Sedative and Antispasmodic Activities of Lavandula Stoechas L. J Ethnopharmacol 2000;71 161-7.
  15. Sayyah M, Valizadeh J, Kamalinejad M. Anticonvulsant Activity of the Leaf Essential Oil of Laurus Nobilis Against Pentylenetetrazole- and Maximal Electroshock-Induced Seizures. Phytomedicine 2002;9:212-6.
  16. Behnam-Rassouli M, Ghayour M, Ghayour N. Investigating the Anti-Epileptic and Sedative Effects of Hydroalcoholic Extract of Melissa Officinalis (Lemon Balm) Leaf on Pentylenetetrazol Induced Epileptiform Seizures in Wistar Rat. J med plnts 2011;11 65-72.
  17. GA. J. GABA(A) Receptor Channel Pharmacology: Curr Pharm Des 2005.
  18. Golmohammadi R, Pejhan A, Azhdari-Zarmehri H, Mohammad-Zadeh M. The role of ethanol on the anticonvulsant effect of valproic acid and cortical microvascular changes after epileptogenesis in mice. Neurol Sci. 2012.
  19. Sofiabadi M, Esmaeili M, Haghdost Yazdy H, Azhdari Zarmehri H. The Effect of Intraperitoneally Injection of Matricaria Chamomilla Ethanolic Extract on Seizure. Herbal Plants Journal. 2011;11(4).
  20. Huang R, Bell-Horner C, Dibas M, Covey D, Drewe J, Dillon G. Pentylenetetrazole-induced inhibition of recombinant gamma-aminobutyric acid type A (GABA (A)) receptors: mechanism and site of action. J Pharmacol Exp Ther. 2001 298(3):986-95.
  21. Samini M, Shafarodi H, Elahedini S. Lyndon effect on clonic seizure threshold induced by PTZ in mice. Tehran Univ Med J. 2005;63(7):529-36.
  22. Hevers W, Luddens H. The diversity of GABAA receptors. Pharmacological and electrophysiological properties of GABA  channel subtypes. Mol Neurobiol. 1998 18(1):35-86.
  23. Czapinski P, Blaszczyk B, Czuczwar S. Mechanisms of action of antiepileptic drugs. Curr Top Med Chem. 2005;5(1):3-14.
  24. Treiman D. GABAergic mechanisms in epilepsy: Epilepsia; 2001.
  25. Erakovic V, Zupan G, Varljen J, Laginja Simonic A. Altered activities seizure: Epilepsy Res; 2001.
  26. Potier S, Psarropoulou C. Endogenous acetylcholine facilitates epileptogenesis in immature rat neocortex. Neurosci Lett. 2001;13(1):25-8.
  27. Wang Y, Zhou W, Li J, Liu Y, Yue Y, Zheng J. Anticonvulsant effects of phencynonate hydrochloride and other anticholinergic drugs in soman poisoning: neurochemical mechanisms. Life Sci. 2005;78(2):210-23.
  28. Zhang L, Yang B, Lu B K, G., Wang Z, Xia Y. ne alkaloids  production in transgenic Hyoscyamus niger hairy root cultures over-expressing putrescine N-methyltransferase is methyl jasmonate-dependent. Tropa Planta. 2007;225(4):887-96.
  29. Brum L, Elisabetsky E, Souza D. Effects of Linalool on [(3)H]MK801 and [(3)H] Muscimol Binding in Mouse Cortical Membranes. Phytother Res 2001;15:422-5.
  30. Roger JP, Brian SM. Antiepileptic Drugs In: Katzung B. G., (Ed.), Basic and Clinical Pharmacology. 7 ed. Stanford: Appleton & Longe; 2001.
  31. Azarniod H. Industrialized and Toxic Herbal Plants of Iran Lands. Tehran Tehran University; 2005.
  32. Thompson J, Chalchat J, Michet A, Linhart Y, Ehlers B. Qualitative and Quantitative Variation in Monoterpene Co-Occurrence and Composition in the Essential Oil of Thymus Vulgaris Chemotypes. J Chem Ecol 2003;29 859-80.
  33. Taherian A, Rashidi Pour A, Arefi M, Vafaei A, Emami Abarghoei M, Sadeghi H, et al. Assessment of Hydroalcoholic Extract of Thymus Vulgaris on Neurogenic and Inflammatory Pain in Mice. Babol Univ Med Sci 2005;7 24-9.
  34. Carvey P. Drug Action in the CNS: Oxford University Press 1998.
  35. Hopkins A, Shorvon S, Cascino G. Epilepsy. London: Chapman and Hall; 1995.
  36. Briseid J, Dyrud O. The Smooth Muscle Relaxing Effect of Thyme (Thymus Vulgaris L). Acta Pharmacol Toxicol (Copenh) 1962.
  37. Johnston G. GABA(A) Receptor Channel Pharmacology: Curr Pharm Des 2005.
  38. Salah S, Jager A. Screening of Traditionally Used Lebanese Herbs for Neurological Activities. J Ethnopharmacol 2005;97 145-9.
  39. Leung A. Encyclopedia  of Common Narural Ingredeints. Interscience Publication. p. 309-11.