نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سارا تقی زاده هیر ¹
• محمد نریمانی ²
• سیف اله آقاجانی ³
• مهریار ندر محمدی ⁴
• سجاد بشرپور ³

¹ دانشجوی دکتری روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

² استاد روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

³ استاد، گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

⁴ استادیار، گروه روانپزشکی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، اردبیل، ایران

چکیده

زمینه و هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی تحریک الکتریکی فراجمجمه‌ای مغز و توانبخشی شناختی مبتنی بر رایانه بر بهبود تکانشگری کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه/ بیش‌فعالی انجام شد.

مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر شبه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون و گروه کنترل بود. به روش نمونه‌گیری هدفمند 60 کودک دارای اختلال نقص توجه/ بیش‌فعالی انتخاب شدند و به صورت تصادفی در سه گروه آزمایش 1، آزمایش 2 و کنترل (هر گروه 20 نفر) جایگزین شدند. داده‌ها با استفاده از مقیاس مقیاس درجه‌بندی والدین کانرز (1978)، آزمون هوش ریون (2000) و پرسشنامه تکانشگری بارت (1995) جمع‌آوری شد. آزمودنی‌های گروه آزمایش 1، تحریک الکتریکی مغز را دریافت کردند. گروه آزمایش 2، نیز مداخله توانبخشی شناختی را دریافت کردند. گروه کنترل مداخله‌ای را دریافت نکرد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با با تحلیل کواریانس چند متغیره (مانکوا) و آزمون تعقیبی بونفرونی انجام شد.

یافته‌ها: نتایج نشان داد که تفاوت معناداری بین گروه‌ها در مولفه‌های تکانشگری (05/0>P) وجود دارد. گروه‌های آزمایشی تحریک الکتریکی فراجمجمه‌ای مغز و توانبخشی شناختی از تکانشگری پایین‌تری در مقایسه با گروه کنترل برخوردار بودند. همچنین با کنترل اثر پیش‌آزمون در دو گروه آزمایشی، بین دو روش تحریک الکتریکی فراجمجمه‌ای مغز و توانبخشی شناختی تفاوت معنی‌داری وجود دارد (05/0>P).

نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج بدست آمده، می‌توان گفت، تحریک الکتریکی فراجمجمه‌ای مغز و توانبخشی شناختی مبتنی بر رایانه در بهبود تکانشگری کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه/ بیش‌فعالی اثربخش بودند. لذا از هر دو مداخله در بهبود تکانشگری کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه/ بیش‌فعالی می‌توان استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

• تحریک الکتریکی فراجمجمه ای مغز (tDCS)
• توانبخشی شناختی
• تکانشگری
• اختلال نقص توجه - بیشفعالی

موضوعات

• روانشناسی و روانپزشکی

عنوان مقاله [English]

Comparison of the Effectiveness of Transcranial Direct Current Stimulation (tDCS) and Computer-based Cognitive Rehabilitation on Improving Impulsivity in Children with Attention Deficit- Hyperactivity Disorder

نویسندگان [English]

• Sara Taghizadeh Hir ¹
• Mohammad Narimani ²
• Aghajani Seyfollah ³
• Mehriar Nadrmohammadi ⁴
• Sajjad Basharpoor ³

¹ PhD student,, Department of Psychology, University of Mohaghegh Ardebili, Ardebil, Iran

² Professor, Department of Psychology, Faculty of Educational Sciences and Psychology, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran

³ Professor, Department of Psychology, Faculty of Educational Sciences and Psychology, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran

⁴ Assistant Professor, Faculty of Medicine, Department of Psychiatry, Ardabil University of Medical Sciences, Ardabil, Iran

چکیده [English]

Background: The purpose of this study was to compare the effectiveness of Transcranial Direct Current Brain Stimulation (tDCS) and computer-based cognitive rehabilitation on improving impulsivity in children with attention deficit/ hyperactivity disorder.

Materials and Methods: The current research design was quesi-experiment with pre-test-post-test and control group. 60 children with attention deficit/ hyperactivity disorder were selected by purposeful sampling and randomly replaced in three groups: experiment 1, experiment 2, and control (20 people in each group). Data were collected using Connors Parent Rating Scale (1978), Raven's Progressive Matrices Test (2000) Test and Barrett's impulsivity questionnaire (1995). The subjects of the first experimental group received Transcranial Direct Current Brain Stimulation (tDCS) and second experimental group also received Captain Log's rehabilitation intervention. The control group did not receive any intervention.

Results: The results showed that there is a significant difference between the groups impulsivity (P<0.05). The experimental groups of transcranial direct current brain stimulation (tDCS) and computer-based cognitive rehabilitation had lower impulsivity compared to the control group. Also, by controlling the effect of the pre-test in the two experimental groups, there is significant difference between the two methods of transcranial direct current brain stimulation (tDCS) and computer-based cognitive rehabilitation (P<0.05).

Conclusion: According to the results, it can be said that the intervention of transcranial direct current brain stimulation (tDCS) and computer-based cognitive rehabilitation was effective in improving the impulsivity in children with attention deficit/ hyperactivity disorder. Therefore, both interventions can be used to improve the impulsivity in children with attention deficit/ hyperactivity disorder.

کلیدواژه‌ها [English]

• Transcranial Direct Current Stimulation (tDCS)
• Cognitive Rehabilitation
• Impulsivity
• Attention Deficit- Hyperactivity Disorder