رابطه­ی تعهد زناشویی با ویژگی­های شخصیتی

 امین حسینی ¹، کیانوش زهراکار² ، رضا داورنیا³ ، محمد شاکرمی⁴، بهناز محمدی⁵

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

² استادیار، گروه مشاوره، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

³ دانشجوی دکتری مشاوره، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

⁴ کارشناس ارشد مشاوره خانواده، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

⁵ کارشناس ارشد مشاوره و راهنمایی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه بجنورد، بجنورد، ایران

* نشانی نویسنده مسوول: تهران، دانشگاه خوارزمی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی ، رضا داورنیا

E-mail: rezadavarniya@yahoo.com

وصول:،اصلاح:، پذیرش:

مقدمه[u1] 

اخیراً توجه زیادی به مفهوم تعهد زناشویی که در گذشته گاهی به­عنوان یک موضوع جالب مطرح بود، در همه­ی حوزه­های مطالعاتی خانواده و ازدواج شده­است. ازاین­رو؛ نه تنها تعداد مطالعاتی که مستقیماً در ارتباط با تعهد زناشویی و ابعاد آن است، افزایش یافته، بلکه در اغلب مطالعاتی که تأکید اصلی آن­ها بر تعهد زناشویی نبوده نیز به­عنوان یک متغیر مهم در حفظ و تداوم زندگی زناشویی مد نظر قرار گرفته است (1).

آماتو معتقد است که تعهد زناشویی به این معنی است که زوجین تا چه حد برای روابط زناشویی خود ارزش قائلند و چقدر برای حفظ و تداوم ازدواج­شان انگیزه دارند (2). جانسون مدلی را ارایه داده است که در آن تعهد زناشویی به سه نوع تعهد شخصی(Personal Commitment)  ، تعهد اخلاقی(Moral Commitment) و تعهد ساختاری (Structural Commitment ) تقسیم می­شود (3). تعهد شخصی به معنی علاقه و تمایل فرد برای تداوم رابطه­ی زناشویی است. تعهد اخلاقی بیانگر وفاداری اخلاقی فرد به ازدواج است و تعهد ساختاری نیز به موانع و محدودیت­های موجود در ترک رابطه­ی زناشویی و احساس اجبار به تداوم آن رابطه یا ترس از پیامدهای طلاق اشاره دارد (4).  

عوامل مؤثر بر تعهد مختلف­اند. در برخی از پژوهش­ها، تعهد زناشویی به­عنوان یکی از شاخص­های کیفیت زناشویی مطرح شده است (5). بر این اساس، کیفیت زناشویی را می­توان به­عنوان موفقیت و عملکرد مطلوب یک ازدواج در نظرگرفت که نتیجه­ی عوامل مختلفی از جمله سازگاری زناشویی و احساس تعهد زوجین نسبت به یکدیگر است و از آن به­ عنوان یکی از پیش­بینی­کننده­های مهم تداوم و ثبات زناشویی یاد می­شود (7،6).

روان­شناسان اجتماعی و شخصیت، مدت طولانی است که علاقه­مندند بدانند چگونه صفات شخصیتی بر کیفیت روابط عاشقانه بزرگسالان موثر است (8). در واقع حتی یک بررسی گذرا بر ادبیات نشان می­دهد که بدون ابهام، یک ارتباط قابل توجه بین صفات شخصیت خود گزارش شده و کیفیت رابطه و رضایت طرفین وجود دارد (9). ویژگی­های شخصیت الگوهایی از افکار، احساسات و اعمال را منعکس می­کند  که در طی زمان و موقعیت­ها نسبتاً پایدار هستند (10). بایوشاپو همکارانش (11) پنج نوع شخصیت را معرفی کردند که قبلاً توسط کاستا و مک گرا معرفی شده بود. این پنج نوع شخصیت روان­رنجورخویی(Neuroticism) ، گشودگی به تجربه ((Openness to experience، برون­گرایی (Extroversion) سازگاری(Adaptability)  و وظیفه­شناسی Conscientiousness)) هستند.

شکلفورد و باس  در پژوهش خود دریافتند که ویژگی­های شخصیتی افراد می­تواند به برآورد میزان تعهد یا عهدشکنی آنان در ازدواج کمک ­نماید. آن­ها دریافتند افراد دارای سبک­های شخصیتی تکانشی، دارای اعتمادپذیری پایین و وجدان­گرایی کم به احتمال بیشتری درگیر روابط فرا زناشویی می­شوند (12). اسکو و همکاران دریافتند که همسران با اصول جنسی بی­بند و بار احتمال بیشتری دارد تا معطوف به عهدشکنی زناشویی شوند (13). شکلفورد و باس در پژوهشی دریافتند که بالا بودن نمرات افراد در پرسش­نامه­ی شخصیتی نئو در ابعاد تجربه­گرایی، خودشیفتگی و روان­رنجوری می­تواند پیش­بینی­کننده­ی عهدشکنی در ازدواج باشد (14).

از سویی دیگر پیرامون ویژگی­های شخصیتی زوجین متعهد نیز تحقیقاتی انجام شده است. پژوهش جارویس نشان داد که از بین عوامل شخصیتی، وظیفه­شناسی و وجدان­گرایی بالا تعهد زناشویی افراد را پیش بینی­می­کنند (15). براساس گفته­ی هلند و رویسمن به ­طورکلی از میان ویژگی­های شخصیتی، روان نژندی قوی­ترین ارتباط را با رضایت و تعهد زناشویی دارد (16).

امروزه جایگاه تعهد در روابط زناشویی به­دلیل افزایش روزافزون آمار خیانت­ها و طلاق، در مطالعات خانواده و ازدواج بسیار با اهمیت تشخیص داده شده است. ازآنجاکه تعهد سازه­ای مهم در زندگی زناشویی محسوب می­شود و کارکرد مهمی در حفظ، پایداری و سلامت ازدواج دارد و فقدان آن سبب گسستگی پیمان زناشویی و متزلزل شدن بنیان خانواده می­گردد و درنهایت پدیده­ی طلاق را به دنبال خواهد داشت ، لذا جهت افزایش میزان تعهد زوج­ها، شناخت صحیح این سازه­ی مهم و عوامل موثر بر حفظ و تداوم آن ضرورت دارد. مطالب فوق و مرور پیشینه­ی پژوهش بیانگر این است که عوامل شخصیتی می­توانند بر میزان تعهد افراد به ازدواج و رابطه­ی زناشویی تاثیرگذار باشند و نوسانات تعهد زناشویی را پیش­بینی نمایند. در برخی از پژوهش­های انجام شده در خارج از کشور، ارتباط عوامل شخصیتی با تعهد زناشویی مورد بررسی قرارگرفته است (15،14،12)، لکن در جستجوهای انجام شده توسط محقق در داخل کشور پژوهشی که به بررسی رابطه­ی تعهد زناشویی با ویژگی­های شخصیتی پرداخته باشد، مشاهده نشد. همچنین بررسی­ها نشان می­دهد که پژوهش­های انجام شده پیرامون تعهد زناشویی و عوامل موثر بر آن اندک می­باشند. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه­ی تعهد زناشویی با ویژگی­های شخصیتی انجام گرفت.

مواد و روش­ها

پژوهش حاضر، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه­ی آماری این پژوهش تمامی کارکنان متأهل ادارات سازمان بهزیستی استان خراسان شمالی (ادارات بهزیستی شهرستان­های بجنورد، شیروان، فاروج، اسفراین، گرمه، جاجرم و مانه و سملقان) در سال 1392بودند. تعداد افراد جامعه، 265 نفر شامل 151 زن و 114 مرد می­باشند. روش اجرا نیز بدین ­صورت بود  که پس از هماهنگی­های لازم با مدیریت سازمان بهزیستی استان خراسان شمالی و کسب مجوز­های لازم برای انجام پژوهش، محقق با حضور در ادارات بهزیستی استان، درباره­ی ماهیّت و اهدف پژوهش توضیحات لازم را به پاسخ­دهندگان پرسش­نامه­ها ارایه نمود و تمامی افراد، داوطلبانه و با رضایت آگاهانه به پرسش­نامه­های پژوهش پاسخ گفتند. براساس جدول کرجسی و مورگان باتوجه به تعداد جامعه­ی پژوهش، تعداد نمونه می­بایست 155 نفر انتخاب می­گردید. روش نمونه­گیری چندمرحله­ای تصادفی بود. بدین­صورت­که ابتدا از بین تمام ادارات سازمان بهزیستی استان خراسان شمالی (هفت اداره)، سه اداره به­روش تصادفی، انتخاب و در هر اداره تعداد 50 پرسش­نامه به­صورت تصادفی بین کارکنان متأهل توزیع شد (در اداره بهزیستی شهرستان بجنورد تعداد 55 پرسش­نامه توزیع شد). لازم به توضیح است که پرسش­نامه­ها با توجه به نسبت مردان و زنان جامعه­ی مورد پژوهش در بین کارکنان، براساس 67 مرد (43 درصد) و 88 زن (57 درصد)  توزیع شد. تجزیه و تحلیل داده­ها نیز با استفاده از نرم­افزارآماری  SPSS18 و به روش­های همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی صورت گرفت.

در این پژوهش برای جمع­آوری داده­ها­ از ابزار ذیل استفاده گردیده است:

پرسش­نامه­ی استاندارد تعهد زناشویی)Inventory   :(Dimensions of Commitment

این آزمون توسط آدامز و جونز در سال 1997، تهیه شده و  سه بُعد تعهد زناشویی را اندازه گیری می­کند. این ابعاد عبارتند از:

تعهد شخصی: تعهد نسبت به همسر که مبتنی بر جذابیّت همسر است.

تعهد اخلاقی: تعهد نسبت به ازدواج که مبتنی بر تقدس و حرمت رابطه زناشویی است.

تعهد ساختاری: تعهد نسبت به همسر و ازدواج که مبتنی بر احساس اجبار و تداوم ازدواج یا ترس از پیامدهای طلاق است. (4).

هر سؤال آزمون دارای یک مقیاس پنج درجه­ای «کاملا مخالفم»، «مخالفم»، «نظری ندارم»، «موافقم» و «کاملاً موافقم» است که به هرگزینه، نمره­ی 1 تا 5 تعلق می­گیرد. به گزینه­ی «کاملا موافقم»، نمره­ی 5 و به گزینه­ی «کاملاً مخالفم»، نمره­ی 1 داده می­شود. اکثر سؤالات پرسش­نامه به­شکل مستقیم نمره­گذاری می­شود و تنها سؤالات 11، 12، 16، 23، 28، 29، 30، 32، 34، 35، 36 و 38 به­طور معکوس نمره­گذاری می­گردد. دامنه­ی کلی نمرات افراد بین 1 تا 172 نمره است و نمره­ی بالا در این آزمون، بالابودن تعهد زوجین را نشان می­دهد (4). آدامز و جونز در شش پژوهش گوناگون به منظور به­دست آوردن پایایی و روایی پرسش­نامه، آن را بر روی 417 نفر متأهل، 347 نفر مجرد و 46 نفر مطلقه اجرا کردند. در این مطالعات همبستگی هر سؤال با نمره­ی کل آزمون، بالا و معنادار بود و به­طورکلی، ابعاد این پرسش­نامه از بیشترین حمایت تجربی و نظری برخوردار بود. آدامز و جونز، میزان پایایی هر یک از مقیاس­های این آزمون را بر روی نمونه­ی مذکور به این شرح به­دست آورده­اند:  تعهد شخصی 91/0، تعهد اخلاقی 89/0 و تعهد ساختاری 86/0 (17). در پژوهش عباسی مولید میزان آلفای کرونباخ برای کل پرسش­نامه، 85/0 به­دست آمده است (4). در این پژوهش نیز آلفای کرونباخ برای خرده­مقیاس­های تعهد شخصی 66/0، تعهد اخلاقی 76/0، تعهد ساختاری 78/0 و برای کل پرسش­نامه 87/0 به­دست آمد.

پرسش­نامه­ی پنج عاملی شخصیتی نئو

:(NEO-FFI)(NEO-Five Factor Inventory)

پرسش­نامه­ی نئو، پرسشنامه­ای 60 سوالی است که برای نخستین بار در سال 1985 ساخته شده و در سال 1991 مورد بررسی مجدد قرار گرفته است و در آن پنج عامل اصلی شخصیت، شامل انعطاف­پذیری (گشودگی به تجربه)، روان­رنجوری ، برون­گرایی، دلپذیربودن (سازگاربودن) و با وجدان­بودن (مسؤولیت پذیربودن) اندازه­گیری می­گردد. گویه­های این پرسش­نامه از نوع 5 درجه­ای لیکرتی می­باشد که آزمودنی باید بر روی یک طیف از "اصلاً ویژگی من نیست" تا "کاملاً ویژگی من است" به آن پاسخ بدهد. حجازی و ایروانی آلفای کرونباخ آن را 74 صدم گزارش نموده اند(18). در پژوهشی دیگر نیز، پایایی این آزمون با استفاده از روش ثبات درونی برای عوامل روان آزردگی و مسؤولیت پذیری (وظیفه­شناسی ) بالاتر از 70/0 و برای عوامل دیگر بالاتر از 50/0 به­دست آمد. به منظور بررسی اعتبار سازه نیز همبستگی گشتاوری پیرسون بین 5 عامل پرسش­نامه­ی نئو و 9 بعد آزمونSCL- 90- R محاسبه شد.  نتایج این تحلیل ها نشان می­دهد که عامل روان آزردگی با تمام ابعاد و عامل مسؤولیت پذیری نیز با تمام ابعاد به غیر از بعد افکار پارانوئید (با در نظرگرفتن تصحیح بونفرونی) عامل­های توافقی­بودن و برون­گرایی نیز با توجه به تصحیح بونفرونی به­ترتیب با 7 و 3 بعد از SCL- 90- R همبستگی معنادار دارد و در مجموع این آزمون از پایایی و اعتبار مناسبی برخوردار است (19). در این پژوهش نیز پایایی درونی این پرسش­نامه به روش آلفای کرونباخ محاسبه گردید و مقادیر آن برای خرده مقیاس­ها بدین ترتیب بود: روان­رنجورخویی 64/0، برون­گرایی 67/0، گشودگی به تجربه 50/0، سازگاربودن 62/0 و مسؤولیت­پذیری 74/0.

یافته­ها

بر اساس جدول شماره­ی 1 میانگین سنّ آزمودنی­ها در این پژوهش، 1/36 سال بوده است که پراکندگی آنها بین 23 تا 59 سال می­باشد و میانگین مدت ازدواج نیز، 1/11 سال است که شامل سنین مختلف می­باشد (دامنه­ی بین 1 تا 40 سال). تفاوت سنّی آزمودنی­ها نیز با میانگین 39/4 بین 0 تا 15 سال پراکنده شده است. میانگین و انحراف استاندارد سایر متغیرها نیز در جدول شماره­ی 1 آمده است. میزان چولگی نیز نشان­دهنده­ی چگونگی توزیع متغیرها بین آزمودنی­هاست . اگر این مقدار از 1 بیشتر باشد نشان از آن دارد که توزیع نمرات در بین آزمودنی­ها نرمال نبوده است. باتوجه به مقادیر چولگی برای متغیرهای تعهد زناشویی و ویژگی­های شخصیتّی و ابعاد آن می­توان مشاهده کرد که توزیع نمرات آزمودنی­ها در این متغیرها نرمال است و انجام و تفسیر آزمون آماری را با مشکل روبه­رو نمی­سازد.

جدول شماره­ی 2 میزان و جهت همبستگی میان ابعاد ویژگی­های شخصیتی و سایر متغیرها را با تعهد زناشویی و خرده مقیاس­های آن نشان می­دهد. براساس اطلاعات این جدول هرچه سنّ، مدت زمان ازدواج و تعداد فرزندان بیشتر باشد، احتمال افزایش تعهد زناشویی بین زوجین نیز بیشتر می­شود. البته تفاوت سنّی بین زوجین ارتباط معناداری با تعهد زناشویی ندارد. در مورد تحصیلات نیز مشاهده می­شود که تحصیلات همبستگی منفی و معناداری (306/0- و 01/0 >P) با تعهد زناشویی دارد. این یافته بدین معناست که افزایش تحصیلات با تعهد کمتری نسبت به رابطه­ی زوجی همراه است. ویژگی روان­رنجورخویی و گشودگی به تجربه نیز همبستگی منفی و معنادار با تعهد دارند که خود نشان از است که هرچه نمره­ی فرد در این ابعاد بیشتر باشد، احتمال تعهد فرد به رابطه کمتر است. اما سایر ویژگی­های شخصیتّی رابطه­ی مثبت و معنادار با تعهد دارند که به معنی افزایش احتمال تعهد در افرادی است که نمره­ی بالایی را در این ویژگی­ها کسب می­نمایند.

به­منظور بررسی این­که چه مقدار از پراکندگی تعهد زناشویی توسط ابعاد مختلف ویژگی­های شخصیتی تبیین می­گردد، از روش رگرسیون خطی استفاده گردید. بدین­منظور هریک از ابعاد ویژگی­های شخصیتی به­تنهایی به­عنوان متغیر مستقل (پیش­بین) و متغیر تعهد زناشویی به­عنوان متغیر ملاک (وابسته) وارد مدل رگرسیونی شدند که نتایج آن در جدول شماره­ی 3 آمده است. یافته­ها حاکی از آن است که روان­رنجورخویی24 درصد، برون­گرایی 7/4 درصد، گشودگی به تجربه 9/34 درصد، سازگاری 6/28 درصد و مسؤولیت­پذیری 9/52 درصد از واریانس تعهد زناشویی را تبیین می­کنند که این مقادیر معنادار می­باشد (01/0P<). این مطلب نشان دهنده­ی این است که این عوامل تأثیر بسزایی در پیش­بینی وجود یا عدم وجود تعهد زناشویی دارند . همچنین مقادیر B و β به­ترنیب نشان­دهنده­ی ضریب استاندارد نشده و ضریب استاندارد شده­ی رگرسیون می­باشند که خود نشان از میزان تأثیر هر یک از متغیرها در معادله­ی رگرسیونی است و با توجه به مقادیر t مشاهده می­شود که تأثیر تمامی متغیرها در معادله رگرسیونی معنادار است ( 01/0 P<).

بحث

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه­ی  تعهد زناشویی با ویژگی های شخصیتی انجام شد. یافته ها حاکی از این بودند که ویژگی­های شخصیتی روان­رنجورخویی و گشودگی به تجربه با تعهد زناشویی همبستگی منفی و معنادار و ویژگی­های برون­گرایی، سازگاری و مسؤولیت پذیری رابطه­ی مثبت و معناداری با تعهد زناشویی دارند و تمامی ویژگی­های شخصیتی قدرت پیش­بینی تعهد زناشویی را دارند. یافته­های این پژوهش با نتایج تحقیقات کارنی و برادبری (9)؛ اشمیت، کلیگل و شاپیرو، به نقل از اورورک و همکاران (20)،  شکلفورد و باس (12)؛ اسکو و همکاران، (13)؛ رابینز و همکاران (21) و باک و همکاران، (22) همخوان و در تأیید  یافته­های آنها می­باشد.

هر رابطه­ای، بدون تعهد سطحی و ناپایدار است. ویژگی­های شخصیتّی بر ماهیّت و کیفیّت روابط عاشقانه بزرگسالان تاثیرگذار است (16). بین سلامت روانی افراد و شخصیت آنها با روابط خانوادگی، عاشقانه و دوستانه ارتباط دو سویه وجود دارد و درواقع ویژگی­های شخصیتی افراد بر میزان رضایت زناشویی آنها و پای­بندی به تعهداتشان تأثیرمی­گذارد (23). در تبیین ارتباط ویژگی شخصیتّی سازگاری با تعهد زناشویی می­توان گفت از آنجایی که افرادی که در این ویژگی نمره­ی بالایی به دست می­آورند، بیشتر احتمال دارد گرم، خوش­مشرب، مهربان و اهل همکاری باشند، درنتیجه در روابط بین فردی با دوستان و خانواده پس از وقوع حوادث ناسازگار، تغییرات مثبت را تجربه می­کنند (24). این ویژگی با ایجاد اعتماد در طرف مقابل همراه است و اعتماد عامل مهمی در تعهد زناشویی است. افرادی که به شریک زندگی خود اعتماد دارند، تمایل به عشق بیشتری نسبت به شریک زندگی خود و رضایت و تعهد به رابطه دارند (22).

وظیفه­شناسی به مقابله کردن فعال و مشکل محور مرتبط شده است. افراد با وظیفه شناسی بالا گزارش کردند از راهبردهای برنامه­ریزی مانند راهبرد آگاهانه و مقابله کردن فعال با حذف مشکلاتی که با آن مواجه می­شوند، استفاده می­کنند. در کنار آن، آنها تمایل ندارند دستیابی به اهدافشان را ترک کنند و به همین خاطر به فراموش کردن مشکلاتشان نمی­پردازند. از این جهت افراد با این ویژگی به علت این­که از اهداف خود به سادگی چشم پوشی نمی­کنند و مسؤولیت اعمال خود را می­پذیرند و نسبت به تعهدات خود پایبند می­باشند، در زندگی زناشویی خود نیز این ویژگی­ها را بروز می­دهند و لذا به احتمال بیشتری به زندگی زناشویی پایبند هستند (10).  طبق گفته­ی مک گری و کاستا  ویژگی شخصیتّی برون­گرایی با فعالیت عقلانی، فکرکردن مثبت، جانشین­سازی و ممانعت همراه می­شود. علاوه براین به نظر می­رسد افراد با برون­گرایی بالا جهت­گیری بین فردی داشته باشند و از حمایت اجتماعی به عنوان پاسخ به مشکلات استفاده کنند. به همین علت افراد با این ویژگی به احتمال بیشتری با رفتار خود باعث افزایش رضایت در همسرشان می­گردند. آنها سعی در افزایش کیفیت زندگی خود دارند و در پی آن باعث افزایش جلب حمایت همسر خود می­گردند (10).

به­طورکلی، صفات منفی مانند روان­نژندی، مسبّبِ ایجاد عوامل استرس­زا در تعاملات خواهد بود (8). افراد با روان­رنجورخویی بالا گرایش دارند از مقابله کردن «قطع درگیری رفتاری» به­واسطه­ی ترک کردن دستیابی به اهدافشان و «قطع درگیری ذهنی» مانند خیال­پردازی و درگیرشدن با سایر فعالیت­ها برای فراموش­کردن مشکلاتشان، «تمرکز و تنظیم هیجانات»، «جستجوی حمایت اجتماعی هیجانی» به­واسطه­ی ابراز احساساتشان به­طور آشکار و «انکار» با وانمودکردن این­که مشکلات مهم نیستند، استفاده کنند (25). به­طور مشابه مک گری و کاستا در پژوهش خود به این نتیجه رسیدند که روان­رنجورخویی با سبک­های مقابله­ای ناکارآمد مانند خصومت، واکنش، خیال­پردازی، سرزنش خود، تسکین، گوشه­گیری، تفکر آرزومندانه، انفعال و تردید مرتبط است (10). این ویژگی­ها باعث می­شود تا این افراد برای حل اختلافات خود در تعاملات زناشوییشان فعالیت مناسبی انجام ندهند و با فرار و اجتناب از مشکلات به سستی روابط خود دامن بزنند و باعث کاهش اعتماد همسر و کیفیت زندگی زناشویی گردند.

از آنجایی­که گشودگی به تجربه، مستلزم حساسیّت زیبایی­شناختی، تخیل فعال، توجه به تجربه­ی درونی، اولویت برای تنوع و کنجکاوی فکری می­باشد (20)، به نظر می­رسد که این اشتیاق به کسب تجارب گوناگون و تنوع­طلبی و کنجکاوی علاوه بر داشتن اثرات مثبت بر رابطه­ی زناشویی، درعین حال می­تواند اثرات منفی ای مانند برقراری روابط فرازناشویی را نیز به همراه داشته باشد. البته باتوجه به یافته­های پژوهش بوکاردو و همکاران (25) که نشان می­دهد توافق همسران در گشودگی به تجربه با رضایت بالاتر در روابط زناشویی همراه است، باید در تفسیر این یافته­ی پژوهش که نشان از همبستگی منفی بین گشودگی به تجربه و تعهد زناشویی دارد، جانب احتیاط را رعایت نمود.

این پژوهش نیز همانند سایر پژوهش­ها،  دارای محدودیت­هایی است که ایجاب می­نماید در تعمیم نتایج به آنها توجه شود.  در این پژوهش برای جمع آوری داده­ها از پرسش­نامه استفاده شده است. ازاین­رو باتوجه به این که پرسش­نامه­ها جنبه­ی خودسنجی داشته­اند، ممکن است در پاسخ­ها سوگیری وجود داشته باشد. جامعه­ی آماری نسبتا محدود و عدم کنترل سایر متغیرهای موثر بر تعهد زناشویی نیز ازدیگر محدودیت­های اساسی پژوهش حاضر به شمار می­آید که تعمیم نتایج را با چالش روبه­رو می­سازد. پیشنهاد می­گردد در تحقیقات آینده نقش سایر عوامل موثر بر تعهد زناشویی(رضایت زناشویی، رضایت جنسی، کیفیت روابط زناشویی و ...) نیز بررسی گردد و جامعه­ی گسترده تری انتخاب شود تا امکان تعمیم نتایج به طیف گسترده­تری مقدور باشد.

تشکر و قدردانی[u2] 

گروه پژوهشی بر خود لازم می­دانند تا از همراهی­ها و حمایت­های جناب آقای رضا الله­وردی، مدیر کل محترم سازمان بهزیستی استان خراسان شمالی، مدیریت محترم حراست اداره­ی کل بهزیستی خراسان شمالی و تمامی کارکنان زحمت­کش ادارات بهزیستی استان که صمیمانه محققان را در انجام این پژوهش یاری نمودند، تشکر و قدردانی کنند.

References

1. Harmon DKH. Black men and marriage: The impact of spirituality, religiosity and marital commitment on marital satisfaction. [dissertation]. University of Alabama. 2005.
2. Mohammadi B, Zahrakar K, Davarniya R, Shakarami M. Investigation into the role of religiosity and its dimensions in predicting of marital commitment of personnel of state welfare organization of Nrth Khorasan. J Religion & Health. 2014; 2(1):15- 23. [Persian]
3. Johnson MP, Caughlin JP, Huston TL. The tripartite nature of marital commitment: Personal, moral, and structural reasons to stay married. J Marriage Fam. 1999; 61:160 –77.
4. Abbasi Molid  H . The effect of teaching reality therapy on marital commitment in couples of Khomeinishahr preprovience.[dissertation].Isfahan University; 2009. [Persian]
5. Mills SD. Men and marital commitment. [dissertation].  Purduce University; 2000.
6. Amoto PR. Continuity and change in marital quality between 1980 and 2006. J Marriage Fam. 2008; 1-23.
7. Allendorf  K, Ghimire DJ. Determinants of marital quality in an arranged marriage society. Social Science Research. 2013; 42: 59-70.
8. Roberts BW, Wood  D, Smith JL. Evaluating five factory theory and social investment perspectives on personality trait development. J Res Pers. 2005; 39: 166–84.
9. Karney BR, Bradbury TN. Neuroticism, marital interaction, and the trajectory of marital satisfaction. J Pers Soc Psychol. 1997; 72(5): 1075–92.
10. Onder  N. The mediating role of coping strategies in the basic personality traits—Ptg And Locus of control—Ptg relationships in breast cancer patients. [dissertation]. Middle East Technical University; 2012.
11. Kenwright DA. Police stress: An examination of the effects of stress and coping strategies. [dissertation]. East Tennessee State University; 2008.
12. Buss DM, Shackelford  TK. From vigilance to violence: Mate retention tactic in married couples. J Pers Soc Psychol. 1997; 72(2): 346-61.
13. Schalk K, Sabatelli RM, Bartlr HS. The experience of coping with marital infidelity. [dissertation]. University of Calgary; 1998.
14. Heydari H, Fatehi Zadeh M, Etemadi O. Prediction of broken promise of marriage.  Psychotherapy Developments. 2008; 15(51): 115-21.
15. Ahadi B. Relation between personality and marital satisfaction. Contemporary Psychology. 2006; 2 (2):141-55.
16. Holland AS, Roisman GI. Big five personality traits and relationship quality: Self-reported, observational, and physiological evidence. J Soc Pers Relat.2008; 25(5): 811–29.
17. Adams JM, Jones WH. The conceptualization of marital commitment: An integrative analysis. J Pers Soc Psychol. 1997; 72(5):1177–96.
18. Hejazi Y, Iravani M. Relation between personality traits and career performance.  Journal of Psychology and Educational Sciences. 2002; 32(2); 171-89.
19. Mostafai F, Roshan R. The relationship between personality characteristics and job satisfaction in traffic police officers of Tehran. Danesh-e-Entezami Journal. 2010; 11(4):183-206. [Persian]
20. O’Rourke N, Claxton A, Benedito Chou PH, Smith JZ, Hadjistavropoulos T. Personality trait levels within older couples and between-spouse trait differences as predictors of marital satisfaction. Aging Ment Health. 2011; 15(3); 344-53.
21. Robins RW, Caspi A, Moffitt TE. Two personalities, one relationship: Both partners’ personality traits shape the quality of their relationship. J Pers Soc Psychol. 2000; 79(2):251–59.
22. Buck NM, Leenaars EP, Emmelkamp PM, Van Marle HJ. Explaining the relationship between insecure attachment and partner abuse: The role of personality characteristics. J Interpers Violence. 2012; 27(16): 3149–70.
23. Watson D, Hubbard B, Wiese D. General traits of personality and affectivity as predictors of satisfaction in intimate relationships: Evidence from self- and partner-ratings. J Pers. 2000 ;68(3):413-49
24. Tashiro T, Frazier P. I’ll never be in a relationship like that again: Personal growth following romantic relationship breakups. Personal Relationships. 2003; 10(1), 113–28.
25. Watson D, Hubbard B. Adaptation style and dispositional structure: Coping in the context of the five-factor model. J Pers. 1996; 64(4): 737–74.
26. Bouchard G, Lussier Y, Sabourin S. Personality and marital adjustment: Utility of the five-factor model of personality. J Marriage Fam. 1999; 61(3): 651–60.

The Relationship between Marital Commitment with Personality Traits

Amin Hosseini.,

MA Student in General Psychology, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Kharazmi University, Tehran, Iran

Kianoush Zahrakar.,

Assistant Professor, Department of Counseling, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Kharazmi University, Tehran, Iran

* Reza Davarniya.,

Ph.D Student in Counseling, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Kharazmi University, Tehran, Iran

Mohammad Shakarami.,

MA in Family Counseling, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Kharazmi University, Tehran, Iran

Behnaz Mohammadi.,

MA in Counseling and Guidance, Faculty of Psychology and Educational Sciences, University of Bojnourd, Bojnourd, Iran