روانشناسی و روانپزشکی
علیرضا صالح پور؛ زهرا یوسفی؛ محسن گل پرور
دوره 30، شماره 4 ، مهر و آبان 1402، ، صفحه 513-524
چکیده
زمینه و هدف: لکنت یک اختلال پیچیده و چندبعدی گفتاری است که اغلب واکنشهای منفی شنوندگان و نگرش بسیار منفی نسبت به گفتار را برای فرد ایجاد میکند. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس بر اضطراب اجتماعی و خودشفقتی بزرگسالان دارای لکنت انجام شد.
مواد و روشها: طرح پژوهش حاضر، نیمهآزمایشی با پیشآزمون، ...
بیشتر
زمینه و هدف: لکنت یک اختلال پیچیده و چندبعدی گفتاری است که اغلب واکنشهای منفی شنوندگان و نگرش بسیار منفی نسبت به گفتار را برای فرد ایجاد میکند. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس بر اضطراب اجتماعی و خودشفقتی بزرگسالان دارای لکنت انجام شد.
مواد و روشها: طرح پژوهش حاضر، نیمهآزمایشی با پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری بود. جامعه آماری پژوهش دربرگیرنده تمامی بزرگسالان 18 تا 40 سال دارای لکنت مراجعهکننده به کلینیکهای گفتاردرمانی و روانشناسی شهر اصفهان در سال 1401 بود. حجم نمونه 30 نفر بود که بهصورت هدفمند انتخاب و بهصورت تصادفی به دو گروه آزمایش و گواه تقسیم شدند.گروه آزمایش آموزش ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس را دریافت کردند و گروه گواه هیچگونه آموزشی را دریافت نکردند. در هر گروه 15 آزمودنی قرار گرفت که در سه مرحله پرسشنامه اضطراب اجتماعی کانور و مقیاس خودشفقتی نف را تکمیل کردند. دادهها با استفاده تحلیل واریانس آمیخته در نرمافزار آماری 23SPSS- مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل واریانس آمیخته نشان داد که ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس تغییرات معناداری (p<0/001)، در گروه آزمایش در متغیرهای اضطراب اجتماعی و خودشفقتی در تمام مراحل ارزیابی ایجاد کرده است.
نتیجه گیری : با توجه به این نتایج میتوان گفت روش مذکور برای بهبود اضطراب اجتماعی و خودشفقتی افراد دارای لکنت توسط درمانگران قابل کاربرد است.
روانشناسی و روانپزشکی
مریم معتکف فر؛ شیدا سوداگر؛ مریم بهرامی هیدجی؛ نجمه رحیمی
دوره 29، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1401، ، صفحه 822-832
چکیده
زمینه و هدف: طبق پیشبینی سازمان بهداشت جهانی شیوع دیابت نوع 2 در جهان و کشور ما تا سال 2030 به شدت رو به افزایش خواهد بود. از آنجا که کنترل قند خون موجب تأخیر در شروع و پیشرفت عوارض دیابت میشود؛ پژوهش حاضر با هدف اثربخشی شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهنآگاهی و درمان هیجانمدار بر کنترل قند خون بیماران دیابتی نوع 2 انجام شد.
مواد و روشها: ...
بیشتر
زمینه و هدف: طبق پیشبینی سازمان بهداشت جهانی شیوع دیابت نوع 2 در جهان و کشور ما تا سال 2030 به شدت رو به افزایش خواهد بود. از آنجا که کنترل قند خون موجب تأخیر در شروع و پیشرفت عوارض دیابت میشود؛ پژوهش حاضر با هدف اثربخشی شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهنآگاهی و درمان هیجانمدار بر کنترل قند خون بیماران دیابتی نوع 2 انجام شد.
مواد و روشها: این پژوهش نیمه‌تجربی از نوع پیشآزمون- پسآزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را افراد مبتلا به دیابت نوع 2 که در سال 1398 به کلینیک دیابت شهر سبزوار مراجعه کرده‌اند تشکیل دادند که تعداد 45 نفر براساس فرمول کوهن انتخاب شدند و بهصورت گمارش تصادفی در سه گروه آزمایش شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهنآگاهی، گروه آزمایش هیجانمدار و گروه کنترل جای گرفتند. قند خون بیماران با استفاده از آزمایش قند خون ناشتا اندازهگیری و برای تجزیه‌وتحلیل دادهها از نرمافزارSPSS24 و از روش‌های آمار توصیفی و تحلیلی (تحلیل کوواریانس) استفاده شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهنآگاهی بر کنترل قند خون بیماران دیابتی نوع 2 مؤثر است (0/05> P). روش درمانی هیجانمدار بر کنترل قند خون بیماران دیابتی نوع 2 مؤثر است (0/05> P) و بین اثربخشی روش شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهنآگاهی و روش درمانی هیجانمدار بر کنترل قند خون بیماران دیابتی نوع 2 تفاوت معناداری وجود ندارد (0/05< P).
نتیجه‌گیری: با توجه به تأثیر معنادار روش شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهنآگاهی و روش درمانی هیجانمدار بر کنترل قند خون بیماران دیابتی نوع 2 پیشنهاد میشود از این دو روش در راستای بهبود کنترل قند خون بیماران دیابتی نوع 2 بهره برده شود.
روانشناسی و روانپزشکی
مهدی معتکف فر؛ ابوالفضل بخشی پور؛ مهدی قاسمی مطلق
دوره 29، شماره 4 ، مهر و آبان 1401، ، صفحه 563-575
چکیده
زمینه و هدف: هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهنآگاهی و درمان هیجانمدار بر انسجام روانی در بیماران دیابتی نوع 2 بود.
مواد و روشها: این پژوهش نیمه‌تجربی از نوع پیشآزمون- پسآزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه افراد مبتلا به دیابت نوع 2 که در سال 1398 به کلینیک دیابت شهر سبزوار مراجعه کردند ...
بیشتر
زمینه و هدف: هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهنآگاهی و درمان هیجانمدار بر انسجام روانی در بیماران دیابتی نوع 2 بود.
مواد و روشها: این پژوهش نیمه‌تجربی از نوع پیشآزمون- پسآزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه افراد مبتلا به دیابت نوع 2 که در سال 1398 به کلینیک دیابت شهر سبزوار مراجعه کردند تشکیل دادند که تعداد 45 نفر بهعنوان نمونه انتخاب شدند و به صورت تخصیص تصادفی در سه گروه آزمایش شناختی‌درمانی مبتنی بر ذهنآگاهی، آزمایش درمان هیجانمدار و گروه کنترل قرار گرفتند. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه احساس انسجام روانی آنتونوسکی (2006) بود و برای تجزیه‌وتحلیل دادهها از نرمافزارSPSS24 و از روش‌های آمار توصیفی و تحلیلی (کوواریانس چندمتغیره) استفاده شد.
یافته‌ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که درمان شناختی مبتنی بر ذهنآگاهی بر انسجام روانی مؤثر است (0/05> P). روش درمان هیجانمدار بر انسجام روانی مؤثر است (0/05> P) و بین اثربخشی روش درمان شناختی مبتنی بر ذهنآگاهی و درمان هیجانمدار بر انسجام روانی بیماران دیابتی نوع دو تفاوت معناداری وجود ندارد (0/05< P).
نتیجه‌گیری: با توجه به تأثیر معنادار روش درمان شناختی مبتنی بر ذهنآگاهی و درمان هیجانمدار بر انسجام روانی پیشنهاد میشود از این دو روش در راستای بهبود انسجام روانی و مشکلات روانشناختی مربوط به بیماری در بیماران دیابتی نوع دو و خانواده‌های آنها بهره برده شود.
روانشناسی و روانپزشکی
سعید رضا امیریان؛ مجتبی امیری مجد؛ منصوره شهریاری احمدی؛ لیلا الیاسی
دوره 29، شماره 1 ، فروردین و اردیبهشت 1401، ، صفحه 13-24
چکیده
زمینه و هدف: با توجه اینکه تاثیر درمانهای دارویی و آموزشی-توانبخشی رایج، بر روی مشکلات هیجانی-رفتاری کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم کافی نیستند؛ درمانهای جدید بر حمایت رفتاری مثبت مبتنی بر ذهن–آگاهی مادران این کودکان جهت کاهش مشکلات هیجانی-رفتاری کودکان‌شان پیشنهاد شده اند. از این رو در این مطالعه، تأثیر آموزش حمایت رفتاری ...
بیشتر
زمینه و هدف: با توجه اینکه تاثیر درمانهای دارویی و آموزشی-توانبخشی رایج، بر روی مشکلات هیجانی-رفتاری کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم کافی نیستند؛ درمانهای جدید بر حمایت رفتاری مثبت مبتنی بر ذهن–آگاهی مادران این کودکان جهت کاهش مشکلات هیجانی-رفتاری کودکان‌شان پیشنهاد شده اند. از این رو در این مطالعه، تأثیر آموزش حمایت رفتاری مثبت مبتنی بر ذهن–آگاهی مادران را بر مشکلات هیجانی-رفتاری کودکان اتیسم‌شان مورد بررسی قرار گرفته شد.مواد و روشها: در این مطالعه، 30 مادر دارای کودکان 10-8 ساله مبتلا به اختلال طیف اتیسم بطور تصادفی به 2 گروه 15 نفری، آزمایش و کنترل تقسیم کردیم. هر 2 گروه با مقیاس تجدیدنظر شده رفتارهای تکراری بودفیش قبل از مداخله، ،پس از 8 جلسه مداخله حمایت رفتاری بر گروه آزمایش و همچنین یک ماه پس از پیگیری بررسی شدند. یافته‌ها:. میانگین نمرات رفتارهای کلیشه‌ای، خود آزاری، یکنواخت، وسواسی، آیینی و محدود کودکان مبتلا به اتیسم قبل از آموزش مشابه بود، درحالیکه در اتمام آموزش و 1 ماه پس از پیگیری، در گروه آزمایش بطور معناداری نسبت به گروه کنترل پایین‌تر بود؛ بطوریکه میانگین نمرات رفتارهای فوق الذکر در کودکان اتیستیک در گروه کنترل در طول زمان تغییر معناداری نداشته اما در گروه مداخله در طول زمان کاهش معناداری داشته است(P<0.001).نتیجه‌گیری: آموزش حمایت رفتاری مثبت مبتنی بر ذهن–آگاهی به مادران در کاهش مشکلات هیجانی-رفتاری کودکان با اختلال اتیسم مؤثر بوده و بنابراین پیشنهاد می شود در پروتکل درمانی این کودکان گنجانده شود.
روانشناسی و روانپزشکی
مهدی معتکف فر؛ ابوالفضل بخشی پور؛ مهدی قاسمی مطلق
دوره 29، شماره 1 ، فروردین و اردیبهشت 1401، ، صفحه 131-141
چکیده
زمینه و هدف : هدف از پژوهش حاضر مقایسه ی اثر بخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و درمان هیجان مدار بر خود مراقبتی، عملکرد جنسی در بیماران دیابتی نوع 2 بود. مواد و روش ها : تحقیق حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی ، با طرح پیشآزمون – پسآزمون بود که از طرح پژوهشی نیمه آزمایشی استفاده شد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه افراد مبتلا به دیابت ...
بیشتر
زمینه و هدف : هدف از پژوهش حاضر مقایسه ی اثر بخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و درمان هیجان مدار بر خود مراقبتی، عملکرد جنسی در بیماران دیابتی نوع 2 بود. مواد و روش ها : تحقیق حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی ، با طرح پیشآزمون – پسآزمون بود که از طرح پژوهشی نیمه آزمایشی استفاده شد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه افراد مبتلا به دیابت نوع 2 که در سال 1398 به کلینیک دیابت شهر سبزوارمراجعه کرده اند بود. از جامعه آماری یاد شده 45 نفر به صورت در دسترس انتخاب و در 3 گروه 15 نفری (2 گروه آزمایش و یک گروه کنترل) به صورت تصادفی قرار گرفتند.آزمودنی های هر دو گروه در سه مرحله ی پیش آزمون و پس آزمون و پیگیری به پرسشنامه های خود مراقبتی توبرت هامپسون و گلاسکو(2000) ، پرسشنامه ی عملکرد جنسی زنان (FSFI)و عملکرد جنسی مردان (MSHQ ) پاسخ دادند. در این تحقیق از تجزیه و تحلیل توصیفی دادهها، به منظور توصیف داده‌های جمع‌آوری شده، استفاده شد و با استفاده از نرمافزار آماری Spss اطلاعات تجزیه و تحلیل شد. یافته ها : نتایج نشان داد شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و درمان هیجان مدار بر خود مراقبتی، عملکرد جنسی در بیماران دیابتی نوع 2 اثر بخش هستند و در اثر بخشی آنها تفاوت معناداری مشاهده نشد.نتیجه گیری: از درمانهای شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی و درمان هیجان مدار می توان در جهت تعدیل مشکلات روانشناختی بیماران دیابتی استفاده کرد.
زنان و زایمان
اشرف خرمی راد؛ مجتبی انصاری شهیدی؛ حسن رضایی جمالویی؛ پروانه صادقی مقدم
دوره 28، شماره 4 ، مهر و آبان 1400، ، صفحه 509-520
چکیده
زمینه و هدف: داشتن نوزاد در بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان (NICU ) بسیار استرس‌زا است و خطر بروز افسردگی پس از زایمان را افزایش می‌دهد. هدف این مطالعه، بررسی تأثیر مداخله ذهن آگاهی بر پیشگیری از افسردگی پس از زایمان در مادران دارای نوزاد نارس بستری در NICU می‌باشد. مواد و روشها: در یک مطالعه مداخله‌ای، افسردگی پس از زایمان در سه گروه تحت ...
بیشتر
زمینه و هدف: داشتن نوزاد در بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان (NICU ) بسیار استرس‌زا است و خطر بروز افسردگی پس از زایمان را افزایش می‌دهد. هدف این مطالعه، بررسی تأثیر مداخله ذهن آگاهی بر پیشگیری از افسردگی پس از زایمان در مادران دارای نوزاد نارس بستری در NICU می‌باشد. مواد و روشها: در یک مطالعه مداخله‌ای، افسردگی پس از زایمان در سه گروه تحت مراقبت تکاملی مبتنی بر ذهن آگاهی (گروه 1=34)، مراقبت تکاملی (گروه 2=39) و کنترل (گروه 3 =50) مقایسه شد. نمونه‌گیری به شکل مبتنی‌بر هدف و تخصیص گروه‌ها به شکل تصادفی بود. جمع‌آوری دادهها با استفاده از پرسشنامه افسردگی پس از زایمان ادینبورگ و پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک انجام شد. یافته‌ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که میانگین نمره افسردگی پس از زایمان در دو ماه بعد از زایمان در گروه مراقبت تکاملی مبتنی‌بر ذهنآگاهی به‌طور معناداری کمتر از دو گروه دیگر (p-value<.01) می‌باشد و این در حالی بود که 78 درصد از تغییرات افسردگی پس از زایمان توسط مداخله قابل تبیین بود R2 =78%. نتیجه‌گیری: مداخلات مبتنی‌بر ذهنآگاهی در کاهش نمرات افسردگی پس از زایمان مؤثر است. توصیه می‌گردد این مداخلات به‌منظور اثربخشی بهتر برنامه‌های مراقبتی از نوزادان در NICU و کاهش عوارض روانشناختی مادران در نظر گرفته شود.
روانشناسی و روانپزشکی
خلیل کرمی؛ جواد کریمی؛ تورج سپهوند
دوره 26، شماره 5 ، آذر و دی 1398، ، صفحه 568-574
چکیده
زمینه و هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش روان‌رنجوری و ذهنآگاهی در پیشبینی کیفیت زندگی بیماران دیابتی شهرستان دلفان انجام شده است. مواد و روشها: این پژوهش یک مطالعه توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه بیماران دیابتی شهر دلفان در نیمه دوم سال 1394، به تعداد 945 نفر بود. بر این اساس با استفاده از فرمول کوکران تعداد ...
بیشتر
زمینه و هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش روان‌رنجوری و ذهنآگاهی در پیشبینی کیفیت زندگی بیماران دیابتی شهرستان دلفان انجام شده است. مواد و روشها: این پژوهش یک مطالعه توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه بیماران دیابتی شهر دلفان در نیمه دوم سال 1394، به تعداد 945 نفر بود. بر این اساس با استفاده از فرمول کوکران تعداد 197 نفر با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. برای اندازهگیری متغیرهای پژوهش از پرسشنامه ذهنآگاهی بائر و همکاران، پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی و پرسشنامة روان‌رنجوری نئو استفاده گردید. دادهها با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و آزمون رگرسیون گام‌به‌گام تحلیل شدند. یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که بین ذهنآگاهی با کیفیت زندگی در بیماران دیابتی رابطه معنادار مثبت وجود دارد، و بین روان‌رنجوری با کیفیت زندگی در بیماران دیابتی رابطه معنادار منفی وجود دارد. با توجه به مقادیر بتا عدم قضاوت (249/0=Beta )، روان رنجوری با ضریب بتا (588/0-= Beta)، عمل آگاهانه با ضریب بتا (286/0= Beta) و مشاهده با ضریب بتا (151/0= Beta) به عنوان قوی ترین متغیرها برای پیش بینی کیفیت زندگی بیماران دیابتی می باشند. نتیجه‌گیری: با توجه به نقش روان‌رنجوری و ذهنآگاهی بر کیفیت زندگی بیماران دیابتی به نظر می‌رسد با بالا بردن کیفیت زندگی در بیماران دیابتی می توان به پرورش ذهنآگاهی درست در این بیماران امیدوار بود و روان رنجوری آنان را کاهش داد.