مقاله پژوهشی
روانشناسی و روانپزشکی
سیف اله آقاجانی؛ شیرین احمدی؛ وحید فلاحی
دوره 28، شماره 4 ، مهر و آبان 1400، صفحه 477-488
چکیده
زمینه و هدف: افزایش مصرف مواد مخدر در میان نوجوانان تبدیل به یک بیماری همه‌گیر شده است. پژوهش حاضر با هدف مدل‌یابی علی گرایش به اعتیاد براساس حساسیت اضطرابی با میانجیگری دشواری در تنظیم هیجان در نوجوانان پسر انجام گرفت.
مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر به روش همبستگی انجام شد. کلیه دانش‌آموزان مشغول به تحصیل در سال 1398 شهرستان پارس‌آباد ...
بیشتر
زمینه و هدف: افزایش مصرف مواد مخدر در میان نوجوانان تبدیل به یک بیماری همه‌گیر شده است. پژوهش حاضر با هدف مدل‌یابی علی گرایش به اعتیاد براساس حساسیت اضطرابی با میانجیگری دشواری در تنظیم هیجان در نوجوانان پسر انجام گرفت.
مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر به روش همبستگی انجام شد. کلیه دانش‌آموزان مشغول به تحصیل در سال 1398 شهرستان پارس‌آباد جامعه آماری پژوهش حاضر را تشکیل دادند. تعداد 231 نفر از این افراد به شیوه نمونهگیری تصادفی خوشه‌ای از بین جامعه آماری فوق انتخاب شدند و به پرسش‌نامه‌های حساسیت اضطرابی، گرایش به اعتیاد و دشواری در تنظیم هیجان پاسخ دادند. دادهها نیز به‌وسیله شاخصهای آمار توصیفی، ضریب همبستگی پیرسون و مدل‌یابی علی تحلیل مسیر با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS 25 و 8.8 Lisrel تحلیل شدند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که حساسیت اضطرابی به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم (با میانجیگری دشواری در تنظیم هیجان) با گرایش به اعتیاد، رابطه داشت. مدل پژوهش با میانجیگری دشواری در تنظیم هیجان، از برازش مناسبی برخوردار است. شاخصهای برازش مدل نیز ارتباط حساسیت اضطرابی به گرایش به اعتیاد را با دشواری در تنظیم هیجان تأیید کردند.
نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد حساسیت اضطرابی بهعنوان متغیر مستقل و دشواری در تنظیم هیجان بهعنوان متغیر میانجی، عامل مهمی در پیش‌بینی گرایش به اعتیاد میباشند که میتوانند در برنامهریزی مداخلات پیشگیری و کارگاههای آموزشی در زمینه مدیریت و کنترل راهبردهای تنظیم هیجان و اضطراب مفید واقع گردند.
مقاله پژوهشی
میکروبیولوژی، ویروس، قارچ و انگل
شیما فیروزی راد؛ رضا حبیبی پور؛ لیلا مرادی حقگو
دوره 28، شماره 4 ، مهر و آبان 1400، صفحه 489-501
چکیده
زمینه و هدف: قارچ Candida albicans متداول‌ترین عامل بیماری‌زایی قارچی از نظر کلونیزاسیون و تشکیل بیوفیلم است. با توجه به اینکه گونههای کاندیدایی تولیدکننده بیوفیلم، حساسیت کمتری نسبت به داروهای ضدقارچی نشان میدهند؛ درمان باید از طریق سایر فاکتورهای ضدقارچ با اثر زیاد و سمیت سلولی کم صورت گیرد. در این راستا، پژوهش حاضر، تشکیل ...
بیشتر
زمینه و هدف: قارچ Candida albicans متداول‌ترین عامل بیماری‌زایی قارچی از نظر کلونیزاسیون و تشکیل بیوفیلم است. با توجه به اینکه گونههای کاندیدایی تولیدکننده بیوفیلم، حساسیت کمتری نسبت به داروهای ضدقارچی نشان میدهند؛ درمان باید از طریق سایر فاکتورهای ضدقارچ با اثر زیاد و سمیت سلولی کم صورت گیرد. در این راستا، پژوهش حاضر، تشکیل بیوفیلم C. albicans در حضور نانوصفحات دیاکسید گرافن و اکسید گرافن کاهشیافته را بررسی کرده است. مواد و روش‌ها: ساخت نانوصفحات با استفاده از گرافیت طبیعی، به روش هامر انجام شد. پس از 24 ساعت انکوباسیون اثر نانوصفحات غلظت‌های 0، 20، 40، 60، 80 و100 ppm بر تشکیل بیوفیلم C. albicans از طریق روش ELISA بررسی شد و نتایج با استفاده از نرم‌افزار SPSS ver.18 (p <0.01) تجزیه و تحلیل شد. یافته‌ها: نانو صفحات گرافن اکسید در مقایسه با گرافناکساید احیا شده در مهار بیوفیلم C. albicans مؤثرتر بود (p <0.01). مؤثرترین غلظت در تشکیل بیوفیلم ppm 100 و بهترین زمان ماند برای گرافن اکسید و گرافن اکسید احیا شده به ترتیب 48 و 24 ساعت بود (p <0.01). نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج بهدستآمده میتوان نانوصفحات گرافناکساید و گرافناکساید احیاشده را برای بررسیهای بیشتر به‌منظور مهار C. albicans پیشنهاد کرد.
گزارش موردی
زنان و زایمان
ژیلا آگاه؛ فاطمه برزویی؛ نرجس حشمتی فر
دوره 28، شماره 4 ، مهر و آبان 1400، صفحه 502-508
چکیده
زمینه و هدف: کیست درموئید تخمدان، یکی از ناهنجاری‌های تکاملی مادرزادی است که در آن، یک لایه سلولی سوماتیک، غالب است. کیست‌های درموئید، بیشتر از اپیدرم و ضمائم پوستی تشکیل شده‌اند و در جاهای غیرطبیعی قرار گرفته‌اند. این مطالعه به معرفی خانمی با کیست تخمدان درموئید که حاوی سه دندان بالغ مراجعه‌کننده به بیمارستان واسعی سبزوار پرداخته ...
بیشتر
زمینه و هدف: کیست درموئید تخمدان، یکی از ناهنجاری‌های تکاملی مادرزادی است که در آن، یک لایه سلولی سوماتیک، غالب است. کیست‌های درموئید، بیشتر از اپیدرم و ضمائم پوستی تشکیل شده‌اند و در جاهای غیرطبیعی قرار گرفته‌اند. این مطالعه به معرفی خانمی با کیست تخمدان درموئید که حاوی سه دندان بالغ مراجعه‌کننده به بیمارستان واسعی سبزوار پرداخته است.
یافته‌ها: خانم 35 سال‌های با شکایت از تهوع، درد سوپراپوبیک و خونریزی غیرطبیعی واژینال به درمانگاه زنان بیمارستان واسعی سبزوار مراجعه کرد. در معاینه شکم، درد و حساسیت در ربع تحتانی چپ را گزارش کرد. سایر معاینات بالینی و توش رکتال طبیعی بود و در بررسی سیتولوژی، شاخص هموگلوبین و هماتوکریت کاهش داشت. براساس سونوگرافی صورت گرفته و تشخیص کیست درموئید تخمدان چپ، تحت لاپاراسکوپی قرار گرفت و کیست خارج گردید. کیست خارج شده حاوی مایع مخاطی، مواد چربی، مو و سه عدد دندان به‌طور مشخص بود.
نتیجه‌گیری: با توجه به مورد گزارش شده، لازم است در صورت وجود کیست، از نظر وجود بقایای مواد ژنتیک یا همان سلولهای بنیادی بررسی گردد.
مقاله پژوهشی
زنان و زایمان
اشرف خرمی راد؛ مجتبی انصاری شهیدی؛ حسن رضایی جمالویی؛ پروانه صادقی مقدم
دوره 28، شماره 4 ، مهر و آبان 1400، صفحه 509-520
چکیده
زمینه و هدف: داشتن نوزاد در بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان (NICU ) بسیار استرس‌زا است و خطر بروز افسردگی پس از زایمان را افزایش می‌دهد. هدف این مطالعه، بررسی تأثیر مداخله ذهن آگاهی بر پیشگیری از افسردگی پس از زایمان در مادران دارای نوزاد نارس بستری در NICU میباشد. مواد و روش‌ها: در یک مطالعه مداخلهای، افسردگی پس از زایمان در سه گروه تحت ...
بیشتر
زمینه و هدف: داشتن نوزاد در بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان (NICU ) بسیار استرس‌زا است و خطر بروز افسردگی پس از زایمان را افزایش می‌دهد. هدف این مطالعه، بررسی تأثیر مداخله ذهن آگاهی بر پیشگیری از افسردگی پس از زایمان در مادران دارای نوزاد نارس بستری در NICU میباشد. مواد و روش‌ها: در یک مطالعه مداخلهای، افسردگی پس از زایمان در سه گروه تحت مراقبت تکاملی مبتنی بر ذهن آگاهی (گروه 1=34)، مراقبت تکاملی (گروه 2=39) و کنترل (گروه 3 =50) مقایسه شد. نمونهگیری به شکل مبتنی‌بر هدف و تخصیص گروهها به شکل تصادفی بود. جمع‌آوری دادهها با استفاده از پرسش‌نامه افسردگی پس از زایمان ادینبورگ و پرسش‌نامه اطلاعات دموگرافیک انجام شد. یافته‌ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که میانگین نمره افسردگی پس از زایمان در دو ماه بعد از زایمان در گروه مراقبت تکاملی مبتنی‌بر ذهن‌آگاهی به‌طور معناداری کمتر از دو گروه دیگر (p-value<.01) میباشد و این در حالی بود که 78 درصد از تغییرات افسردگی پس از زایمان توسط مداخله قابل تبیین بود R2 =78%. نتیجه‌گیری: مداخلات مبتنی‌بر ذهن‌آگاهی در کاهش نمرات افسردگی پس از زایمان مؤثر است. توصیه میگردد این مداخلات به‌منظور اثربخشی بهتر برنامه‌های مراقبتی از نوزادان در NICU و کاهش عوارض روان‌شناختی مادران در نظر گرفته شود.
مقاله پژوهشی
ایمنی شناسی و بیوشیمی
محسن محمدی؛ نوروز دلیرژ؛ جلیل مهرزاد؛ عباس عبدالهی
دوره 28، شماره 4 ، مهر و آبان 1400، صفحه 521-532
چکیده
زمینه و هدف: سرطان روده بزرگ، سومین سرطان متداول و دومین عامل مرگ‌ومیر ناشی از سرطان در ایالات متحده آمریکا و همچنین، به‌ترتیب سومین و چهارمین سرطان متداول در مردان و زنان ایرانی محسوب میگردد. این بیماری در صورت تشخیص در مراحل اولیه، قابل درمان است. لذا با این فرضیه که میزان بیان ژن‌های آماسی منوسیت‌های خون محیطی بیماران مبتلا ...
بیشتر
زمینه و هدف: سرطان روده بزرگ، سومین سرطان متداول و دومین عامل مرگ‌ومیر ناشی از سرطان در ایالات متحده آمریکا و همچنین، به‌ترتیب سومین و چهارمین سرطان متداول در مردان و زنان ایرانی محسوب میگردد. این بیماری در صورت تشخیص در مراحل اولیه، قابل درمان است. لذا با این فرضیه که میزان بیان ژن‌های آماسی منوسیت‌های خون محیطی بیماران مبتلا به سرطان روده بزرگ با افراد سالم، متفاوت است؛ این پژوهش با هدف پی بردن به نقش آماس در تکوین سرطان روده بزرگ با تکیه بر نمای ایمونوپاتولوژیک آن به‌منظور کمک به تشخیص در مراحل اولیه انجام شد. مواد و روش‌ها: در این پژوهش که به‌صورت موردی- شاهدی انجام شد میزان بیان ژن‌های TLR2، TLR4، NLRP3 و NOS2 در 12 بیمار مبتلا به سرطان روده بزرگ تأیید شدهstage II با روش TNM و 12 فرد سالم مراجعه‌کننده برای غربالگری این سرطان، پس از استخراج RNA از منوسیت‌های خون دو گروه و ساخت cDNA، با استفاده از روشqPCR مقایسه شد. در این مطالعه از ژن β-actin بهعنوان ژن مرجع استفاده گردید. یافته‌ها: میزان بیان TLR2 و TLR4در سطح mRNA در مبتلایان به سرطان روده بزرگ در مقایسه با گروه کنترل سالم به‌طور معنیداری کمتر بود .(p <0.05) میزان بیان NLRP3در گروه مبتلایان به سرطان روده بزرگ در مقایسه با گروه کنترل سالم، افزایش نسبی نشان داد اما معنی‌دار نبود. در مقابل، میزان بیان ژن NOS2 در گروه مبتلایان به سرطان روده بزرگ در مقایسه با گروه کنترل سالم به‌طور معنیداری افزایش داشت (p <0.05). نتیجه‌گیری: با توجه به تغییرات معنی‌دار بیان ژنی TLR2، TLR4 و NOS2در منوسیت‌های بیماران مبتلا به گرید II سرطان روده بزرگ و نقش واکنش‌های آماسی در تکوین این سرطان، میتوان از این یافته‌ها نیز در کنار سایر روش‌ها برای تشخیص و تعیین پیش‌آگهی این نوع سرطان استفاده کرد. هر چند این امر نیاز به مطالعات بیشتری دارد.
مقاله پژوهشی
بهداشت محیط و محیط زیست
رضا حکمت شعار؛ شهرزاد خرم نژادیان؛ احمد اله آبادی؛ محمدحسین ساقی
دوره 28، شماره 4 ، مهر و آبان 1400، صفحه 533-544
چکیده
زمینه و هدف: پنی‌سیلین G یکی آنتی‌بیوتیک‌های پرمصرف در کل جهان میباشد. انتشار پنی‌سیلین G به مایع آبی میتواند منجر به آلودگی این منابع شود. در این مطالعه، کارایی کربن فعال تولید شده از اسکنبیل و اصلاح شده با کلریدآمونیوم برای تجزیه پنی‌سیلین G از محلولهای آبی مطالعه شده است.
مواد و روش‌ها: مشخصات کربن فعال تولیدی با استفاده ...
بیشتر
زمینه و هدف: پنی‌سیلین G یکی آنتی‌بیوتیک‌های پرمصرف در کل جهان میباشد. انتشار پنی‌سیلین G به مایع آبی میتواند منجر به آلودگی این منابع شود. در این مطالعه، کارایی کربن فعال تولید شده از اسکنبیل و اصلاح شده با کلریدآمونیوم برای تجزیه پنی‌سیلین G از محلولهای آبی مطالعه شده است.
مواد و روش‌ها: مشخصات کربن فعال تولیدی با استفاده از FTIR، FESEM، BET بررسی شد. چهار پارامتر اصلی pH، زمان‌ماند، دوز جاذب و غلظت آلاینده در این مطالعه بهعنوان متغیر در حذف پنی‌سیلین از محلولهای آبی با استفاده از کربن تولیدی از اسنکبیل در نظر گرفته شدند.
یافته‌ها: آنالیز مشخصات کربن فعال سنتزی نشان داد که کربن فعال دارای سطح ویژه m2/g 1473 و اندازه منافذ 81/0 cm3/g میباشد. بیشترین حذف پنی‌سیلین G در pH برابر 6 اتفاق افتاد. میزان حذف پنی‌سیلین G در غلظت 1/0 گرم در لیتر 33 درصد بود که با افزایش دوز جاذب به 5/0 گرم در لیتر به 98/99 درصد رسید. مطالعه ایزوترم نشان داد که حذف پنی‌سیلین G با استفاده از کربن فعال از مدل فروندلیچ تبعیت میکند R2>0.995)). سنتیک واکنش نیز از سنتیک شبه درجه اول تبعیت میکند (R2>0.983).
نتیجه‌گیری: کربن فعال اصلاح شده با کلریدآمونیوم میتواند جاذب ارزان و مناسب برای حذف ترکیبات دارویی و سایر آلاینده‌های نوظهور از منابع آبی باشد.
مقاله پژوهشی
بیوتکنولوژی و نانوتکنولوژی
فاطمه کریمیان؛ محبوبه مدنی؛ نوشین نقش
دوره 28، شماره 4 ، مهر و آبان 1400، صفحه 545-555
چکیده
زمینه و هدف: امروزه کاروتنوئیدها بهدلیل خواص آنتی‌اکسیدانی و ضدتوموری، همچنین کاربرد آنها بهعنوان رنگهای غذایی طبیعی موردتوجه هستند. در این تحقیق تولید بیوتکنولوژی کاروتنوئید توسط مخمر رودوتورولا موسیلاژینوزا و تأثیر آن بر پروفایل لیپیدی موش سوری نر بررسی شد.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه نیمه‌تجربی، کاروتنوئید با استفاده ...
بیشتر
زمینه و هدف: امروزه کاروتنوئیدها بهدلیل خواص آنتی‌اکسیدانی و ضدتوموری، همچنین کاربرد آنها بهعنوان رنگهای غذایی طبیعی موردتوجه هستند. در این تحقیق تولید بیوتکنولوژی کاروتنوئید توسط مخمر رودوتورولا موسیلاژینوزا و تأثیر آن بر پروفایل لیپیدی موش سوری نر بررسی شد.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه نیمه‌تجربی، کاروتنوئید با استفاده از روش دیویس از مخمر رودوتورولا موسیلاژینوزا، استخراج شد. 24 موش سوری نر به‌طور تصادفی در 4 گروه 6 تایی تقسیم شدند. دو گروه تیمار، mg/kg 32 و 16 کاروتنوئید را به‌صورت صفاقی دریافت کردند. یک گروه mg/kg 400 پودر مخمر رودوتورولا موسیلاژینوزا را به‌صورت گاواژ دریافت کرد. گروه شاهد 5 /0میلیلیتر سرم فیزیولوژی به‌صورت درون صفاقی دریافت کرد. سپس خون‌گیری انجام و پروفایل لیپیدی از نظر تریگلیسرید، کلسترول، LDL و HDL بررسی شد. نتایج با استفاده از نسخه 21 نرم‌افزار SPSS آنالیز شدند و مقایسه‌ها توسط آنالیز واریانس یک‌طرفه و کراسکال والیس انجام شد.
یافته‌ها: در گروه تیمار با mg/kg 32 کاروتنوئید در مقایسه با گروه گاواژ و شاهد، کم‌ترین غلظت سرمی تریگلیسرید و VLDL مشاهده شد. میانگین غلظت سرمی کلسترول و HDL تفاوت معناداری در گروهها نشان نداد. بیشترین میانگین غلظت سرمی LDL در گروه گاواژ بود.
نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج این تحقیق، کاروتنوئید رودوتورولا موسیلاژینوزا موجب کاهش غلظت سرمی تریگلیسرید و VLDL شده است. لذا به نظر میرسد امکان استفاده از آن بهعنوان مکمل در جیره غذایی مفید باشد.
مقاله پژوهشی
میکروبیولوژی، ویروس، قارچ و انگل
الهه تسلط مرقی؛ نسیم کاشف؛ احمد رضا گوهری؛ زهرا فکری راد
دوره 28، شماره 4 ، مهر و آبان 1400، صفحه 556-568
چکیده
زمینه و هدف: Staphylococcus aureusیکی از عوامل مهم عفونت‌زا در انسان به‌شمار می‌رود. درمان عفونت‌های ناشی از این باکتری به علت مقاومت آنتی‌بیوتیکی آن با مشکلاتی مواجه است. در میان گزینه‌های درمانی جایگزین، گیاهان بهعنوان منابع غنی از مواد دارای فعالیت‌های ضدمیکروبی مطرح هستند. هدف از مطالعه حاضر ارزیابی تأثیر ضدمیکروبی عصاره‌های اتیل ...
بیشتر
زمینه و هدف: Staphylococcus aureusیکی از عوامل مهم عفونت‌زا در انسان به‌شمار می‌رود. درمان عفونت‌های ناشی از این باکتری به علت مقاومت آنتی‌بیوتیکی آن با مشکلاتی مواجه است. در میان گزینه‌های درمانی جایگزین، گیاهان بهعنوان منابع غنی از مواد دارای فعالیت‌های ضدمیکروبی مطرح هستند. هدف از مطالعه حاضر ارزیابی تأثیر ضدمیکروبی عصاره‌های اتیل استاتی، متانولی و آب متانولی گیاهان Satureja khozistanica ، Peganum harmala و Satureja sahendica بر رشد پلانکتونیک و تشکیل بیوفیلم S. aureus بود.
مواد و روش‌ها: عصارهها از قسمت‌های مختلف گیاهان موردنظر تهیه و خاصیت ضدمیکروبی عصارهها به روش انتشار از دیسک و رقت‌سازی در مایع بررسی شد. توانایی مهار تشکیل بیوفیلم و تخریب بیوفیلم از پیش تشکیل شده سویه های باکتریایی، پس از تیمار با غلظت‌های 3/125-400 میلیگرم بر میلیلیتر از عصارهها بررسی شد.
یافته‌ها: بیشترین قطر هاله عدم رشد مربوط به عصاره اتیل استاتی Satureja sahendica (0/6±28/6میلی متر) بود. همچنین عصاره اتیلاستاتی Satureja khozistanicaدارای بالاترین اثر کشندگی و بازدارندگی رشد بر S. aureus بود؛ به‌طوری که حداقل غلظت مهارکنندگی رشد و حداقل غلظت کشندگی آن به‌ترتیب 1/562و3/125 میلیگرم بر میلیلیتر تعیین شد. همچنین عصاره متانولی Satureja khozistanicaبا میانگین درصد مهار 57/89 مؤثرترین عصاره در جلوگیری از اتصال سلولهای میکروبی به سطح بود و در غلظت 50 میلیگرم بر میلیلیتر منجر به تخریب بیوفیلم از پیش تشکیل‌شده شد.
نتیجه‌گیری: عصاره‌های هر سه گیاه نامبرده دارای اثرکشندگی مطلوب بر S. aureus بودند و عصاره متانولی Satureja khozistanica دارای اثر کشندگی مطلوب بر بیوفیلم این باکتری بود.
مقاله پژوهشی
فیزیولوژی ورزشی
وحید کاظمی زاده؛ ناصر بهپور
دوره 28، شماره 4 ، مهر و آبان 1400، صفحه 569-580
چکیده
زمینه و هدف:محرومیت از خواب یکی از عوامل تأثیرگذار بر میزان انرژی دریافتی و اشتها است. گزارش شده است که محرومیت از خواب، تحت تأثیر برخی از هورمونها (برای مثال انسولین، لپتین، گرلین و کوله سیستوکینین و ...) که در تعادل انرژی نقش دارند ممکن است وزن بدن را از طریق اشتها تحت تأثیر قرار دهد. هدف از این مطالعه، بررسی تأثیر 30 ساعت محرومیت از ...
بیشتر
زمینه و هدف:محرومیت از خواب یکی از عوامل تأثیرگذار بر میزان انرژی دریافتی و اشتها است. گزارش شده است که محرومیت از خواب، تحت تأثیر برخی از هورمونها (برای مثال انسولین، لپتین، گرلین و کوله سیستوکینین و ...) که در تعادل انرژی نقش دارند ممکن است وزن بدن را از طریق اشتها تحت تأثیر قرار دهد. هدف از این مطالعه، بررسی تأثیر 30 ساعت محرومیت از خواب بر پاسخ سطوح لپتین و گرلین به یک فعالیت واماندهساز در دانشجویان پسر فعال میباشد.مواد و روش‌ها: از میان دانشجویان پسر فعال دانشکده علوم ورزشی دانشگاه رازی شهرستان کرمانشاه، مقطع تحصیلی کارشناسی تعداد 20 نفر به‌صورت نمونه در دسترس انتخاب و در پژوهش شرکت کردند. آزمودنیها با شیوه انتخاب تصادفی ساده طرح درون‌گروهی با موزانه متقابل[1] در دو موقعیت بررسی شدند.یافته‌ها: اطلاعات مرتبط به مقایسه پسآزمون و پیشآزمون در دو موقعیت تجربی (محرومیت از خواب) و کنترل (خواب کافی) نشان داد که هورمون لپتین در شرایط محرومیت از خواب نسبت به شرایط استراحتی کاهش (9/4 درصد) و هورمون گرلین در شرایط تجربی نسبت به شرایط کنترل افزایش (2/04 درصد) یافته است و این تفاوت در سطح (0/0012=p) معنادار تلقی می‌شود.نتیجه‌گیری: 30 ساعت محرومیت از خواب سبب کاهش لپتین و همزمان افزایش گرلین گردید که این موضوع نشان‌دهنده اهمیت خواب شبانه است که یکی از عوامل تأثیرگذار مرتبط با چاقی و اضافه وزن میباشد.
مقاله پژوهشی
روانشناسی و روانپزشکی
سید ولی کاظمی رضایی؛ کیوان کاکابرایی
دوره 28، شماره 4 ، مهر و آبان 1400، صفحه 581-595
چکیده
زمینه و هدف: با توجه به نتایج پژوهشهای مختلف در زمینه نقش تجارب هیجانی در بیماریهای قلبی و عروقی، به نظر میرسد بدتنظیمی هیجانی میتواند بهعنوان عاملی مهم در بروز یا تشدید این بیماریها مطرح باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر آموزش تنظیم هیجان بر راهبردهای ارزیابی مجدد و فرونشانی تجارب هیجانی بیماران قلبی و عروقی بود. مواد ...
بیشتر
زمینه و هدف: با توجه به نتایج پژوهشهای مختلف در زمینه نقش تجارب هیجانی در بیماریهای قلبی و عروقی، به نظر میرسد بدتنظیمی هیجانی میتواند بهعنوان عاملی مهم در بروز یا تشدید این بیماریها مطرح باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر آموزش تنظیم هیجان بر راهبردهای ارزیابی مجدد و فرونشانی تجارب هیجانی بیماران قلبی و عروقی بود. مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر از نوع طرحهای نیمه‌تجربی با پیشآزمون و پسآزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه بیماران قلبی و عروقی شهر کرمانشاه در سال 1397 بودند که از بین آنها 30 نفر بهعنوان شرکت‌کننده به روش نمونهگیری در دسترس انتخاب و به‌طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل انتخاب شدند (هر گروه 15 نفر). مداخله آموزش تنظیم هیجان برای گروه آزمایش در 8 جلسه نود دقیقهای اجرا شد در حالی که گروه کنترل در این مدت هیچ‌گونه مداخلهای دریافت نکرد. به‌منظور جمع‌آوری اطلاعات از پرسش‌نامه تنظیم هیجانی (ERQ) استفاده شد. برای تجزیه‌وتحلیل دادهها از روش تحلیل کوواریانس چندمتغیره استفاده گردید. یافته‌ها: تحلیل دادهها نشان داد که بین میانگین نمرههای پسآزمون گروه آزمایش و کنترل، تفاوت معنیداری وجود دارد (0/01>P)؛ بدین معنی که آموزش تنظیم هیجان باعث افزایش راهبرد ارزیابی مجدد و کاهش راهبرد فرونشانی تجارب هیجانی گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل شد. نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که آموزش تنظیم هیجان میتواند بهعنوان یک مداخله اثربخش با افزیش راهبرد ارزیابی مجدد و کاهش راهبرد فرونشانی تجارب هیجانی زمینه را برای بهبود بیماریهای قلبی و عروقی فراهم سازد.
مقاله پژوهشی
روانشناسی و روانپزشکی
سعیده صادقی راد؛ پریسا پیوندی؛ فاطمه محمدی شیرمحله؛ مرجان حسین‌زاده تقوایی؛ احمد برجعلی
دوره 28، شماره 4 ، مهر و آبان 1400، صفحه 596-607
چکیده
زمینه و هدف: اختلال افسردگی پساز زایمان، مسئله‌ای بهداشتی با شیوع بالا میباشد. هدف پژوهش، مقایسه اثربخشی درمانهای شناختی رفتاری و مبتنی بر پذیرش و تعهد بر خشم در زنان مبتلا به افسردگی پس از زایمان بود.مواد و روش‌ها: روش پژوهش، نیمه‌آزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون-و پیگیری 3 ماهه با گروه کنترل بود. جامعه آماری، زنان ...
بیشتر
زمینه و هدف: اختلال افسردگی پساز زایمان، مسئله‌ای بهداشتی با شیوع بالا میباشد. هدف پژوهش، مقایسه اثربخشی درمانهای شناختی رفتاری و مبتنی بر پذیرش و تعهد بر خشم در زنان مبتلا به افسردگی پس از زایمان بود.مواد و روش‌ها: روش پژوهش، نیمه‌آزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون-و پیگیری 3 ماهه با گروه کنترل بود. جامعه آماری، زنان مبتلا به افسردگی پس از زایمان مراجعه‌کننده به مراکز سلامت غرب استان البرز، در سال 1398 بود. 45 نفر از این بیماران با مقیاس افسردگی پس از زایمان ادینبورگ، افسردگی آنها تأیید شد و با روش نمونهگیری در دسترس انتخاب و با روش نمونهگیریتصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل (هر گروه 15 نفر) قرار گرفتند. گروهها به‌منظور پیشآزمون به نسخه فارسی سیاهه ابراز خشم صفت-حالت-2 اسپیلبرگر، پاسخ دادند. اعضای گروه آزمایش 1 درمان شناختیرفتاری، و گروه آزمایش 2 درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، دریافت کردند. گروه کنترل هیچ نوع مداخلهای را دریافت نکردند. در پسآزمون، اجرای این پرسش‌نامه مجدد انجامگردید.یافته‌ها: میانگین و انحرافمعیار خشم، در پیش آزمون 21/76±182/ 96، پسآزمون 40/07±143/13و پیگیری 40/55±142/31بود. تفاوت میانگین بین گروههای آزمایش شناختیرفتاری و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد با گروه کنترل، معنادار بود (0/000=P). تفاوت میانگین بین گروههای آزمایش شناختیرفتاری و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، معنادار نبود (1/000=P).در پیگیری، تفاوت میانگین بین گروههای آزمایش شناختیرفتاری و کنترل، معنادار نبود (0/054=p)، تفاوت میانگین بین گروههای آزمایش درمان مبتنی بر پذیرش وتعهد با کنترل، معنادار بود (0/018=p).نتیجه‌گیری: با توجه به اثربخشی پایدارتر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، پیشنهاد میگردد که برای کاهش خشم در زنان مبتلا به افسردگی پس از زایمان، درمان ترجیحی درنظر گرفته شود.
مقاله پژوهشی
روانشناسی و روانپزشکی
ابراهیم نامنی؛ محمود جاجرمی؛ علی اکبر سلیمانیان
دوره 28، شماره 4 ، مهر و آبان 1400، صفحه 608-620
چکیده
زمینه و هدف: درمان وجودی به بررسی آگاهی انسان از خود و توانایی او در نگریستن به ماورای مشکلات خویش و مسائل وجودی می‌پردازد. پژوهش حاضر با هدف بررسی مقایسه اثربخشی درمان وجودی و درمان مبتنی بر شفقت بر بهزیستی روان‌شناختی و آشفتگی زناشویی زنان متعارض انجام گرفت. مواد و روش‌ها: طرح پژوهش نیمه‌آزمایشی و از نوع پیشآزمون، پسآزمون و ...
بیشتر
زمینه و هدف: درمان وجودی به بررسی آگاهی انسان از خود و توانایی او در نگریستن به ماورای مشکلات خویش و مسائل وجودی می‌پردازد. پژوهش حاضر با هدف بررسی مقایسه اثربخشی درمان وجودی و درمان مبتنی بر شفقت بر بهزیستی روان‌شناختی و آشفتگی زناشویی زنان متعارض انجام گرفت. مواد و روش‌ها: طرح پژوهش نیمه‌آزمایشی و از نوع پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش شامل تمام زنان متأهلی بود که به دلیل اختلافات زناشویی در شش‌ماهه اول سال 1398 به مراکز مشاوره شهرستان سبزوار مراجعه کرده بودند و از میان آنها 45 زن به‌صورت دردسترس انتخاب شدند. گروه آزمایشی به‌مدت 8 جلسه درمان هفتگی 90 دقیقهای تحت درمان قرار گرفت و گروه گواه طی این مدت هیچ مداخلهای دریافت نکرد. ابزار پژوهش پرسش‌نامه، آشفتگی زناشویی اشنایدر (1997) و مقیاس بهزیستی روان‌شناختی (1989) بود. برای تحلیل دادهها از آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی بن فرونی استفاده شد. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد تأثیر درمان وجودی بر بهزیستی روان‌شناختی بیشتر از درمان مبتنی بر شفقت میباشد و بالعکس تأثیر درمان مبتنی بر شفقت بر آشفتگی زناشویی بیشتر از درمان وجودی میباشد. شایان ذکر است ماندگاری اثر درمان پس از دو ماه حفظ شده است (0/05›p). نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌های پژوهش میتوان برای افزایش بهزیستی روان‌شناختی و کاهش آشفتگی زناشویی از درمان وجودی و درمان مبتنی بر شفقت استفاده کرد.
مروری
فیزیولوژی و فارماکولوژی
مهدی گودرزی؛ حمید رضا خلیلی؛ محمدرضا رشیدی نوش آبادی؛ علیرضا ملایری
دوره 28، شماره 4 ، مهر و آبان 1400، صفحه 621-633
چکیده
زمینه و هدف: دیابت یک بیماری متابولیک است که میتواند نوروپاتی، رتینوپاتی و نفروپاتی ایجاد کند. با توجه به نقش حیاتی میتوکندری در متابولیسم هوازی، عملکرد این ارگانل به‌صورت قابل‌توجهی به پاتوفیزیولوژی دیابت مربوط میباشد. علاوه بر این، میتوکندری گونههای فعال اکسیژن را بهعنوان یک نتیجه از اکسیداسیون سوخت تولید میکند که ...
بیشتر
زمینه و هدف: دیابت یک بیماری متابولیک است که میتواند نوروپاتی، رتینوپاتی و نفروپاتی ایجاد کند. با توجه به نقش حیاتی میتوکندری در متابولیسم هوازی، عملکرد این ارگانل به‌صورت قابل‌توجهی به پاتوفیزیولوژی دیابت مربوط میباشد. علاوه بر این، میتوکندری گونههای فعال اکسیژن را بهعنوان یک نتیجه از اکسیداسیون سوخت تولید میکند که شواهد نشان میدهند این رادیکالها و استرس اکسیداتیو ناشی از آنها در پاتوفیزیولوژی دیابت و عوارض آن بسیار مهم هستند. محصولات نهایی گلیکاسیون پیشرفته علاوه بر ایجاد استرس اکسیداتیو، عملکرد میتوکندری را نیز مختل میسازند و میتوان گفت که مسئول عمده عوارض دیابت مانند نفروپاتی، رتینوپاتی میباشند.
مواد و روش‌ها: این مقاله مروری براساس یافته‌های حاصل از جستجو در پایگاه داده‌های Web of Science، Pubmed و Google Scholar بین سال‌های 1974 تا 2019 تهیه شد.
یافته‌ها: میتوکندری به دلیل نقش اساسی که در تولید انرژی و بقای سلول دارد، مختل شدن عملکرد صحیح آن سلول را به سمت استرس اکسیداتیو و آپوپتوزیس میکشاند. از طرفی رادیکالهای آزاد و محصولات نهایی گلیکاسیون پیشرفته علاوه بر این که باعث اختلال در عملکرد میتوکندری می‌شود، به‌واسطه خصوصیات عملکردی مشخص خود، در دیابت و پاتوفیزیولوژی دیابت نقش مؤثری دارند.
نتیجه‌گیری: کاهش رادیکالهای آزاد، مهار محصولات نهایی گلیکاسیون پیشرفته و محافظت از عملکرد درست میتوکندری را میتوان بهعنوان یک استراتژی برای درمان و بهبود عوارض بیماری دیابت مورد توجه بیشتری قرار داد.