نویسندگان

• مریم اصفهانی
• لیدا حق نظری
• محمدرضا صفری
• نسرین شیخ
• مسعود کورکی

همدان، دانشگاه علوم پزشکی، دانشکده پزشکی، گروه بیوشیمی

چکیده

زمینه و هدف: استرس اکسیداتیو واکنشی است که در آن تعادل بین عوامل اکسیدان و آنتی اکسیدان در سیستم های بیولوژیک به هم می خورد. یکی از شناخته شده ترین اثرات بیولوژیکی استرس اکسیداتیو، پراکسیداسیون لیپد می باشد. در بیماران همودیالیز،‌ به دلیل افزایش احتمال تولید رادیکال های آزاد از منابع مختلف، شرایط انجام واکنش های پراکسیداسیون لیپید افزایش می یابد. هدف از این مطالعه، تعیین تاثیر همودیالیز بر روی تغییرات پراکسیداسیون لیپد در بیماران همودیالیز می باشد.
مواد و روش ها: این تحقیق یک مطالعه توصیفی - تحلیلی می باشد. با روش نمونه گیری در دسترس از بخش همودیالیز بیمارستان چهارمین شهید محراب شهر کرمانشاه،‌ 27 بیمار (17 مرد و 10 زن) با سابقه همودیالیز 6 تا 12 ماه انتخاب گردیده و مالون دی الدئید (MDA) پلاسمای آنان به عنوان شاخص پراکسیداسیون لیپید به روش استاندارد تیوباربیتوریک اسید (TBA) مورد سنجش قرار گرفت. سپس داده های به دست آمده با استفاده از آزمون های آماری تجزیه و تحلیل شدند.
یافته ها: میانگین مالون دی آلدئید سرم قبل از دیالیز 4.17±1.24 mmol/l و بعد از آن 4.98±1.4 mmol/l بود. نتایج بیانگر تفاوت معنی دار بین مقادیر قبل و بعد می باشد. همچنین مقادیر میانگین MDA در زنان و مردان، قبل و بعد از دیالیز تفاوت معنی داری را نشان می دهد.
نتیجه گیری: این یافته ها نشان می دهد که متعاقب همودیالیز،‌ استرس اکسیداتیو در بیماران به شکل افزایش پراکسیداسیون لیپید مشهود می باشد. با توجه به نقش مهم استرس اکسیداتیو در ایجاد و پیشرفت عوارض همودیالیز به نظر می رسد با اتخاذ راهکارهای مناسب برای مهار واکنش های مذکور، گامی موثر برای بهبود بیشتر این افراد برداشت.

کلیدواژه‌ها

• استرس اکسیداتیو
• پراکسیداسیون لیپد
• نارسایی مزمن کلیه
• همودیالیز

عنوان مقاله [English]

STUDY OF THE EFFECT OF HEMODIALYSIS ON LIPID PEROXIDATION CHANGES

نویسندگان [English]

• M ESFAHANI
• L HAGH NAZARI
• MR SAFARI
• N SHEYKH
• M KOURKI

چکیده [English]

Background and purpose: Oxidative stress is a reaction characterized with an imbalance between Oxidative and antiocidative agents. Lipid perocidation is one of the widely-known biological effects of oxid Oxidative stress. In hemodialysis patients, lipid peroxidation is likely to increase due to free radicals release from various sources. This study is therefore, intended to determine the effect of hemodialysis on lipid peroxidation changes in hemodialysis patients.
Methods and Materials: In this descriptive-analytical study, samples (17 men and 10 women) were selected through convenient sampling; they had a history of 6-12 month hemodialysis. Malondialdehyde (MDA), an index for lipid peroxidation, was measured by TBA standardized method. Relevant statistical tests were used for data analysis.
Results: Mean MDA before and after hemodialysis were 4.17±1.24 and 4.98±1.2 mmol/l respectively; and the difference was significant. Also, a significant difference was found to exist between male and female mean MDA before and after hemodialysis.
Conclusion: The findings revealed that oxidative stress manifests as increased lipid peroxidation after hemodialysis. Therefore, due to the important role of oxidative stress in causing and developing hemodialysis complication, appropriate measures can be taken to inhibit these reactions in order to take effective steps in patients' recovery.

کلیدواژه‌ها [English]

• Oxidative stress
• Lipid peroxidation
• CHRONIC RENAL FAILURE
• Hemodialysis