محسن تقی زاده؛ ذات اله عاصمی
دوره 14، شماره 2 ، خرداد و تیر 1386، ، صفحه 95-102
چکیده
زمینه و هدف: ارزیابی کیفیت پروتئین مواد غذایی به دلایل بیولوژیک و اقتصادی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. به همین علت روش های بیولوژیک، میکروبیولوژیک، شیمیایی و تلفیقی برای تعیین کیفیت پروتئین ها معرفی و به کار گرفته شده است. در بین روش های موجود، نسبت خالص پروتئین (NPR)، نسبت خالص نسبی پروتئین (RNPR)، قابلیت حقیقی هضم پروتئین (TPD) و نسبت ...
بیشتر
زمینه و هدف: ارزیابی کیفیت پروتئین مواد غذایی به دلایل بیولوژیک و اقتصادی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. به همین علت روش های بیولوژیک، میکروبیولوژیک، شیمیایی و تلفیقی برای تعیین کیفیت پروتئین ها معرفی و به کار گرفته شده است. در بین روش های موجود، نسبت خالص پروتئین (NPR)، نسبت خالص نسبی پروتئین (RNPR)، قابلیت حقیقی هضم پروتئین (TPD) و نسبت کارآیی پروتئین (PER) به عنوان روش های مناسب برای تعیین کیفیت پروتئین ها پیشنهاد شده است. با توجه به اهمیت کیفیت پروتئین غذاها به ویژه در خانوارهای کم درآمد، این مطالعه با هدف مقایسه ارزش پروتئینی یک نمونه غذای صنعتی کودک (سرلاک بر پایه گندم) و یک نمونه غذای خانگی کودک (بر پایه مخلوط ماکارونی+ سویا) در موش های صحرایی نر در سال 1385 انجام گرفت.
مواد و روش ها: تحقیق با طراحی تجربی روی 64 موش صحرایی نر در سن 21 روز، از نژاد wistar در گروه های 8 تایی تحت 8 رژیم غذایی شامل 4 رژیم مورد (غذای صنعتی کودک و غذای خانگی کودک)، استاندارد (کازئین+ متیونین) و پایه (بدون پروتئین) برای مطالعه PER, RNPR, NPR و 4 رژیم برای مطالعه TPD قرار داده شدند. طول دوره مطالعه برای NPR 14 روز بود. به منظور محاسبه NPR، مقدار پروتئین دریافتی و افزایش وزن حیوانات تعیین گردید. طول مدت مطالعه برای TPD 9 روز بود. به منظور محاسبه TPD، مقدار ازت دریافتی و ازت دفعی حیوانات تعیین گردید. طول مدت مطالعه برای PER 28 روز بود. برای تعیین PER مقدار پروتئین دریافتی و تغییر وزن حیوانات تعیین گردید. میزان PER, TPD, RNPR, NPR گروه کازئین + متیونین با غذای خانگی کودک و دو نمونه غذای کودک از طریق آزمون تی مورد آنالیز قرار گرفت.
یافته ها: شاخص 4.3±0.9, 4.3±0.4 NPR و 87±8, 92.8±4 TPD, 3.6±0.2 و88.5±4.1 و 2.9±0.2 2.5±0.4, 3±0.2 PER به ترتیب برای پروتئین کازیین + متیونین، سرلاک و غذای خانگی کودک بود. همچنین نتایج آزمون آماری NPR و TPD گروه غذای صنعتی کودک با غذای خانگی کودک معنی دار نمی باشد ولی از نظر PER معنی دار می باشد.
نتیجه گیری: یافته ها نشان می دهند که NPR غذای کودک بر پایه مخلوط ماکارونی + سویا در مقایسه با غذای صنعتی کودک سرلاک پایین تر ولی قابل قبول است. همچنین TPD و PER غذای کودک بر پایه مخلوط ماکارونی + سویا در مقایسه با غذای سرلاک بالاتر است.