بهداشت محیط و محیط زیست
محسن یزدانی؛ حسین علیدادی؛ علی اکبر دهقان؛ مجتبی داوودی؛ محمود دنکوب؛ محمود تقوی؛ رضا عطایی؛ علی اصغر نوایی
دوره 26، شماره 1 ، فروردین و اردیبهشت 1398، ، صفحه 153-159
چکیده
زمینه و هدف: بقایای پسته از محصولات فرعی است، که به هنگام فرآوری پسته در پایانه های ضبط پسته تولید می شود و به علت فسادپذیری سریع و آلودگی محیط زیست و ایجاد مشکلات بهداشتی بایستی به طریق مناسب، بهداشتی و اقتصادی دفع گردد. یکی از پارامترهای اساسی در ارزش گذاری کمپوست تعیین میزان فلزات سنگین در آن می باشد. تحقیق حاضر جهت بررسی سطوح برخی ...
بیشتر
زمینه و هدف: بقایای پسته از محصولات فرعی است، که به هنگام فرآوری پسته در پایانه های ضبط پسته تولید می شود و به علت فسادپذیری سریع و آلودگی محیط زیست و ایجاد مشکلات بهداشتی بایستی به طریق مناسب، بهداشتی و اقتصادی دفع گردد. یکی از پارامترهای اساسی در ارزش گذاری کمپوست تعیین میزان فلزات سنگین در آن می باشد. تحقیق حاضر جهت بررسی سطوح برخی از فلزات سنگین در کمپوست تولیدی و مقایسه با مقادیر استاندارد می باشد.مواد و روشها: این مطالعه توصیفی– مقطعی است که نمونه برداری از 2 توده کمپوست به صورت مرکب (تعداد 26 نمونه )انتخاب گردید. بعد از هضم نمونه ها، مقادیر فلزات ( ( Pb ,Cd, Zn,Cr,Cu,Niبوسیله دستگاه جذب اتمی قرائت و در نهایت غلظت فلزات در نمونه ها بر اساس میلی گرم بر کیلوگرم وزن خشک گزارش گردید. نتایج حاصل مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.یافته ها: میانگین غلظت فلزات سنگین سرب،67.09، کادمیوم،2.84،کروم،49.58،مس،107.95،روی،188.24،نیکل،79.75میلی گرم بر کیلوگرم در نمونه های کمپوست بود. مقایسه میانگین غلظت فلزات در نمونه ها با استانداردهای ایران و EPA نشان می دهد که میانگین غلظت فلزات در کلیه نمونه ها (به جز فلز مس)کمتر از حد مجاز استاندارد ایران و EPA می باشد. نتیجه گیری: اندازه گیری شاخص های کنترل کیفی کود کمپوست نهایی با استانداردها، باعث می شود از اثرات نامطلوب محصول بر محیط زیست و زنجیره غذایی جلوگیری شود. بر اساس نتایج بدست آمده، کمپوست از نظر فلزات سنگین معیارهای بهداشتی را رعایت کرده و قابلیت استفاده در مقاصد محیط زیستی را دارد.
بهداشت محیط و محیط زیست
امیر حسین بقائی
دوره 25، شماره 5 ، آذر و دی 1397، ، صفحه 659-668
چکیده
اهداف: اثر متقابل فلزات سنگین با برخی عناصر از قبیل آهن بر قابلیت دسترسی فلزات سنگین در خاک تاثیر دارد، لذا این پژوهش با هدف بررسی اثر کمپوست لجن فاضلاب شهری اراک غنیشده با سرباره آهن بر کاهش قابلیت دسترسی کادمیوم در گیاه همیشه بهار مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روشها: تیمارهای آزمایشی شامل کاربرد مقادیر 0 ، 15 و 30 تن در هکتار کمپوست ...
بیشتر
اهداف: اثر متقابل فلزات سنگین با برخی عناصر از قبیل آهن بر قابلیت دسترسی فلزات سنگین در خاک تاثیر دارد، لذا این پژوهش با هدف بررسی اثر کمپوست لجن فاضلاب شهری اراک غنیشده با سرباره آهن بر کاهش قابلیت دسترسی کادمیوم در گیاه همیشه بهار مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روشها: تیمارهای آزمایشی شامل کاربرد مقادیر 0 ، 15 و 30 تن در هکتار کمپوست لجن فاضلاب شهری اراک غنی شده با 0 و 5 درصد وزنی آهن خالص سرباره فولاد مبارکه اصفهان در یک خاک آلوده شده با مقادیر 0، 5، 10 و15 میلی گرم کادمیوم در کیلوگرم خاک بوده است. بعد از گذشت 60 روز از شروع آزمایش، ویژگیهای فیزیکوشیمیایی خاک و غلظت کادمیوم ریشه و شاخساره گیاه همیشه بهار اندازه‌گیری شد و مقایسه میانگین ها با آزمون LSD در سطح احتمال 5 درصد صورت پذیرفت.یافتهها: افزایش کاربرد کمپوست لجن فاضلاب شهری اراک از 0 به 15 و 30 تن در هکتار در خاک آلوده به 10 میلیگرم کادمیوم در کیلوگرم خاک به ترتیب باعث کاهش 15و 35 درصدی در مقدار کادمیوم قابل دسترس خاک شد، این در حالی است که مقدار آهن قابل دسترس خاک به ترتیب 6/5 و 4/8 برابر افزایش یافت. مشابه این نتیجه، غلظت کادمیوم ریشه و شاخساره نیز به ترتیب 24 و 18 درصد کاهش یافت.نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش حاکی از آن بود که کاربرد کمپوست لجن فاضلاب شهری اراک غنی شده با %5 آهن خالص احتمالاً توانسته است با تاثیر بر ویژگیهای فیزیکوشیمیایی خاک باعث افزایش قابلیت دسترسی آهن در خاک و گیاه و به دنبال آن کاهش قابلیت جذب کادمیوم شود.
قاسم کیانی فیض آبادی؛ امیر حسین محوی؛ محمدهادی دهقانی؛ رامین نبی زاده؛ مرتضی بارانی
دوره 22، شماره 1 ، فروردین و اردیبهشت 1394، ، صفحه 57-65
چکیده
زمینه و هدف: تصفیه‌ی شیرابه و حذف فلزات سنگین آن، جهت جلوگیری از آلودگی‌محیط امری اجتناب‌ناپذیر می‌باشد. هدف از این مطالعه، بررسی کارایی حذف فلزات سنگین شیرابه‌ی حاصل از کارخانه‌ی کمپوست اصفهان با استفاده از منعقدکننده‌های: کلرورآهن، پلی-فریک سولفات و پلی‌آلومینیوم کلراید می‌باشد.
مواد و روشها: در این مطالعه که از نوع تجربی ...
بیشتر
زمینه و هدف: تصفیه‌ی شیرابه و حذف فلزات سنگین آن، جهت جلوگیری از آلودگی‌محیط امری اجتناب‌ناپذیر می‌باشد. هدف از این مطالعه، بررسی کارایی حذف فلزات سنگین شیرابه‌ی حاصل از کارخانه‌ی کمپوست اصفهان با استفاده از منعقدکننده‌های: کلرورآهن، پلی-فریک سولفات و پلی‌آلومینیوم کلراید می‌باشد.
مواد و روشها: در این مطالعه که از نوع تجربی ـ آزمایشگاهی می‌باشد، نمونه‌ی شیرابه از حوضچه‌ی جمع‌آوری و ذخیره‌ی شیرابه‌ی کارخانه‌ی کمپوست اصفهان برداشت‌شد. در ابتدا، خصوصیات شیرابه شاملPH ،COD ، BOD و TSSو همچنین فلزات سنگین شامل: Zn،Cu ،Ni ، Cr و Cdبراساس روش‌های استاندارد اندازه‌گیری‌گردید. در مراحل بعد با استفاده از روش آزمایش جار اثر تغییرات دوز مواد منعقدکننده (5/0،1، 5/1،2، 5/2و 3 گرم برلیتر) وpH (4،5،6،7،8،9،11و12) برای حذف فلزات بررسی‌گردیدند و دوز موثر و pH بهینه، اندازه‌گیری و بهترین منعقدکننده تعیین‌شد.
یافتهها: در بررسی میانگین غلظت فلزات، Zn بیشترین غلظت (mg/l2/6) و پس از آن Ni، Cu، Cr وCd به‌ترتیب 15/2، 62/0،48/0و21/0میلیگرم برلیتر، بیشترین غلظت را در شیرابه داشتند. pH بهینه، برای ته‌نشینی شیمیایی این فلزات توسط پلی‌آلومینیوم-کلراید، کلرورفریک و پلی‌فریک‌سولفات به‌ترتیب برابر10، 7 و11 به‌دست‌آمد. غلظت بهینه هریک از سه ماده‌ی منعقدکننده‌ی مذکور به‌ترتیب 5/1، 5/1 و2 گرم در لیتر محاسبه‌شد. پلی‌فریک‌سولفات با حذف 70 تا 87 درصد فلزات سنگین و حذف50 درصد CODشیرابه، بالاترین راندمان را داشته و پس از آن به‌ترتیب پلی‌آلومینیو‌م‌کلراید با 65 تا 85 درصد و کلرورفریک با 75 تا 80 درصد در حذف فلزات سنگین قراردارند.
نتیجه‌گیری: در بین سه منعقدکننده‌ی مورد مطالعه، پلی‌فریک سولفات موثرترین منعقدکننده می‌باشد و پس از آن پلی‌آلومینیوم کلراید و کلرورفریک قراردارند. باتوجه به این‌که ترکیبات پلی‌فریک سولفات و پلی‌آلومینیوم کلراید، گرانتر از دیگر مواد می‌باشند، لذا جهت انتخاب مناسب‌ترین منعقدکننده، بایستی برآورد اقتصادی براساس میزان راندمان آنها صورت گیرد.
روشنک رضایی کلانتری؛ احمد اله آبادی؛ مهدی فرزادکیا؛ ایوب رستگار؛ احمد جنیدی جعفری؛ عبدالمجید قلی زاده
دوره 19، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1391، ، صفحه 277-286
چکیده
زمینه و هدف: نشت فلزات سنگین از کمپوست منجر به انباشته شدن عناصر در لایه‌های خاک و در نتیجه آلوده شدن آبهای زیرزمینی می‌گردد. لذا هدف این مطالعه، بررسی تأثیر کمپوست بر میزان نشت فلزات سنگین، سدیم، پتاسیم و سولفات از خاک می‌باشد. مواد و روشها: در این تحقیق تجربی – کاربردی، سه ستون پلی‌اتیلن (ارتفاع 50 سانتی‌متر و قطر داخلی 10 سانتی‌متر) ...
بیشتر
زمینه و هدف: نشت فلزات سنگین از کمپوست منجر به انباشته شدن عناصر در لایه‌های خاک و در نتیجه آلوده شدن آبهای زیرزمینی می‌گردد. لذا هدف این مطالعه، بررسی تأثیر کمپوست بر میزان نشت فلزات سنگین، سدیم، پتاسیم و سولفات از خاک می‌باشد. مواد و روشها: در این تحقیق تجربی – کاربردی، سه ستون پلی‌اتیلن (ارتفاع 50 سانتی‌متر و قطر داخلی 10 سانتی‌متر) پر از خاک شنی رسی لومی که بهصورت تصادفی انتخاب شده بود، پر گردید. سپس میزان 10 کیلوگرم بر مترمربع کمپوست بر روی ستون‌ها پاشیده شد و روزانه 250 میلیلیتر آب مقطر روی هر ستون پاشیده می‌شد، شیرابه حاصل از ستون روزانه از نظر pH ، هدایت الکتریکی، سولفات، سدیم، پتاسیم، سرب، کروم و کادمیوم مورد آنالیز قرار گرفت، تجزیه و تحلیل داده ها توسط نرمافزارهای Excel ، SPSS و آزمون کروس کال والیس انجام شد. یافتهها: یافتهها نشان داد که کاربرد کمپوست غنینشده و غنیشده سبب کاهش pH شیرابه (از 17/0±43/7 به 25/0±7/6 و 11/0±07/7) و افزایش هدایت الکتریکی (از 3/0±8/1 میلی زیمنس بر متر شاهد 12/0±7/3 و به 41/0±87/12) گردید. میزان نشت فلزات در تیمار غنی نشده نسبت به شاهد معنادار نبود (78/0 < p )، ولی میزان نشت هر سه فلز با کاربرد کمپوست غنیشده نسبت به شاهد معنادار بود (001/0 ≥ p). نتیجه‌گیری : کاربرد کمپوست حاوی فلزات بیشتر بر روی خاک شنی رسی لومی سبب افزایش نشت فلزات از خاک می‌شود. لذا افزودن کمپوست بهطور مکرر باعث می‌گردد که کیفیت آبهای زیرزمینی به خطر بیافتد.
ابوالفضل رحمانی؛ محمدرضا بهروزی خواه؛ احمداله آبادی
دوره 17، شماره 4 ، آذر و دی 1389، ، صفحه 281-286
چکیده
زمینه و هدف: بررسی سوابق اجرای طرح ها و پروژه های عمرانی در ایران نشان می دهد که در برنامه ریزی های گذشته به اثرات زیست محیطی احداث پروژه های عمرانی توجه کمتری شده و حاصل چنین اقداماتی بروز آلودگی های مختلف منابع محیطی در کشور بوده است. به منظور جلوگیری از این مخاطرات، احداث کارخانه های کمپوست نیز باید با ارزیابی اثرات زیست محیطی همراه ...
بیشتر
زمینه و هدف: بررسی سوابق اجرای طرح ها و پروژه های عمرانی در ایران نشان می دهد که در برنامه ریزی های گذشته به اثرات زیست محیطی احداث پروژه های عمرانی توجه کمتری شده و حاصل چنین اقداماتی بروز آلودگی های مختلف منابع محیطی در کشور بوده است. به منظور جلوگیری از این مخاطرات، احداث کارخانه های کمپوست نیز باید با ارزیابی اثرات زیست محیطی همراه باشد. بدین منظور محققان تصمیم گرفتند تا با ارزیابی اثرات زیست محیطی کارخانه کمپوست شهرستان سبزوار قبل از اجرای پروژه، گامی مثبت در جهت توسعه پایدار برداشته شود.
مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی، ابتدا سه منطقه در اطراف شهر سبزوار جهت احداث کارخانه پیشنهاد و مورد ارزیابی اولیه قرار گرفت که دو گزینه آن رد و گزینه سوم که در 5 کیلومتری شهر می باشد، مورد بررسی بیشتر قرار گرفت و انتخاب گردید. پس از آن اثرات منفی و مثبت آن از نظر زیست محیطی بیان گردید.
یافته ها: اثرات منفی احداث کارخانه در زمان بهره برداری با 11 امتیاز منفی و در زمان ساخت با 18 امتیاز منفی و اثرات مثبت طرح در زمان بهره برداری و ساخت هر کدام با 27 امتیاز مثبت خواهد بود. پس از جمع جبری آثار مثبت و منفی احداث این کارخانه در زمان بهره برداری از 16 امتیاز مثبت و در زمان ساخت از 9 امتیاز مثبت برخوردار است.
نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش و مقایسه اثرات مثبت و منفی طرح احداث این کارخانه در مکان مورد نظر از امتیاز مثبت برخوردار بوده و اجرای آن امکان پذیر می باشد.