بیوتکنولوژی و نانوتکنولوژی
مهتا مجدنیا؛ مریم صدرنیا؛ فاطمه شهبازی؛ نوشین سهرابی
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 15 فروردین 1403
چکیده
مقدمه: یکی از بهترین راهکارها جهت حذف فلزات سمی، استفاده از باکتری های مقاوم به این فلزات با فرآیند پاک سازی زیستی می باشد. هدف از این پژوهش جداسازی باکتریهای مقاوم به قلع، مس، کروم و نیکل از پسابهای صنعتی و شناسایی مولکولی آنها می باشد.
مواد و روش ها: ابتدا از کارخانه های آبکاری واقع در استان تهران، پساب آلوده به فلزات سنگین جمع آوری ...
بیشتر
مقدمه: یکی از بهترین راهکارها جهت حذف فلزات سمی، استفاده از باکتری های مقاوم به این فلزات با فرآیند پاک سازی زیستی می باشد. هدف از این پژوهش جداسازی باکتریهای مقاوم به قلع، مس، کروم و نیکل از پسابهای صنعتی و شناسایی مولکولی آنها می باشد.
مواد و روش ها: ابتدا از کارخانه های آبکاری واقع در استان تهران، پساب آلوده به فلزات سنگین جمع آوری گردید. نمونه پساب بر روی محیط LB Agarحاوی غلظت های مشخص از فلزات سنگین کشت داده و باکتری های رشد یافته جداسازی گردید. بر روی باکتری های رشد یافته،حداقل غلظت مهار کننده رشد(MIC) فلزات سنگین با میکروبراث دایلوشن متد انجام شد. DNA ژنومی دو سویه با بالاترین میزان مقاومت، تخلیص و PCR با کمک پرایمرهای اختصاصی انجام شد.محصول PCR تعیین سکانس شده و ریبوتایپینگ انجام گردید.
نتایج: از پساب حاوی فلزات سنگین، تعداد 9 باسیل گرم مثبت و منفی و کوکوباسیل گرم منفی جداسازی گردیدند. دو سویه باسیل گرم منفی بیشترین مقاومت نسبت به فلزات سنگین را در آزمایش MIC از خود نشان دادند. این دو سویه بر اساس نتایج تعیین توالی، تحت عناوین انتروباکتر و سودوموناس شناسایی گردیدند.
نتیجه گیری: دو سویه با بالاترین مقاومت به چهار فلز از پساب کارخانجات آبکاری جدا شده و به روش ارزیابی فیلوژنتیک مورد شناسایی مولکولی قرار گرفتند. می توان از این باکتری ها در تصفیه زیستی پساب های حاوی فلزات سنگین استفاده نمود.
بهداشت محیط و محیط زیست
محمد حسن کوثری؛ محمدحسین ساقی؛ ایوب رستگار؛ سمیه ستوده
دوره 29، شماره 1 ، فروردین و اردیبهشت 1401، ، صفحه 65-76
چکیده
زمینه و هدف: در محل‌های دفن مهندسی شده هم نمی‌توان از تولید شیرابه جلوگیری کرد که حاوی انواع مختلفی از فلزات سنگین است. بنابراین محل‌دفن زباله یکی از منابع اصلی افزایش غلظت فلزات سنگین در خاک است. هدف از انجام این مطالعه، بررسی شدت آلودگی خاک‌های اطراف محل‌دفن زباله سبزوار به فلزات سنگین و تهیه نقشه آلودگی خاک به فلزات سنگین بود.مواد ...
بیشتر
زمینه و هدف: در محل‌های دفن مهندسی شده هم نمی‌توان از تولید شیرابه جلوگیری کرد که حاوی انواع مختلفی از فلزات سنگین است. بنابراین محل‌دفن زباله یکی از منابع اصلی افزایش غلظت فلزات سنگین در خاک است. هدف از انجام این مطالعه، بررسی شدت آلودگی خاک‌های اطراف محل‌دفن زباله سبزوار به فلزات سنگین و تهیه نقشه آلودگی خاک به فلزات سنگین بود.مواد و روشها: نمونه‌های خاک‌های سطحی و عمقی در 18 ایستگاه با توجه به نوع خاک و فاصله از محل دفن شهر سبزوار جمع‌آوری گردید. غلظت فلزات سنگین آرسنیک، روی، سرب، کروم، مس، جیوه و کادمیوم به‌وسیله دستگاه ICP-OES آنالیز گردید. شدت آلودگی خاک با استفاده از شاخص‌های زمین انباشتگی (Igeo) و مجموع ریسک اکولوژیکی (RI) ارزیابی شد.یافتهها: میانگین غلظت آرسنیک، روی، سرب، کروم و مس در خاک سطحی به ترتیب 01/6، 04/41، 31/6، 77/26 و 45/31 بر حسب mg/kg و جیوه و کادمیوم به ترتیب 79/60 و 60/61 بر حسب µg/kg بود. اما میانگین غلظت آرسنیک، روی، سرب، کروم و مس در خاک در عمقی به ترتیب 75/5، 33/38، 25/6، 68/22و 04/31 بر حسب mg/kg و جیوه و کادمیوم به ترتیب 57/66 و 98/59 بر حسب µg/kg بود که مقدار همگی نسبت به مقادیر پس‌زمینه طبیعی بیشتر است.نتیجه‌گیری: بر اساس برآورد شاخص‌هایIgeo و RI برای فلزات سنگین آرسنیک، سرب، روی، کروم و مس در خاک عدم آلودگی ولی برای جیوه و کادمیوم آلودگی شدید را نشان داد.
بهداشت محیط و محیط زیست
رمضان صادقی؛ مهربان صادقی؛ رحمان عبدی‌زاده؛ مرتضی سدهی؛ مرتضی هاشم زاده؛ شهربانو پرچمی؛ محمد رسول اسدی امیرآبادی
دوره 28، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1400، ، صفحه 982-994
چکیده
زمینه و هدف: فلزات سنگین به دلیل ماهیت سمی همانند برخی مواد آلی در محیط پاکسازی نمی‌شوند و دسته‌ای از آلاینده‌های پایدار و غیرقابل تجزیه بیولوژیکی را تشکیل می‌دهند. این عناصر در نتیجه فعالیت‌های طبیعی مانند فوران آتشفشان‌ها و فعالیت‌های انسانی مثل استخراج معادن، تولید پسابهای صنعتی، فاضلاب‌های شهری و برخی از آفت کش‌ها وارد ...
بیشتر
زمینه و هدف: فلزات سنگین به دلیل ماهیت سمی همانند برخی مواد آلی در محیط پاکسازی نمی‌شوند و دسته‌ای از آلاینده‌های پایدار و غیرقابل تجزیه بیولوژیکی را تشکیل می‌دهند. این عناصر در نتیجه فعالیت‌های طبیعی مانند فوران آتشفشان‌ها و فعالیت‌های انسانی مثل استخراج معادن، تولید پسابهای صنعتی، فاضلاب‌های شهری و برخی از آفت کش‌ها وارد محیط شده و می‌توانند به زنجیره غذایی راه پیدا کنند.مواد و روش ها: در این مطالعه باکتریهای مقاوم به کروم (VI) از فاضلاب صنعتی مجتمع فولاد مبارکه اصفهان جداسازی شدند. سویه‌های جداسازی شده، شناسایی و میزان مقاومت آنها نسبت به کروم تعیین و از سویه‌ای که بالاترین مقاومت را به کروم نشان داد به منظور حذف زیستی کروم استفاده شد. روش تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی و واریانس یک‌طرفه یا ANOVA می‌باشد.یافته ها: نتایج این مطالعه منجر به شناسایی پنج سویه مقاوم به فلز کروم شد، که باکتری Micrococcus luteus SEHD031RS به دلیل حداقل غلظت بازدارندگی 140 میلی گرم بر لیتر و حداقل غلظت کشندگی 152 میلی گرم بر لیتر، برترین سویه مقاوم به کروم شناخته شد. در این مطالعه بالاترین میزان حذف فلز کروم در 4=pH، غلظت 30 میلی گرم بر لیتر و مدت زمان 96 ساعت، 5/82 درصد حاصل شد. نتیجه گیری: نتایج حاصل از این مطالعه نشان می‌دهد سویه‌ی Micrococcus luteus SEHD031RS می‌تواند به عنوان یک میکروارگانیسم موثر در حذف کروم از فاضلاب‌های صنعتی و یا پاکسازی محیط استفاده شود.
بهداشت محیط و محیط زیست
محسن یزدانی؛ حسین علیدادی؛ علی اکبر دهقان؛ مجتبی داوودی؛ محمود دنکوب؛ محمود تقوی؛ رضا عطایی؛ علی اصغر نوایی
دوره 26، شماره 1 ، فروردین و اردیبهشت 1398، ، صفحه 153-159
چکیده
زمینه و هدف: بقایای پسته از محصولات فرعی است، که به هنگام فرآوری پسته در پایانه های ضبط پسته تولید می شود و به علت فسادپذیری سریع و آلودگی محیط زیست و ایجاد مشکلات بهداشتی بایستی به طریق مناسب، بهداشتی و اقتصادی دفع گردد. یکی از پارامترهای اساسی در ارزش گذاری کمپوست تعیین میزان فلزات سنگین در آن می باشد. تحقیق حاضر جهت بررسی سطوح برخی ...
بیشتر
زمینه و هدف: بقایای پسته از محصولات فرعی است، که به هنگام فرآوری پسته در پایانه های ضبط پسته تولید می شود و به علت فسادپذیری سریع و آلودگی محیط زیست و ایجاد مشکلات بهداشتی بایستی به طریق مناسب، بهداشتی و اقتصادی دفع گردد. یکی از پارامترهای اساسی در ارزش گذاری کمپوست تعیین میزان فلزات سنگین در آن می باشد. تحقیق حاضر جهت بررسی سطوح برخی از فلزات سنگین در کمپوست تولیدی و مقایسه با مقادیر استاندارد می باشد.مواد و روشها: این مطالعه توصیفی– مقطعی است که نمونه برداری از 2 توده کمپوست به صورت مرکب (تعداد 26 نمونه )انتخاب گردید. بعد از هضم نمونه ها، مقادیر فلزات ( ( Pb ,Cd, Zn,Cr,Cu,Niبوسیله دستگاه جذب اتمی قرائت و در نهایت غلظت فلزات در نمونه ها بر اساس میلی گرم بر کیلوگرم وزن خشک گزارش گردید. نتایج حاصل مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.یافته ها: میانگین غلظت فلزات سنگین سرب،67.09، کادمیوم،2.84،کروم،49.58،مس،107.95،روی،188.24،نیکل،79.75میلی گرم بر کیلوگرم در نمونه های کمپوست بود. مقایسه میانگین غلظت فلزات در نمونه ها با استانداردهای ایران و EPA نشان می دهد که میانگین غلظت فلزات در کلیه نمونه ها (به جز فلز مس)کمتر از حد مجاز استاندارد ایران و EPA می باشد. نتیجه گیری: اندازه گیری شاخص های کنترل کیفی کود کمپوست نهایی با استانداردها، باعث می شود از اثرات نامطلوب محصول بر محیط زیست و زنجیره غذایی جلوگیری شود. بر اساس نتایج بدست آمده، کمپوست از نظر فلزات سنگین معیارهای بهداشتی را رعایت کرده و قابلیت استفاده در مقاصد محیط زیستی را دارد.
بهداشت محیط و محیط زیست
سید علی مظهری؛ فائزه حقیقی
دوره 24، شماره 4 ، مهر و آبان 1396، ، صفحه 281-291
چکیده
اهداف: آبیاری خاک‌های کشاورزی با پسابهای حاصل از ضایعات شهری موجب آلودگی خاک و ایجاد خطرات محیط‌زیستی می‌شود. فلزات سنگین یکی از مهم‌ترین آلاینده‌های آبهای زائد است که موجب بروز بیماری‌های گوناگون می‌شود.
مواد و روشها: به‌منظور بررسی اثر فاضلاب شهری بر ترکیب خاک‌های منطقة جنوب سبزوار، از خاک‌های سطحی آلوده و غیرآلوده، ...
بیشتر
اهداف: آبیاری خاک‌های کشاورزی با پسابهای حاصل از ضایعات شهری موجب آلودگی خاک و ایجاد خطرات محیط‌زیستی می‌شود. فلزات سنگین یکی از مهم‌ترین آلاینده‌های آبهای زائد است که موجب بروز بیماری‌های گوناگون می‌شود.
مواد و روشها: به‌منظور بررسی اثر فاضلاب شهری بر ترکیب خاک‌های منطقة جنوب سبزوار، از خاک‌های سطحی آلوده و غیرآلوده، همچنین سبزی جعفری کشت‌شده روی این خاک‌ها نمونه‌برداری هدف‌مند انجام گرفت. میزان فلزات سنگین و عناصر کمیاب نمونه‌های کل خاک با روش طیف‌سنج جرمی پلاسمای زوج القایی (ICP-MS) تعیین شد. برای اندازه‌گیری میزان دسترسی زیستی فلزات سنگین از روش DTPA استفاده شد. غلظت فلزات سنگین در محلول استخراج‌شده به روش DTPA و میزان این عناصر در سبزیجات به روش FAAS تعیین شد.
یافتهها: در خاک‌های غیرآلودة سبزوار عناصر نیکل و کروم به مقدار بیش‌ازحد استاندارد دیده شد که حاصل هوازدگی سنگ‌های مادر غنی از این عناصر است. در خاک‌های آلوده علاوه‌بر این دو عنصر، نقره (Ag)، کادمیم (Cd)، کبالت (Co) و روی (Zn) نیز در ترکیب کلی خاک پتانسیل خطر محیط‌زیستی را نشان داد. آنالیز DTPA مشخص ساخت که میزان دسترسی زیستی فلزات سنگین در خاک‌های غیرآلوده پایین است، اما در خاک‌های آلوده استخراج‌پذیری این عناصر بسیار است. تمرکز فلزات سنگین در سبزیجات کشت‌شده روی خاک‌های آلوده نیز چندین برابر خاک‌های غیرآلوده افزایش داشت و میزان کروم در دسترس به بالاتر از استانداردهای تعیین‌شده رسید.
نتیجه‌گیری:داده‌های حاصل از این تحقیق نشان داد که آبیاری خاک‌های منطقة جنوب سبزوار با فاضلاب شهری طی سال‌های طولانی موجب تمرکز بسیاری از فلزات سنگین و عناصر دارای پتانسیل خطر محیط‌زیستی در این خاک‌ها شده است. ضریب HRI محاسبه‌شده برای نیکل موجود درسبزیجات کشت‌شده بر این خاک‌ها بالاست (>1) وخطرات سلامتی برای مصرف‌کنندگان به‌همراه دارد.
بهداشت محیط و محیط زیست
الهام آسمان؛ حسین سیاف
دوره 24، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1396، ، صفحه 165-171
چکیده
اهداف: کاربرد جاذب‌های بیولوژیکی بهصورت زنده و غیرزنده در حذف فلزات سنگین و ترکیبات سمی موجود در محلول‌های آبی و فاضلاب‌های صنعتی روشی بسیار مؤثر و اقتصادی است. در بین این جاذب‌ها، جلبک‌های سبز ظرفیت بسیار بالایی در جذب بیولوژیکی این مواد از خود نشان داده است. اسپیروژیرا پرتیکالیس جلبکی رشته‌ای است که بهصورت توده‌های سبز رنگ ...
بیشتر
اهداف: کاربرد جاذب‌های بیولوژیکی بهصورت زنده و غیرزنده در حذف فلزات سنگین و ترکیبات سمی موجود در محلول‌های آبی و فاضلاب‌های صنعتی روشی بسیار مؤثر و اقتصادی است. در بین این جاذب‌ها، جلبک‌های سبز ظرفیت بسیار بالایی در جذب بیولوژیکی این مواد از خود نشان داده است. اسپیروژیرا پرتیکالیس جلبکی رشته‌ای است که بهصورت توده‌های سبز رنگ و متراکم در رودخانه‌ها، برکه‌ها و جریان‌های آبی زندگی می‌کند. هدف از این مطالعه بررسی میزان توانایی پودر جلبک سبز رشته‌ای اسپیروژیرا پرتیکالیس در حذف کروم شش ظرفیتی از محلول‌های آبی بود. مواد و روشها: این مطالعه بهصورت تجربی و در سیستم بستة آزمایشگاهی جهت تعیین توانایی جلبک سبز اسپیروژیرا پرتیکالیس به شکل پودر شده در حذف کروم شش ظرفیتی از محلول‌های آبی دست‌ساز و با توجه به تأثیر پارامترهای pH، دوز جلبک، غلظت اولیة کروم شش ظرفیتی و زمان تماس انجام شد. در انجام آنالیزهای آماری، آزمون اندازه‌های تکراری و آنالیز واریانس یک‌طرفه با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخة 16 به‌کار رفت و 05/0P< سطح معنادار در نظر گرفته شد. یافتهها: بر اساس نتایج به‌دست‌آمده میزان حذف کروم شش ظرفیتی با افزایش دوز جلبک، غلظت اولیة کروم شش ظرفیتی و زمان تماس افزایش یافت. همچنین، بیشترین راندمان حذف در شرایط pH اسیدی مشاهده شد. مقادیر بهینة pH، دوز جلبک، غلظت اولیة فلز و زمان تماس به‌ترتیب 3، g/L1، mg/L40 و 60 دقیقه به‌دست آمد. راندمان حذف کروم شش ظرفیتی در شرایط بهینه به میزان70 درصد مشاهده شد. نتیجه‌گیری: نتایج مطالعة حاضر نشان می‌دهد که توانایی پودر جلبک سبز اسپیروژیرا پرتیکالیس حتی با دوزهای پایین در حذف کروم شش ظرفیتی از محلول‌های آبی و فاضلاب‌های صنعتی اسیدی و حاوی مقادیر بالای کروم مطلوب است و این جلبک جاذب بیولوژیکی مؤثر، مقرون‌به‌صرفه و دردسترسی برای حذف یون‌های کروم شش ظرفیتی محلول است.
افشین تکدستان؛ مهدی ژولانژاد؛ عبدالکاظم نیسی؛ مهرنوش ابطحی؛ سهند جرفی
دوره 23، شماره 4 ، مهر و آبان 1395، ، صفحه 698-705
چکیده
اهداف کروم و کادمیوم ازجمله فلزات سنگین با اثر سوء بهداشتی و زیست‌محیطی هستند که از طریق جریان‌های زائد وارد محیط می‌شوند. به دلیل حلال‌بودن فلزات سنگین در محیط‌های آبی این فلزات به سهولت توسط ارگانیسم‌های زنده جذب می‌شوند و با ورود به زنجیره غذایی در بدن انسان‌ها تجمع زیستی می‌یابند. هدف از این مطالعه تعیین کارایی منعقدکننده ...
بیشتر
اهداف کروم و کادمیوم ازجمله فلزات سنگین با اثر سوء بهداشتی و زیست‌محیطی هستند که از طریق جریان‌های زائد وارد محیط می‌شوند. به دلیل حلال‌بودن فلزات سنگین در محیط‌های آبی این فلزات به سهولت توسط ارگانیسم‌های زنده جذب می‌شوند و با ورود به زنجیره غذایی در بدن انسان‌ها تجمع زیستی می‌یابند. هدف از این مطالعه تعیین کارایی منعقدکننده پلی‌فریک سولفات در حذف کروم شش‌ظرفیتی و کادمیوم دوظرفیتی از محلول‌های آبی است.مواد و روش ها این مطالعه در مقیاس آزمایشگاهی با استفاده از دستگاه جار اثر متغیرهای pH (4 تا 11)، دزاژ منعقدکننده (10 تا 200 میلی‌گرم بر لیتر)، غلظت اولیه فلز (1 تا 100 میلی‌گرم بر لیتر) و زمان ته‌نشینی (15 تا 90 دقیقه) بررسی شد. غلظت فلزات کروم و کادمیوم به روش اسپکتروفوتومتری جذب اتمی اندازه‌گیری شد.یافته ها نتایج نشان داد بیشترین بازدهی حذف کروم 82/52درصد و کادمیوم 13/93درصد به ترتیب در pH 6 و 9 دزاژ منعقدکننده 100 و 50 میلی‌گرم بر لیتر، مقدار کروم و کادمیوم 100 و 50 میلی‌گرم بر لیتر و زمان ته‌نشینی 30 دقیقه به دست آمد.نتیجه گیری انعقاد و ته‌نشینی با استفاده از پلی‌فریک سولفات می‌تواند به عنوان یک فرایند کارآمد برای حذف کادمیوم و پیشتصفیه کروم مدنظر قرار گیرد.
محمد میری؛ سیده‌مژگان موسوی‌بیدلی؛ مهدی مختاری؛ حمیده ابراهیمی‌اول
دوره 23، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1395، ، صفحه 392-397
چکیده
اهداف سبزیجات از اجزای مهم رژیم غذایی سالم و مناسب هستند. عمده‌ترین راه ورود فلزات سنگین به بدن از طریق مواد غذایی به‌ویژه سبزیجات است. باتوجه‌به اینکه آبیاری با فاضلاب به امری مرسوم تبدیل شده است، اگر استانداردها به‌ویژه برای محصولاتی که خام مصرف می‌شوند، رعایت نشود می‌تواند سلامت مردم را تهدید کند. به‌همین منظور در ...
بیشتر
اهداف سبزیجات از اجزای مهم رژیم غذایی سالم و مناسب هستند. عمده‌ترین راه ورود فلزات سنگین به بدن از طریق مواد غذایی به‌ویژه سبزیجات است. باتوجه‌به اینکه آبیاری با فاضلاب به امری مرسوم تبدیل شده است، اگر استانداردها به‌ویژه برای محصولاتی که خام مصرف می‌شوند، رعایت نشود می‌تواند سلامت مردم را تهدید کند. به‌همین منظور در این مطالعه غلظت فلزات سنگین (سرب و کادمیوم و آرسنیک) در سبزیجات موجود در سبزی‌فروشی‌های شهر یزد بررسی شده است.مواد و روش ها این تحقیق مطالعه‌ای توصیفی‌مقطعی بود و 40 نمونه سبزی (جعفری، گشنیز، تره و کاهو) طی 2 ماه و هر ماه 20 نمونه بهطور تصادفی از سبزی‌فروشی‌های شهر یزد جمع‌آوری شد. پس از آماده‌سازی طبق روش‌های ارائه‌شده، از دستگاه جذب اتمی برای تعیین غلظت فلزات سنگین استفاده شد. تجزیه‌وتحلیل داده‌های به‌دست‌آمده توسط نرم‌افزار SPSS و اکسل انجام شد. درنهایت اطلاعات به‌دست‌آمده با استانداردهای سازمان بهداشت جهانی و سازمان غذا و کشاورزی مقایسه شد. یافته ها میانگین غلظت فلزات سنگین (کادمیوم و آرسنیک و سرب) در سبزیجات گوناگون متغیر مشاهده شد که در این بین جعفری درمجموع بیشترین (mg/kg 15/533) و کاهو کمترین مجموع غلظت فلزات سنگین (mg/kg 5/342) را داشت.نتیجه گیری غلظت فلزات سنگین در تمام سبزیجات آزمایش‌شده بیشتر از حد استانداردهای سازمان بهداشت جهانی و سازمان غذا و کشاورزی بود. به‌نظر می‌رسد خاک یا آب استفاده‌شده برای کاشت این سبزیجات حاوی مقادیر زیادی فلزات سنگین بوده و استانداردهای لازم برای آبیاری و کاشت سبزیجات را نداشته باشد؛ بنابراین سازمان‌های مربوطه باید اقدامات کنترلی انجام دهند.
قاسم کیانی فیض آبادی؛ امیر حسین محوی؛ محمدهادی دهقانی؛ رامین نبی زاده؛ مرتضی بارانی
دوره 22، شماره 1 ، فروردین و اردیبهشت 1394، ، صفحه 57-65
چکیده
زمینه و هدف: تصفیه‌ی شیرابه و حذف فلزات سنگین آن، جهت جلوگیری از آلودگی‌محیط امری اجتناب‌ناپذیر می‌باشد. هدف از این مطالعه، بررسی کارایی حذف فلزات سنگین شیرابه‌ی حاصل از کارخانه‌ی کمپوست اصفهان با استفاده از منعقدکننده‌های: کلرورآهن، پلی-فریک سولفات و پلی‌آلومینیوم کلراید می‌باشد.
مواد و روشها: در این مطالعه که از نوع تجربی ...
بیشتر
زمینه و هدف: تصفیه‌ی شیرابه و حذف فلزات سنگین آن، جهت جلوگیری از آلودگی‌محیط امری اجتناب‌ناپذیر می‌باشد. هدف از این مطالعه، بررسی کارایی حذف فلزات سنگین شیرابه‌ی حاصل از کارخانه‌ی کمپوست اصفهان با استفاده از منعقدکننده‌های: کلرورآهن، پلی-فریک سولفات و پلی‌آلومینیوم کلراید می‌باشد.
مواد و روشها: در این مطالعه که از نوع تجربی ـ آزمایشگاهی می‌باشد، نمونه‌ی شیرابه از حوضچه‌ی جمع‌آوری و ذخیره‌ی شیرابه‌ی کارخانه‌ی کمپوست اصفهان برداشت‌شد. در ابتدا، خصوصیات شیرابه شاملPH ،COD ، BOD و TSSو همچنین فلزات سنگین شامل: Zn،Cu ،Ni ، Cr و Cdبراساس روش‌های استاندارد اندازه‌گیری‌گردید. در مراحل بعد با استفاده از روش آزمایش جار اثر تغییرات دوز مواد منعقدکننده (5/0،1، 5/1،2، 5/2و 3 گرم برلیتر) وpH (4،5،6،7،8،9،11و12) برای حذف فلزات بررسی‌گردیدند و دوز موثر و pH بهینه، اندازه‌گیری و بهترین منعقدکننده تعیین‌شد.
یافتهها: در بررسی میانگین غلظت فلزات، Zn بیشترین غلظت (mg/l2/6) و پس از آن Ni، Cu، Cr وCd به‌ترتیب 15/2، 62/0،48/0و21/0میلی‌گرم برلیتر، بیشترین غلظت را در شیرابه داشتند. pH بهینه، برای ته‌نشینی شیمیایی این فلزات توسط پلی‌آلومینیوم-کلراید، کلرورفریک و پلی‌فریک‌سولفات به‌ترتیب برابر10، 7 و11 به‌دست‌آمد. غلظت بهینه هریک از سه ماده‌ی منعقدکننده‌ی مذکور به‌ترتیب 5/1، 5/1 و2 گرم در لیتر محاسبه‌شد. پلی‌فریک‌سولفات با حذف 70 تا 87 درصد فلزات سنگین و حذف50 درصد CODشیرابه، بالاترین راندمان را داشته و پس از آن به‌ترتیب پلی‌آلومینیو‌م‌کلراید با 65 تا 85 درصد و کلرورفریک با 75 تا 80 درصد در حذف فلزات سنگین قراردارند.
نتیجه‌گیری: در بین سه منعقدکننده‌ی مورد مطالعه، پلی‌فریک سولفات موثرترین منعقدکننده می‌باشد و پس از آن پلی‌آلومینیوم کلراید و کلرورفریک قراردارند. باتوجه به اینکه ترکیبات پلی‌فریک سولفات و پلی‌آلومینیوم کلراید، گرانتر از دیگر مواد می‌باشند، لذا جهت انتخاب مناسب‌ترین منعقدکننده، بایستی برآورد اقتصادی براساس میزان راندمان آنها صورت گیرد.
افشین تکدستان؛ آزاده تشریفات؛ رویا مافی غلامی؛ آزاده اسلامی
دوره 21، شماره 4 ، مهر و آبان 1393، ، صفحه 665-674
چکیده
زمینه و هدف: از آنجایی که کروم شش ظرفیتی به مراتب آلاینده‌تر، سمی‌تر و خورنده‌تر از نوع سه ظرفیتی آن است،در این تحقیق کارایی جاذب باگاس نیشکر فعال شده به وسیله اسید استیک در حذف کروم شش ظرفیتی از آب سنتتیک آلوده به کرومبررسی و ایزوترم ها و سینتیک جذب تعیین شده است.
روش بررسی:اثر پارامترهای pH، دمای محیط، زمان تماس، غلظت جاذب و اندازه ...
بیشتر
زمینه و هدف: از آنجایی که کروم شش ظرفیتی به مراتب آلاینده‌تر، سمی‌تر و خورنده‌تر از نوع سه ظرفیتی آن است،در این تحقیق کارایی جاذب باگاس نیشکر فعال شده به وسیله اسید استیک در حذف کروم شش ظرفیتی از آب سنتتیک آلوده به کرومبررسی و ایزوترم ها و سینتیک جذب تعیین شده است.
روش بررسی:اثر پارامترهای pH، دمای محیط، زمان تماس، غلظت جاذب و اندازه ذرات جاذب بر میزان جذب کروم موجود در محلول مورد بررسی قرار گرفت. تعادل برای هر دو ایزترم لانگمویر و فروندلیچ و سینتیک جذب برای هر دو حالت درجه اول و دوم نیز بررسی شد. آزمایشات به روش تاگوچی وبا کمک نرم‌افزار Qualitek4 انجام شد.
یافته ها: بیشترین میزان بهینه جذب مربوط به زمانی بدست آمد که جذب در pH۲، دمای C ْ۵۰، اندازه ذره جاذب۵۰۰ میکرومتر و غلظت جاذب۲۰گرم بر لیتر انجام گرفت که درصد جذب ۱/۹۰% گزارش شد. به طور کلی با افزایش دما، میزان جذب افزایش یافت، بهترین جذب در حالت اسیدی، بعد از آن در حالت خنثی و کمترین جذب در حالت بازی انجام شد. اندازه ذره اثر چندانی روی میزان جذب نداشت. سینتیک جذب مرتبه دوم و نیز ایزوترم جذب لانگمویر بیشترین مطابقت را با جاذب باگاس در حذف کروم نشان داده است.
نتیجه گیری:نتایج حاصل نشان داد کهباگاس نیشکر یک جاذب مناسبدر حذفکروم شش ظرفیتی به عنوان یک آلاینده عمده و مهم صنایع می‌باشد.
روشنک رضایی کلانتری؛ احمد اله آبادی؛ مهدی فرزادکیا؛ ایوب رستگار؛ احمد جنیدی جعفری؛ عبدالمجید قلی زاده
دوره 19، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1391، ، صفحه 277-286
چکیده
زمینه و هدف: نشت فلزات سنگین از کمپوست منجر به انباشته شدن عناصر در لایه‌های خاک و در نتیجه آلوده شدن آبهای زیرزمینی می‌گردد. لذا هدف این مطالعه، بررسی تأثیر کمپوست بر میزان نشت فلزات سنگین، سدیم، پتاسیم و سولفات از خاک می‌باشد. مواد و روشها: در این تحقیق تجربی – کاربردی، سه ستون پلی‌اتیلن (ارتفاع 50 سانتی‌متر و قطر داخلی 10 سانتی‌متر) ...
بیشتر
زمینه و هدف: نشت فلزات سنگین از کمپوست منجر به انباشته شدن عناصر در لایه‌های خاک و در نتیجه آلوده شدن آبهای زیرزمینی می‌گردد. لذا هدف این مطالعه، بررسی تأثیر کمپوست بر میزان نشت فلزات سنگین، سدیم، پتاسیم و سولفات از خاک می‌باشد. مواد و روشها: در این تحقیق تجربی – کاربردی، سه ستون پلی‌اتیلن (ارتفاع 50 سانتی‌متر و قطر داخلی 10 سانتی‌متر) پر از خاک شنی رسی لومی که بهصورت تصادفی انتخاب شده بود، پر گردید. سپس میزان 10 کیلوگرم بر مترمربع کمپوست بر روی ستون‌ها پاشیده شد و روزانه 250 میلیلیتر آب مقطر روی هر ستون پاشیده می‌شد، شیرابه حاصل از ستون روزانه از نظر pH ، هدایت الکتریکی، سولفات، سدیم، پتاسیم، سرب، کروم و کادمیوم مورد آنالیز قرار گرفت، تجزیه و تحلیل داده ها توسط نرمافزارهای Excel ، SPSS و آزمون کروس کال والیس انجام شد. یافتهها: یافتهها نشان داد که کاربرد کمپوست غنینشده و غنیشده سبب کاهش pH شیرابه (از 17/0±43/7 به 25/0±7/6 و 11/0±07/7) و افزایش هدایت الکتریکی (از 3/0±8/1 میلی زیمنس بر متر شاهد 12/0±7/3 و به 41/0±87/12) گردید. میزان نشت فلزات در تیمار غنی نشده نسبت به شاهد معنادار نبود (78/0 < p )، ولی میزان نشت هر سه فلز با کاربرد کمپوست غنیشده نسبت به شاهد معنادار بود (001/0 ≥ p). نتیجه‌گیری : کاربرد کمپوست حاوی فلزات بیشتر بر روی خاک شنی رسی لومی سبب افزایش نشت فلزات از خاک می‌شود. لذا افزودن کمپوست بهطور مکرر باعث می‌گردد که کیفیت آبهای زیرزمینی به خطر بیافتد.