روانشناسی و روانپزشکی
مهدی معتکف فر؛ ابوالفضل بخشی پور؛ مهدی قاسمی مطلق
دوره 29، شماره 4 ، مهر و آبان 1401، ، صفحه 563-575
چکیده
زمینه و هدف: هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی و درمان هیجانمدار بر انسجام روانی در بیماران دیابتی نوع 2 بود.
مواد و روش‌ها: این پژوهش نیمه‌تجربی از نوع پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه افراد مبتلا به دیابت نوع 2 که در سال 1398 به کلینیک دیابت شهر سبزوار مراجعه کردند ...
بیشتر
زمینه و هدف: هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی و درمان هیجانمدار بر انسجام روانی در بیماران دیابتی نوع 2 بود.
مواد و روش‌ها: این پژوهش نیمه‌تجربی از نوع پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه افراد مبتلا به دیابت نوع 2 که در سال 1398 به کلینیک دیابت شهر سبزوار مراجعه کردند تشکیل دادند که تعداد 45 نفر بهعنوان نمونه انتخاب شدند و به صورت تخصیص تصادفی در سه گروه آزمایش شناختی‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی، آزمایش درمان هیجانمدار و گروه کنترل قرار گرفتند. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه احساس انسجام روانی آنتونوسکی (2006) بود و برای تجزیه‌وتحلیل دادهها از نرم‌افزارSPSS24 و از روش‌های آمار توصیفی و تحلیلی (کوواریانس چندمتغیره) استفاده شد.
یافته‌ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که درمان شناختی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر انسجام روانی مؤثر است (0/05> P). روش درمان هیجانمدار بر انسجام روانی مؤثر است (0/05> P) و بین اثربخشی روش درمان شناختی مبتنی بر ذهن‌آگاهی و درمان هیجانمدار بر انسجام روانی بیماران دیابتی نوع دو تفاوت معناداری وجود ندارد (0/05< P).
نتیجه‌گیری: با توجه به تأثیر معنادار روش درمان شناختی مبتنی بر ذهن‌آگاهی و درمان هیجانمدار بر انسجام روانی پیشنهاد میشود از این دو روش در راستای بهبود انسجام روانی و مشکلات روانشناختی مربوط به بیماری در بیماران دیابتی نوع دو و خانواده‌های آنها بهره برده شود.
روانشناسی و روانپزشکی
فرنوش بدیهی زراعتی؛ جعفر حسنی؛ مهدی قاسمی مطلق
دوره 29، شماره 1 ، فروردین و اردیبهشت 1401، ، صفحه 36-50
چکیده
زمینه و هدف: یکی از مباحثی که در روانشناسی سلامت مطرح است واکنش افراد به نشانه‌های جسمانی بیماری است، افراد دارای اضطراب بیماری باورهای غلط و تعابیر نادرستی از سلامتی دارند، پژوهش حاضر به بررسی رابطه فعالیت سیستم های مغزی رفتاری و اضطراب بیماری با نقش واسطه ای انعطاف پذیری شناختی، می پردازد.مواد و روش ها: روش مطالعه از نوع همبستگی ...
بیشتر
زمینه و هدف: یکی از مباحثی که در روانشناسی سلامت مطرح است واکنش افراد به نشانه‌های جسمانی بیماری است، افراد دارای اضطراب بیماری باورهای غلط و تعابیر نادرستی از سلامتی دارند، پژوهش حاضر به بررسی رابطه فعالیت سیستم های مغزی رفتاری و اضطراب بیماری با نقش واسطه ای انعطاف پذیری شناختی، می پردازد.مواد و روش ها: روش مطالعه از نوع همبستگی است. جامعه مورد نظر شامل دانشجویان 18 تا 35 ساله دانشگاه بوعلی سینا و پیام نور همدان است که به منظور انجام پژوهش 399 نفر از دانشجویان با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. شرکت کنندگان از طریق ابزار سنجش تحقیق شامل 3 پرسشنامه پنج عاملی جکسون، اضطراب بیماری، و انعطاف پذیری شناختی ارزیابی شدند، سپس داده ها با استفاده از روش تحلیل مسیر، و بر اساس نرم‌افزار AMOS-21 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: یافته‌ها نشان داد که سیستم فعال سازی رفتاری (BAS) بر اضطراب بیماری و سیستم جنگ و گریز (FFFS) بر انعطاف پذیری شناختی تاثیر مستقیم دارد اما سیستم فعال سازی رفتاری (BAS) بر انعطاف پذیری شناختی، و سیستم جنگ و گریز (FFFS) بر اضطراب بیماری، انعطاف پذیری شناختی و اضطراب بیماری تاثیر غیرمستقیم دارند ؛ همچنین انعطاف پذیری شناختی نقش میانجی بین سیستم مغزی رفتاری با اضطراب بیماری ایفا می کند.نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش می توان گفت فعالیت سیستم فعال سازی رفتاری (BAS) و سیستم جنگ و گریز (FFFS) با اضطراب بیماری و همچنین انعطاف پذیری شناختی به عنوان یک متغیر میانجی با اضطراب بیماری در ارتباط است.
روانشناسی و روانپزشکی
مهدی معتکف فر؛ ابوالفضل بخشی پور؛ مهدی قاسمی مطلق
دوره 29، شماره 1 ، فروردین و اردیبهشت 1401، ، صفحه 131-141
چکیده
زمینه و هدف : هدف از پژوهش حاضر مقایسه ی اثر بخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و درمان هیجان مدار بر خود مراقبتی، عملکرد جنسی در بیماران دیابتی نوع 2 بود. مواد و روش ها : تحقیق حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی ، با طرح پیش‌آزمون – پس‌آزمون بود که از طرح پژوهشی نیمه آزمایشی استفاده شد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه افراد مبتلا به دیابت ...
بیشتر
زمینه و هدف : هدف از پژوهش حاضر مقایسه ی اثر بخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و درمان هیجان مدار بر خود مراقبتی، عملکرد جنسی در بیماران دیابتی نوع 2 بود. مواد و روش ها : تحقیق حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی ، با طرح پیش‌آزمون – پس‌آزمون بود که از طرح پژوهشی نیمه آزمایشی استفاده شد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه افراد مبتلا به دیابت نوع 2 که در سال 1398 به کلینیک دیابت شهر سبزوارمراجعه کرده اند بود. از جامعه آماری یاد شده 45 نفر به صورت در دسترس انتخاب و در 3 گروه 15 نفری (2 گروه آزمایش و یک گروه کنترل) به صورت تصادفی قرار گرفتند.آزمودنی های هر دو گروه در سه مرحله ی پیش آزمون و پس آزمون و پیگیری به پرسشنامه های خود مراقبتی توبرت هامپسون و گلاسکو(2000) ، پرسشنامه ی عملکرد جنسی زنان (FSFI)و عملکرد جنسی مردان (MSHQ ) پاسخ دادند. در این تحقیق از تجزیه و تحلیل توصیفی دادهها، به منظور توصیف داده‌های جمع‌آوری شده، استفاده شد و با استفاده از نرم‌افزار آماری Spss اطلاعات تجزیه و تحلیل شد. یافته ها : نتایج نشان داد شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و درمان هیجان مدار بر خود مراقبتی، عملکرد جنسی در بیماران دیابتی نوع 2 اثر بخش هستند و در اثر بخشی آنها تفاوت معناداری مشاهده نشد.نتیجه گیری: از درمانهای شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی و درمان هیجان مدار می توان در جهت تعدیل مشکلات روانشناختی بیماران دیابتی استفاده کرد.
روانشناسی و روانپزشکی
تکتم دهقانی بیدگلی؛ حسین مهدیان؛ ابوالقاسم شکیبا
دوره 28، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1400، ، صفحه 936-949
چکیده
زمینه و هدف: مولتیپل اسکلروزیس یک بیماری مزمن پیشرونده سیستم اعصاب مرکزی است و از علائم نشانه‌های آن درد و کاهش ظرفیت عملکردی می‌باشد. این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی آموزش تنظیم هیجان و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر نارسایی شناختی و اجتناب هیجانی در بیماران مبتلا به MS انجام گرفت.مواد وروش‌ها: پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی با طرح ...
بیشتر
زمینه و هدف: مولتیپل اسکلروزیس یک بیماری مزمن پیشرونده سیستم اعصاب مرکزی است و از علائم نشانه‌های آن درد و کاهش ظرفیت عملکردی می‌باشد. این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی آموزش تنظیم هیجان و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر نارسایی شناختی و اجتناب هیجانی در بیماران مبتلا به MS انجام گرفت.مواد وروش‌ها: پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون و پیگیری بود. آزمودنی‌ها با دامنه سنی 40-20 سال و با مقیاس ناتوانی جسمانی (EDSS) یک تا 5/5 و هدفمندانه و داوطلبانه انتخاب و به صورت تصادفی به گروه‌های تجربی و کنترل تقسیم شدند. هر دو گروه در مرحله پیش‌آزمون- پس‌آزمون و پیگیری 2 ماهه به پرسشنامه‌های نارسایی شناختی برادبنت و همکاران و اجتناب هیجانی کندی و همکاران پاسخ دادند. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 23 و روش تحلیل کوواریانس با اندازه‌گیری مکرر تحلیل شدند.یافته‌ها: نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس چندمتغیری با اندازه‌گیری مکرر نشان داد که آموزش راهبردهای تنظیم هیجانی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش نارسایی شناختی و اجتناب هیجانی بیماران مولتیپل اسکلروزیس مؤثر است (001/0≥P). بازبینی دیداری نمودارهای اثربخشی و اندازه‌ی ضریب تأثیر نیز بیانگر ثبات مداخله‌ها در مرحله پیگیری بودند.نتیجه‌گیری: براساس نتایج این پژوهش می‌توان از آموزش راهبردهای تنظیم هیجانی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در کنار مداخلات دارویی برای کاهش نارسایی شناختی و اجتناب هیجانی بیماران مولتیپل اسکلروزیس در مراکز درمانی استفاده نمود.